ԱՍՏՈՒԱԾԱՇՈՒՆՉ ՄԱՏԵԱՆ ՀԻՆ ԵՒ ՆՈՐ ԿՏԱԿԱՐԱՆԱՑ

Հ. Յովհաննու Զօհրապեան վարդապետ

ԱՌ ՏԻՄՈԹԷՈՍ ԱՌԱՋԻՆ ԹՈՒՂԹ[4891]

1
Գլուխ Ա

ակ 1 Պաւղոս առաքեալ Յիսուսի Քրիստոսի, ըստ հրամանի Փրկչին մերոյ Աստուծոյ, եւ Յիսուսի Քրիստոսի յուսո՛յն մերոյ[4892]. 2 Տիմոթեայ որդւոյ սիրելւո՛յ հաւատովք։ Շնորհք, ողորմութիւն, խաղաղութի՛ւն յԱստուծոյ Հօրէ՝ եւ ՚ի Տեառնէ մերմէ Յիսուսէ Քրիստոսէ[4893]։

Ա 3 Որպէս աղաչեցի զքեզ կա՛լ յԵփեսոս, մինչ երթային ՚ի Մակեդովնիա. զի պատուէր տացես ոմանց չլինե՛լ օտարուսմունս[4894], 4 եւ չհայե՛լ յառասպելս եւ ՚ի տոհմաթիւս անչափս. որ մանաւանդ խնդի՛րս յուզեն, եւ ո՛չ զտնտեսութի՛ւն Աստուծոյ հաւատովք։ 5 Քանզի գլուխ պատուիրանին՝ սէ՛ր է, ՚ի սուրբ սրտէ, եւ ՚ի մտաց բարեաց, եւ յանկեղծաւո՛ր հաւատոց. 6 յորոց ոմանք վրիպեցա՛ն խոտորեալք յունայնութիւն բանից. 7 կամին լինել վարդապե՛տք օրինաց. ինքեանք ո՛չ իմանան զինչ խօսին, եւ ո՛չ վասն որոց պնդեալն են[4895]։ 8 Գիտեմք՝ եթէ բարւո՛ք են օրէնք, եթէ ոք զնոսա օրինօ՛ք կրեսցէ[4896]։ 9 Բայց զա՛յս գիտասցէ՝ զի ՚ի վերայ արդարոց օրէնք ո՛չ կան, այլ ՚ի վերայ անօրինա՛ց եւ անհնազանդից, ամպարշտա՛ց եւ մեղաւորաց, անսրբո՛ց եւ պղծոց, զհայր եւ զմայր անարգողա՛ց, մարդասպանա՛ց, 10 պոռնկա՛ց, արուագիտա՛ց, մարդելուզա՛ց, ստո՛ց, ստերդմա՛նց, եւ եթէ ա՛յլ ինչ իցէ հակառակ ողջամիտ վարդապետութեանս. 11 որ ըստ աւետարանի փառաց երանելւո՛յն Աստուծոյ է, որում եղէ ես հաւատարիմ[4897]։ վջ

Բ 12 Շնո՛րհ ունիմ այնմիկ՝ որ զօրացոյցն զիս ՚ի Քրիստոս Յիսուս ՚ի Տէր մեր. զի հաւատարի՛մ համարեցաւ կարգե՛լ ՚ի սպասաւորութիւն. 13 որ յառաջագոյն հայհոյի՛չն էի՝ եւ հալածիչ եւ թշնամանիչ. այլ գտի ողորմութիւն, զի զայն յանգիտութեա՛ն եւ յանհաւանութեան գործէի[4898]. 14 եւ առաւե՛լ եղեն շնորհք Տեառն մերոյ հաւատո՛վքն եւ սիրով՝ որ ՚ի Քրիստոս Յիսուս[4899]։ 15 Հաւատարի՛մ է բանս, եւ ամենայն ընդունելութեան արժանի է. զի Յիսուս Քրիստոս եկն յաշխարհ փրկել զմեղաւորս, որոց գլուխն ե՛ս եմ[4900]։ 16 Այլ վասն այնորիկ գտի ողորմութիւն, զի նախ յի՛ս եցոյց Յիսուս Քրիստոս զամենայն երկայնմտութիւն. յօրինակ այնոցիկ որ հաւատալոցն իցեն ՚ի նա՝ ՚ի կեանսն յաւիտենից։ 17 Այլ Թագաւորին յաւիտենից՝ անեղծի եւ աներեւութի, միոյն Աստուծոյ՝ փառք, եւ պատիւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն[4901]։

Գ 18 Զա՛յս պատուիրան աւանդե՛մ քեզ որդեա՛կ իմ Տիմո՛թէոս, ըստ կանխելոց ՚ի քեզ մարգարէութեանցն. զի դու զինուորիցի՛ս նոքօք զգեղեցիկ զինուորութիւնն. 19 ունիցիս հաւա՛տս՝ սրբո՛վք մտօք. զոր ոմանց մերժեալ յանձա՛նց իւրեանց՝ նաւակոծեցա՛ն ՚ի հաւատսն[4902]. 20 որոց սակի են Հիմենո՛ս՝ եւ Աղէքսանդրոս. զորս մատնեցի Սատանայի, զի խրատեսցին չհայհոյե՛լ[4903]։

2
Գլուխ Բ

Դ 1 Եւ արդ՝ աղաչեմ նախ քան զամենայն, առնել աղօ՛թս, խնդրուա՛ծս, պաղատա՛նս, գոհութիւնս վասն ամենայն մարդկան[4904]. 2 մանաւանդ վասն թագաւորա՛ց եւ ամենայն իշխանաց. զի խաղաղութեա՛մբ եւ հանդարտութեամբ վարեսցուք զկեանս մեր, ամենայն աստուածպաշտութեամբ եւ սրբութեամբ։ 3 Զի ա՛յն է բարի եւ ընդունելի առաջի Փրկչին մերոյ Աստուծոյ. 4 որ զամենայն մարդիկ կամի՛ զի կեցցեն՝ եւ ՚ի գիտութիւն ճշմարտութեան եկեսցեն[4905]։ 5 Զի մի է Աստուած, եւ մի միջնո՛րդ Աստուծոյ եւ մարդկան՝ մա՛րդ Յիսուս Քրիստոս[4906]. 6 որ ետ զանձն փրկա՛նս ընդ ամենեցուն, վկայութիւն ժամանակաց իւրոց[4907], 7 յոր եդայ ես քարո՛զ եւ առաքեալ։ Ճշմարի՛տ ասեմ ՚ի Քրիստոս՝ եւ ո՛չ ստեմ, եղէ վարդապե՛տ հեթանոսաց հաւատո՛վք եւ ճշմարտութեամբ[4908]։ ադ 8 Կամիմ զի արք կայցեն յաղօ՛թս յամենայն տեղիս. բառնայցե՛ն զսուրբ ձեռս ՚ի վեր առանց բարկութեա՛ն եւ երկմտութեան[4909]։ 9 Նոյնպէս եւ կանայք ՚ի զա՛րդ խոնարհութեա՛ն, ակնածութեա՛մբ եւ զգաստութեամբ զարդարել զանձինս. մի՛ ՚ի հեւսս ոսկեմանս ընդելուզեա՛լս մարգարտով, կամ ՚ի հանդե՛րձս պաճուճեալս[4910]. 10 այլ որպէս վայել է կանանց՝ զաստուածպաշտութիւն յանձն առելոց գործո՛վք բարութեան։

Ե 11 Կին մարդ՝ ցածութեա՛մբ ուսցի՛, ամենայն հնազանդութեամբ։ 12 Այլ ուսուցանել կնոջ մարդոյ ո՛չ հրամայեմ, եւ ո՛չ ճոխաբան լինել քան զայր մարդ. այլ ՚ի լռութեան կալ։ 13 Զի Ադամ նա՛խ ստեղծաւ՝ եւ ապա՛ Եւա։ 14 Եւ Ադամ ո՛չ պատրեցաւ՝ այլ կի՛նն պատրեցաւ եւ յանցեաւ. 15 բայց կեցցէ՛ վասն որդեծնութեանն, եթէ կայցեն ՚ի հաւատս եւ ՚ի սէր, եւ ՚ի սրբութիւն պարկեշտութեան[4911]։

3
Գլուխ Գ

Զ 1 Հաւատարի՛մ է բանս. եթէ ոք եպիսկոպոսութեան ցանկայ, բարւո՛յ գործոյ ցանկայ[4912]։ 2 Պա՛րտ է եպիսկոպոսին անարա՛տ լինել, միո՛յ կնոջ այր, հե՛զ, ցա՛ծ, պարկե՛շտ, հիւրասէ՛ր, ուսուցի՛չ[4913]. 3 մի՛ թշնամանօղ, մի՛ հարկանօղ, այլ հանդա՛րտ. մի՛ կռուօղ, մի՛ արծաթասէր. 4 զի իւրում տանն իսկ բարւո՛ք վերակացու լիեա՛լ իցէ. որդեակս ունիցի որ ՚ի հնազանդութեան կայցեն՝ ամենայն պարկեշտութեամբ։ 5 Ապա թէ ոք իւրում տանն վերակացու չգիտիցէ լինել, զիա՞րդ եկեղեցւոյ Աստուծոյ խնամակա՛լ լիցի[4914]։ 6 Մի՛ մատաղատունկ, զի մի՛ հպարտացեալ ՚ի դատաստանս Սատանայի անկանիցի։ 7 Այլ պա՛րտ է նմա վկայութիւն բարի եւ յարտաքնո՛ցն ունել. զի մի՛ ՚ի նախատինս անկանիցի՝ եւ յորոգայթս Սատանայի[4915]։ 8 Նոյնպէս եւ զսարկաւագունս պարկեշտս. մի՛ երկբանս, մի՛ գինեսէրս, մի՛ զաւշաքաղս. 9 այլ ունիցին զխորհուրդս հաւատոցն սո՛ւրբ մտօք[4916]։ 10 Ինքեանք նախ փորձեսցին, եւ ապա ՚ի պաշտօնն մատիցեն, զի անարա՛տք իցեն[4917]։ 11 Նոյնպէս եւ կանայք նոցա պարկե՛շտք. մի՛ չարախօսք, հե՛զք՝ հաւատարի՛մք յամենայնի։ 12 Սարկաւագ լինի՛ցին միո՛յ կնոջ արք. որոց որդւոց իւրեանց բարւոք վերակացու լիեալ իցեն, եւ տանց իւրեանց[4918]. 13 զի որ բարւոքն պաշտիցեն, աշտիճա՛ն բարի անձանց իւրեանց շահին, եւ բազո՛ւմ համարձակութիւն ՚ի հաւատսն՝ որ ՚ի Քրիստոս Յիսուս։ վջ

Է 14 Զայս գրեմ առ քեզ, զի ակնունիմ՝ ՚ի մօտո՛յ գալ. 15 ապա թէ յամեցից, զի գիտասցե՛ս թէ որպէս պարտ իցէ քեզ ՚ի տան Աստուծոյ շրջել. որ է եկեղեցի՛ Աստուծոյ կենդանւոյ, սիւն եւ հաստատութի՛ւն ճշմարտութեան[4919]։ 16 Եւ յայտնի իսկ մե՛ծ է խորհուրդն աստուածպաշտութեան. որ երեւեցա՛ւ մարմնով, արդարացա՛ւ Հոգւով, յայտնեցա՛ւ հրեշտակաց, քարոզեցա՛ւ ՚ի հեթանոսս, հաւատարի՛մ եղեւ յաշխարհի, եւ վերացա՛ւ փառօք[4920]։

4
Գլուխ Դ

ազ 1 Այլ Հոգին Սուրբ յայտնապէ՛ս ասէ, թէ ՚ի ժամանակս յետինս՝ քակեսցի՛ն ոմանք ՚ի հաւատոցն. եւ հայեսցին յա՛յսս մոլորութեան, եւ ՚ի վարդապետութիւնս դիւաց[4921]՝ 2 կեղծաւորութեամբ. ստաբա՛նք, խարեա՛լք իւրեանց խղճիւն մտաց[4922]. 3 որ արգելուցուն յամուսնանալոյ, եւ մեկնիցե՛ն ՚ի կերակրոց՝ զոր Աստուած հաստատեաց ՚ի վայելել հաւատացելոց, եւ ոյք հասեալ իցեն ՚ի ճշմարտութեանն վերայ[4923]։ 4 Զի ամենայն արարածք Աստուծոյ բարի՛ են, եւ չի՛ք ինչ խոտան. մանաւանդ որ գոհութեա՛մբ ընդունիցին[4924]. 5 զի սրբի՛ բանիւն Աստուծոյ՝ եւ աղօթիւք։ 6 Զայս խրատ տուեալ եղբարց, բարւո՛ք պաշտօնեայ լինիցիս Քրիստոսի Յիսուսի, սնանիցի՛ս բանիւք հաւատոց, եւ բարւոք վարդապետութեամբն, զորոյ զհե՛տ իսկ եղեր[4925]։ 7 Այլ ՚ի պիղծ բանից՝ եւ յառասպելա՛ց պառաւանց հրաժարեսջի՛ր։

Ը Բայց կրթեա՛ զանձն քո յաստուածպաշտութի՛ւն. 8 զի մարմնոյ կրթութիւն առ սակա՛ւ ինչ օգտակա՛ր է. իսկ աստուածպաշտութիւն առ ամենայն ինչ օգտակա՛ր է, եւ զաւետի՛ս կեանց ունի՝ զարդի՛ս եւ զհանդերձելոյն[4926]։ 9 Հաւատարի՛մ է բանս՝ եւ ամենայն ընդունելութեան արժանի է[4927]։ 10 Զի ՚ի սո՛յն իսկ վաստակիմք՝ եւ նախատինս յանձն առնումք. զի յուսացեա՛լ եմք յԱստուած կենդանի, որ է Փրկիչ ամենայն մարդկան, մանաւանդ հաւատացելոց[4928]։

Թ բկ 11 Պատուէ՛ր տաջիր զայդ՝ եւ ուսուցանիջի՛ր. 12 զի մի՛ ոք զքո մանկութիւնդ արհամարհիցէ։ Այլ օրինա՛կ լինիջիր հաւատացելոց, բանի՛ւք, գնացի՛ւք, սիրո՛վ, հաւատո՛վք, սրբութեամբ[4929]. 13 մինչեւ գամ ես. մի՛տ դիր ընթերցուածոց մխիթարութեան վարդապետութեան[4930]։ 14 Մի՛ անփոյթ առներ զշնորհա՛ցդ որ ՚ի քեզ են, որ տուաւ քեզ մարգարէութեամբ ՚ի ձեռնադրութենէ երիցութեան։ 15 Յա՛յդ խորհեաց՝ եւ ՚ի դո՛յն կանխեսջիր. զի քո յառաջադիմութիւն ամենեցո՛ւն յայտնի լիցի[4931]։ 16 Զգո՛յշ լինիջիր անձին եւ վարդապետութեանդ՝ եւ ՚ի դմին յամեսջիր. զայդ եթէ առնիցես՝ եւ զանձն ապրեցուսցես, եւ զա՛յնոսիկ որ քեզն լսիցեն[4932]։

5
Գլուխ Ե

Ժ 1 Զծերն՝ մի՛ պատուհասիցես, այլ մխիթարեսջի՛ր իբրեւ զհա՛յր. զերիտասարդս իբրեւ զեղբա՛րս[4933], 2 զպառաւունս իբրեւ զմա՛րս, զմանկամարդս իբրեւ զքո՛րս, ա՛մենայն սրբութեամբ։

ԺԱ 3 Զայրիս պատուեա՛ որ ստոյգ այրիքն իցեն[4934]։ 4 Ապա թէ ոք այրի՝ որդիս եւ թոռունս ունիցի, ուսանիցին՝ նախ իւրեա՛նց տանց բարի առնել, եւ զփոխարէնսն հատուցանել ծնողացն. զի ա՛յն է բարի՝ եւ ընդունելի առաջի Աստուծոյ[4935]։ 5 Իսկ որ ճշմարտիւ այրին իցէ, եւ մենացեալ յուսացեա՛լ յԱստուած, եւ կանխեալ յաղօթս եւ ՚ի խնդրուածս զցայգ եւ զցերեկ[4936]։ 6 Իսկ գիրգ այրին՝ կենդանւո՛յն մեռեա՛լ է։ 7 Զայս պատուիրեա՛՝ զի անարա՛տք իցեն։ 8 Իսկ եթէ ոք իւրո՛ց, եւ մանաւանդ եւ ընտանեաց խնամ ո՛չ տանիցի, ՚ի հաւատոցն ուրացեա՛լ է, եւ չա՛ր եւս քան զանհաւատսն է[4937]։ 9 Այրի՝ ընդ այրիս անուանեսցի, որ չիցէ՛ պակաս ՚ի վաթսնամենի՛ց, միո՛յ առն կին լիեալ[4938], 10 եւ ՚ի գո՛րծս բարիս վկայեալ. եթէ մանկո՛ւնս սնուցեալ իցէ, եթէ զհեւրս ընկալեալ իցէ, եթէ զսրբոց զոտս լուացեալ իցէ, եթէ նեղելո՛ց բաւական լիեալ իցէ, եթէ զամենայն գործոց բարեաց զհետ երթեալ իցէ[4939]։ 11 Այլ ՚ի մանկամարդա՛ց այրեացն հրաժարեա՛, զի յորժամ խայտան զՔրիստոսիւ, ամուսնանա՛լ կամին[4940]. 12 իսկ զդատաստանս ընդունին, զի զառաջին հաւատսն արհամարհեցին։ 13 Միանգամայն եւ դատարկանձո՛ւնք ուսանին, շրջօ՛ղք տանէ ՚ի տուն. եւ ո՛չ միայն դատարկք, այլ եւ փասքո՛ւսք եւ հետաքրքի՛րք. եւ խօսին՝ որ ինչ ո՛չ է պիտոյ[4941]։ 14 Կամիմ զմանկամարդացդ՝ ամուսնանա՛լ, որդի՛ս ծնանել, տնարա՛րս լինել, եւ մի՛ ինչ պատճառս տալ հակառակորդին՝ ՚ի հայհոյութեա՛ն աղագս[4942]։ 15 Զի արդէ՛ն իսկ ոմանք խոտորեցան զկնի Սատանայի։ 16 Եթէ ոք հաւատացեալ՝ այրի՛ս ունիցի՝ բաւակա՛ն լիցի նոցա, եւ մի՛ ծանրասցի եկեղեցւոյն. զի ճշմարի՛տ այրեացն բաւական լինիցի։

ԺԲ բդ 17 Որ բարւոք վերակացու լինին երիցունք, կրկի՛ն պատուոյ արժանի եղիցին. մանաւանդ որ աշխատիցին բանիւ, եւ վարդապետութեամբ[4943]։ 18 Քանզի ասէ գիր. Մի՛ կապեսցես զցռո՛ւկ եզին կալոտւոյ։ Եւ. Արժանի՛ է մշակն վարձո՛ւ իւրոյ։ 19 Զերիցուէ չարախօսութիւն՝ մի՛ ընդունիցի՛ս, բայց եթէ երկո՛ւք՝ եւ երիւք վկայիւք[4944]։ 20 Իսկ որ մեղանչենն՝ առաջի ամենեցո՛ւն յանդիմանեա՛, զի եւ այլքն երկիցե՛ն։ 21 Վկայութիւն դնեմ առաջի Աստուծոյ եւ Յիսուսի Քրիստոսի՝ եւ ընտրելոց հրեշտակաց, զի զայդ պահեսցե՛ս առանց մտահաճութեան. մի՛ ինչ առնել աչառանօք։

ԺԳ 22 Ձեռս վաղվաղակի յուրուք վերայ մի՛ դնիցես, եւ մի՛ կցորդ լինիցիս մեղաց օտարաց. զանձն քո սո՛ւրբ պահեսջի՛ր։ 23 Այսուհետեւ՝ մի՛ ջուր եւեթ ըմպիցես, այլ սակաւիկ մի եւ գինի՛ խառնեսջիր, վասն ստամոքսի՝ եւ ստէպ հիւանդութեանց[4945]։

ԺԴ 24 Են մարդք՝ որոց մեղքն յայտնի են, եւ յառաջագո՛յն հասեալ ՚ի դատաստան, եւ են՝ որոց զկնի՛ երթան։ 25 Նոյնպէս եւ բարի գործքն՝ յայտնի՛ են. եւ որ այլազգ եւս ինչ իցեն՝ թաքչել ո՛չ կարեն[4946]։

6
Գլուխ Զ

ԺԵ 1 Որ միանգամ ընդ լծով ծառայութեան իցեն, զիւրաքանչիւր տեարս պատուի արժանի՛ համարեսցին. զի մի՛ անունն Աստուծոյ եւ վարդապետութիւնն հայհոյեսցի[4947]։ 2 Իսկ որ հաւատացեալ տեարս ունիցին, մի՛ արհամարհեսցեն, զի եղբարք են. այլ առաւե՛լ ծառայեսցեն, զի հաւատացեալքն են եւ սիրո՛ւնք. որք զբարերարութիւնն յանձին ունիցին. զա՛յս ուսուցանիջիր՝ եւ մխիթարեսջի՛ր[4948]։

ԺԶ 3 Իսկ եթէ ոք ա՛յլազգ ինչ ուսուցանիցէ, եւ ո՛չ անսայցէ ողջմտութեան բանից Տեառն մերոյ Յիսուսի Քրիստոսի, եւ ըստ աստուածպաշտութեան վարդապետութեանն[4949]. 4 այնպիսին հպարտացեա՛լ է, եւ ոչինչ ո՛չ գիտէ. այլ տապի՛ ՚ի խնդիրս եւ ՚ի բանս հակառակութեան. ուստի լինի նախա՛նձ, հե՛ռ, հայհոյութիւնք, կարծի՛ք չարեաց[4950], 5 խարդախութիւնք ապականելոց մտաց մարդկան, եւ օտարացելոց ՚ի ճշմարտութենէ անտի, որք շահավաճա՛ռ համարին զաստուածպաշտութիւնն. բայց դու՝ մերժեսջի՛ր յայնպիսեաց անտի[4951]։ բզ 6 Այլ շահավաճա՛ռ մեծ աստուածպաշտութիւնն է՝ բաւականութեա՛մբ հանդերձ։ 7 Զի ո՛չ բերաք ինչ յաշխարհս, եւ ո՛չ տանել ինչ կարասցուք[4952]։ 8 Այլ ունիմք կերակուր եւ հանդերձս, եւ այնո՛ւ շատասցուք։ 9 Իսկ որք կամինն մեծանալ՝ անկանին ՚ի փորձութիւն, եւ յորոգա՛յթ, եւ ՚ի բազում ցանկութիւնս անմիտս եւ վնասակարս. որք ընկղմեն զմարդիկ ՚ի սատակո՛ւմն եւ ՚ի կորուստ[4953]։ 10 Զի արմատ ամենայն չարեաց՝ արծաթսիրութիւն է. որում ոմանց ցանկացեալ վրիպեցա՛ն ՚ի հաւատոցն, եւ զանձինս արկի՛ն ընդ բազում ցաւովք։

ԺԷ 11 Այլ դու՝ ո՛վ մարդ Աստուծոյ՝ փախի՛ր յայնցանէ, եւ ե՛րթ զհետ արդարութեան, զաստուածպաշտութեան, զհաւատո՛ց, զսիրո՛յ, զհամբերութեան, զհեզութեան[4954]. 12 եւ մարտի՛ր զբարւոք մարտն հաւատոց, եւ բո՛ւռն հար զկեանցն յաւիտենականաց յոր կոչեցարն, եւ դաւանեցեր զբարւո՛ք դաւանութիւն առաջի բազում վկայից[4955]։ 13 Պատուիրեմ քեզ առաջի Աստուծոյ՝ որ կենդանի առնէ զամենայն, եւ Յիսուսի Քրիստոսի, որ վկայեաց առաջի Պոնտացւոյ Պիղատոսի զբարւո՛ք դաւանութիւնն[4956], 14 պահե՛լ քեզ զպատուիրանն, անբիծ՝ անարատ, մինչեւ ՚ի յայտնութիւն Տեառն մերոյ Յիսուսի Քրիստոսի[4957]. 15 զոր յի՛ւր ժամանակս ցուցցէ Երանելին, եւ միա՛յն Հզօր, Թագաւո՛ր թագաւորաց, եւ Տէ՛ր տերանց[4958]. 16 որ միա՛յն ունի զանմահութիւն՝ բնակեալ ՚ի լոյս անմատոյց. զոր ո՛չ ոք ետես ՚ի մարդկանէ, եւ ո՛չ տեսանել կարօղ է. որում պատի՛ւ եւ զօրութիւն յաւիտեանս. ամէն[4959]։

ԺԸ 17 Մեծատանց որ են յայսմ աշխարհի, պատուէ՛ր տաջի՛ր՝ մի՛ հպարտանալ եւ մի՛ յուսալ ՚ի մեծութիւն սնոտի, այլ յԱստուած՝ որ տայ մեզ զամենայն առատապէս ՚ի վայելել[4960], 18 զբարի՛ս գործել, մեծանա՛լ գործովք բարութեան, առա՛տս, սիրո՛ւնս, հաղո՛րդս լինել. 19 գանձել անձանց հիմն բարի՛ ՚ի հանդերձեալսն. զի բո՛ւռն հարկանիցեն զճշմարիտ կենացն[4961]։ 20 Ո՞վ Տիմոթեէ՝ պահեա՛ զաւանդն՝ խոտորեալ ՚ի պղծոց եւ ՚ի նորաձա՛յն բանից, եւ ՚ի հակառակութենէ, եւ ՚ի մոլարանո՛ւն գիտութենէ[4962]. 21 զոր ոմանց յանձն առեալ՝ վրիպեցա՛ն ՚ի հաւատոց անտի։ Շնորհք ընդ քեզ[4963]։

Առ Տիմոթէոս առաջին թուղթ՝ գրեցաւ ՚ի Լաւոդիկեայ, որ է մայր քաղաքաց Պակատտիանացւոց։ Տունք մլ̃։

[4891] ՚Ի վերնագրիս ոմանք. Առ Տիմոթ՛՛. թուղթ առաջին։

[4892] Ոմանք. Եւ Քրիստոսի Յիսուսի յու՛՛։

[4893] Ոմանք. Սիրելւոյ որդւոյ։

[4894] Ոսկան. Մինչ երթայի ՚ի Մա՛՛։ Օրինակ մի. Տացես նոցա չլինել։

[4895] Ոմանք. Եւ ինքեանք ոչ ի՛՛... վասն որոյ պնդեալ են։

[4896] Ոմանք. Թէ բարիոք են օ՛՛... օրինօքն կրեսցէ։

[4897] Ոմանք. Ըստ աւետարանին... որոյ եղէ ես հա՛՛։

[4898] Ոմանք. Եւ յանհաւատութեան գոր՛՛։

[4899] Ոմանք. Շնորհքն Տեառն մերոյ։ Յօրինակին. Եւ սիրոյ որ ՚ի Քրիստոս։

[4900] Առ Ոսկանայ պակասի. Արժանի է։ Ոմանք. Զի Քրիստոս Յիսուս... որոյ գլուխն։

[4901] Օրինակ մի. Միայնոյն. եւ այլ օրինակ մի. Մերոյն Աստուծոյ։

[4902] Ոսկան. Սրբօք մտօք։ Ոմանք. Զորոց ոմանց մերժ՛՛։

[4903] Ոմանք. Հւմենոս՝ եւ։

[4904] Ոմանք. Գոհութիւնս պաղատ՛՛։

[4905] Ոմանք. Զամենայն մարդ կամի... ճշմարտութեանն եկես՛՛։

[4906] Ոմանք. Քանզի մի է Աստուած... մարդն Յիսուս Քրիստոս։

[4907] Ոսկան. Վկայութեամբ ժամանա՛՛։

[4908] Յօրինակին պակասէր. Եդայ ես քարոզ։ Ոմանք. Ճշմարտութեամբ. կամ՝ զճշմարիտն ասեմ ՚ի Քրիստոս։

[4909] Ոմանք. Կացցեն յաղ՛՛... ձեռս իւրեանց ՚ի վեր։

[4910] Օրինակ մի. ՚Ի հիւս ոսկեհուռս ընդե՛՛։

[4911] Ոմանք. Կացցէ վասն որդեծն՛՛... եթէ կացցեն ՚ի հաւ՛՛... պարկեշտութեամբ։ Ոսկան. Եւ ՚ի սրբութեան պար՛՛։

[4912] Ոմանք. զՀաւատարիմ է՝ յարեն ՚ի նախընթացն։

[4913] Ոմանք յաւելուն. Բայց պարտ է... արթուն, հեզ, ցած։

[4914] Ոմանք. Ապա եթէ ոք իւ՛՛... եկեղեցւոյն Աստուծոյ խնա՛՛։

[4915] Ոմանք. Զի մի՛ ՚ի նախատանս եւ յորոգայթ Սատանայի անկանիցի։

[4916] Ոմանք. Զխորհուրդ հաւա՛՛։

[4917] Ոմանք. Փորձիցին... ՚ի պաշտօն մա՛՛։

[4918] Ոմանք. Սարկաւագք լինիցին։ Ուր Ոսկան. Սարկաւագունք լի՛՛... որք որդւոց իւրեանց։ Յօրինակին պակասէր. Արք, որոց որդւոց իւ՛՛։

[4919] Ոմանք. Ապա եթէ յա՛՛... թէ որպէս պարտ է քեզ։

[4920] Ոմանք. Խորհուրդ աստուածպաշտութեանն։

[4921] Ոմանք. Քակտեսցին ոմանք ՚ի... ՚ի վարդապետութիւն դիւ՛՛։

[4922] Ոմանք. Հարեալք իւրեանց խղճիւ։

[4923] Ոմանք. Արգելուն յամուսնա՛՛. եւ մեկնին ՚ի կե՛՛։ Ոսկան. Եւ այնոցիկ ոյք հասեալք իցեն ՚ի ճշմ՛՛։

[4924] Ոմանք. Եւ չի՛ք ՚ի նմա խո՛՛։ Ուր Ոսկան. ՚ի նոսա խո՛՛։

[4925] Ոմանք. Վարդապետութեամբ զորոյ զհետն։

[4926] Ոմանք. Առ սակաւիկ ինչ... առ ամենայն ինչ օգուտ է... եւ զհանդերձելոցն։

[4927] Առ Ոսկանայ պակասի. Արժանի է։

[4928] Բազումք. Վաստակեմք, եւ նա՛՛։

[4929] Օրինակ մի. Մի ոք իցէ որ զքո մանկ՛՛... սիրովք, հաւատով։

[4930] Ոմանք. Մխիթարո՛ւթեան եւ վար՛՛։

[4931] Ոմանք. Կանխիջիր... յառաջադիմութիւնդ յամենայնի յայտնի լինիցի։

[4932] Յոմանս պակասի. Առնիցես՝ եւ զանձն։

[4933] Ոմանք. Մի՛ պատուհասեսցես։

[4934] Ոսկան. Այրիք իցեն։

[4935] Յօրինակին. Ուսուցանիցին՝ նախ իւ՛՛։ Ոսկան. Բարիս առնել։ Ոմանք. Եւ զփոխարէնս հա՛՛։

[4936] Ոմանք. Որ ճշմարիտ այրին իցէ, եւ մնացեալ յու՛՛։

[4937] Ոմանք. ՚Ի հաւատոյն ուրա՛՛։

[4938] Ոսկան. Եւ այրի ընդ այրիս... որ ոչ իցէ պակաս։

[4939] Ոմանք. Եթէ սրբոց զոտս... ամենայն գործոց։

[4940] Ոմանք. Հրաժարեա՛ց։

[4941] Ոմանք. Խօսին որ ոչինչ է պիտոյ։

[4942] Ոսկան. Կամիմ մանկամարդացդ։ Ոմանք. Հայհոյութեան աղագաւ։

[4943] Ոմանք. Վերակացու լինիցին ե՛՛... աշխատիցին բանիւք եւ։

[4944] Ոմանք. Երկուք կամ երիւք։

[4945] Ոմանք. Սակաւ մի գինի խառ՛՛... եւ ստէպ ստէպ հիւ՛՛։

[4946] Յօրինակին. Թաքչել ոչ կարեն։

[4947] Ոմանք. Պատուոյ արժանի։ Ոմանք. Անուն Աստուծոյ եւ վարդապետութիւն։

[4948] Ոմանք. Մի՛ արհամարհիցեն՝ զի եղբարքն են... զբարերարութիւնս յանձինս ունի՛՛։

[4949] Օրինակ մի. Ողջամտութեան բա՛՛։

[4950] Ոմանք. Եւ ոչ ինչ գիտէ... ուստի լինին նա՛՛։ Ոմանք. ՚Ի խնդիր եւ ՚ի... հայհոյութիւն, հակառակութիւնք, կարծիք։

[4951] Ոմանք. Որ շահավա՛՛... զաստուածպաշտութիւն։

[4952] Ոմանք. Զի ոչինչ բերաք յաշխարհ։

[4953] Ոմանք. Որ կամին մեծանալ։

[4954] Ոսկան. Աստուածպաշ՛՛. հաւա՛՛. սիրոյ. եւ այլն։

[4955] Ոմանք. Զբարիոք մարտ հա՛՛... յորս կոչե՛՛... դաւանութիւնն առա՛՛։

[4956] Օրինակ մի. Քեզ այսօր առաջի Աստուծոյ։ Ոմանք. Եւ Քրիստոսի Յիսուսի որ։

[4957] Ոմանք. Ամբիծ եւ անարատ մինչեւ յայտնութիւն։

[4958] Ոմանք. Յիւրում ժամանակի ցուցանէ... Հզօրն, Թագաւորն թա՛՛. եւ Տէրն տե՛՛։

[4959] Ոմանք. Բնակեալն ՚ի լոյս։

[4960] Ոմանք. ՚Ի մեծութիւնս սնոտիս։

[4961] Ոմանք. Զհիմն բարի։

[4962] Ոմանք. Խոտորել ՚ի պղ՛՛։

[4963] Ոմանք. Զոր ոմանք յանձն... վրիպեցան ՚ի հաւատոցն։ Շնորհք ընդ ձեզ։ Ոսկան յաւելու. Ընդ քեզ. ամէն։

Ցանկ

Նախորդ էջ Ցանկ Հաջորդ էջ