ԱՍՏՈՒԱԾԱՇՈՒՆՉ ՄԱՏԵԱՆ ՀԻՆ ԵՒ ՆՈՐ ԿՏԱԿԱՐԱՆԱՑ

Հ. Յովհաննու Զօհրապեան վարդապետ

ԳԻՐՔ ՅԵՍՈՒԱՅ ՈՐԴՒՈՅ ՆԱՒԵԱՅ[2094]

1
Գլուխ Ա

Ա 1 Եւ եղեւ յետ վախճանելոյն Մովսիսի ծառայի Տեառն, խօսեցա՛ւ Տէր ընդ Յեսուայ որդւոյ Նաւեայ պաշտօնէի Մովսիսի, եւ ասէ. 2 Մովսէս ծառայ իմ վախճանեցաւ. արդ յարուցեալ անցցե՛ս ընդ այդ Յորդանան՝ դու եւ ամենայն ժողովուրդ քո յերկրին զոր ե՛ս տաց որդւոցն Իսրայէլի[2095]։ 3 Յամենայն տեղիս յոր հասանիցեն գնացք ոտից ձերոց ձե՛զ տաց զնա, որպէս խօսեցայ ընդ Մովսիսի[2096]. 4 զանապա՛տն, եւ զԼիբանաներն, մինչեւ ցգե՛տն մեծ ցգե՛տն Եփրատ. զամենայն երկիրն Քետացւոց, մինչեւ ցծո՛վն վերջին, ՚ի մտիցն արեւու՝ ձե՛զ լիցին սահմանքն. 5 եւ ո՛չ ոք կացցէ ընդդէմ ձեր զամենայն աւուրս կենաց քոց։ Եւ որպէս էի ընդ Մովսիսի, նո՛յնպէս եղէց եւ ընդ քեզ. եւ ո՛չ թողից զքեզ՝ եւ ո՛չ անտես արարից զքեզ. 6 զօրացի՛ր եւ քա՛ջ լեր. զի դո՛ւ բաժանեսցես ժողովրդեանդ այդմիկ զերկիրն զոր երդուայ հարցն քոց տա՛լ դոցա[2097]։ 7 Արդ զօրացի՛ր եւ քաջ լեր յոյժ, պահե՛լ եւ առնել ըստ ամենայն պատուիրանացն որպէս պատուիրեաց քեզ Մովսէս ծառայ իմ. եւ մի՛ խոտորիցիս ՚ի նոցանէ յա՛ջ կամ յահեակ, զի խելամո՛ւտ լիցիս ամենայնի զինչ եւ գործեսցես[2098]։ 8 Եւ մի՛ մերժիցես զգիր օրինացս այսոցիկ ՚ի բերանոյ քումմէ, եւ խոկասցե՛ս ՚ի դոսա ՚ի տուէ եւ ՚ի գիշերի. զի իմասցի՛ս առնել զամենայն գրեալսդ ՚ի դմա. եւ ապա՛ աջողեսցիս եւ ուղղեսցես զճանապարհս քո, եւ ապա՛ խելամուտ լինիցիս[2099]։ 9 Ահա պատուիրե՛մ քեզ. զօրացի՛ր եւ քա՛ջ լեր. մի՛ զանգիտիցես. եւ մի՛ երկնչիցիս. զի ընդ քե՛զ է Տէր Աստուած քո յամենայն տեղիս ուր եւ երթայցես[2100]։

Բ 10 Եւ պատուիրեա՛ց Յեսու դպրաց ժողովրդեանն՝ եւ ասէ. Մտէ՛ք ՚ի մէջ բանակի ժողովրդեանդ, եւ հրաման տուեալ ժողովրդեանդ ասացէ՛ք[2101]. 11 Պատրաստեցէ՛ք ձեզ պաշար. զի այլ եւս երեք աւուրք, եւ անցանէ՛ք դուք ընդ այդ Յորդանան, մտանել ունել զերկիրն զոր Տէր Աստուած հարցն ձերոց տացէ՛ ձեզ ՚ի ժառանգութիւն[2102]։

Գ 12 Եւ ընդ Ռուբինի եւ ընդ Գադայ եւ ընդ կիսոյ ցեղին Մանասէի խօսեցա՛ւ Յեսու եւ ասէ. 13 Յիշեցէ՛ք զբանն Տեառն զոր պատուիրեաց ձեզ Մովսէս ծառայ նորա՝ եւ ասէ. Տէր Աստուած ձեր զետեղեցո՛յց զձեզ, եւ ետ ձեզ զերկիրս զայս[2103]. 14 կանայք ձեր եւ մանկունք ձեր եւ անասունք ձեր՝ բնակեսցեն յերկրիս զոր ետ ձեզ Մովսէս յայսկոյս Յորդանանու։ Բայց դուք զինեալք անցանիցէ՛ք յառաջագոյն քան զեղբարս ձեր, եւ ամենայն զօրաւոր զօրութեամբ, եւ լինիցիք նոցա մարտակիցք[2104]. 15 մինչեւ զետեղեցուսցէ՛ Տէր Աստուած ձեր զեղբարս ձեր որպէս եւ զձե՛զդ. եւ ժառանգեսցե՛ն եւ նոքա՛ զերկիրն՝ զոր Տէր Աստուած ձեր տացէ՛ նոցա. եւ դառնայցէք յիւրաքանչիւր ժառանգութիւն. եւ ժառանգեցէ՛ք զնա՝ զոր ե՛տ ձեզ Մովսէս ծառայ Տեառն յայսկոյս Յորդանանու յարեւելից[2105]։ 16 Եւ պատասխանի տուեալ ասեն ցՅեսու. Զամենայն զոր միանգա՛մ պատուիրես մեզ արասցո՛ւք[2106]. 17 եւ յամենայն տեղիս ուր առաքիցես զմեզ՝ երթիցո՛ւք. եւ ըստ ամենայնի որպէս լսէաք Մովսիսի՝ նո՛յնպէս լուիցուք եւ քե՛զ։ Բայց միայն Տէր Աստուած մեր եղիցի ընդ քեզ՝ որպէս է՛ր ընդ Մովսիսի[2107]. 18 եւ այր որ անհնազա՛նդ իցէ քեզ՝ եւ ո՛չ լսիցէ բանից քոց, որպէս ինչ եւ հրաման տացես նմա՝ մեռցի՛. բայց միայն զօրացիր եւ քա՛ջ լեր[2108]։

2
Գլուխ Բ

Դ 1 Եւ առաքեաց Յեսու որդի Նաւեայ ՚ի Սատիմայ երկո՛ւս երիտասարդս լրտեսե՛լ զերկիրն գաղտ. եւ ասէ. Ելէ՛ք լրտեսեցէք զերկիրն եւ զԵրիքո՛վ։ Եւ գնացեալ երկուց երիտասարդացն եկի՛ն յԵրիքով. եւ մտեալ ՚ի տուն կնոջ պոռնկի՛ միոջ՝ որում անուն էր Ռահաբ. եւ ա՛նդ կալան օթեվանս[2109]։ 2 Ա՛զդ եղեւ թագաւորին Երիքովայ , եւ ասեն. Ահա ա՛րք մտեալ են այսր զցայգս յորդւոցն Իսրայէլի լրտեսել զերկիրս[2110]։ 3 Եւ առաքեաց թագաւորն Երիքովայ՝ եւ ասէ ցՌահաբ. Հա՛ն այսր զարսդ մտեալսդ առ քեզ՝ որ եկին ՚ի տուն քո զցայգ, զի լրտեսե՛լ զամենայն երկիրս եկին։ 4 Եւ առեալ կնոջն զերկոսին արսն թաքո՛յց զնոսա. եւ խօսեցաւ ընդ նոսա եւ ասէ. Մտին առ իս արք, եւ ես ո՛չ գիտէի ուստի՛ իցեն[2111]. 5 եւ ընդ առնուլ դրանն ընդ աղջամուղջս առաւօտին ելի՛ն արքն արտաքս՝ եւ ո՛չ գիտեմ յո՛ գնացին. պնդեցարո՛ւք ստէպ զհետ նոցա՝ թերեւս հասանիցէք նոցա[2112]։ 6 Եւ եհան զնոսա ՚ի տանիս, եւ թաքո՛յց զնոսա ընդ խրձա՛մբք կտաւոյ՝ զոր դիզեալ էր իւր ՚ի տանիս[2113]։ 7 Եւ պնդեցա՛ն արքն զկնի նոցա զճանապարհն Յորդանանու ՚ի հո՛ւնն, եւ դուռն փակեցա՛ւ։ Եւ եղեւ իբրեւ ելին խնդրակքն զհետ նոցա. 8 եւ մինչչեւ՛ ՚ի քուն մտեալ էր նոցա, ել ինքն առ նոսա ՚ի տանիսն, եւ ասէ ցնոսա. 9 Գիտե՛մ զի ե՛տ ձեզ Տէր զերկիրս. քանզի անկաւ ա՛հ ձեր ՚ի վերայ մեր, եւ զի հաշեցան ամենեքեան որ բնակեալ էին յերկրիս յայսմիկ յերեսաց ձերոց[2114]. 10 քանզի լուաք թէ ցամաքեցո՛յց Տէր զծովն Կարմիր յերեսաց ձերոց, յելանելն ձեր յԵգիպտոսէ, եւ զոր ինչ արարէք ընդ երկուս թագաւորսն Ամովրհացւոց, որ էին յայնկոյս Յորդանանու ընդ Սեհոնի եւ ընդ Ովգայ՝ զոր սատակեցէք[2115]։ 11 Եւ իբրեւ լուաք մեք՝ զարհուրեցա՛ք սրտիւք մերովք, եւ ո՛չ եւս գոյ շունչ յումեք ՚ի մէնջ յերեսաց ձերոց. զի Տէր Աստուած ձեր՝ նա՛ է Աստուած յերկինս ՚ի վեր եւ յերկիր ՚ի խոնարհ[2116]։ 12 Եւ արդ՝ երդուարո՛ւք ինձ ՚ի Տէր Աստուած. զի առնեմ ձեզ ողորմութիւն. եւ արասջի՛ք եւ դո՛ւք ողորմութիւն տան հօր իմոյ. եւ տո՛ւք ինձ նշա՛ն ճշմարիտ. 13 եւ ապրեցուցէ՛ք զտուն հօր իմոյ, եւ զմայր իմ եւ զեղբարս իմ եւ զքորս իմ, եւ զամենայն որ ինչ իցեն նոցա. եւ փրկեսջի՛ք զանձն իմ ՚ի մահուանէ[2117]։ 14 Եւ ասե՛ն ցնա արքն. Անձի՛նք մեր փոխանակ ձեր ՚ի մահ, եթէ ո՛չ պատմիցէք զբանս զայս զմէնջ։ Եւ նա ասէ. Եղիցի յորժամ մատնեսցէ՛ ձեզ Տէր զքաղաքս, արասջի՛ք ընդ իս ողորմութիւն եւ ճշմարտութիւն[2118]։ 15 Եւ կախեա՛ց զնոսա չուանաւ ընդ պատուհանն. քանզի տուն նորա ՚ի պարսպի՛ն էր՝ եւ ինքն բնակեալ էր ՚ի պարսպին[2119]։ 16 Եւ ասէ ցնոսա. Զլեռն լեռնա՛յն գնասջիք, զի մի՛ պատահեսցեն ձեզ խնդրակքն. եւ թաքիջի՛ք անդ զերիս աւուրս, մինչեւ դարձցի՛ն խնդրակքն յետո՛յ ձերմէ. եւ ապա՛ երթիջիք զճանապարհն ձեր[2120]։ 17 Եւ ասեն արքն ցնա. Քաւեա՛լ եմք մեք յերդմանէդ՝ զոր երդմնեցուցեր զմեզ. 18 ահա մեք մտանիցեմք ՚ի մա՛սն ինչ քաղաքիդ, եւ դու դնիցես նշանակ զլա՛րդ կարմիր, եւ կապեսցե՛ս զպատուհանէդ ընդ որ զմե՛զ իջուցեր, եւ զհա՛յր քո եւ զմայր քո եւ զեղբարս քո, եւ զամենայն տուն հօր քո ժողովեսցես առ քե՛զ ՚ի տունս յայս[2121]։ 19 Եւ եղիցի ամենայն որ ելանէ ՚ի տանէ քումմէ արտաքս՝ ի՛նքն եղիցի անձին իւրում պարտական. եւ մեք քաւեա՛լ լիցուք յերդմանէդ քումմէ յայդմանէ. եւ որ միանգամ լինիցին ընդ քե՛զ ՚ի տան քում, մե՛ք լիցուք պարտականք՝ եթէ ձեռն ուրուք մերձեսցի ՚ի նա[2122]։ 20 Ապա թէ ոք մեղանչեսցէ մեզ, եւ յայտնեսցե՛ս զբանս մեր զայսոսիկ, քաւեալ լիցուք յերդմանէդ քումմէ յայդմանէ[2123]։ 21 Եւ ասէ. Եղիցի՛ ըստ բանիդ ձերում, նո՛յնպէս եղիցի։ Եւ արձակեա՛ց զնոսա եւ գնացին։ Եւ կապեաց նշա՛ն կարմիր ՚ի պատուհանին[2124]. 22 եւ գնացի՛ն եւ եկին ՚ի լեռնակողմն, եւ կացին անդ զերի՛ս աւուրս, մինչեւ դարձան խնդրակքն. եւ յուզեցին խնդրակքն զամենայն ճանապարհն՝ եւ ո՛չ գտին։ 23 Եւ դարձա՛ն երկոքին երիտասարդքն եւ իջին ՚ի լեռնէ անտի, եւ եկին յա՛յն կոյս. եւ հասին առ Յեսու որդի Նաւեայ, եւ պատմեցին զամենայն անցսն որ անցին ընդ նոսա[2125]. 24 եւ ասեն ցՅեսու՝ թէ մատնեա՛ց Տէր Աստուած ՚ի ձեռս մեր զամենայն երկիրն, եւ զարհուրեցա՛ն ամենայն բնակիչք երկրին ՚ի մէնջ։

3
Գլուխ Գ

Ե 1 Եւ կանխեա՛ց Յեսու ընդ առաւօտն. եւ չուեցին ՚ի Սատիմայ եւ եկին մինչեւ ցՅորդանան, ի՛նքն եւ ամենայն որդիքն Իսրայէլի. եւ բանակեցա՛ն անդ յառաջ քան զանցանելն։ 2 Եւ եղեւ յետ երից աւուրց, անցի՛ն դպիրքն ընդ բանակն, 3 եւ պատուիրեցին ժողովրդեանն եւ ասեն. Յորժամ տեսանիցէք զտապանակ ուխտին Տեառն Աստուծոյ ձերոյ, եւ զքահանա՛յսն մեր, եւ զՂեւտացիսն որ բարձեալ ունիցին զնա՝ եւ դո՛ւք խաղասջիք ՚ի տեղեաց ձերոց եւ գնասջի՛ք զհետ նորա[2126]։ 4 Բայց հեռագո՛յն լինիցի ընդ ձեզ եւ ընդ նոսա՝ որչափ կանգունք երկո՛ւց հազարաց, զտեղի՛ առնուցուք եւ ո՛չ մերձենայցէք ՚ի նա. զի գիտիցէք զճանապարհն ընդ որ երթայցէք. զի ո՛չ էք երթալոց զճանապարհ երէկին եւ եռանդի[2127]։ 5 Եւ ասէ Յեսու ցժողովուրդն. Սրբեցարո՛ւք առ վաղիւ. զի վաղիւ արասցէ ձեզ Տէր սքանչելիս[2128]։ 6 Եւ խօսեցա՛ւ Յեսու ընդ քահանայսն՝ եւ ասէ. Առէ՛ք զտապանակ ուխտին Տեառն, եւ գնացէ՛ք յառաջագոյն առաջի ժողովրդեանն։ Եւ բարձին քահանայքն զտապանակ ուխտին Տեառն՝ եւ երթային առաջի ժողովրդեանն։

Զ 7 Եւ ասէ Տէր ցՅեսու. Յաւուր յայսմիկ սկի՛զբն արարից բարձրացուցանե՛լ զքեզ առաջի ամենայն որդւոցն Իսրայէլի. զի ծանիցեն թէ որպէս էի՛ ընդ Մովսիսի, նո՛յնպէս եղէց եւ ընդ քեզ[2129]։ 8 Եւ արդ՝ պատուիրեա՛ քահանայիցն որ բառնան զտապանակ ուխտին՝ եւ ասասցե՛ս. Յորժամ մտանիցէ՛ք յեզր ջրոյն Յորդանանու, կացջի՛ք ՚ի ներքս ՚ի Յորդանան։ 9 Եւ ասէ Յեսու ցորդիսն Իսրայէլի. Մատերո՛ւք այսր եւ լուարո՛ւք զպատգամս Տեառն Աստուծոյ մերոյ[2130]։ 10 Եւ ասէ Յեսու. Այնո՛ւ գիտասջիք եթէ Տէր կենդանի՛ է ՚ի ձեզ. եւ սատակելով սատակեսցէ՛ յերեսաց ձերոց՝ զՔանանացին, եւ զՔետացի, եւ զԽեւացի, եւ զՓերեզացի, եւ զԳերգեսացի, եւ զԱմովրհացի, եւ զՅեբուսացի[2131]. 11 ահաւասիկ տապանակ ուխտին Տեառն ամենայն երկրի անցանէ առաջի ձեր ընդ Յորդանան[2132]։ 12 Եւ արդ՝ յառա՛ջ կալարուք ՚ի ձէնջ ա՛րս երկոտասան յորդւոցդ Իսրայէլի, այր մի յիւրաքանչիւր ցեղէ[2133]. 13 եւ եղիցի իբրեւ մխիցին ոտք քահանայիցն կրելեաց զտապանակ ուխտին Տեառն ամենայն երկրի ՚ի ջուրն Յորդանանու, պակասեսցէ՛ ջուրն որ իջանէ ՚ի վերուստ, կացցէ՛ իբրեւ զկարկառակո՛յտ մի[2134]։ 14 Եւ եղեւ իբրեւ չուեաց ժողովուրդն ՚ի խորանաց իւրեանց անցանե՛լ ընդ Յորդանան. եւ քահանայքն բարձին զտապանակ ուխտին Տեառն առաջի ամենայն ժողովրդեանն։ 15 Եւ իբրեւ մտանէին քահանայքն որ կրէին զտապանակ ուխտին ՚ի Յորդանան, եւ ոտք քահանայիցն կրելեաց տապանակին մխեցա՛ն յեզր ջրոյն Յորդանանու, եւ Յորդանան լցեա՛լ գայր դարիւ եւ դարիւ որպէս յաւուրս հնձոց ցորենոյ[2135]. 16 եւ կացին ջուրքն որ իջանէին ՚ի վերուստ՝ միաձո՛յլք, անջրպետեալք, հեռացեա՛լք յոյժ յոյժ. յԱդամիտէս քաղաքէ՝ որ է մա՛սն Կարիաթարիմայ. եւ որ իջանէինն՝ իջին ՚ի ծո՛վն Արաբացւոց ՚ի ծովն Աղի, մինչեւ ՚ի սպա՛ռ նուազելոյ. եւ ժողովուրդն կա՛յր յանդիման Երեքոյի[2136]։ 17 Եւ կացին քահանայքն որ կրէին զտապանակ ուխտին Տեառն ՚ի վերայ ցամաքի ՚ի մէջ Յորդանանու պատրաստութեամբ։ Եւ ամենայն որդիքն Իսրայէլի անցին ընդ ցամաք, մինչեւ վախճանեաց ամենայն ժողովուրդն անցանել ընդ Յորդանան։

4
Գլուխ Դ

1 Եւ իբրեւ վախճանեա՛ց ամենայն ժողովուրդն անցանե՛լ ընդ Յորդանան. Խօսեցաւ Տէր ընդ Յեսու եւ ասէ[2137]. 2 Առեալ քեզ ՚ի ժողովրդենէ անտի արս երկոտասան, այր մի յիւրաքանչի՛ւր ցեղէ[2138], 3 հրամա՛ն տուր նոցա եւ ասասցես. Առէ՛ք դուք ձեզ այտի ՚ի միջոյ Յորդանանու յոտնատեղեա՛ց քահանայիցդ պատրաստական քարինս երկոտասան, եւ տարջի՛ք ընդ ձեզ. եւ դիջի՛ք ՚ի մէջ բանակին ձերոյ՝ ուր բանակիջիք զայս գիշեր[2139]։ 4 Եւ կոչեա՛ց Յեսու ա՛րս երկոտասան ՚ի փառաւորաց որդւոցն Իսրայէլի՝ մի յիւրաքանչիւր ցեղէ, 5 եւ ասէ ցնոսա Յեսու. Մատերո՛ւք առաջի իմ յանդիման Տեառն ՚ի մէջ Յորդանանու, եւ առեալ բարձցեն անտի իւրաքանչիւրոք քա՛ր մի ՚ի վերայ ուսոց իւրոց ըստ թուոյ ցեղիցն Իսրայէլի[2140]. 6 զի լինիցին նոքա ձեզ կա՛լ ՚ի նշանակ հանապազորդ. զի յորժամ հարցանիցէ՛ ցքեզ առ վաղիւ որդին քո եւ ասիցէ. Զի՞նչ են քարինքս այսոքիկ ձեզ[2141], 7 պատմեսցե՛ս դու որդւոյն քում եւ ասիցես, թէ՝ Զի պակասեաց գետն Յորդանան յերեսաց տապանակի ուխտին Տեառն ամենայն երկրի՝ մինչ անցանէ՛ր ընդ Յորդանան, նուազեա՛ց ջուրն Յորդանանու. եւ եղիցին ձեզ քարինքս այսոքիկ ՚ի յիշատա՛կ ՚ի մէջ որդւոցն Իսրայէլի, մինչեւ ցյաւիտեան[2142]։ 8 Եւ արարի՛ն որդիքն Իսրայէլի որպէս պատուիրեա՛ց Տէր Յեսուայ. եւ առեալ երկոտասան քարինս ՚ի միջոյ Յորդանանու՝ որպէս եւ հրամա՛ն ետ Տէր Յեսուայ ՚ի վախճանի անցանելոյ որդւոցն Իսրայէլի. եւ տարան զնոսա ընդ իւրեանս ՚ի բանակն եւ եդին զնոսա անդ[2143]։ 9 Եւ կանգնեա՛ց Յեսու ա՛յլ եւս երկոտասան քարինս անդէն ՚ի Յորդանան, ՚ի տեղւոջ ուր կացին ոտք քահանայիցն որ կրէին զտապանակ ուխտին Տեառն. եւ են ա՛նդ մինչեւ ցայսօր ժամանակի։ 10 Եւ կացին անդ քահանայքն որ բարձեալ ունէին զտապանակ ուխտին Տեառն ՚ի մէջ Յորդանանու՝ մինչեւ վախճանեաց Յեսու զամենայն զոր պատուիրեաց Տէր Յեսուայ պատմե՛լ ժողովրդեանն՝ ըստ ամենայնի զոր պատուիրեաց Մովսէս Յեսուայ. եւ փութացա՛ւ ժողովուրդն՝ եւ անց[2144]։ 11 Եւ եղեւ իբրեւ վախճանեաց ամենայն ժողովուրդն անցանել, անց եւ տապանակ ուխտին Տեառն, եւ երկոտասան քարինքն առաջի նոցա։ 12 Անցի՛ն եւ որդիքն Ռուբինի եւ Գադայ՝ եւ կէս ցեղին Մանասէի կազմեա՛լք առաջի որդւոցն Իսրայէլի, որպէս պատուիրեա՛ց նոցա Մովսէս[2145]։ 13 Չո՛րք բեւրք վառեալք ՚ի կռիւ, անցի՛ն առաջի Տեառն ՚ի պատերազմ ընդ Երիքո՛վ քաղաքի։ 14 Յաւուր յայնմիկ աճեցո՛յց Տէր զՅեսու առաջի ամենայն ազգին Իսրայէլի. եւ երկնչէին ՚ի նմանէ որպէս երկնչէին ՚ի Մովսիսէ՝ որչափ ժամանակս եւ եկաց։ 15 Եւ խօսեցաւ Տէր ընդ Յեսուայ՝ եւ ասէ. 16 Հրամա՛ն տուր քահանայիցդ՝ որ բարձեալ ունին զտապանակ ուխտին վկայութեան՝ ելանե՛լ ՚ի Յորդանանէ։ 17 Եւ հրամա՛ն ետ Յեսու քահանայիցն եւ ասէ. Ելէ՛ք ՚ի Յորդանանէ[2146]։ 18 Եւ եղեւ իբրեւ ելին քահանայքն որ բարձեալ ունէին զտապանակ ուխտին Տեառն ՚ի միջոյ Յորդանանու, եւ եդին զոտսն քահանայքն ՚ի ցամաքի, դիմեա՛ց ջուրն Յորդանանու ՚ի տեղի իւր, եւ գնա՛յր որպէս յերէկն եւ յեռանդ ընդ ամենայն ատակս նորա[2147]։ 19 Եւ ե՛լ ժողովուրդն ՚ի Յորդանանէ ՚ի տասներորդում աւուր ամսո՛յն առաջնոյ. եւ բանակեցան որդիքն Իսրայէլի ՚ի Գաղգաղա յարեւելից կողմանէ Երիքովի[2148]։ 20 Եւ զերկոտասան քարինսն զոր առին ՚ի Յորդանանէ, կանգնեա՛ց Յեսու ՚ի Գաղգաղա։ 21 Եւ ասէ ցորդիսն Իսրայէլի. Յորժամ հարցանիցեն որդիքն ձեր առ վաղիւ եւ ասասցեն՝ Զի՞նչ են քարինքս այսոքիկ. 22 պատմեսջի՛ք որդւոցն ձերոց թէ՝ Ցամաքա՛ւ անց Իսրայէլ ընդ Յորդանան, 23 ՚ի ցամաքեցուցանե՛լ Տեառն Աստուծոյ մերոյ զջուրսն Յորդանանու յերեսաց նոցա մինչեւ անցին։ 24 Որպէս արար Տէր Աստուած մեր ընդ ծո՛վն Կարմիր, զոր ցամաքեցո՛յց Տէր Աստուած մեր առաջի մեր մինչեւ անցաք[2149]. 25 զի ծանիցեն ամենայն ազգք երկրի՝ թէ զօրութիւն Տեառն զօրաւո՛ր է. եւ զի դուք պաշտիցէք զՏէր Աստուած մեր զամենայն ժամանակս[2150]։

5
Գլուխ Ե

Է 1 Եւ եղեւ իբրեւ լուան ամենայն թագաւորք Ամովրհացւոց, որ էին յա՛յն կոյս Յորդանանու առ ծովեզերբն. եւ թագաւորքն Փիւնիկեցւոց որ առ ծովեզերբն. եթէ ցամաքեցո՛յց Տէր Աստուած զՅորդանան գետ առաջի որդւոցն Իսրայէլի յանցանելն նոցա, հաշեցա՛ն սիրտք նոցա եւ զարհուրեցան, եւ ո՛չ գոյր ՚ի նոսա իմաստութիւն եւ ո՛չ մի՝ յերեսաց որդւոցն Իսրայէլի[2151]։

Ը 2 Ընդ այնո՛ւ ժամանակաւ ասէ Տէր ցՅեսու. Արա՛ դու քեզ սուր ՚ի գայլախա՛զ վիմէ՝ եւ նստեալ թլփատեսցե՛ս զորդիսն Իսրայէլի կրկնակի[2152]։ 3 Եւ արա՛ր իւր Յեսու սո՛ւրս քարեղէնս գայլախազեայս, եւ թլփատեա՛ց զորդիսն Իսրայէլի ՚ի տեղւոջ՝ որ կոչէր Բլո՛ւր անթլփատից[2153]։ 4 Եւ զոր օրինակ յապաւեաց Յեսու զորդիսն Իսրայէլի որ էին ՚ի ճանապարհի անդ, որ բնաւ չէին թլփատեալք յելելոցն յԵգիպտոսէ, զամենեսեան թլփատեա՛ց Յեսու։ Եւ այս ժողովուրդ է զոր թլփատեաց Յեսու. ամենայն ժողովրդեանն ելելոց յԵգիպտոսէ զարո՛ւ մանուկ. քանզի ամենայն արք պատերազմողք մեռա՛ն յանապատին անդէն ՚ի ճանապարհին, յելանելն իւրեանց յերկրէն Եգիպտացւոց[2154]. 5 զի թլփատեալք էին ամենայն ժողովուրդն որ ելին, եւ ամենայն ժողովուրդն որ ծնան յանապատին ՚ի ճանապարհին ելանելոյ նոցա յերկրէն Եգիպտացւոց[2155]։ 6 Քանզի զքառասուն եւ զերկուս ամս շրջեցաւ Իսրայէլ յանապատին Աբդարեայ. վասն որոյ անթլփա՛տք էին բազումք ՚ի պատերազմողացն ելելոց յերկրէն Եգիպտացւոց՝ որք անհնազանդեցա՛ն պատուիրանացն Աստուծոյ։ Որոց եւ սահմանեա՛ց Տէր չտեսանե՛լ զերկիրն զոր երդուաւ հարցն նոցա տալ նոցա. զերկիր՝ որ բղխէ զկաթն եւ զմեղր[2156]։ 7 Եւ փոխանակ նոցա տարաւ զորդիս նոցա՝ զոր թլփատեաց Յեսու. քանզի անթլփատք էին. վասն լինելոյ նոցա անթլփա՛տս ՚ի ճանապարհին[2157]։ 8 Եւ իբրեւ թլփատեցաւ ամենայն ազգն, հանդարտութիւն կալեալ նստա՛ն անդէն ՚ի բանակին մինչեւ ողջացան[2158]։ 9 Եւ ասէ Տէր ցՅեսու. Յաւուր յայսմիկ բարձի՛ զնախատինս Եգիպտացւոց ՚ի ձէնջ։ Եւ կոչեաց զանուն տեղւոյն այնորիկ Գաղգաղա՛ մինչեւ ցայսօր. 10 եւ ա՛նդ բանակեցան որդիքն Իսրայէլի։

Թ Եւ արարին որդիքն Իսրայէլի զզատիկն ՚ի չորեքտասաներորդո՛ւմ աւուր ամսոյն յերեկորեայ, յարեւելից Երիքովի ՚ի դաշտի անդ[2159]. 11 եւ կերան ՚ի ցորենոյ երկրին զայգոյ բաղա՛րջ եւ նորի[2160]։ 12 Յաւուր յայնմիկ պակասեա՛ց մանանայն, յետ ուտելոյ նոցա ՚ի ցորենոյ երկրին. եւ ո՛չ եւս գտանէր որդւոցն Իսրայէլի մանանայ. եւ ժողովեցին զպտուղ երկրին Փիւնիկեցւոց ՚ի տարւոջն յայնմիկ[2161]։

Ժ 13 Եւ եղեւ մինչ է՛ր Յեսու յԵրիքով, ամբարձեալ զաչս իւր ետե՛ս, զի կայր առաջի նորա ա՛յր, եւ սուսեր մե՛րկ ՚ի ձեռին նորա. եւ մատուցեալ Յեսուայ՝ ասէ ցնա. Մե՞ր ես՝ թէ ՚ի թշնամեաց մերոց։ 14 Եւ նա ասէ ցնա. Ես զօրավա՛ր եմ զօրու Տեառն, եւ ա՛յժմ եկի[2162]։ 15 Եւ անկա՛ւ Յեսու ՚ի վերայ երեսաց իւրոց եւ երկի՛ր եպագ, եւ ասէ ցնա. Տէր զի՞նչ հրաման տացես ծառայի քում։ 16 Եւ ասէ զօրավարն Տեառն ցՅեսու. Լո՛յծ զկօշիկս քո յոտից քոց, զի տեղիդ յորում կաս՝ սո՛ւրբ է։ Եւ արա՛ր այնպէս[2163]։

6
Գլուխ Զ

ԺԱ 1 Եւ Երիքով փակեա՛լ եւ ամրացեալ էր յերեսաց որդւոցն Իսրայէլի, եւ ո՛չ ոք ելանէր ՚ի նմանէ, եւ ո՛չ ոք մտանէր։ 2 Եւ ասէ Տէր ցՅեսու. Ահա ե՛ս տամ ՚ի ձե՛ռս քո զԵրիքով՝ եւ զթագաւորն որ ՚ի նմա, եւ զզօրաւո՛րս զօրութեամբ[2164]։ 3 Բայց դու՝ ա՛ծ պատեա՛ զնովաւ զամենայն մարտիկս շուրջանակի յոբելինա՛ւն, ՚ի լսել ձեզ զձայն եղջեւր փողոյ. եւ եղիցի իբրեւ հարկանիցէք զփողն՝ պատեսջի՛ք զքաղաքն ամենայն արք պատերազմողք շուրջ զքաղաքաւն մի՛ անգամ. ա՛յսպէս առնիցէ՛ք զվե՛ց օր[2165]։ 4 Եւ եւթն քահանայ առցեն զեւթնափո՛ղսն եղջերեայս յոբելեան առաջի տապանակին։ Եւ յաւուրն եւթներորդի պատեսջիք զքաղաքն եւթն անգամ. եւ քահանայքն հարցե՛ն զփողսն եղջերեայս[2166]. 5 եւ աղաղակեսցե՛ն առհասարակ ամենայն ժողովուրդն. եւ յաղաղակելն նոցա կործանեսցի՛ն ինքնին պարիսպք քաղաքին ՚ի ներքո՛յ նոցա. եւ մտցէ ամենայն ժողովուրդն դիմեալ իւրաքանչի՛ւր հանդէպ երեսաց իւրոց ՚ի քաղաքն։ 6 Եւ եմուտ Յեսու որդի Նաւեայ առ քահանայսն՝ եւ ասէ ցնոսա. Առէ՛ք զտապանակ ուխտին, եւ եւթն քահանայք՝ առցեն եւթն փող եղջերեայ յոբելեան առաջի տապանակին Տեառն[2167]։ 7 Եւ խօսեցա՛ւ ընդ նոսա եւ ասէ. Պատուէ՛ր տուք ժողովրդեանն անցանե՛լ պատել զքաղաքն. եւ մարտիկքն երթիցեն վառեա՛լք առաջի տապանակին Տեառն։ 8 Եւ եղեւ իբրեւ պատուիրեաց ժողովրդեանն. եւ եւթանեքին քահանայքն որ ունիցին եւթն փողս նուիրականս, անցցե՛ն նոյնպէս առաջի Տեառն՝ եւ ազդեսցե՛ն ուժգին. եւ տապանակ ուխտին Տեառն երթիցէ՛ զհետ նոցա[2168]. 9 եւ մարտիկքն երթիցեն առաջի՛, եւ քահանա՛յքն՝ եւ որ հարկանիցեն զփողսն եղջերեայս, վերջապա՛հք զկնի՛ տապանակին Տեառն, հարկանելով զփո՛ղսն եղջերեայս երթիցեն[2169]։ 10 Եւ ժողովրդեանն պատուէ՛ր ետ Յեսու եւ ասէ. Մի՛ աղաղակիցէք, եւ մի՛ ոք լուիցէ զբարբառ ձեր, եւ մի՛ ելանիցէ բա՛ն ՚ի բերանոյ ձերմէ, մինչեւ յօրն յորում ի՛նքն ա՛զդ արասցէ աղաղակելոյ, եւ ապա՛ աղաղակեսջիք։ 11 Եւ շո՛ւրջ եկեալ տապանակի ուխտին Տեառն զքաղաքաւն, գնա՛ց անդրէն ՚ի բանակն՝ եւ ա՛նդ ագաւ։ 12 Եւ յաւուրն երկրորդի յարեա՛ւ Յեսու ընդ առաւօտն. եւ բարձին քահանայքն զտապանակն Տեառն։ 13 Եւ եւթն քահանայքն առին եւթն փողս նուիրականս, եւ երթային առաջի Տեառն. եւ քահանայքն հարի՛ն զփողսն. եւ ա՛յլ եւս ամբոխն ամենայն. եւ գնացի՛ն դարձեալ անդրէն ՚ի բանակն. եւ ապա մտանէին մարտիկքն, եւ ա՛յլ եւս ամբոխն զկնի տապանակի ուխտին Տեառն. եւ երթային եւ հարկանէին զփողսն եղջերեայս[2170]։ 14 Եւ պատեցին զքաղաքն յաւուրն երկրորդի միանգամ ՚ի մօտոյ. եւ գնացին դարձեալ անդրէն ՚ի բանակն։ Ա՛յնպէս արարին զվեց օր։ 15 Եւ եղեւ յաւուրն եւթներորդի, յարեա՛ն ընդ ե՛լս առաւօտուն եւ պատեցին զքաղաքն ըստ նմին օրինակի եւթն անգամ[2171]. 16 եւ եղեւ յեւթներորդո՛ւմ նուագի պատելոյն, հարին քահանայքն զփողսն. եւ ասէ Յեսու ցորդիսն Իսրայէլի. Ա՛րդ աղաղակեցէ՛ք, քանզի մատնեաց Տէր ՚ի ձեռս մեր զքաղաքս։ 17 Եւ եղիցի քաղաքն նզովեա՛լ, ինքն եւ ամենայն որ ինչ ՚ի նմա իցէ ՚ի Տեառնէ զօրութեանց. բայց զՌահաբ պոռնիկ ապրեցուսջի՛ք, զնա եւ զամենայն որ ինչ իցէ ՚ի տան նորա, զի թաքո՛յց զհրեշտակսն զոր արձակեցաք[2172]։ 18 Այլ դուք զգո՛յշ լինիջիք ՚ի նզովիցն. գուցէ՛ ցանկացեալք առնուցուք ինչ դուք ՚ի նզովից անտի. եւ առնիցէք զբանակ որդւոցդ Իսրայէլի ՚ի նզովս, եւ ջնջիցէք զմեզ[2173]։ 19 Ամենայն ոսկի եւ արծաթ եւ պղինձ եւ երկաթ եղիցի սո՛ւրբ Տեառն, ՚ի գա՛նձ Տեառն մտցէ։ 20 Եւ աղաղակեա՛ց ժողովուրդն, եւ հարին քահանայքն զփողսն. իբրեւ լուաւ ժողովուրդն զձայն փողոյն՝ աղաղակեաց ամենայն ժողովուրդն առ հասարակ մե՛ծ եւ ուժգին աղաղակաւ. եւ անկա՛ւ պարիսպն շուրջանակի. եւ ել ամենայն ժողովուրդն ՚ի քաղաքն իւրաքանչիւր հանդէպ իւր. եւ առին զքաղաքն[2174]. 21 եւ նզովեցին զնա, եւ որ ինչ է՛ր ՚ի քաղաքին յառնէ մինչեւ ցկին, եւ յերիտասարդէ մինչեւ ցծեր, եւ յարջառոյ մինչեւ ցոչխար, եւ ցէշ, արկի՛ն ՚ի բերան սրոյ[2175]։

ԺԲ 22 Եւ ցերկո՛ւս երիտասարդսն որ լրտեսեցին զերկիրն՝ ասէ՛ Յեսու. Մտէ՛ք ՚ի տուն կնոջն պոռնկի, եւ հանէ՛ք զնա անտի, եւ զամենայն ինչ որ նորա իցէ՝ որպէս եւ երդուա՛յք նմա[2176]։ 23 Եւ մտի՛ն երկու երիտասարդքն որոց լրտեսեա՛լ էր զքաղաքն՝ ՚ի տուն կնոջն, եւ հանի՛ն զՌահաբ պոռնիկ, եւ զհայր նորա եւ զմայր նորա. եւ զեղբարս նորա, եւ զամենայն որ ինչ է՛ր նորա, եւ զամենայն ազգատոհմն նորա. եւ կացուցին զնա արտաքոյ բանակին Իսրայէլի[2177]։ 24 Եւ քաղաքն այրեցա՛ւ հրով եւ ամենայն ինչ որ ՚ի նմա էր. բա՛ց յոսկւոյ եւ յարծաթոյ եւ ՚ի պղնձոյ եւ յերկաթոյ, զոր ետուն ՚ի գա՛նձ Տեառն մուծանել։ 25 Եւ զՌախա՛բ պոռնիկ, եւ զտուն նորա հայրենի, եւ զամենայն ինչ որ սորա՛ էր ապրեցոյց Յեսու. եւ բանակեցաւ ՚ի մէջ Իսրայէլի մինչեւ ցայսօր ժամանակի. վասն զի թաքոյց զլրտեսսն զոր առաքեաց Յեսու յաւուր յայնմիկ լրտեսե՛լ զԵրիքով[2178]։

ԺԳ 26 Եւ նզովեաց Յեսու յաւուր յայնմիկ զԵրիքով եւ ասէ. Անիծեա՛լ լիցի մարդն առաջի Տեառն, որ կանգնեսցէ եւ շինեսցէ զքաղաքն զԵրիքով. անդրանկաւ իւրով դնե՛լ զհիմունս նորա, եւ կրտսերաւ իւրով կանգնեսցէ զդրունս պարսպի նորա։ Եւ ա՛յնպէս արար Ազան Բեթէլացի, Աբիրոնաւ անդրանկա՛ւ իւրով եդ զհիմունս նորա, եւ Զերծելով կրտսերով իւրով կանգնեաց զդրունս նորա[2179]։ 27 Եւ է՛ր Տէր ընդ Յեսուայ, եւ է՛ր անուն նորա ընդ ամենայն երկիր։

7
Գլուխ Է

ԺԴ 1 Եւ յանցեա՛ն որդիքն Իսրայէլի յանցանս, եւ գողացա՛ն ՚ի նզովից անտի. եւ ա՛ռ Աքար որդի Քարմեայ՝ որդւոյ Զամբրեայ, որդւոյ Զարայի՝ ՚ի ցեղէ Յուդայ՝ ՚ի նզովից անտի. եւ բարկացա՛ւ սրտմտութեամբ Տէր որդւոցն Իսրայէլի։ 2 Եւ առաքեա՛ց Յեսու արս յԵրիքովէ ՚ի Գայի՝ որ է յանդիման Բեթէլայ, եւ ասէ ցնոսա. Լրտեսեցէ՛ք զԳայի։ Եւ ելին արքն եւ լրտեսեցին զԳայի։ 3 Եւ դարձան առ Յեսու եւ ասեն. Մի՛ ելցէ ամենայն ժողովուրդս, այլ իբրեւ երկո՛ւ հազարք կամ երեք հազարք արանց ելցեն՝ եւ պաշարեսցեն զքաղաքն. մի՛ տանիր անդ զամենայն ժողովուրդն՝ զի սակա՛ւք են[2180]։ 4 Եւ ելին անդր ՚ի ժողովրդենէն իբրեւ երեք հազարք եւ փախեան յերեսաց արանցն Գայեայ. 5 եւ կոտորեցին ՚ի նոցանէ արք Գայեայ արս՝ երեսուն եւ վեց. եւ հալածեցի՛ն զնոսա ՚ի դրանէն մինչեւ խորտակեցին զնոսա. եւ վիրաւորեցին ՚ի զառիվայրին. եւ պակասեցա՛ւ սիրտ ժողովրդեանն եւ եղեն իբրեւ զջուր[2181]։ 6 Եւ պատառեա՛ց Յեսու զհանդերձս իւր, եւ անկա՛ւ ՚ի վերայ երեսաց իւրոց յերկիր առաջի տապանակին Տեառն մինչեւ ցերեկոյ, ի՛նքն եւ ծերքն Իսրայէլի. եւ արկին հո՛ղ զգլխովք իւրեանց[2182]։ 7 Եւ ասէ Յեսու. Աղաչե՛մ զքեզ Տէր Տէր. ընդէ՞ր իսկ բնաւ անցանելով անցոյց ծառայ քո զժողովուրդս զայս ընդ Յորդանան, մատնե՛լ զսոսա Ամովրհացւո՛ցն՝ եւ կորուսանել զմեզ. լա՛ւ էր թէ անդէն զետեղեալ եւ բնակեալ էաք առ եզերբ Յորդանանու[2183]։ 8 Յի՛ս Տէր. եւ արդ զի՞նչ արարից՝ որովհետեւ կորացո՛յց Իսրայէլ զպարանոց իւր առաջի թշնամեաց իւրոց[2184]. 9 եւ լուեալ Քանանացւոցն եւ ամենայն բնակչաց երկրին պատեսցե՛ն զմեզ եւ սատակեսցեն յերկրէ. եւ զի՞նչ արասցես զանուն քո մեծ։ 10 Եւ ասէ Տէր ցՅեսու. Յո՛տն կաց, զի՞ անկեալ կաս ՚ի վերայ երեսաց քոց[2185]. 11 մեղա՛ւ ժողովուրդն, եւ անց զուխտիւ իմով զոր ուխտեցի նոցա. եւ գողացա՛ն եւ առին ՚ի նզովիցն, ստեցի՛ն, եւ արկին յամանս իւրեանց[2186]. 12 եւ ո՛չ եւս կարիցեն որդիքն Իսրայէլի կալ առաջի թշնամեաց իւրեանց. այլ դարձուսցեն զպարանոցս առաջի թշնամեաց իւրեանց՝ զի եղեն ՚ի նզո՛վս. եւ ո՛չ եւս յաւելից լինել ընդ ձեզ, եթէ ո՛չ բառնայցէ՛ք զնզովսդ զայդ ՚ի միջոյ ձերմէ։ 13 Արի՛ սրբեա՛ զժողովուրդդ, եւ արասցես սրբե՛լ առ վաղիւ. Ա՛յսպէս ասէ Տէր Աստուած Իսրայէլի. Նզո՛վք են ՚ի ձեզ Իսրայէլ. ո՛չ կարիցէք կալ առաջի թշնամեաց ձերոց, մինչեւ բառնայցէք զնզովսն ՚ի ձէնջ[2187]։ 14 Եւ ժողովեսջի՛ք ամենեքեան ընդ առաւօտն ըստ ցեղից ձերոց. եւ եղիցի ցեղն՝ զոր ցուցցէ Տէր, մատուսջի՛ք ըստ տոհմից. եւ զտոհմն՝ զոր յանդիմանեսցէ Տէր, մատուսջի՛ք ըստ տա՛նց. եւ տուն՝ զոր յանդիմանեսցէ Տէր, մատուսջի՛ք ըստ արա՛նց. 15 եւ որ յանդիմանեսցի ՚ի նզովսն, այրեսցի՛ ինքն հրով՝ եւ ամենայն տուն իւր, եւ ամենայն ինչ որ նորա իցէ. զի անց զուխտիւն Տեառն, եւ արար անօրէնութիւն ՚ի մէջ Իսրայէլի[2188]։ 16 Եւ կանխեաց Յեսու ընդ առաւօտն, եւ մատոյց զժողովուրդն ըստ ցեղիցն իւրեանց, եւ յանդիմանեցաւ ցեղն Յուդայի. 17 եւ մատուցաւ ցեղն Յուդայի ըստ տոհմից, եւ յանդիմանեցաւ տունն Զարայի. եւ մատուցաւ տոհմն Զարայի ըստ արանց, եւ յանդիմանեցա՛ւ Զամբրի՛[2189]. 18 եւ մատուցաւ տուն նորա ըստ արանց, եւ յանդիմանեցա՛ւ Աքար որդի Քարմեայ, որդւոյ Զամբրեայ, որդւոյ Զարայի, ՚ի ցեղէն Յուդայ։ 19 Եւ ասէ Յեսու ցԱքար. Որդեա՛կ իմ, տո՛ւր փառս այսօր Տեառն Աստուծոյ Իսրայէլի, եւ տո՛ւր խոստովանութիւն, եւ պատմեա՛ ինձ զինչ գործեցեր. եւ մի՛ թաքուցաներ յինէն։ 20 Պատասխանի ետ Աքար եւ ասէ ցՅեսու. Արդարեւ ե՛ս մեղայ առաջի Տեառն Աստուծոյ Իսրայէլի. զայս ինչ եւ զայս գործեցի[2190]. 21 տեսի յաւարին ամղա՛ն մի նկարէն գեղեցիկ, եւ երկերիւր երկդրամեան արծաթոյ, եւ լեզու մի ոսկի՝ որոյ յիսուն երկդրամեան էր ձոյլ նորա. եւ ցանկացեալ նոցա առի՛. եւ ահաւանիկ թաքուցեալ կայ ընդ հողով ՚ի վրանի իմում. եւ արծաթն թաքուցեալ կայ ՚ի ներքոյ նոցա։ 22 Եւ առաքեաց Յեսու հրեշտակս արս եւ ընթացան ՚ի վրանն ՚ի բանակն. եւ ա՛նդ թաքուցեալ կայր ՚ի վրանի նորա. եւ արծաթն ՚ի ներքոյ նոցա[2191]. 23 հանի՛ն զայն ՚ի վրանէ անտի եւ բերին առ Յեսու եւ առ ծերսն Իսրայէլի՝ եւ եդին առաջի Տեառն։ 24 Եւ ա՛ռ Յեսու զԱքար զորդի Զարայի, եւ եհան զնա ՚ի ձորն Աքովրայ, եւ զուստերս նորա եւ զդստերս նորա, եւ զարջառ նորա, եւ զէշ նորա, եւ զամենայն զոչխարս նորա, եւ զվրանս նորա, եւ զամենայն ինչս նորա. եւ ամենայն Իսրայէլ ընդ նմա. եւ ած զնա յԵմակն Աքովրայ[2192]։ 25 Եւ ասէ Յեսու. Ընդէ՞ր սատակեցեր զմեզ. սատակեսցէ՛ զքեզ Տէր ըստ աւուրս ըստ այսմիկ։ Եւ քարկոծեցին զնա ամենայն Իսրայէլ քարամբք, եւ այրեցին զնոսա հրով. եւ քարկոծեցին զնոսա քարամբք. 26 եւ կուտեցին ՚ի վերայ նոցա կարկառ մեծ քարանց մինչեւ ցայսօր. եւ դադարեաց Տէր ՚ի սրտմտութենէ բարկութեան իւրոյ. վասն այնորիկ անուանեաց զնա Եմա՛կ Աքովրայ մինչեւ ցայսօր[2193]։

8
Գլուխ Ը

ԺԵ 1 Եւ ասէ Տէր ցՅեսու. Մի՛ երկնչիր եւ մի՛ զանգիտիցես. ա՛ռ դու ընդ քեզ զամենայն արս պատերազմողս, եւ յարուցեալ ելցես ՚ի Գայի. ահա ե՛ս տամ ՚ի ձեռս քո զթագաւորն Գայեայ եւ զժողովուրդ նորա, եւ զքաղաք նորա եւ զերկիր նորա[2194]. 2 եւ արասցե՛ս ընդ Գայի եւ ընդ թագաւորն նորա, զոր օրինակ արարեր ընդ Երիքով եւ ընդ թագաւորն նորա. եւ զաւար նորա եւ զանասուն նորա ածցե՛ս յաւարի. եւ կացուսցե՛ս քեզ դարանամուտս քաղաքին զկնի նորա։ 3 Եւ յարեա՛ւ Յեսու՝ եւ ամենայն ժողովուրդն պատերազմող, ելանե՛լ ՚ի Գայի. եւ ընտրեաց Յեսու երեսուն հազար արանց զօրաւորս զօրութեամբ, եւ առաքեաց զնոսա զցայգ[2195]։ 4 Եւ պատուիրեաց նոցա եւ ասէ. Տեսէ՛ք, զի դուք դարանամո՛ւտք լինիցիք յետուստ քաղաքին, եւ մի՛ կարի հեռի լինիջիք ՚ի քաղաքէն. եւ կացջիք պատրաստք ամենեքին[2196]. 5 եւ ես եւ ամենայն ժողովուրդն որ ընդ իս՝ մօտեսցո՛ւք ՚ի քաղաքն. եւ եղիցի յորժամ ելանիցե՛ն բնակիչքն Գայեայ ընդդէմ մեր իբրեւ զառաջինն, փախիցո՛ւք յերեսաց նոցա. 6 եւ իբրեւ ելցեն զկնի մեր, մեկնեսցուք զնոսա ՚ի քաղաքէ անտի. եւ ասիցեն թէ փախեա՛ն յերեսաց մերոց իբրեւ զառաջինն[2197]։ 7 Եւ իբրեւ փախիցուք յերեսաց նոցա, դուք յարիջի՛ք ՚ի դարանէ անտի, եւ մտջիք ՚ի քաղաքն, եւ հարջի՛ք զքաղաքն. եւ տացէ՛ զնոսա Տէր Աստուած Իսրայէլի ՚ի ձեռս մեր[2198]։ 8 Եւ եղիցի յորժամ առնուցուք զքաղաքն, այրեսջի՛ք զնա հրով. ըստ ա՛յսմ օրինակի առնիջիք՝ ահա պատուիրեցի՛ ձեզ[2199]։ 9 Եւ առաքեա՛ց զնոսա Յեսու, եւ գնացին ՚ի դարանն, եւ մտին ղօղեցան ՚ի մէջ Բեթելայ եւ ՚ի մէջ Դանայ ՚ի ծովակողմանէն Գայեայ. եւ ագա՛ւ Յեսու զայն գիշեր ՚ի մէջ ժողովրդեանն։ 10 Եւ կանխեալ Յեսու ընդ առաւօտն արար հանդէս ժողովրդեանն. եւ ե՛լ ինքն եւ ծերքն Իսրայէլի առաջի ժողովրդեանն ՚ի վերայ Գայեայ։ 11 Եւ ամենայն զօր պատերազմօղ ելի՛ն ընդ նոսա, եւ գնացին ելին եկին հանդէպ քաղաքին յարեւելից կողմանէ, եւ դարանամուտք քաղաքին ՚ի ծովակո՛յս կողմանէ, եւ բանակեցան ՚ի հիւսւսոյ Գայեայ. եւ ձո՛ր ընդ մէջ նոցա եւ Գայեայ[2200]։ 12 Եւ ա՛ռ հինգ հազար արանց, եւ եմոյծ զնոսա ՚ի դարան՝ ընդ Բեթա՛ւն եւ ընդ ծովն Գայեայ[2201]. 13 եւ արկ զժողովուրդն եւ զամենայն բանակն ՚ի հիւսւսոյ քաղաքին, եւ վերջ նոցա ՚ի ծովակողմն քաղաքին. եւ անց Յեսու զգիշերն զայն ընդ մէջ ձորոյն[2202]։ 14 Եւ եղեւ իբրեւ ետես թագաւորն Գայեայ, փութացաւ կանխեաց եւ ել ընդդէմ նոցա. եւ արք քաղաքին երթային հանդէպ նոցա ՚ի պատերազմ. ի՛նքն եւ ամենայն ժողովուրդ իւր ՚ի ժամանակին յանդիման Արաբայ. եւ ինքն ո՛չ գիտէր եթէ դարան գործեալ իցէ նմա յետուստ քաղաքին[2203]։ 15 Իբրեւ ետես Յեսու՝ դարձա՛ւ անդրէն ընդ կրուկն, եւ ամենայն Իսրայէլ յերեսաց նոցա փախեա՛ն ընդ ճանապարհ անապատին[2204]։ 16 Եւ ստիպեաց ամենայն ժողովուրդ երկրին երթա՛լ զհետ նորա. եւ պնդեցա՛ն երթալ զկնի որդւոցն Իսրայէլի. եւ նոքա մեկնեցա՛ն ՚ի քաղաքէ անտի[2205]։ 17 Եւ ո՛չ մնաց ՚ի Գայի եւ ՚ի Բեթէլ՝ որ ո՛չ պնդեցաւ զհետ Իսրայէլի. եւ թողին զքաղաքն ՚ի բա՛ց, եւ յարձակեցան զհետ Իսրայէլի[2206]։ 18 Եւ ասէ Տէր ցՅեսու. Ձգեա՛ զձեռն քո գայիսոնաւդ որ ՚ի ձեռին քում ՚ի վերայ քաղաքին, զի ՚ի ձե՛ռս քո մատնեցի զնա. եւ դարանակալքն ելցե՛ն վաղվաղակի ՚ի տեղւոջէ իւրեանց։ Եւ ձգեա՛ց Յեսու զգայիսոնն եւ զձեռս իւր ՚ի վերայ քաղաքին[2207]. 19 եւ դարանակալքն յարեա՛ն վաղվաղակի ՚ի տեղւոջէ իւրեանց՝ եւ ելի՛ն իբրեւ ձգեաց զձեռնն, եւ մտին ՚ի քաղաքն՝ եւ առին զնա. եւ փութացեալ այրեցին զքաղաքն հրով[2208]։ 20 Եւ հայեցեալ բնակչացն Գայեայ ՚ի թիկունս իւրեանց, տեսանէին զի ելանէ՛ր ծուխ քաղաքին մինչեւ յերկինս. եւ ո՛չ եւս ուրեք գոյր նոցա փախուստ՝ ա՛յսր կամ անդր. եւ ժողովուրդն որ թաքուցեալ էր յանապատն՝ յարեա՛ն ՚ի վերայ հետամտացն։ 21 Եւ Յեսու եւ ամենայն ժողովուրդն իբրեւ տեսին թէ առին դարանակալքն զքաղաքն, եւ զի ելանէ՛ր ծուխ քաղաքին մինչեւ յերկինս. դարձա՛ն անդրէն ընդ կրուկն, եւ հարին զարսն Գայեայ[2209]. 22 եւ նոքա ելին ՚ի քաղաքէ անտի ընդ առաջ նոցա, եւ եղեն ՚ի մէ՛ջ բանակին. նոքա անտի, եւ սոքա աստի՝ եւ հարին զնոսա մինչեւ չմնալոյ ՚ի նոցանէ ապրեալ եւ փախստական[2210]։ 23 Եւ զթագաւորն Գայեայ ձերբակա՛լ արարին կենդանւոյն, եւ ածին առ Յեսու։ 24 Եւ իբրեւ դադարեցի՛ն որդիքն Իսրայէլի ՚ի կոտորելոյ զամենայն Գայացիս, զորս ՚ի դաշտս, զորս ՚ի լերինս զառիվայրին մինչեւ հալածեցին զնոսա. եւ անկան ամենեքին ՚ի սո՛ւր սուսերի մինչեւ ՚ի սպառ։ Եւ դարձա՛ւ Յեսու ՚ի Գայի, եւ եհա՛ր զնա սրով սուսերի[2211]։ 25 Եւ եղեն անկեալք յաւուր յայնմիկ յառնէ մինչեւ ցկին՝ երկոտասա՛ն հազար, ամենայն բնակիչքն Գայեայ։ 26 Եւ Յեսու ո՛չ դարձոյց զձեռն իւր զոր ձգեաց գայիսոնաւն՝ մինչեւ նզովեա՛ց զամենայն բնակիչսն Գայացւոց. 27 բա՛ց յանասնոյ եւ յաւարէ քաղաքին զոր աւարեցին որդիքն Իսրայէլի ըստ հրամանի՛ Տեառն՝ որպէս հրամայեաց Տէր Յեսուայ։ 28 Եւ այրեա՛ց Յեսու զքաղաքն հրով եւ արար զնա բլո՛ւր հողոյ՝ անշէն յաւիտեան մինչեւ ցայսօր։ 29 Եւ զթագաւորն Գայեայ կախեա՛ց զերկճի՛ւղ փայտէ. եւ է՛ր ՚ի վերայ փայտին կախեալ մինչեւ ցերեկոյ. եւ ընդ մտանել արեգականն հրամայեաց Յեսու եւ իջուցին զնա ՚ի փայտէ անտի, եւ ընկեցին զնա ՚ի գո՛ւբ առ դրան քաղաքին. եւ կուտեցին ՚ի վերայ նորա կարկա՛ռ քարանց մինչեւ ցա՛յսօր[2212]։

ԺԶ 30 Յայնժամ շինեաց Յեսու սեղան Տեառն Աստուծոյ Իսրայէլի ՚ի լերինն Գեբաղ 31 որպէս պատուիրեա՛ց Մովսէս ծառայ Տեառն որդւոցն Իսրայէլի. զոր օրինակ գրեալ է յօրէնսն Մովսիսի. Սեղան յողջո՛ց քարանց՝ յորս ո՛չ մերձեալ իցէ երկաթ. եւ ա՛նդ եհան ողջակէզ Տեառն եւ զո՛հ փրկութեան։ 32 Եւ գրեա՛ց Յեսու ՚ի վերայ քարանցն զերկրորդումն օրինաց զօրէնսն Մովսիսի, զոր գրեաց առաջի որդւոցն Իսրայէլի։ 33 Եւ ամենայն Իսրայէլ, եւ ծերք նոցա եւ դատաւորք նոցա՝ եւ դպիրք նոցա, երթային աստի անտի հանդէպ տապանակին. եւ քահանայքն Ղեւտացիք բարձին զտապանակ ուխտին Տեառն, եւ եկն եւ բնակ։ Եւ էին կէսք ՚ի նոցանէ մե՛րձ ՚ի լեառն Գարիզին, եւ կէսք ՚ի նոցանէ մերձ ՚ի լեառն Գեբաղ. որպէս պատուիրեաց Մովսէս ծառայ Տեառն, օրհնե՛լ նախ զժողովուրդն[2213]։ 34 Եւ ապա՛ ընթերցաւ զամենայն բանս օրինացս այսոցիկ, զօրհնութիւնս եւ զանէծս՝ ըստ ամենայն գրելոցն յօրէնսն Մովսիսի։ 35 Եւ ո՛չ էր բան յամենայնէ զոր պատուիրեաց Մովսէս Յեսուայ՝ զոր ո՛չ ընթերցաւ Յեսու յականջս ամենայն եկեղեցւոյն Իսրայէլի, արանց եւ կանանց եւ մանկանց, եւ եկա՛ցն յեցելոցն յԻսրայէլ։

9
Գլուխ Թ

ԺԷ 1 Իբրեւ լուան ամենայն թագաւորքն Ամովրհացւոց որ յայնկոյս Յորդանանու՝ որ լեռնայինք եւ որ դաշտայինք, եւ որ յամենայն ծովեզեր ծովուն մեծի. եւ որք առ Լիբանաներբն, եւ Քետացիքն՝ եւ Ամովրհացիք՝ եւ Գերգեսացիք՝ եւ Քանանացիք՝ եւ Փերեզացիք՝ եւ Խեւացիք՝ եւ Յեբուսացիք[2214]. 2 եկի՛ն ՚ի միասին տա՛լ պատերազմ ընդ Յեսուայ եւ ընդ Իսրայէլի՝ ամենեքին առ հասարակ։ 3 Եւ բնակիչքն Գաբաւոնի լուա՛ն զոր ինչ արար Յեսու ընդ Երիքո՛վ եւ ընդ Գայի. 4 արարին նոքա խորամանկութեամբ՝ եկեալք պաշարովք եւ պատրաստութեամբ. առին քուրձս հնացեալս ՚ի վերայ ուսոց իւրեանց, եւ տիկս գինւոյ հնացեա՛լս եւ պատառատունս կարկատեալս[2215]. 5 եւ անկանուրդք կօշկաց նոցա՝ հողաթափք իւրեանց հնացեալք եւ կարկատեալք յոտս իւրեանց. եւ հանդերձք իւրեանց հնացեալք զանձամբք իւրեանց. եւ հաց պաշարի իւրեանց չորացեալ եւ ճըճեկեր[2216]. 6 եւ եկին առ Յեսու ՚ի բանակն Իսրայէլի ՚ի Գաղգաղա։ Եւ ասեն ցՅեսու եւ ցամենայն Իսրայէլ. Յերկրէ՛ հեռաստանէ եկեալ եմք, եւ արդ՝ դի՛ք ընդ մեզ ուխտ։ Եւ ասեն որդիքն Իսրայէլի ցՔոռացին. 7 Տե՛ս՝ գուցէ՛ առ իս բնակեալ իցես, եւ զիա՞րդ դնեմք ընդ քեզ ուխտ[2217]։ 8 Եւ ասեն ցՅեսու. Ծառա՛յք քո եմք։ Եւ ասէ ցնոսա Յեսու. Ուստի՞ էք դուք, եւ ուստի՞ եկեալ էք։ 9 Եւ ասեն ցնա. Յերկրէ՛ հեռաստանէ յոյժ եկին ծառայք քո յանուն Տեառն Աստուծոյ քոյ. զի լուաք զանո՛ւն նորա, եւ զոր ինչ արար ընդ Եգիպտոս, 10 եւ զոր ինչ արար ընդ երկուս թագաւորսն Ամովրհացւոց որ էին յայնկոյս Յորդանանու, ընդ Սեհոն թագաւորն Եսեբոնի, եւ ընդ Ովգ թագաւորն Բասանու՝ որ բնակեալ էր յԱստարովթ եւ յԵդրային։ 11 Եւ խօսեցա՛ն ընդ մեզ ծերքն մեր, եւ ամենայն բնակիչք երկրին մերոյ եւ ասեն. Առէ՛ք ձեզ պաշար ճանապարհի՝ եւ երթա՛յք ընդ առաջ նոցա, եւ ասասջիք ցնոսա. Ծառա՛յք ձեր եմք, եւ արդ դի՛ք ընդ մեզ ուխտ. 12 զի զհա՛ցս զայս մեր, ջե՛րմ առաք պաշար ՚ի տանց մերոց յաւուր յորում ելաք ՚ի տանց մերոց եւ եկաք առ ձեզ. եւ արդ՝ չորացաւ եւ եղեւ ճըճեկեր. 13 եւ տիկքս զոր լցաք գինւով՝ նո՛րք էին՝ եւ պատառեցան, եւ ձո՛րձք մեր եւ կօշիկք մաշեցա՛ն, ՚ի բազում երկայն ճանապարհէն[2218]։ 14 Եւ առին իշխանքն զպաշա՛ր նոցա՝ եւ զՏէր ո՛չ հարցին[2219]։ 15 Եւ արար ընդ նոսա խաղաղութիւն Յեսու. եւ ուխտեաց նոցա ուխտ ապրեցուցանե՛լ զնոսա. եւ երդուա՛ն նոցա իշխանք ժողովրդեանն։ 16 Եւ եղեւ յետ երից աւուրց զհետ ուխտելոյ նոցա զուխտն, լուան եթէ մօտաւո՛րք են, եւ անդէն առ նոսա՛ բնակեն։ 17 Չուեցին որդիքն Իսրայէլի՝ եւ ելին ՚ի քաղաքս նոցա յաւուրն երրորդի. եւ քաղաքք նոցա էին Գաբաւոն եւ Կեփիրոն եւ Բերովթ, եւ քաղաքք յԱրիմայ[2220]։ 18 Եւ ո՛չ մարտեան ընդ նոսա որդիքն Իսրայէլի. քանզի երդուա՛ն նոցա ամենայն իշխանք ժողովրդեանն ՚ի Տէր Աստուած Իսրայէլի. եւ տրտնջեցին ամենայն ժողովուրդն զիշխանացն։ 19 Եւ ասեն ամենայն իշխանքն ցամենայն ժողովուրդն. Մեք երդուա՛ք նոցա ՚ի Տէր Աստուած Իսրայէլի, եւ ո՛չ կարե՛մք ստել նոցա։ 20 Արդ՝ զա՛յս արասցո՛ւք նոցա ապրեցուցանե՛լ զնոսա, եւ ստասցո՛ւք զնոսա. եւ մի՛ եկեսցէ ՚ի վերայ մեր բարկութիւն վասն երդմանն զոր երդուաք նոցա։ 21 Եւ ասեն ցնոսա իշխանքն. Կեցցե՛ն, եւ լինիցին փայտաբերք եւ ջրակիրք ամենայն ժողովրդեանդ. եւ եղեն փայտակոտորք եւ ջրաբերք՝ որպէս եւ ասացին նոցա իշխանքն[2221]։ 22 Եւ կոչեաց զնոսա միահամո՛ւռ Յեսու, եւ խօսեցա՛ւ ընդ նոսա եւ ասէ. Ընդէ՞ր խաբեցէք զիս եւ ասացէք՝ հեռի՛ եմք ՚ի ձէնջ յոյժ, եւ դուք գաւառակա՛նք էք բնակչացս որ ՚ի միջի մերում[2222]։ 23 Եւ արդ՝ անիծեալք էք. եւ մի՛ պակասեսցէ՛ ՚ի ձէնջ ծառա՛յ փայտակոտոր եւ ջրկիր ինձ՝ եւ Աստուծոյ իմում[2223]։ 24 Պատասխանի ետուն եւ ասեն ցՅեսու. Ազդեցութեամբ ա՛զդ եղեւ մեզ, զոր ինչ հրամայեաց Տէր Աստուած քո Մովսիսի ծառայի իւրոյ, տալ ձե՛զ զերկիրս զայս, եւ սատակել զմեզ եւ զամենայն բնակիչս սորա յերեսաց ձերոց. եւ երկեաք յոյժ վասն անձանց մերոց յերեսաց ձերոց, եւ արարա՛ք զիրն զայն[2224]։ 25 Եւ արդ աւասիկ ե՛մք ընդ ձեռամբ ձերով. որպէս հաճոյ է ձեզ եւ որպէս կամիք առնել՝ արարէ՛ք։ 26 Եւ արարին նոցա այնպէս. եւ ապրեցո՛յց զնոսա Յեսու յաւուր յայնմիկ ՚ի ձեռաց որդւոցն Իսրայէլի, եւ ո՛չ կոտորեցին զնոսա։ 27 Եւ կացոյց զնոսա յաւուր յայնմիկ փայտակոտո՛րս եւ ջրակի՛րս ամենայն ժողովրդեանն՝ եւ սեղանոյն Աստուծոյ մինչեւ ցայսօր ժամանակի. եւ ՚ի տեղւոջն զոր ընտրեսցէ Տէր[2225]։

10
Գլուխ Ժ

ԺԸ 1 Եւ իբրեւ լուաւ Ադոնիբեզեկ թագաւորն Երուսաղէմի, թէ ա՛ռ Յեսու զԳայի, եւ սատակեա՛ց զնա. զոր օրինակ արար ընդ Երիքով եւ ընդ թագաւորն նորա, նոյնպէս արար ընդ Գայի եւ ընդ թագաւոր նորա. եւ զի անձնատո՛ւրք եղեն բնակիչք Գաբաւոնի առ Յեսու եւ առ Իսրայէլ՝ եւ եղեն ՚ի մէջ նոցա[2226]. 2 զարհուրեցա՛ն յանձինս իւրեանց յոյժ. քանզի գիտէին թէ քաղաք մե՛ծ է Գաբաւոն որպէս զմի ՚ի մայրաքաղաքաց թագաւորացն. քանզի նա մե՛ծ էր քան զԳայի, եւ ամենայն արք նորա զօրաւորք[2227]։ 3 Եւ առաքեաց Ադոնիբեզեկ արքայ Երուսաղէմի առ Ելամ արքայ Քեբրոնի, եւ առ Քերամ արքայ Յերիմութայ, եւ առ Յեփիէ արքայ Լաքիսայ, եւ առ Դաբիր արքայ Ոդողոմայ, եւ ասէ[2228]. 4 Եկա՛յք ելէ՛ք առ իս եւ օգնեցէ՛ք ինձ. եւ տացուք պատերա՛զմ ընդ Գաբաւոնի. զի անձնատո՛ւրք եղեն առ Յեսու եւ առ որդիսն Իսրայէլի։ 5 Եւ գումարեցան եւ ելին հինգ թագաւորքն Յեբուսացւոց. թագաւորն Երուսաղէմի, եւ թագաւորն Քեբրոնի, եւ թագաւորն Յերիմութայ, եւ թագաւորն Ղաքիսայ, եւ թագաւորն Ոդողոմայ. ինքեա՛նք եւ ամենայն ժողովուրդ նոցա, եւ նստան զԳաբաւոնիւ եւ պաշարեցի՛ն զնա[2229]։ 6 Եւ առաքեցին բնակիչք Գաբաւոնի առ Յեսու ՚ի բանակն Իսրայէլի ՚ի Գաղգաղա՝ եւ ասեն. Մի՛ թողացուսցես զձեռն քո ՚ի ծառայից քոց, ե՛լ առ մեզ վաղվաղակի եւ ապրեցո՛ զմեզ, եւ օգնեա՛ մեզ. զի ժողովեա՛լ են ՚ի վերայ մեր ամենայն թագաւորք Ամովրհացւոց որ բնակեալ են ՚ի լեռնակողմանն։ 7 Եւ ել Յեսու ՚ի Գաղգաղայ, ինքն եւ ամենայն զօրն պատերազմօղ ընդ նմա. եւ ամենայն որ կարող էր զօրութեամբ։ 8 Եւ ասէ Տէր ցՅեսու. Մի՛ երկնչիցիս ՚ի նոցանէն, զի ՚ի ձե՛ռս քո մատնեցից զնոսա. եւ ո՛չ ժուժկալեսցէ ՚ի նոցանէ եւ ո՛չ մի ոք առաջի ձեր[2230]։ 9 Եւ եհաս ՚ի վերայ նոցա Յեսու յանկարծակի՛ զցայգն ամենայն՝ եկեալ ՚ի Գաղգաղայ։ 10 Եւ զարհուրեցո՛յց զնոսա Տէր յերեսաց Իսրայէլի. եւ եբե՛կ զնոսա բեկումն մեծ ՚ի Գաբաւոն. եւ հալածեցին զնոսա ընդ ճանապարհ զառիվայրին Բեթորոնայ, եւ կոտորեցին զնոսա մինչեւ յԱզեկայ եւ ցՄակետայ[2231]։ 11 Եւ ՚ի փախչելն նոցա յերեսաց որդւոցն Իսրայէլի ընդ զառիվայրն Բեթորոնայ, Եւ Տէր արկ ՚ի վերայ նոցա քարինս կարկտի յերկնից մինչեւ ցՅազեկայ. եւ եղեն բազումք այնոքիկ որ մեռան ՚ի քարանց կարկտին, քան զայնոսիկ զորս կոտորեցին որդիքն Իսրայէլի սրով պատերազմի[2232]։

ԺԹ 12 Յայնժամ խօսեցաւ Յեսու ընդ Տեառն՝ յաւուր յորում մատնեա՛ց Տէր Աստուած զԱմովրհացին ընդ ձեռամբ որդւոցն Իսրայէլի. ՚ի ժամանակին յորում խորտակեաց զնոսա ՚ի Գաբաւոն, եւ խորտակեցան յերեսաց Իսրայէլի։ Եւ ասէ Յեսու. Կացցէ՛ արեգակն հանդէպ Գաբաւոնի եւ լուսին հանդէպ ձորոյն Եղոնայ[2233]։ 13 Եւ կացին արեգակն եւ լուսին ՚ի կայի՛ իւրեանց. մինչեւ էառ Աստուած զվրէժ ՚ի թշնամեաց նոցա։ Ո՞չ ապաքէն գրեա՛լ է այս ՚ի գիրս Ուղղութեան. Եւ եկա՛ց արեգակն ՚ի մէջ երկնից, եւ ո՛չ խաղաց ընդ արեւմուտս, մինչեւ ցկատարո՛ւմն աւուր միոյ[2234]։ 14 Եւ ո՛չ եղեւ այսպիսի օր, ո՛չ յառաջ եւ ո՛չ յետոյ լսե՛լ Աստուծոյ ձայնի մարդոյ. զի Տէր պատերազմեցաւ խառն ընդ Իսրայէլի։ 15 Եւ դարձաւ Յեսու եւ ամենայն Իսրայէլ ընդ նմա ՚ի բանակն ՚ի Գաղգաղա։

Ի 16 Եւ փախեա՛ն հնգեքին թագաւորքն այնոքիկ՝ եւ թաքեան ՚ի յայրին ՚ի Մակետայ։ 17 Եւ ա՛զդ եղեւ Յեսուայ՝ եւ ասեն. Գտան հինգ թագաւորքն թաքուցեա՛լք ՚ի յայրի անդ ՚ի Մակետայ։ 18 Եւ ասէ Յեսու. Թաւալեցուցէ՛ք վէմս մեծամե՛ծս ՚ի բերան այրին, եւ կացուցէ՛ք ՚ի վերայ նոցա արս պահե՛լ զնոսա[2235]. 19 բայց դուք մի՛ դադարէք ՚ի պնդելոյ զհետ թշնամեաց ձերոց. եւ հասէ՛ք ՚ի վերջս նոցա, եւ մի՛ տայք թոյլ մտանել ՚ի քաղաքս իւրեանց. քանզի մատնեաց զնոսա Տէր Աստուած ՚ի ձեռս մեր[2236]։ 20 Եւ եղեւ իբրեւ դադարեաց Յեսու եւ ամենայն որդիքն Իսրայէլի ՚ի կոտորելոյ զնոսա կոտորո՛ւմն մեծ յոյժ մինչեւ ՚ի սպառ. եւ ապրեալքն որ ապրեցան ՚ի նոցանէ՝ մտին ՚ի քաղաքս ամուրս։ 21 Եւ դարձա՛ւ ամենայն ժողովուրդն ՚ի բանակն առ Յեսու ՚ի Մակեդայ ողջանդամք, եւ ո՛չ ոք կռնչեաց յորդւոցն Իսրայէլի լեզուաւ իւրով։ 22 Եւ ասէ Յեսու. Բացէք զայրն եւ հանէ՛ք առ իս զհնգեսին թագաւորսն յայրէ անտի։ 23 Եւ արարին ա՛յնպէս. եւ հանի՛ն առ նա զհնգեսին թագաւորսն յայրէ անտի, զթագաւորն Երուսաղէմի, եւ զթագաւորն Քեբրոնի, եւ զթագաւորն Յերիմութայ, եւ զթագաւորն Ղաքիսայ, եւ զթագաւորն Ոդողոմայ[2237]։ 24 Եւ իբրեւ հանին զնոսա առ Յեսու. եւ կոչեաց Յեսու զամենայն Իսրայէլ եւ զյառաջամարտիկս երթա՛լ ընդ նմա. եւ ասէ ցնոսա. Մատի՛ք յառաջ՝ եւ դի՛ք զոտս ձեր ՚ի վերայ պարանոցաց նոցա. եւ մատուցեալ եդին զոտս իւրեանց ՚ի վերայ պարանոցաց նոցա[2238]։ 25 Եւ ասէ ցնոսա Յեսու. Մի՛ երկնչիք ՚ի նոցանէ՝ եւ մի՛ զանգիտիցէք, քաջացարո՛ւք եւ զօրացարո՛ւք, զի ա՛յսպէս արասցէ Տէր ընդ ամենայն թշնամիս ձեր՝ ընդ որս դո՛ւք մարտնչիցիք[2239]։ 26 Եւ կոտորեա՛ց զնոսա Յեսու, եւ կախեաց զնոսա հնգեսին զփայտից. եւ կային կախեա՛լ զփայտիցն մինչեւ ցերեկոյ[2240]։ 27 Եւ եղեւ ընդ արեւմուտն, հրամայեաց Յեսու եւ իջուցին զնոսա ՚ի փայտիցն. եւ ընկեցին յա՛յրն յորս փախուցեալ անկեալ էին. եւ թաւալեցուցի՛ն քարինս մեծամեծս ՚ի վերայ այրին մինչեւ ցայսօր ժամանակի[2241]։ 28 Եւ զՄակետա առին յաւուր յայնմիկ, եւ կոտորեցին զնա սրո՛վ սուսերի. եւ զթագաւորն նոցա, եւ սատակեցին զնա՝ եւ զամենայն շնչաւոր որ ՚ի նմա. եւ ո՛չ ոք մնաց ՚ի նմանէ ապրեալ եւ փախուցեալ. եւ արա՛ր ընդ թագաւորն Մակեդայ, զոր օրինակ արար ընդ թագաւորն Երիքովի[2242]։ 29 Եւ գնաց Յեսու եւ ամենայն Իսրայէլ ընդ նմա ՚ի Մակեդայէ ՚ի Ղեբնա. եւ պաշարեցին զՂեբնա, 30 եւ մատնեաց զնա Տէր ՚ի ձեռս Իսրայէլի. եւ ա՛ռ զնա, եւ զթագաւոր նորա, եւ կոտորեաց զնա սրով սուսերի, եւ զամենայն շնչաւոր որ ՚ի նմա. եւ ո՛չ մնաց ՚ի նմանէ եւ ո՛չ մի ապրեալ եւ փախստական. եւ արար ընդ թագաւորն նորա՝ զոր օրինակ արար ընդ թագաւորն Երիքովի[2243]։ 31 Եւ գնաց Յեսու եւ ամենայն Իսրայէլ ընդ նմա ՚ի Ղ՚եբնայէ ՚ի Ղ՚աքիս, եւ նստաւ զնովաւ եւ պաշարեաց զնա. 32 եւ մատնեա՛ց Տէր զՂաքիս ՚ի ձեռս Իսրայէլի, եւ ա՛ռ զնա յաւուրն երկրորդի, եւ կոտորեաց զնա բերանով սրոյ, եւ սատակեաց զնա, զոր օրինակ արար ընդ Ղեբնան։ 33 Յայնժամ ել Եղամ արքայ Գազերայ օգնե՛լ Ղաքիսայ. եւ եհար զնա Յեսու սրով սուսերի եւ զզօրս նորա մինչեւ չմնա՛լ ՚ի նոցանէ ապրեալ եւ փախստական[2244]։ 34 Եւ չուեա՛ց Յեսու եւ ամենայն Իսրայէլ ընդ նմա ՚ի Ղաքիսայ յՈդողամ, եւ նստաւ զնովաւ եւ պաշարեաց զնա. եւ մատնեաց զնա Տէր ՚ի ձեռս Իսրայէլի, 35 եւ ա՛ռ զնա յաւուր յայնմիկ, եւ կոտորեաց զնա սրով սուսերի, եւ զամենայն շնչաւոր որ ՚ի նմա յաւուր յայնմիկ կոտորեցին, զոր օրինակ արարին ընդ Ղաքիս։ 36 Եւ չուեա՛ց Յեսու եւ ամենայն Իսրայէլ ընդ նմա յՈդողոմայ ՚ի Քեբրոն, եւ նստա՛ւ զնովաւ[2245], 37 եւ առին զնա, եւ հարին զնա բերանով սուսերի. եւ զթագաւորն նորա, եւ զամենայն շնչաւոր որ ՚ի նմա, եւ ՚ի նմա ո՛չ ոք էր ապրեալ. եւ արարին ընդ նմա որպէս արարին ընդ Ոդողամ. եւ սատակեցին զնա եւ զամենայն շնչաւոր, եւ զամենայն ինչ որ ՚ի նմա։ 38 Եւ դարձա՛ւ Յեսու եւ ամենայն Իսրայէլ ՚ի Դաբիր, եւ նստեալ զնովաւ, 39 առին զնա եւ զթագաւորն նորա, եւ զամենայն զօրս նորա. եւ հարին զնա բերանով սրոյ, եւ սատակեցին զնա եւ զամենայն շնչաւոր որ ՚ի նմա. եւ ո՛չ թողին եւ ո՛չ մի ապրեալ. զոր օրինակ արարին ընդ Քեբրոն նո՛յնպէս արարին ընդ Դաբիր եւ ընդ թագաւորն նորա. եւ որպէս արարին ընդ Ղեբնա եւ ընդ թագաւորն նորա։ 40 Եւ եհա՛ր Յեսու զամենայն երկիրն լեռնական եւ զՆագեբ, եւ զդաշտականսն, եւ զԱսեդովթ եւ զամենայն թագաւորս նորա. եւ ո՛չ եթող ՚ի նմանէ ապրեալ, եւ զամենայն շնչաւոր սատակեցի՛ն ՚ի նմանէ. զոր օրինակ պատուիրեաց Տէր Աստուած Իսրայէլի[2246]։ 41 Եւ կոտորեա՛ց զնոսա Յեսու, ՚ի Կադէսբառնեայ մինչեւ ցԳազա. եւ զամենայն երկիրն Գոսոմայ մինչեւ ցԳաբաւոն. 42 եւ զամենայն թագաւորսն նոցա. եւ զերկիր նոցա ա՛ռ Յեսու միանգամայն. զի Տէր Աստուած Իսրայէլի համագո՛ւնդ կռուէր ընդ Իսրայէլի։ 43 Եւ դարձաւ Յեսու եւ ամենայն Իսրայէլ ընդ նմա ՚ի բանա՛կն ՚ի Գաղգաղայ։

11
Գլուխ ԺԱ

1 Իբրեւ լուաւ Յաբին արքայ Սուրայ, առաքեա՛ց առ Յոբաբ արքայ Մառոնայ, եւ առ արքայն Սէմերոնի, եւ առ արքայն Աքիփայ[2247]. 2 եւ առ թագաւորս մեծի Սիդոնայ ՚ի լեռնայինսն, եւ յՌաբաթ հանդէպ Քեներեթայ։ Եւ ՚ի դաշտայինն, եւ ՚ի Նաբեթովր, եւ ՚ի ծովեզերեայս[2248] 3 Քանանացիս յարեւելից կողմանէ. ՚ի ծովեզերեայսն Ամովրհացւոց, եւ ՚ի Քետացիս, եւ ՚ի Փերեզացիս, եւ Յեբուսացիս որ ՚ի լերինն, եւ ՚ի Խեւացիսն որ ընդ Ահերմոնի՛ւ ՚ի Մասեփայ։ 4 Եւ ելին ինքեանք եւ թագաւորք իւրեանց ընդ նոսա. եւ զօր բազում իբրեւ զաւազ առ ափն ծովու բազմութեամբ, եւ երիվարք եւ կառք բազում յոյժ. 5 գումարեցա՛ն ամենայն թագաւորքն այնոքիկ եւ եկին ՚ի միասին. եւ բանակեցա՛ն միանգամայն առ ջրովն Մառոնայ տա՛լ պատերազմ ընդ Իսրայէլի։ 6 Եւ ասէ Տէր ցՅեսու. Մի՛ երկնչիր յերեսաց նոցա, զի վաղիւ ՚ի սո՛յն ժամու մատնեցի՛ց ես զամենեսեան զնոսա վանեալս առաջի որդւոցն Իսրայէլի. զերիվարս նոցա կարթակոտո՛րս արասցես, եւ զկառս նոցա այրեսցե՛ս հրով[2249]։ 7 Եւ եկն Յեսու եւ ամենայն զօրն պատերազմօղ ընդ նմա, ՚ի վերայ նոցա ՚ի ջուրն Մառոնայ յանկարծօրէն. եւ անկան ՚ի վերայ նոցա ՚ի լեռնակողմանն։ 8 Եւ մատնեա՛ց զնոսա Տէր ընդ ձեռամբ Իսրայէլի. եւ կոտորեալ զնոսա արարին հալածակա՛ն մինչեւ ցմեծն Սիդոն, եւ մինչեւ ցՄասրեփովթմայիմ, եւ մինչեւ ցդաշտն Մասեփայ ընդ արեւելս. եւ կոտորեա՛ց զնոսա մինչեւ չմնալոյ ՚ի նոցանէ ապրեալ[2250]։ 9 Եւ արա՛ր ընդ նոսա Յեսու որպէս պատուիրեաց նմա Տէր. զերիվարս նոցա կարթակոտո՛րս արար, եւ զկառս նոցա այրեա՛ց հրով։ 10 Եւ դարձա՛ւ Յեսու ՚ի ժամանակին յայնմիկ, եւ ա՛ռ զԱսովր եւ զթագաւորն նորա, եւ սպան զնա. զի Ասովր էր նախիշխան ամենայն թագաւորութեանցն այնոցիկ[2251]. 11 եւ կոտորեցին զամենայն շնչաւոր որ ՚ի նմա սրո՛վ սուսերի, եւ սատակեցին զամենեսին. եւ ո՛չ մնաց ՚ի նմա շնչաւոր։ Եւ զԱսովր այրեցին հրով. 12 եւ զամենայն քաղաքս թագաւորութեանցն այնոցիկ, եւ զթագաւորս նոցա ա՛ռ Յեսու, եւ կոտորեաց զնոսա սրով սուսերի, եւ սատակեաց զնոսա. զոր օրինակ հրամայեա՛ց նոցա Մովսէս ծառայ Տեառն։ 13 Այլ զամենայն քաղաքս հողացուցեալս ՚ի նոցանէ ո՛չ այրեաց Իսրայէլ, բայց միայն զԱսուր զոր այրեաց Յեսու[2252]. 14 եւ զամենայն կապուտ նորա եւ զանասուն առին իւրեանց յաւարի որդիքն Իսրայէլի. բայց զնոսա զամենեսին սատակեցին սրով սուսերի մինչեւ կորուսին զնոսա, եւ ո՛չ թողին ՚ի նոցանէ եւ ո՛չ մի շնչաւոր[2253]. 15 զոր օրինակ հրամայեաց Տէր Մովսիսի ծառայի իւրում. եւ որպէս պատուիրեաց Մովսէս Յեսուայ՝ նո՛յնպէս արար Յեսու. եւ ո՛չ անց եւ ո՛չ զիւիք յամենայնէ զոր պատուիրեաց նմա Մովսէս։ 16 Եւ ա՛ռ Յեսու զամենայն երկիրն զայն, զլեռնակողմնն, եւ զամենայն երկիրն Նագեբ, եւ զամենայն երկիրն Գոսոմ, եւ զդաշտայինն եւ զարեւմտեայն, եւ զլեառնն Իսրայէլի, եւ զհովիտս նորա որ առ լերամբն. 17 ՚ի լեռնէն Աքեղայ եւ ցելսն Սուրայ, մինչեւ ցԲաաղգադ. եւ զդաշտայինն Լիբանանու առ ոտամբն Ահերմոնի. եւ զթագաւորս նոցա. զամենեսին ա՛ռ եւ կոտորեա՛ց[2254]։ 18 Եւ աւուրս բազո՛ւմս արար Յեսու ընդ ամենայն թագաւորսն ընդ այնոսիկ պատերազմ։ 19 Եւ ո՛չ էր քաղաք զոր ո՛չ մատնեաց Տէր որդւոցն Իսրայէլի, բաց ՚ի Խեւացւոցն որ բնակեալ էր ՚ի Գաբաւոն. զամենեսին ա՛ռ պատերազմաւ։ 20 Զի ՚ի Տեառնէ կարծրանայի՛ն սիրտք նոցա պատահել պատերազմաւ Իսրայէլի՝ զի սատակեսցին. եւ մի՛ տացի նոցա ողորմութիւն, այլ զի սատակեսցին որպէս խօսեցաւ Տէր ընդ Մովսիսի։ 21 Եւ ե՛կն Յեսու ՚ի ժամանակին յայնմիկ՝ եւ սատակեա՛ց զԵնակիմսն, ՚ի լեռնակողմն Քեբրոնի, եւ Դաբիրայ, եւ յԱնովբայ՝ եւ յամենայն լեռնէն Իսրայէլի, եւ յամենայն լեռնէն Յուդայ, հանդերձ քաղաքօ՛ք նոցա. եւ սատակեա՛ց զնոսա Յեսու[2255], 22 եւ ո՛չ մնաց յԵնակիմացն յորդւոցն Իսրայէլի, բայց միայն ՚ի Գազա, եւ ՚ի Գէթ, եւ յԱսեդովթ մնացին[2256]։ 23 Եւ ա՛ռ Յեսու զամենայն երկիրն որպէս պատուիրեաց Տէր Մովսիսի. եւ ետ Յեսու ժառանգութիւն Իսրայէլի վիճակաւ ըստ ցեղից նոցա. եւ դադարեա՛ց երկիրն պատերազմել[2257]։

12
Գլուխ ԺԲ

1 Եւ ա՛յս են թագաւորք՝ զորս կոտորեաց Մովսէս եւ որդիքն Իսրայէլի, եւ ժառանգեցին զերկիրն նոցա յա՛յնկոյս Յորդանանու յարեւմտից կողմանէ, ՚ի ձորոյն Առնովնայ մինչեւ ցլեա՛ռնն Ահերմոն, եւ զամենայն զԱրաբա յարեւելից կողմանէ։ 2 ԶՍեհոն թագաւոր Ամովրհացւոց որ բնակեա՛լ էր յԵսեբոն, եւ տիրէր յԱրոէրայ մինչեւ ցձորն Առնովնայ՝ յեզերբ ձորոյն, եւ զկէսն Գաղաադու մինչեւ ցհեղեղատն Յաբովկայ. սահմանք որդւոցն Ամոնայ[2258]. 3 եւ Արաբա մինչեւ ցծովն Քէներեթայ, եւ ընդ արեւելս մինչեւ ցծովն Աղի, յարեւելից ընդ ճանապարհն Ասեմովթայ. եւ ՚ի Թեմանայ որ է ընդ Ասեդովթաւ ՚ի Փասգայնէ[2259]։ 4 Եւ սահմանք Ովգայ արքայի Բասանու՝ որ մնացեալ էր ՚ի սկայից անտի. որ բնակեալ էր յԱստարովթ եւ յԵդրային. 5 իշխա՛ն ՚ի լեռնէն Ահերմոնի եւ ՚ի Սեղքայ. եւ զամենայն Բասան մինչեւ ՚ի սահմանս Գէսուրայ, եւ Մաքաթի, եւ զկէս Գաղաադու սահմանացն Սեհոնի արքայի Եսեբոնայ։ 6 Եւ Մովսէս ծառայ Տեառն եւ որդիքն Իսրայէլի հարի՛ն զնոսա. եւ ետ զայն Մովսէս ծառայ Տեառն ՚ի ժառանգութիւն Ռուբինի եւ Գադայ, եւ կիսոյ ցեղին Մանասէի։ 7 Եւ ա՛յս են թագաւորք Ամովրհացւոց զորս կոտորեա՛ց Յեսու եւ որդիքն Իսրայէլի յա՛յնկոյս Յորդանանու՝ առ ծովեզերբն Գաղաադու ՚ի դաշտին Լիբանանու մինչեւ ցլեառնն Աղովկայ յելսն Սէիրայ։ Եւ ետ զնա Յեսու ցեղիցն Իսրայէլի ՚ի ժառանգութիւն ըստ վիճակաց նոցա[2260]. 8 ՚ի լերինն եւ ՚ի դաշտի, եւ յԱրաբա, եւ յԱսեդովթ, եւ յանապատին եւ ՚ի Նագեբ. զՔետացին, եւ զԱմովրհացին, եւ զՔանանացին, եւ զՓերեզացին, եւ զԽեւացին, եւ զԳերգեսացին, եւ զՅեբուսացին։ 9 Զթագաւորն Երիքովայ զմի. զթագաւորն Գայեայ որ մերձ ՚ի Բեթէլ զմի[2261]։ 10 Զթագաւորն Երուսաղէմի զմի. զթագաւորն Քեբրոնի զմի։ 11 Զթագաւորն Յերիմութայ զմի. զթագաւորն Ղ՚աքիսայ զմի։ 12 Զթագաւորն Եգղոնի զմի. զթագաւորն Գազերայ զմի։ 13 Զթագաւորն Դաբիրայ զմի. զթագաւորն Գեսեմայ զմի[2262]։ 14 Զթագաւորն Հերմեայ զմի. զթագաւորն Աբերայ զմի[2263]։ 15 Զթագաւորն Ղոբնայ զմի. զթագաւորն Ոդողոմայ զմի։ 16 Զթագաւորն Մակեդայ զմի[2264]։ 17 Զթագաւորն Թափուայ զմի. զթագաւորն Ոփերայ զմի։ 18 Զթագաւորն Նափեկայ զմի. զթագաւորն Ասովրայ զմի[2265]։ 20 Զթագաւորն Սամրոնայ զմի. զթագաւորն Մառովնայ զմի. զթագաւորն Ասքափայ զմի։ 21 Զթագաւորն Թանաքայ զմի. զթագաւորն Մակեդդովայ զմի։ 22 Զթագաւորն Կեդեսայ զմի. զթագաւորն Յեկնոմա՛յ զՔերմեղայն զմի։ 23 Զթագաւորն Դովրայ զՆափեդովրայ զմի. զթագաւորն Գեղիմայ զԳեղգեղայն զմի։ 24 Զթագաւորն Թերայ զմի։ Ամենեքեան սոքա թագաւորք քսանեւինն[2266]։

13
Գլուխ ԺԳ

1 Եւ Յեսու ծերացեա՛լ եւ անցեա՛լ զաւուրբք։ Եւ ասէ Տէր ցՅեսու. Դու ծերացեա՛լ ես եւ անցեալ զաւուրբք. եւ երկիր բազո՛ւմ մնացեալ է ՚ի ժառանգութենէ։ 2 Եւ ա՛յս է երկիրն մնացեալ. ամենայն սահմանք Փղշտացւոց. Գէսուրի[2267]. 3 եւ Քանանացին, Յանշինէ՛ անտի ընդդէմ Եգիպտոսի մինչեւ ՚ի սահմանս Ակկարոնի, ընդ աջմէ՛ Քանանացւոյն համարի հնգից թագաւորացն Փղշտացւոց. Գազացւոյն, եւ Ազովտացւոյն, եւ Ասկաղոնացւոյն, եւ Գեթացւոյն, եւ Ակկարոնացւոյն. եւ Խեւացւոյն ՚ի Թեմանայ[2268] 4 Եւ ամենայն երկրին Քանանացւոյն, Գազայ, եւ Սիդոնացիք մինչեւ ցՅափեկա մինչեւ ցսահմանս Ամովրհացւոյն[2269]. 5 եւ զամենայն երկիրն Արաբա ՚ի Փղշտացւոց՝ եւ զամենայն Լիբանան յելիցն արեւու, ՚ի Գաղգաղայ՝ առ ոտամբ լերինն Ահերմոնի մինչեւ ցմուտս Եմաթայ[2270]. 6 ամենայն որ բնակեալ իցէ զլեռնակողմնն, ՚ի Լիբանանէ մինչեւ ՚ի Մասերե՛փ Թովթմայիմ։ Եւ զամենայն Սիդոնացիս. ե՛ս սատակեցից զնոսա յերեսաց որդւոցն Իսրայէլի. բայց դո՛ւ բաժանեա՛ զնոսա ՚ի ժառանգութիւն Իսրայէլի. որպէս պատուիրեցի քեզ[2271]։ 7 Եւ արդ՝ բաժանեա՛ զերկիրս զայս ՚ի ժառանգութիւն ինն ցեղիցն, եւ կիսոյ ցեղին Մանասէի. ՚ի Յորդանանէ մինչեւ ցծովն մեծ ընդ կողմն արեւմտից՝ տացես զնա. եւ ծովն մեծ սահմանեսցէ։ 8 Եւ երկու ցեղիցն՝ եւ կիսոյ ցեղին Մանասէի՝ որ են ընդ Ռուբինի եւ ընդ Գադայ որ առին զժառանգութիւն իւրեանց զոր ետ Մովսէս յայնկոյս Յորդանանու յարեւելից. բաժանեաց նոցա Մովսէս ծառայ Տեառն, 9 յԱրոերայ՝ որ է առ եզերբ հեղեղատին Առնովնայ, եւ զքաղաքն որ է ՚ի մէջ ձորոյն, եւ զամենայն Միսովր, ՚ի Մեդաբայ մինչեւ ցԴեբոն. 10 զամենայն քաղաքսն Սեհոնի արքայի Ամովրհացւոց որ թագաւորեաց յԵսեբոն, մինչեւ ցսահմանս որդւոցն Ամոնայ. 11 եւ զԳաղաադայինն, եւ զսահմանս Գեսուրայ, եւ զՄաքաթեայ, եւ զամենայն լեառնն Ահերմոն. եւ զամենայն Բասանաստան մինչեւ ցՍեղքա[2272]։ 12 Եւ զամենայն թագաւորութիւնն Ովգայ ՚ի Բասան, որ թագաւորեաց յԱստարովթ եւ յԵդրային. նա՛ մնաց ՚ի մնացորդաց սկայիցն. եւ եհար զնա Մովսէս՝ եւ սատակեաց։ 13 Եւ ո՛չ սատակեցին որդիքն Իսրայէլի զԳեսուրի, եւ զՄաքաթի, եւ զՔանանացին. եւ բնակէր թագաւորն Գեսուրայ եւ Մաքաթեայ ՚ի մէջ որդւոցն Իսրայէլի մինչեւ ցայսօր։ 14 Բայց ցեղին Ղեւեայ ո՛չ տուաւ բաժին եւ ժառանգութիւն. զի Տէր Աստուած Իսրայէլի է՛ նոցա ժառանգութիւն՝ որպէս ասաց նոցա Տէր։ Եւ ա՛յս են բաժինք զոր բաժանեաց Մովսէս որդւոցն Իսրայէլի, յՌաբովթ Մովաբ յայնկոյս Յորդանանու յանդիման Երեքոյի։ 15 Եւ ե՛տ Մովսէս ըստ ցեղին Ռուբինի եւ ըստ տոհմից նոցա. 16 եւ եղեն սահմանք նոցա յԱրոէրայ՝ որ կայ յանդիման ձորոյն Առնովնայ, եւ քաղաքն ՚ի ձորն Առնովնայ, եւ ամենայն Միսովր. եւ Մեդաբայ[2273] 17 մինչեւ ցԴեբոն. եւ զամենայն քաղաքս նոցա որ են ՚ի Միսովր, եւ զԴեբոն, եւ զԲամովթբայա՛ղ. եւ զտունս Բաելմովթայ. 18 եւ զՅասա, եւ զԿեդմովթ, եւ զՄեփայաթ. 19 եւ զԿարիաթեմ, եւ զՍեբամա, եւ զՍարթ, եւ զՍիովր ՚ի լերինն Ենակայ[2274]. 20 եւ զԲեթփագովր. եւ զԱսեդովթփասգայ, եւ զԲեթսիմովթ, եւ զամենայն քաղաքս Միսովրայ։ 21 Եւ զամենայն թագաւորութիւնն Սեհոնի արքայի Ամովրհացւոց, որ թագաւորեաց յԵսեբոն. զոր եհար Մովսէս, զնա՛ եւ զիշխանս Մադիամու, զԵւի, եւ զՐոկոմ, եւ զՍուր, եւ զՈւր, եւ զՌովբէ. եւ զիշխանս Պարասիոնացն զբնակեալս յերկրին[2275]։ 22 Եւ զԲաղաամ Բէովրեան զհարցուկն, կոտորեցին որդիքն Իսրայէլի սրով ՚ի միո՛ւմ վայրկենի։ 23 Եւ եղեն սահմանքն Ռուբինի Յորդանան սահման։ Ա՛յս է ժառանգութիւն որդւոցն Ռուբինի ըստ տոհմից իւրեանց, քաղաքք եւ աւանք նոցա։ 24 Եւ ետ Մովսէս որդւոցն Գադայ ըստ տոհմից իւրեանց. 25 եւ եղեն նոցա սահմանք Յազերայ, եւ ամենայն քաղաքք Գաղաադու. եւ կէս երկրի որդւոցն Ամովնայ մինչեւ ցԱրոէր որ է յանդիման Արաբայ[2276]. 26 եւ յԵսեբոնայ մինչեւ ցՀռամովթ՝ առ Մասփայիւ. եւ Բոտանիմ, եւ Մանայեմ մինչեւ ցսահմանս Դաբիրայ։ 27 Եւ յե՛մակն եւ Բեթարամ, եւ Բեթնամրա, եւ Սովքով, եւ Սափոն. եւ զա՛յլ եւս թագաւորութիւնն Սեհոնի արքայի Եսեբոնայ. Յորդանան սահման է. մինչ ցեզր ծովուն Քեներեթայ, յայնկոյս Յորդանանու յարեւելից[2277]։ 28 Ա՛յս է ժառանգութիւն որդւոցն Գադայ ըստ տոհմից իւրեանց. ըստ քաղաքաց նոցա՝ եւ ագարակք նոցին։ 29 Եւ ետ Մովսէս կիսոյ ցեղին Մանասէի. եւ եղեւ կիսոյ ցեղի որդւոցն Մանասէի, ըստ տոհմից իւրեանց։ 30 Եւ եղեն սահմանք նոցա ՚ի Մանայեմայ, եւ ամենայն Բասան. եւ ամենայն թագաւորութիւնն Ովգայ արքայի Բասանու, եւ ամենայն աւանք Յայիրայ, որ են ՚ի Բասանաստանի. վաթսուն քաղաք[2278]. 31 եւ կէս Գաղաադու, եւ յԱստարովթ, եւ յԵդրային, քաղաքք թագաւորութեանն Ովգայ ՚ի Բասանաստանի։ Եւ տուան որդւոցն Մաքիրայ որդւոյ Մանասէի, եւ կիսոյ որդւոցն Մանասէի ըստ տոհմից իւրեանց[2279]։ 32 Սոքա՛ են զորս ժառանգեցոյց Մովսէս յայնկոյս Յորդանանու յՌաբովթ Մովաբ յա՛յնմ կողմանէ Յորդանանու հանդէպ Երիքոյի յարեւելից։ 33 Եւ ցեղին Ղեւեայ ո՛չ ետ Մովսէս ժառանգութիւն. զի Տէր Աստուած Իսրայէլի ինքնի՛ն է ժառանգութիւն նոցա՝ որպէս խօսեցաւ ընդ նոսա։

14
Գլուխ ԺԴ

1 Եւ սոքա՛ են որ ժառանգեցուցին որդւոցն Իսրայէլի յերկրին Քանանացւոց, որոց ժառանգեցուցին։ Եղիազա՛ր քահանայ, եւ Յեսու Նաւեան, եւ իշխանք նահապետութեան ցեղից որդւոցն Իսրայէլի։ 2 Եւ վիճակօք ժառանգեցուցին. զոր օրինակ պատուիրեաց Տէր ՚ի ձեռն Յեսուայ, իննեցունց ցեղիցն, եւ կիսոյ ցեղին։ 3 Քանզի ետ Մովսէս ժառանգութիւն երկուց ցեղիցն եւ կիսոյ ցեղին յայնկոյս Յորդանանու։ Եւ Ղեւտացւոցն ո՛չ ետ ժառանգութիւն ՚ի մէջ նոցա[2280]։ 4 Զի էին որդիքն Յովսեփու երկու ցեղք, Մանասէ եւ Եփրեմ. եւ ո՛չ տուաւ բաժին յերկրին Ղեւտացւոցն, այլ քաղաքք բնակելոյ, եւ զատուցեալս ըստ նոցին, խաշանց նոցա. 5 զոր օրինակ պատուիրեաց Տէր Մովսիսի, նո՛յնպէս արարին որդիքն Իսրայէլի՝ եւ բաժանեցին զերկիրն։

ԻԱ 6 Եւ մատեան որդիքն Յուդայ առ Յեսու ՚ի Գաղգաղայ. եւ ասէ ցնա Քաղէբ Յեփոնեայ Կենեզեան. Դու ինքնին գիտես զբանն՝ զոր խօսեցաւ Տէր ընդ Մովսիսի առնն Աստուծոյ՝ վասն իմ եւ վասն քո ՚ի Կադէսբառնեա[2281]. 7 զի քառասնամեայ էի ես, յորժամ առաքեաց զիս Մովսէս ծառայ Տեառն ՚ի Կադէսբառնեայ լրտեսե՛լ զերկիրն. եւ բերաք նմա զրոյց ըստ մտաց նորա[2282]։ 8 Բայց եղբարքն իմ որ ելին ընդ իս՝ թիւրեցին զմիտս ժողովրդեանն. բայց ես յաւելա՛յ երթալ զհետ Տեառն Աստուծոյ իմոյ։ 9 Եւ երդուաւ Մովսէս յաւուր յայնմիկ եւ ասէ. Յերկիրն յոր հասեր՝ քե՛զ լիցի ՚ի ժառանգութիւն եւ որդւոց քոց յաւիտեան. զի յաւելար երթա՛լ զհետ Տեառն Աստուծոյ իմոյ[2283]։ 10 Եւ արդ կերակրեա՛ց զիս Տէր որպէս ասաց՝ ա՛յս ամք քառասներորդ հինգերորդ է՝ յորմէ հետէ խօսեցաւ Տէր զբանս զայս ընդ Մովսիսի. եւ շրջեցաւ Իսրայէլ յանապատին։ Եւ արդ աւասիկ ե՛մ ես այսօր ամաց ութսուն եւ հնգից. 11 եւ կարո՛ղ եմ այսօր՝ որպէս յորժամ առաքեաց զիս Մովսէս, նո՛յնպէս եւ արդ կարօղ եմ մտանել եւ ելանել ՚ի պատերազմ։ 12 Եւ այժմ խնդրե՛մ ՚ի քէն զլեառնն զայն՝ որպէս ասաց Տէր յաւուր յայնմիկ. զի դու ինքնին լուար զբանս զայս յաւուր յայնմիկ. եւ արդ ա՛ւանիկ Ենակի՛մք են անդ, եւ քաղաքք ամուրք եւ մեծամեծք. արդ եթէ Տէր ընդ ի՛ս է՝ սատակեցից զնոսա որպէս ասաց ինձ Տէր[2284]։ 13 Եւ օրհնեա՛ց զնա Յեսու. եւ ե՛տ զՔեբրոն Քաղեբայ որդւոյ Յեփոնեայ Կենեզացւոյ ՚ի ժառանգութիւն։ 14 Վասն այնորիկ եղեւ Քեբրոն Քաղեբայ որդւոյ Յեփոնեայ Կենեզացւոյ ՚ի ժառանգութիւն. վասն երթալոյ նորա զհետ հրամանի Տեառն Աստուծոյ Իսրայէլի[2285]։ 15 Եւ անուն Քեբրոնի է՛ր յառաջ քաղաք՝ Արբոկ. նա՛ էր մայր քաղաքաց Ենակիմանցն. եւ երկիրն դադարեա՛ց ՚ի պատերազմէ[2286]։

15
Գլուխ ԺԵ

1 Եւ եղեն սահմանք ցեղից որդւոցն Յուդայ, ըստ տոհմի իւրեանց ՚ի սահմանացն Եդոմայեցւոց, ՚ի Սինն անապատէ մինչեւ ՚ի Կադէս[2287], 2 ըստ հարաւակողմն. եւ եղեն նոցա սահմանք ՚ի հարաւոյ մինչեւ յեզր ծովուն Աղւոյ, ՚ի սարոյն որ իջանէ ՚ի հարաւակողմն[2288], 3 եւ անցանեն մինչեւ ՚ի զառ ՚ի վայրին Ակրաբիմայ, եւ պատին զՍինաքաւ, եւ վերանան ՚ի հարաւոյ ցԿադէսբառնեա, եւ ելանեն ՚ի Հովն, եւ ձգին առ Ադդարաւ, եւ պատին առ արեւմտիւքն Կադեսայ[2289]. 4 եւ երթան ցԱսեմոնա, եւ հանեն մինչեւ ցձորն Եգիպտացւոց. եւ եղիցին նոքա ե՛լք սահմանացն ընդ ծովակողմն։ Ա՛յս են նոցա սահմանք ՚ի հարաւոյ[2290]։ 5 Եւ սահմանք յարեւելից ամենայն ծովն Աղի, մինչեւ ցեզրն Յորդանանու։ Եւ սահմանք նոցա ըստ հիւսւսի. ՚ի սարոյ ծովուն եւ յեզերէ Յորդանանու. 6 հասանեն սահմանքն ՚ի Բէթագղա, եւ շրջին առ հիւսւսով ցԲէթարաբու, եւ վերանան սահմանքն առ Բէովն վիմաւ որդւոցն Ռուբինի. 7 եւ ելանեն սահմանքն առ չորրորդ մասամբ ձորոյն Աքովրայ. եւ ընդ հարաւակողմն, եւ իջանեն ՚ի Գաղգաղ, որ է հանդէպ մատուցին Եղոմիմա, եւ ընդ հարաւակողմն. եւ հասանէ սահմանն ՚ի ջուր Արեգ աղբեր. եւ եղիցին նոցա ելք, աղբերն Ռովգեղայ[2291]. 8 եւ ելանեն սահմանքն ՚ի ձոր որդւոցն Ենովմայ ՚ի թիկանց Յեբուսայ ՚ի հարաւոյ, ա՛յն է Երուսաղէմ. եւ հասանեն սահմանքն ՚ի գլուխ լերինն՝ որ է հանդէպ ձորոյն Ենովմայ ՚ի ծովակոյս կողմանէ՝ որ է յեզեր երկրին Ռափայնոց ընդ հիւսւսի[2292]։ 9 Եւ հանէ սահմանն ՚ի գլխոյ լերինն յաղբեր ջրոյն Ափովթայ, եւ հատանէ լեառնն Եփրեմի ՚ի Գայի. եւ հանէ սահմանն ՚ի Բաաղ. ա՛յն է քաղաք Յարիմայ[2293]։ 10 Եւ պատի սահմանն ՚ի Բաաղայ ընդ ծովակողմն Ասարէս ՚ի լեառնն Սէիր, եւ պատի զթիկամբք քաղաքին Յարիմայ ՚ի հիւսւսոյ. ա՛յն է Քասղոն. եւ իջուցանէ յԱրեգ քաղաք, եւ անցանէ ՚ի հարաւ. 11 եւ հատանէ սահմանն ՚ի թիկանց Ակկարոնի ընդ հիւսւսի. եւ հանեն սահմանքն ՚ի Սարքայովնայ, եւ անցանեն առ լերամբ երկրին Բաաղայ, եւ հատանեն ցԱբնեղ. եւ եղիցին ելք սահմանաց նոցա ընդ ծովակողմն[2294]. 12 եւ զսահման նոցա ՚ի ծովէ՝ ծո՛վն մեծ զատանէ։ Ա՛յս են սահմանք որդւոցն Յուդայ շուրջանակի, ըստ տոհմից իւրեանց։ 13 Եւ Քաղեբայ որդւոյ Յեփոնեայ ետ բաժին ՚ի մէջ որդւոցն Յուդայ հրամանաւ Աստուծոյ. եւ ե՛տ նմա Յեսու զքաղաքն Արբոկ, զմայր քաղաքացն Ենակայ, ա՛յն է Քեբրոն[2295]։ 14 Եւ սատակեա՛ց զնոսա անտի Քաղէբ որդի Յեփոնեայ, զերիս որդիսն Ենակայ, զՍուսի, զԹովմայի, եւ զԱքիման, զծնունդս Ենակայ։ 15 Եւ ե՛լ անտի Քաղէբ ՚ի վերայ բնակչացն Դաբիրայ. եւ անուն Դաբիրայ՝ էր յառաջագոյն քաղաք Նամակաց[2296]։ 16 Եւ ասէ Քաղէբ. Որ ոք առցէ զքաղաքն Նամակաց, եւ տիրեսցէ նմա, տա՛ց նմա զԱսքա դուստր իմ կնութեան։ 17 Եւ ա՛ռ զնա Գոթոնիէլ որդի Կենեզի, եղբայր Քաղեբայ կրտսեր. եւ ե՛տ նմա զԱսքա դուստր իւր կնութեան[2297]։ 18 Եւ եղեւ յերթալն նորա խորհեցա՛ւ ընդ նա՝ եւ ասէ. Խնդրեցի՛ց ՚ի հօրէ իմմէ ագարակ. եւ աղաղակեա՛ց յիշոյ անտի։ Եւ ասէ ցնա Քաղէբ. Զի՞ է քեզ[2298]։ 19 Եւ ասէ ցնա. Տո՛ւր ինձ օրհնութիւն. զի յերկիր Նագեբ ետուր զիս, տո՛ւր ինձ Գողաթմայիմ։ Եւ ետ նմա Քաղէբ զԳողաթն վերին՝ եւ զԳողաթն ներքին[2299]։ 20 Ա՛յս է ժառանգութիւն ցեղի որդւոցն Յուդայ՝ ըստ տոհմից իւրեանց։ 21 Եւ եղեն նոցա քաղաքք. քաղաք առաջին ցեղի որդւոցն Յուդայ ՚ի սահմանս Եդոմայ յանապատին։ Կասբեէղ՚, եւ Եդրային եւ Յագուր[2300]. 22 եւ Կինա, եւ Դէմոնա, եւ Ադադա. 23 եւ Կադէս, եւ Իթնանզիփ[2301]. 24 եւ Տէղէմ, եւ Բաաղովթ. 25 եւ քաղաքն Ասեբոն, այն է Ասովր[2302]։ 26 Ամամ, եւ Սամաս, եւ Մովղադա. 27 եւ Ասէրգադդա, եւ Բեթփաղ՚էթ. 28 եւ Ասարսուղա, եւ Բերսաբէէ. եւ աւանք նոցա, եւ ագարակք նոցա։ 29 Բաաղա, եւ Աւիմ, եւ Ասեմ. 30 եւ Եղթովղադ, եւ Քուղ, եւ Երմա[2303], 31 եւ Սիկեղէկ, եւ Մադեբենա, եւ Սանսաննա. 32 եւ Ղ՚ամովթ, եւ Սէղէմի, եւ Ռեմոն. քաղաքք քսանեւինն՝ եւ աւանք նոցա[2304]։ 33 ՚Ի դաշտավայրս, Եսթաւուղ, եւ Սարաա, եւ Ասնա. 34 եւ Ռամոն, եւ Զանով, եւ Ադիաթեմ, եւ Ենայիմ[2305], 35 եւ Յերիմութ, եւ Ոդողամ, եւ Ներմա, եւ Սոքով, եւ Ազեկա. 36 եւ Սարգարիմ, եւ Գադերա. եւ ագարակք նոցա. քաղաքք չորեքտասանք եւ աւանք նոցա։ 37 Սենան, եւ Ադասա, եւ Մակգաղգադ, 38 եւ Գաղաան, եւ Մասփա, եւ Յեքթրայեղ. 39 եւ Ղաքիս, եւ Բազկաթ, եւ Ագղոմ, 40 եւ Քաբբա, եւ Ղամաս, եւ Քասղոմ, 41 եւ Գադերովթ, եւ Բեթղագոն եւ Նովմա, եւ Մակեդդա. քաղաքք վեշտասան եւ աւանք նոցա։ 42 Ղեբնա, եւ Աթեր[2306], 43 եւ Յեփթա, եւ Ասեննա, եւ Նեսիբ, 44 եւ Կէիղա, եւ Աքեզիբ, եւ Մարեսա, եւ Եղէմովմ. քաղաքք ի՛նն եւ աւանք նոցա։ 45 Ակկարոն, եւ աւանք նորա, եւ ագարակք նորա. 46 եւ յԱկկարոնէ յԷմէն, եւ ամենայն արուարձանք Ազդարովդայ. եւ աւանք նոցա եւ ագարակք նոցա[2307]։ 47 Գազա, եւ աւանք նորա եւ ագարակք նորա, մինչեւ ցհեղեղատն Եգիպտոսի. եւ ծովն մեծ զատուցանէ։ 48 Եւ ՚ի լեռնավայրսն՝ Սափիր, եւ Յեթեր, եւ Սովքով. 49 եւ Դեննա. եւ լեառնն Ահերմոն. եւ քաղաքն Նամակաց. ա՛յն է Դաբիր. 50 եւ Անովբ, եւ Եսթեմով, եւ Անիմ. 51 եւ Գոսոմ, եւ Քիղուոն, եւ Գեղոն. քաղաքք մետասան, եւ աւանք նոցա։ 52 Երեբ, եւ Եսան. եւ Երումա. 53 եւ Յանում, եւ Բեթթա Փուէ, եւ Ափակա[2308]. 54 եւ Քամմատա. եւ քաղաքքն Արբոկ. ա՛յն է Քեբրոն, եւ Սիովր. քաղաքք ինն, եւ աւանք նոցա։ 55 Մաւոն, եւ Քերմէղ, եւ Զիփ, եւ Յետտա. 56 եւ Յեզրայէղ, եւ Յեկտա, եւ Զանովաեկիմ[2309], 57 եւ Գաբաա, եւ Թամնա. քաղաքք ինն, եւ աւանք նոցա։ 58 Աղուղ, եւ Բեթսուր, եւ Գեդովր, 59 եւ Մարովթ, եւ Բեթանովթ, եւ Եղթեկեն. քաղաքք վեց, եւ աւանք նոցա։ Թեկով, եւ Եփրաթա. ա՛յն է Բեթղ՚ահէմ, եւ Բագովր, եւ Ետամ, եւ Կուղովն, եւ Տատամի, եւ Սովրէս, եւ Կարէմ, եւ Գաղղիմ, եւ Բեթեր, եւ Մանոքով. քաղաքք մետասան, եւ աւանք նոցա[2310]։ 60 Կարիաթբաաղ. նա՛ է քաղաք Յարիմայ, եւ Արաբա. քաղաքք երկու, եւ աւանք նոցա, եւ ագարակք իւրեանց։ 61 Բէթբարգիս, եւ Բէթարաբա, եւ Մադովն, եւ Սովքովա[2311]. 62 եւ Նեբսան. եւ քաղաքք աղտիցն, եւ Ենգադիս. քաղաքք եւթն, եւ աւանք նոցա[2312]։ 63 Եւ Յեբուսացին բնակեալ էր յԵրուսաղէմ, եւ ո՛չ կարացին որդիքն Յուդայ մարտնչել ընդ նոսա. եւ բնակեցան Յեբուսացիքն ընդ որդիսն Յուդայ յԵրուսաղէմ մինչեւ ցայսօր[2313]։

16
Գլուխ ԺԶ

1 Եւ եղեն որդւոցն Յովսեփայ սահմանք, ՚ի Յորդանանէ հանդէպ Երիքոյի, ՚ի ջրոյ անտի որ հանդէպ Երիքոյի, յարեւելից ընդ անապատն. եւ ամբառնան յԵրիքովէ ՚ի լեռնակողմ անապատին ՚ի Բեթեղղուզ[2314]. 2 եւ ելանէ ՚ի Բեթէղղուզայ, եւ անցանեն առ սահմանօքն Արքիատարովթայ։ 3 Եւ ելանեն ընդ ծովակողմն ՚ի սահմանսն Յեփաղթեայ, մինչեւ ցսահմանս Բեթորոնայ ներքնոյ, եւ մինչեւ ցԳազեր. եւ եղիցին ելք նոցա ընդ ծովակողմն[2315]. 4 եւ ժառանգեցին որդիքն Յովսեփայ՝ Եփրեմ եւ Մանասէ։ 5 Եւ եղեն սահմանք որդւոցն Եփրեմայ ըստ տոհմից իւրեանց. եւ եղեն սահմանք ժառանգութեան նոցա, յարեւելից՝ Աստարովթ, եւ Ադար, մինչեւ ցԲեթորոնն վերին, եւ ցԳազեր[2316]. 6 եւ անցանեն սահմանքն ընդ ծովակողմն ՚ի Մաքովթ ՚ի հիւսւսոյ. եւ պատիցի սահմանն ընդ արեւելս ՚ի Թենաթսելով. եւ անցանէ յարեւելից առ Յանովաւ[2317]. 7 եւ իջցէ Յանովայ յԱստարովթ, եւ ՚ի Նաարաթա. եւ աւանք նոցա։ Եւ անցցեն առ Երիքոյիւ, եւ հանցեն ՚ի Յորդանան[2318]. 8 եւ ՚ի Թափուեայ անցցեն սահմանքն ՚ի ծովակողմն ՚ի հեղեղատն Կանայ. եւ եղիցին ելք նորա ՚ի ծովակողմն։ Ա՛յս է ժառանգութիւն ցեղի որդւոցն Եփրեմի ըստ տոհմից իւրեանց։ 9 Եւ քաղաքքն զատուցեալք որդւոցն Եփրեմի, ՚ի մէջ ժառանգութեան որդւոցն Մանասէի. եւ ամենայն քաղաքք եւ աւանք նոցա։ 10 Եւ ո՛չ կորոյս Եփրեմ զՔանանացին բնակեալ ՚ի Գազեր. եւ բնակէր Քանանացին ՚ի մէջ Եփրեմայ մինչեւ ցայսօր։ Մինչեւ ել փարաւոն արքայ Եգիպտացւոց եւ ա՛ռ զքաղաքն՝ եւ այրեաց զնա հրով. եւ զՔանանացին եւ զՓերեզացին զբնակեալն ՚ի Գազեր խոտեաց. եւ ետ զնա փարաւոն պաշտակա՛ն դստեր իւրում. եւ եղեն ծառա՛յք հարկատուրք[2319]։

17
Գլուխ ԺԷ

1 Եւ եղեն սահմանք ցեղի որդւոցն Մանասէի. զի նա՛ էր անդրանիկ Յովսեփայ, Մաքիրա՛յ անդրանկանն Մանասէի հօր Գաղաադու, քանզի այր պատերազմօ՛ղ էր, Գաղաադայինն ՚ի Բասանաստան[2320]։ 2 Եւ եղեւ այլոց որդւոցն Մանասէի, ըստ տոհմից իւրեանց, որդւոցն Աքիեզերայ, եւ որդւոցն Քեղկեայ, եւ որդւոցն Երիէղեայ, եւ որդւոցն Եքէմայ, եւ որդւոցն Սեմիրայեայ, եւ որդւոցն Ոփերայ։ Սոքա՛ են որդիք Մանասէի որդւոյ Յովսեփայ արո՛ւք ըստ տոհմից իւրեանց[2321]։ 3 Եւ Սաղ՚պաադայ որդւոյ Ոփերայ, որդւոյ Գաղաադու, որդւոյ Մաքիրայ, որդւոյ Մանասէի, ո՛չ գոյին նորա ուստերք, այլ դստերք։ Եւ ա՛յս են անուանք դստերացն Սաղ՚պաադայ. Մաաղա, եւ Նուա, եւ Էգղա, եւ Մեղ՚քա, եւ Թերսա։ 4 Կացին առաջի Եղիազարո՛ւ քահանայի, եւ առաջի Յեսուայ որդւոյ Նաւեայ, եւ առաջի իշխանացն՝ եւ ասեն. Աստուած պատուիրեաց ՚ի ձեռն Մովսիսի տա՛լ մեզ ժառանգութիւն ՚ի մէջ եղբարց մերոց։ Եւ տուա՛ւ նոցա ժառանգութիւն հրամանաւ Տեառն ՚ի մէջ եղբարց հօր իւրեանց։ 5 Եւ ել վիճակ Մանասէի դաշտն Ղաբեկայ, եւ Գաղաադի, եւ Բասանա, որ է յա՛յնկոյս Յորդանանու[2322]։ 6 Զի դստերք որդւոց Մանասէի ժառանգեցին վիճակ ՚ի մէջ եղբարց իւրեանց. եւ երկիրն Գաղաադու եղեւ որդւո՛ցն Մանասէի մնացելոցն։ 7 Եւ եղեն սահմանք որդւոցն Մանասէի, յԱսերմաքովթայ, որ է հանդէպ Սեքեմայ, եւ երթան սահմանքն ցՅամին, եւ ցԱսեբ՝ յաղբեւրն Թափթովթայ. Մանասէի եղիցի երկիր Թափթովթայ[2323]. 8 եւ Թափթովթա ՚ի սահմանս Մանասէի որդւոցն Եփրեմայ։ 9 Եւ իջանեն սահմանքն ՚ի ձորն Կանայի ընդ հարաւակողմն հանդէպ ձորոյն Յայիրայ. եւ բեւեկնին Եփրեմայ ՚ի մէջ քաղաքին Մանասէի։ Եւ սահմանք Մանասէի ընդ հիւսւսի ցհեղեղատն. եւ եղիցին նորա ելք ծովն[2324], 10 ՚ի հարաւակողմն կուսէ Եփրեմայ, եւ ՚ի հիւսւսոյ Մանասէի. եւ եղիցի ծո՛վն սահման նոցա. եւ յԱսեր յա՛ր՝ իցեն ՚ի հիւսւսոյ կողմանէ. եւ յԻսաքար՝ յարեւելից կողմանէ[2325]։ 11 Եւ եղիցի Մանասէ ընդ Իսաքա՛ր եւ ընդ Ասեր։ Բեթսան, եւ աւանք նոցա. եւ Ամբղան եւ դստերք նորա. բնակիչք Ենդովրայ, եւ աւանք նորա. եւ բնակիչք Մակեդդովայ, եւ աւանք նորա. եւ բնակիչք Տանաքայ, եւ աւանք նորա. եւ երրորդ Նափեթայ, եւ աւանք նորա[2326]։ 12 Եւ ո՛չ կարացին որդիք Մանասէի սատակել զքաղաքսն զայնոսիկ. եւ սկսաւ Քանանացին բնակել յերկրին յայնմիկ։ 13 Եւ եղեւ իբրեւ յաղթահարեցին որդիքն Իսրայէլի, արարին զՔանանացին հնազա՛նդս. բայց սատակելով ո՛չ սատակեցին զնոսա։ 14 Ընդդէ՛մ դարձան որդիք Յովսեփայ Յեսուայ՝ եւ ասեն. Ընդէ՞ր ժառանգեցուցեր մեզ մի ժառանգութիւն եւ մի վիճակ. եւ ես ժողովուրդ բազո՛ւմ եմ. եւ Աստուած օրհնեա՛ց զիս[2327]։ 15 Ասէ ցնոսա Յեսու. Եթէ ժողովուրդ բազո՛ւմ ես դու, ե՛լ յանտառն՝ եւ սրբեա՛ դու քեզ զերկիրն, զՓերեզացիսն եւ զՌափայինսն. եթէ նե՞ղ իցէ քեզ լեառնդ Եփրեմի։ 16 Եւ ասեն որդիքն Յովսեփայ. Չէ՛ մեզ բաւական լեառնն Եփրեմայ. եւ անդ ընտիր ընտի՛րք երիվարաց, եւ զէ՛ն ամենայն Քանանացւոյն բնակելոյ յերկրի իմում ընդ իս. ՚ի Բեթսան եւ յաւանս նորա, եւ ՚ի ձորն Յեզրայեղ՚ի[2328]։ 17 Եւ խօսեցաւ Յեսու ընդ որդիսն Յովսեփայ, ընդ Եփրեմի՛ եւ ընդ Մանասէի՝ եւ ասէ. Թէ ժողովուրդ բազո՛ւմ ես դու, եւ զօրութիւն բազո՛ւմ ունիս. մի՛ լիցի քեզ մի վիճակ. 18 անտա՛ռն եղիցի քեզ, զի անտա՛ռ է եւ սրբեսցես զնա. եւ եղիցին քե՛զ ելք նորա յորժամ սատակեսցես զՔանանացին. զի թէպէտ եւ երիվարք ընտի՛րք իցեն նորա, եւ զօրագո՛յն քան զքեզ իցէ, դո՛ւ յաղթահարեսցես զնա[2329]։

18
Գլուխ ԺԸ

ԻԲ 1 Եւ եկեղեցացա՛ւ ամենայն ժողովուրդ որդւոցն Իսրայէլի ՚ի Սելով, եւ կանգնեցի՛ն անդ զխորանն վկայութեան. եւ երկիրն նուաճեցա՛ւ ՚ի նոցանէ։ 2 Եւ մնացին որդիքն Իսրայէլի՝ եւ ո՛չ ժառանգեցին եւթն ցեղն։ 3 Եւ ասէ ցնոսա Յեսու. Մինչեւ յե՞րբ մեղկիցէք չմտանել ժառանգել զերկիրն զոր ետ ձեզ Տէր Աստուած հարցն մերոց[2330]։ 4 Տո՛ւք ինձ երի՛ս արս ՚ի ցեղէ, եւ առաքեցից զնոսա, եւ յարուցեալ անցանիցեն ընդ երկիրն, եւ գրեսցեն զնա առաջի իմ՝ թէ ո՞րպէս պարտ իցէ բաժանել զնա։ Եւ եկին առ նա[2331]. 5 եւ բաժանեաց նոցա եւթն մասն։ Յուդայ կացցէ նոցա սահման ՚ի հարաւոյ. եւ որդիքն Յովսեփայ կացցեն ՚ի սահմանս իւրեանց ՚ի հիւսւսոյ[2332]։ 6 Եւ դուք բաժանեցէ՛ք զերկիրն եւթն բաժին՝ եւ բերէ՛ք առ իս այսր. եւ հանից ձեզ վիճա՛կ աստ առաջի Տեառն Աստուծոյ[2333]։ 7 Զի ո՛չ գոյ ընդ ձեզ բաժին որդւոցն Ղեւեայ. զի քահանայութիւն Տեառն է բաժին նորա. եւ Գադ, եւ Ռուբէն, եւ կէս ցեղին Մանասէի առի՛ն զժառանգութիւն իւրեանց յա՛յնկոյս Յորդանանու յարեւելս՝ զոր ե՛տ նոցա Մովսէս ծառայ Տեառն[2334]։ 8 Եւ յարուցեալ արքն գնացին։ Եւ պատուիրեա՛ց Յեսու արանցն երթելոց աշխարհադիտե՛լ զերկիրն. եւ ասէ. Անցէ՛ք գնացէ՛ք եւ աշխարհադիտեցէ՛ք զերկիրն, եւ եկեսջիք առ իս այսր. եւ հանից ձեզ վիճակս առաջի Տեառն ՚ի Սեղով[2335]։ 9 Եւ գնացին արքն եւ շրջեցա՛ն ընդ երկիրն, եւ աշխարհադիտեցի՛ն զերկիրն, եւ տեսին զնա. եւ գրեցին ըստ քաղաքաց իւրեանց եւթն բաժին ՚ի մատենի. եւ բերին առ Յեսու ՚ի բանակն ՚ի Սեղով։ 10 Եւ արկ նոցա Յեսու վիճակ ՚ի Սեղով առաջի Տեառն, եւ բաժանեա՛ց անդ զերկիրն որդւոցն Իսրայէլի՝ ըստ բաժանմանց իւրեանց։ 11 Եւ ել նախ վիճակն Բենիամինի ըստ տոհմից իւրեանց. եւ էին սահմանք վիճակի նոցա ՚ի մէջ Յուդայ՝ եւ ՚ի մէջ որդւոցն Յովսեփայ[2336]։ 12 Եւ եղեն սահմանք նոցա ՚ի հիւսւսոյ Յորդանանու. եւ ամբարձցին սահմանքն ՚ի հարաւոյ Երեքոյի ընդ հիւսւսի, եւ ամբարձցին ՚ի լեառնն ընդ ծովակողմն. եւ եղիցին նորա ելք Մաբդարայինն Բեթաւան. 13 եւ անցցեն անտի սահմանքն Ղ՚ուզայ, ՚ի թիկանց Ղ՚ուզայ ՚ի հարաւոյ կողմանէ, այն է Բեթէղ՚. եւ իջցեն սահմանքն ցԱստարովթ Ադարայ ՚ի լեռնակողմն, որ է ՚ի հարաւոյ Բեթորոնայ ներքնոյ։ 14 Եւ անցցեն սահմանքն եւ պատեսցեն առ եզե՛րբն որ հայի ընդ ծով ՚ի հարաւոյ, ՚ի լեռնէն որ հանդէպ Բեթորոնի է ընդ հարաւոյ. եւ եղիցին նորա ելք ՚ի Կարիաթբաաղ. ա՛յն է Կարիաթարիմ քաղաք որդւոցն Յուդայ. եւ ա՛յն է եզր ընդ ծովակողմն[2337], 15 եւ եզր ընդ հարաւ յեզերէ Կարիաթբաաղայ. եւ անցանեն սահմանքն ՚ի Գային, եւ ելցեն յաղբեւր ջրոցն Նափթովայ[2338]։ 16 Եւ իջցեն սահմանքն յեզր լերինն՝ որ է յանդիման հովտացն որդւոցն Ենովմայ, որ է մասն Ենակայ՝ Ռափայնոցն ՚ի հիւսւսի. եւ իջցեն ՚ի Գայի Ենովմայ ՚ի թիկանց Յեբուսայ ՚ի հարաւոյ. եւ իջցեն յաղբեւրն Ռովգեղայ։ 17 Եւ հատցեն ընդ հիւսւսի, եւ անցցեն յաղբեւրն ՚ի Բեթսամիւս[2339], 18 եւ պատեսցին առ Գալիլովթաւ. որ է հանդէպ զառիվերին Եդովմինեայ. եւ իջցեն ՚ի վէմն Բաան, որդւոյ Ռուբինի, եւ անցցեն ՚ի թիկանց Բեթարաբա ՚ի հիւսւսոյ. եւ իջցեն յԱրաբիա[2340]. 19 եւ իջցեն սահմանքն ՚ի թիկանց Բեթագղայ ՚ի հիւսւսոյ ծովու. եւ եղիցին ելք սահմանացն ՚ի սա՛ր ծովուն Աղւոյ ՚ի հիւսւսոյ, եւ յեզր Յորդանանու ՚ի հարաւոյ։ 20 Ա՛յս են սահմանք նոցա ՚ի հարաւոյ, եւ Յորդանան զատուցանէ ՚ի կողմանէ արեւելից։ Ա՛յս է ժառանգութիւն որդւոցն Բենիամինի. եւ սահմանք նոցա շուրջանակի ըստ տոհմից իւրեանց։ 21 Եւ եղեն քաղաքք ցեղի որդւոցն Բենիամինի ըստ տոհմից իւրեանց։ ՅԵրիքով, եւ Բեթագղա, եւ Ամենգասիմ[2341], 22 եւ Բեթարաբայ, եւ Սեմարիմ, եւ Բեթէղ՚. 23 եւ Աւիմ, եւ Ափար, եւ Արփա[2342]. 24 եւ Կարեմ, եւ Քափերամին, եւ Գաբաա[2343]. 25 քաղաքք երկոտասան եւ աւանք նոցա։ 26 Գաբաւոն, եւ Ռամմա, եւ Բերովթ, 27 եւ Մասփա, եւ Կեփիրա, եւ Ամուսա, 28 եւ Ռէկէմ, եւ Յերփայէլ, եւ Թարաղա. 29 եւ Սելաղէփ, եւ Յեբուս՝ ա՛յն է Երուսաղէմ. եւ Գաբաաթ. եւ քաղաքն Արեմ. քաղաքք երկոտասան, եւ աւանք նոցա։ Ա՛յս է ժառանգութիւն որդւոցն Բենիամինի ըստ տոհմի՛ց իւրեանց[2344]։

19
Գլուխ ԺԹ

1 Եւ ել երկրորդ վիճակն Շմաւոնի ցեղի որդւոցն Շմաւոնի ըստ տոհմից իւրեանց. եւ եղեւ ժառանգութիւն նոցա ՚ի մէջ վիճակի որդւոցն Յուդայի։ 2 Եւ եղեւ վիճակ նոցա, Բերսաբէէ, եւ Սաբէէ, եւ Մովղադա, 3 եւ Ասերսուաղ, եւ Բաթուղ, եւ Բովղա, եւ Ասոմ, 4 եւ Էղթուղաադ, եւ Երմա. 5 եւ Սիկեղա, եւ Բեթամ, եւ Մարքաբովթ, եւ Ասերսուսիմ[2345]. 6 եւ Բեթղաբաթ. եւ ագարակք նոցա. քաղաքք երկոտասան, եւ աւանք նոցա։ 7 Ային, եւ Ռեմոն, եւ Եթեր եւ Ասան. քաղաքք չորք, եւ աւանք նոցա։ 8 Եւ ամենայն ագարակք շուրջ զքաղաքաւն այնոքիւք, մինչեւ զԲաաղեթ Բերամմովթ, ՚ի մուտս Յամաթայ ընդ հարաւ։ Ա՛յս է ժառանգութիւն ցեղի որդւոցն Շմաւոնի ըստ տոհմից իւրեանց[2346]. 9 ՚ի վիճակին Յուդայ ժառանգութիւն ցեղի որդւոցն Շմաւոնի. քանզի եղեւ բաժին որդւոցն Յուդայ մե՛ծ քան զնոցայն. եւ ժառանգեցին որդիքն Շմաւոնի ՚ի մէջ վիճակի նոցա[2347]։ 10 Եւ ել երրորդ վիճակն Զաբուղոնի, ըստ տոհմից իւրեանց։ Եւ եղեն սահմանք ժառանգութեան նոցա մինչեւ ցՍարդիթ. 11 սահմանք նոցա ծովն, եւ Մարաղա. եւ հասցեն ցԳաբասթէ. եւ հանդիպեսցին ձորոյ՝ որ է հանդէպ Յեկնամայ[2348]. 12 եւ դարձցին ՚ի Սարիդա դէմ յանդիման յարեւելից Բեթսամեայ, ՚ի սահմանս Քասաղովթ Բոթորայ, եւ անցցեն ՚ի Դաբարաթ. եւ ամբարձցին առ Յաբագայիւ։ 13 Եւ անտի պատիցին հանդէպ ընդ արեւելս ձգեալ ՚ի քաղաքն Կատասիմ. եւ անցցեն յՌեմմոն, յԱմաթարիման Նուայ[2349]. 14 եւ պատեսցին զսահմանօքն հիւսւսոյ ցԵկանթովն. եւ եղիցին ելք նոցա ՚ի Գայի՝ Յեփթայեղի[2350]. 15 եւ ընդ Կատտամաթ, եւ ընդ Նաաղովղ, եւ ընդ Սեմրոն, եւ ընդ Յադեղա, եւ ընդ Բեթղահէմ. քաղաքք երկոտասան եւ աւանք նոցա։ 16 Ա՛յս է ժառանգութիւն ցեղի որդւոցն Զաբուղոնի ըստ տոհմից իւրեանց քաղաքք նոցա եւ աւանք իւրեանց[2351]։ 17 Եւ Իսաքարայ ել չորրորդ վիճակն. որդւոցն Իսաքարու ըստ ազգականութեան իւրեանց։ 18 Եւ եղեն սահմանք նոցա, Յեզրայէղ՚, եւ Աքասեղովթ, եւ Սունամ, 19 եւ Ափերեմ, եւ Սիան, 20 եւ Ռամաթ, եւ Ենդանիմ, եւ Ռենաթ, եւ Անարեթ, 21 եւ Ռաբբովթ, եւ Կեսիոն, եւ Այեմէս, եւ Ռենաթ, եւ Ենգադիս, եւ Ենգադդա, եւ Բեթմասեմ[2352]. 22 եւ կցեսցին սահմանքն ՚ի Թաբովթ եւ ՚ի Կասիմ ընդ ծովակողմն, եւ ՚ի Բեթսամիւս. եւ եղիցին ելք սահմանաց նոցա Յորդանան. քաղաքք վեշտասան եւ աւանք նոցա[2353]։ 23 Ա՛յս է ժառանգութիւն ցեղի որդւոցն Իսաքարու ըստ տոհմից իւրեանց. քաղաքք եւ ագարակք իւրեանց։ 24 Եւ ել վիճակն հինգերորդ ցեղի որդւոցն Ասերայ ըստ տոհմից իւրեանց։ 25 Եւ եղեն սահմանք նոցա, Քեղկաթ, եւ Ոողի, եւ Բատնէ, եւ Աքսափ[2354], 26 եւ Ամաթ, եւ Մասաղ. եւ կցեսցի ՚ի Կարմեղ՚ ընդ ծովակողմն. եւ Սիովր, եւ ՚ի Բաղանայէ[2355]. 27 եւ դարձցին յարեւելից կողմանէ ՚ի Բեթբագովսայ, եւ կցեսցի ՚ի Զաբուղոն եւ ՚ի Գայի, յԵփթայիեղի, ընդ հիւսւսի. եւ մտցեն սահմանքն ՚ի Սափաթա Բեթամեկ. եւ գնասցեն ընդ սահմանակիցս Անայեղ՚ի, եւ անցցեն ՚ի Քաբովղ, յահեկէ կողմանէ[2356], 28 եւ յԱքրան, եւ յՌովբ, եւ յԱմմովն, եւ ՚ի Կանայի մինչեւ ՚ի Սիդոն մեծ։ 29 Եւ դարձցին սահմանքն յՌամա մինչեւ ցքաղաք ամրոցին Տիւրացւոց. եւ դարձցին սահմանքն ՚ի Սովսա. եւ եղիցին ելք նորա ծովն. եւ վիճակն Զիփայ[2357]. 30 եւ Ամմա, եւ Ափեկա, եւ Ռաւովբա. քաղաքք քսան եւ երկու, եւ աւանք նոցա։ 31 Ա՛յս է ժառանգութիւն ցեղի որդւոցն Ասերայ ըստ տոհմից իւրեանց. քաղաքք նոցա եւ աւանք իւրեանց։ 32 Եւ Նեփթաղիմայ ել վիճակն վեցերորդ. որդւոցն Նեփթաղիմայ ըստ տոհմից իւրեանց։ 33 Եւ եղեն սահմանք նոցա. Մեեղեփ, եւ Մայեղովմ, եւ Բերսանայիմ, եւ Արսոէ, եւ Նագեբ, եւ Յաբնեղ. մինչեւ ցՂակու. եւ եղեն ելք նոցա Յորդանան[2358]։ 34 Եւ դարձցին սահմանքն ՚ի ծովն Ազանովթ Թաբովր, եւ անցցեն անտի ՚ի Կովկ. եւ կցեսցին ՚ի հարաւոյ Զաբուղոնի եւ Ասերայ. կցեսցին ՚ի ծովակողմն Յուդայ, եւ Յորդանան յարեւելից կողմանէ։ 35 Եւ քաղաքք պարսպաւորք Տիւրացւոց. Տիւրոս, եւ Ամաթ, եւ Ռեկկաթ, եւ Քեներեթ[2359]. 36 եւ Ադամի, եւ Ռամմա, եւ Ասովր. 37 եւ Կադէս, եւ Եդրային, եւ Ակնասովր, 38 եւ Յարովն. եւ Մակդաղիէղ՚. Ովրամ, եւ Բեթանաթ, եւ Թասմուս. քաղաքք ինն եւ տասն, եւ ագարակք նոցա[2360]։ 39 Ա՛յս է ժառանգութիւն ցեղի որդւոցն Նեփթաղիմայ. ըստ տոհմից իւրեանց, քաղաքք եւ աւանք նոցա[2361]։ 40 Եւ ցեղի որդւոցն Դանայ ըստ տոհմից իւրեանց, ել վիճակն եւթներորդ։ 41 Եւ եղեն սահմանք ժառանգութեան նոցա. Սարաա՛ եւ Եսթաւուղ[2362]. 42 եւ Սաղաբին, եւ Յեթղա, եւ Թամնա, 43 եւ Եղթեկով, եւ Բաաղովթ. 44 եւ Բանեբարակ. եւ քաղաքք Սամէս, եւ Յաաղոն, 45 եւ Եղոն, եւ Ակկարոն. եւ Գաբաթոն, եւ Յութ, 46 եւ Գեթրեմոն. եւ ՚ի ծովէն Բազէից, եւ Բակրովնա. սահման մերձ Յոպպէ[2363]։ 47 Եւ ել սահման որդւոցն Դանայ ՚ի նոցանէն։ Այս է ժառանգութիւն ցեղի որդւոցն Դանայ՝ ըստ տոհմից իւրեանց, քաղաքք եւ աւանք նոցա։ Եւ ո՛չ ջնջեցին որդիքն Դանայ զԱմովրհացին զնեղիչն իւրեանց ՚ի լերինն. եւ ո՛չ թողուին զնոսա Ամովրհացիքն իջանել ՚ի հովիտսն. եւ նեղէին ՚ի նոցանէ զսահմանս բաժնի իւրեանց։ Եւ գնացին որդիքն Դանայ եւ ետուն պատերազմ ընդ Ղեսեմայ, եւ առին զնա, եւ հարին զնա սրով սուսերի. եւ ժառանգեցին զնա. եւ բնակեցին ՚ի նմա. եւ անուանեցին զՂեսեմ, Դա՛ն, ըստ անուան հօրն իւրեանց[2364]։ 48 Ա՛յս է ժառանգութիւն ցեղի որդւոցն Դանայ ըստ ազգականութեան իւրեանց. քաղաքքս այսոքիկ եւ ագարակք իւրեանց[2365]։ 49 Եւ վախճանեցի՛ն ժառանգել զերկիրն ըստ սահմանաց իւրեանց։ Եւ Ամովրհացին տեւեա՛ց բնակել յԵղոմ, եւ ՚ի Սաղամիմ. եւ ծանրացա՛ւ ձեռն Եփրեմի ՚ի վերայ նոցա. եւ եղեն նոցա ՚ի հարկատուս. եւ գնացին նկատել զերկիրն ըստ սահմանաց նոցա։ Եւ ետուն որդիքն Իսրայէլի ժառանգութիւն Յեսուայ որդւոյ Նաւեայ ՚ի մէջ իւրեանց[2366] 50 հրամանաւ Տեառն. եւ ետուն նմա զքաղաքն՝ զոր խնդրեաց զԹամնաթսարա՝ որ է ՚ի լերինն Եփրեմայ. եւ շինեաց զքաղաքն՝ եւ բնակեցաւ ՚ի նմա[2367]։ 51 Ա՛յս են բաժինք՝ զորս բաժանեաց Եղիազար քահանայ, եւ Յեսու Նաւեան, եւ իշխանք նահապետութեանց ցեղիցն Իսրայէլի, վիճակօքն ՚ի Սելով առաջի Տեառն առ դրան խորանին վկայութեան. եւ գնացին նկատե՛լ զերկիրն[2368]։

20
Գլուխ Ի

ԻԳ 1 Խօսեցա՛ւ Տէր ընդ Յեսուայ՝ եւ ասէ. Խօսեա՛ց ընդ որդիսն Իսրայէլի, եւ ասասցես[2369]. 2 Տո՛ւք զքաղաքս ապաստանացն զորոց խօսեցայ ընդ ձեզ ՚ի ձեռն Մովսիսի. 3 ապաստա՛ն սպանողի՝ որ սպանանէ զանձն ակամա՛յ յանգէտս, եւ եղիցին ձեզ քաղաքք ապաստանի. եւ մի՛ մեռցի սպանօղն ՚ի մերձաւորէ արեանն, մինչեւ կացցէ առաջի ժողովրդեանն յատենի[2370]. 4 եւ փախիցէ՛ ՚ի մի ՚ի քաղաքացն այնոցիկ. եւ կացցէ ՚ի մուտս դրան քաղաքին, եւ խօսեսցի յականջս ծերո՛ց քաղաքին այնորիկ զբանս իւր։ Եւ ժողովեսցեն զնա ժողովուրդն առ ինքեա՛նս, եւ տացեն նմա տեղի, եւ բնակեսցէ՛ ընդ նոսա։ 5 Եւ եթէ երթայցէ մերձաւոր արեանն զկնի նորա, մի՛ մատնեսցեն զսպանօղն ՚ի ձեռս նորա. քանզի յանգէ՛տս եհար զընկերն իւր, եւ ո՛չ ատեայր զնա յերէկն եւ յեռանդ։ 6 Եւ բնակեսցէ՛ ՚ի քաղաքին յայնմիկ մինչեւ կացցէ առաջի ժողովրդեանն յատենի, մինչեւ մեռանիցի քահանայն մեծ՝ որ իցէ յաւուրսն յայնոսիկ. եւ ապա՛ դարձցի սպանօղն եւ եկեսցէ ՚ի տեղի՛ իւր՝ եւ ՚ի տուն իւր, եւ ՚ի քաղաքն ուստի փախեաւ[2371]։ 7 Եւ զատուցին զԿադէս ՚ի Գալիլեա՝ ՚ի լերինն Նեփթաղիմայ. եւ զՍիւքեմ ՚ի լերինն Եփրեմայ։ Եւ զքաղաքն Արբոկ՝ ա՛յն է Քեբրոն ՚ի լերինն Յուդայ։ 8 Եւ յայնկոյս Յորդանանու յարեւելից Երեքոյի։ Եւ ետուն զԲոսոր յանապատին ՚ի դաշտի, ՚ի ցեղէն Ռուբինի. եւ զՌամովթ ՚ի Գաղաադ, ՚ի ցեղէն Գադայ. եւ զԳովղան ՚ի Բասանաստան ՚ի ցեղէն Մանասէի[2372]։ 9 Ա՛յս են քաղաքք հոյակապք ամենայն որդւոցն Իսրայէլի, եւ եկին՝ յեցելո՛յ ՚ի նոսա. փախչե՛լ անդր ամենայնի որ հարկանիցէ զանձն ակամայ, զի մի՛ մեռանիցի ՚ի ձեռաց մերձաւորի արեանն, մինչեւ կացցէ առաջի ժողովրդեանն յատենի[2373]։

21
Գլուխ ԻԱ

1 Եւ մատեան նահապետք որդւոցն Ղեւեայ առ Եղիազա՛ր քահանայ, եւ առ Յեսու Նաւեան, եւ առ նահապետս տոհմից ցեղից որդւոցն Իսրայէլի[2374]. 2 եւ խօսեցան ընդ նոսա ՚ի Սեղ՚ով յերկրին Քանանացւոց՝ եւ ասեն. Հրամա՛ն ետ Տէր ՚ի ձեռն Մովսիսի՝ տա՛լ մեզ քաղաքս բնակելոյ, եւ զանդաստանս նոցա անասնոց մերոց։ 3 Եւ ետո՛ւն որդիքն Իսրայէլի Ղեւտացւոցն ՚ի ժառանգութիւն հրամանաւ Տեառն, զքաղաքսն զայնոսիկ եւ զանդաստանս նոցա։ 4 Եւ ել վիճակ տոհմին Կահաթու. եւ եղեն որդւոցն Ահարոնի քահանայիցն Ղեւտացւոց, ՚ի ցեղէն Յուդայ եւ ՚ի ցեղէն Շմաւոնի, եւ ՚ի ցեղէն Բենիամինի, վիճակաւ՝ քաղաքք երեքտասանք։ 5 Եւ այլոց որդւոցն Կահաթու մնացելոց՝ յազգականութենէ ցեղին Եփրեմայ, եւ ՚ի ցեղէն Դանայ, եւ ՚ի կիսոյ ցեղին Մանասէի, վիճակաւ քաղաքք տասն։ 6 Եւ որդւոցն Գեթսոնի յազգականութենէ ցեղին Իսաքարայ՝ եւ ՚ի ցեղէն Ասերայ, եւ ՚ի ցեղէն Նեփթաղիմայ, եւ ՚ի կիսոյ ցեղին Մանասէի ՚ի Բասան, վիճակաւ քաղաքք երեքտասան։ 7 Եւ որդւոցն Մերարեայ ըստ տոհմից իւրեանց, ՚ի ցեղէն Ռուբինի, եւ ՚ի ցեղէն Գադայ, եւ ՚ի ցեղէն Զաբուղոնի, վիճակաւ քաղաքք երկոտասան[2375]։ 8 Եւ ետուն որդիքն Իսրայէլի Ղեւտացւոցն զքաղաքսն զայնոսիկ եւ զանդաստանս նոցա զոր օրինակ պատուիրեաց Տէր Մովսիսի, վիճակաւ։ 9 Եւ ետ ցեղ որդւոցն Յուդայ, եւ ցեղ որդւոցն Շմաւոնի, եւ ցեղ որդւոցն Բենիամինի զքաղաքսն զայնոսիկ, եւ կոչեցան յանուն[2376] 10 եւ յա՛զգ որդւոցն Ահարոնի, ՚ի տոհմէ Կահաթու որդւոցն Ղեւեայ. զի նոցա ել նախ վիճակն։ 11 Եւ ետո՛ւն նոցա զԿարիաթարբո՛կ զմա՛յր քաղաքացն Ենակայ, այն է՝ Քեբրոն ՚ի լեառնն Յուդայ, եւ զանդաստանս շուրջ զնովաւ[2377], 12 եւ զագարակս նորա, եւ զաւանս նորա. զոր ետ Յեսու Քաղեբայ որդւոյ Յեփոնեայ ՚ի կալուած[2378]։ 13 Եւ որդւոցն Ահարոնի քահանայից, ետուն քաղաքք ապաստանի սպանողի, զՔեբրոն, եւ զզատուցեալսն ՚ի նա. եւ զՂեբնա, եւ զզատուցեալսն ՚ի նա. 14 եւ զՅեթեր, եւ զզատուցեալսն ՚ի նա. եւ զՅեսթեմով, եւ զզատուցեալսն ՚ի նա[2379]. 15 եւ զԱղոն, եւ զզատուցեալսն ՚ի նա. եւ զԴաբիր, եւ զզատուցեալսն ՚ի նա. 16 եւ զԱյին, եւ զզատուցեալսն ՚ի նա. եւ զՅետտա, եւ զզատուցեալսն ՚ի նա. եւ զԲեթսամիւս, եւ զզատուցեալսն ՚ի նմա. քաղաքք ինն, յերկուց ցեղիցն այնոցիկ։ 17 Եւ ՚ի ցեղէն Բենիամինի. զԳաբաւոն, եւ զզատուցեալսն ՚ի նա. 18 եւ զԱնաթովթ, եւ զզատուցեալսն ՚ի նա. եւ զԱղմոն, եւ զզատուցեալսն ՚ի նա. եւ զԳաբեէ՝ եւ զզատուցեալսն ՚ի նա. քաղաքս չորս[2380]։ 19 Ամենայն քաղաքք որդւոց Ահարոնի քահանայից, քաղաքք երեքտասա՛նք, եւ անդաստանք նոցա[2381]։ 20 Եւ տոհմից որդւոցն Կահաթու Ղեւտացւոցն՝ մնացելոց յորդւոցն Կահաթու. եւ եղեն քաղաքք սահմանաց նոցա, 21 ՚ի ցեղէն Եփրեմայ։ Եւ ետուն նոցա քաղաք ապաստանի սպանողի, զՍիւքեմ, եւ զզատուցեալսն ՚ի նմա ՚ի լերինն Եփրեմայ. եւ զԳազեր, եւ զզատուցեալսն ՚ի նմա[2382]. 22 եւ զԿարսեմ, եւ զզատուցեալսն ՚ի նա. եւ զվերին Բոթորոն, եւ զզատուցեալսն ՚ի նա. քաղաքք չորք[2383]։ 23 ՚Ի ցեղէն Դանայ. զԵղթեկով, եւ զզատուցեալսն ՚ի նա. եւ զԳեբեթովն, եւ զզատուցեալսն ՚ի նա[2384]. 24 եւ զՅաղոն, եւ զզատուցեալսն ՚ի նա. եւ զԳեթրեմոն, եւ զզատուցեալսն ՚ի նա. քաղաքս չորք։ 25 Եւ կիսոյ ցեղին Մանասէի. զԹանաք, եւ զզատուցեալսն ՚ի նա. եւ զԲեթսան, եւ զզատուցեալսն ՚ի նա. քաղաքս երկուս[2385]։ 26 Ընդ ամենայն՝ քաղաքս տասն, եւ զզատուցեալսն ՚ի նոսա. տոհմի որդւոցն Կահաթու, մնացելոց։ 27 Եւ որդւոցն Գեթսոնայ, ազգականացն Ղեւտացւոց, ՚ի կիսոյ ցեղէն Մանասէի քաղաքս զատուցեալս սպանողաց. զԳովղան ՚ի Բասանաստանի, եւ զզատուցեալսն ՚ի նա. եւ զԲեեստարա, եւ զզատուցեալսն ՚ի նա. քաղաքս երկուս։ 28 ՚Ի ցեղէն Իսաքարայ. զԿեսիոն, եւ զզատուցեալսն ՚ի նա. եւ զԴաբրաթ, եւ զզատուցեալսն ՚ի նա[2386]. 29 եւ զԵրիմովթ, եւ զզատուցեալսն ՚ի նա. եւ զաղբեւրն Նամակաց, եւ զզատուցեալսն ՚ի նա. քաղաքս չորս[2387]։ 30 ՚Ի ցեղէն Ասերայ. զՄասաաղ, եւ զզատուցեալսն ՚ի նա. եւ զԱբդոն, եւ զզատուցեալսն ՚ի նա[2388]. 31 եւ զՔեղկաթ, եւ զզատուցեալսն ՚ի նա. եւ զՌովբ, եւ զզատուցեալսն ՚ի նա. քաղաքս չորս[2389]։ 32 Եւ ՚ի ցեղէն Նեփթաղիմայ, քաղաքս զատուցեալս սպանողի. զԿադէս ՚ի Գալիլեայ, եւ զզատուցեալսն ՚ի նա. զԵմաթդովր, եւ զզատուցեալսն ՚ի նա. եւ զՆոյեմոն, եւ զզատուցեալսն ՚ի նմա. քաղաքս երիս։ 33 Ընդ ամենայն քաղաքս Գեթսոնի ըստ տոհմից իւրեանց քաղաքս երեքտասան, եւ զատուցեալք նոցա[2390]։ 34 Եւ տոհմի որդւոցն Մերարեայ այլո՛ցն Ղեւտացւոց։ ՚Ի ցեղէ որդւոցն Զաբուղոնի. զՅեկնամ, եւ զանդաստանս նորա. զԿադէս, եւ զանդաստանս նորա. զԿարթա, եւ զանդաստանս նորա[2391]. 35 զԴեմնա, եւ զանդաստանս նորա. զՆաաղովղ, եւ զանդաստանս նորա. քաղաքս հինգ[2392]։ 36 Եւ յայնկոյս Յորդանանու ՚ի հանդիպէ Երեքոյի։ ՚Ի ցեղէն Ռուբինի քաղաքս ապաստանի սպանողի. զԲոսոր յանապատին Միսովրայ, եւ զանդաստանս նորա. եւ զՅազեր, եւ զանդաստանս նորա[2393]. 37 զԿեդսոն, եւ զանդաստանս նորա. զՄասփա, եւ զանդաստանս նորա. քաղաքս չորս։ 38 Եւ ՚ի ցեղէն Գադայ՝ քաղաքս ապաստանի սպանողի. զՌամովթ ՚ի Գաղաադ, եւ զանդաստանս նորա. զՄանայամ, եւ զանդաստանս նորա[2394]. 39 զԵսեբոն, եւ զանդաստանս նորա. եւ զԱզեր, եւ զանդաստանս նորա. 40 ընդ ամենայն քաղաքս չորս։ Ամենայն քաղաքք որդւոցն Մերարեայ, ըստ տոհմից իւրեանց մնացելոց ՚ի ցեղէն Ղեւեայ. եւ եղեն սահմանք նոցա քաղաքք երկոտասան։ 41 Ընդ ամենայն քաղաքք Ղեւտացւոցն ՚ի մէջ կալուածոց որդւոցն Իսրայէլի քառասուն եւ ո՛ւթ քաղաք, եւ անդաստանք նոցա շուրջ զքաղաքօքն այնոքիւք. 42 քաղաքք եւ անդաստանք շուրջ զքաղաքօքն. նո՛յնպէս ամենեցունց քաղաքացն այնոցիկ։ Եւ վախճանեա՛ց Յեսու բաժանել զերկիրն սահմանօք իւրովք։

ԻԴ Եւ ետուն որդիքն Իսրայէլի բաժին Յեսուայ ըստ սահմանի Տեառն՝ ետուն նմա զքաղաքն զոր խնդրեաց՝ զԹամնասաքա՛ր ՚ի լերինն Եփրեմայ. եւ շինեաց Յեսու զքաղաքն եւ բնակեցաւ ՚ի նմա։ Եւ ա՛ռ Յեսու զսուրն քարեղէն որով թլփատեաց զորդիսն Իսրայէլի, զելեալս ՚ի ճանապարհի անապատին. քանզի ո՛չ թլփատեցան յանապատի անդ. եւ եդ զնոսա ՚ի Թամնասաքար[2395]։ 43 Եւ ե՛տ Տէր Իսրայէլի զամենայն երկիրն զոր երդուաւ տա՛լ հարցն նոցա, եւ ժառանգեցին զնա, եւ բնակեցին ՚ի նմա։ 44 Եւ հանգոյց զնոսա Տէր շուրջանակի՝ որպէս երդուաւ հարցն նոցա. եւ ո՛չ ոք յարեաւ ընդդէմ նոցա ՚ի թշնամեաց իւրեանց. զի զամենայն թշնամիս նոցա մատնեաց Տէր ՚ի ձեռս նոցա. 45 եւ ո՛չ սխալեցաւ բան մի յամենայն բանից բարեաց, զոր խօսեցաւ Տէր որդւոցն Իսրայէլի. այլ ամենայն ինչ եղեւ։

22
Գլուխ ԻԲ

ԻԵ 1 Յայնժամ կոչեաց Յեսու զորդիսն Ռուբինի, եւ զորդիսն Գադայ, եւ զկէս ցեղին Մանասէի[2396], 2 եւ ասէ ցնոսա. Դուք ձեզէ՛ն լուարուք զամենայն ինչ զոր պատուիրեաց ձեզ Մովսէս ծառայ Տեառն. եւ ունկնդիր եղէք բարբառոյ իմոյ ըստ ամենայնի զոր պատուիրեցի ձեզ[2397], 3 եւ ո՛չ թողէք զեղբարս ձեր զայնչափ աւուրս. եւ՛ս աւելի մինչեւ ցայսօր ժամանակի, պահեցէք զպատուիրանս Տեառն Աստուծոյ ձերոյ։ 4 Եւ արդ՝ հանգո՛յց Տէր Աստուած մեր զեղբարս ձեր՝ որպէս եւ ասաց նոցա. բայց արդ դարձեալ երթա՛յք ՚ի տունս ձեր՝ յերկիր կալուածոց ձերոց, զոր ետ ձեզ Մովսէս ծառայ Տեառն յա՛յնկոյս Յորդանանու[2398]։ 5 Այլ զգո՛յշ լինիջիք յոյժ, առնելոյ զպատուիրանսն եւ զօրէնսն զոր պատուիրեաց մեզ Մովսէս ծառայ Տեառն. սիրե՛լ զՏէր Աստուած մեր՝ եւ գնալ յամենայն ճանապարհս նորա, պահե՛լ զպատուիրանս նորա, եւ յարի՛լ ՚ի նա, եւ պաշտե՛լ զնա յամենայն սրտէ ձերմէ՝ եւ յամենայն անձնէ ձերմէ[2399]։ 6 Եւ օրհնեաց զնոսա Յեսու եւ արձակեաց զնոսա՝ եւ գնացին ՚ի տունս իւրեանց։ 7 Եւ կիսոյ ցեղին Մանասէի ետ Մովսէս ՚ի Բասանաստան, եւ կիսոյն ետ Յեսու ընդ եղբարս նոցա առ ծովեզերբն։ Եւ յորժամ արձակեաց զնոսա Յեսու ՚ի տունս իւրեանց, եւ օրհնեաց զնոսա[2400], 8 եւ խօսեցաւ ընդ նոսա՝ եւ ասէ. Ընչի՛ւք բազմօք երթիցեն ՚ի տունս իւրեանց. եւ անասուն բազո՛ւմ յոյժ, եւ արծաթ եւ ոսկի, եւ պղինձ եւ երկաթ, եւ հանդերձ բազո՛ւմ յոյժ. բաժանեցան աւար ՚ի թշնամեաց ընդ եղբարս իւրեանց[2401]։

ԻԶ 9 Եւ դարձա՛ն եւ գնացին որդիքն Ռուբինի, եւ որդիքն Գադայ, եւ կէս ցեղին Մանասէի յորդւոցն Իսրայէլի, ՚ի Սելովայ յերկրէն Քանանացւոց, երթա՛լ յերկիրն Գաղաադու. յերկիր կալուածոց իւրեանց զոր ժառանգեցին հրամանաւ Տեառն ՚ի ձեռն Մովսիսի[2402]։ 10 Եւ եկին ՚ի Գալիլովթ Յորդանանու, որ է յերկրին Քանանու, եւ շինեցին որդիքն Ռուբինի, եւ որդիքն Գադայ, եւ կէս ցեղին Մանասէի, սեղա՛ն առ եզերբ Յորդանանու. սեղան՝ մե՛ծ տեսանելով[2403]։ 11 Եւ լուա՛ն որդիքն Իսրայէլի՝ եւ ասեն. Եթէ ահա շինեցին որդիքն Ռուբինի, եւ որդիքն Գադայ, եւ կէս ցեղին Մանասէի՝ սեղան ՚ի սահմանս երկրին Քանանացւոց ՚ի Գալիլովթ Յորդանանու, յայնկոյս որդւոցն Իսրայէլի. 12 եւ լուան որդիքն Իսրայէլի։ Եւ ժողովեցան որդիքն Իսրայէլի ՚ի Սելով, ելանել տա՛լ ընդ նոսա պատերազմ։ 13 Եւ առաքեցին որդիքն Իսրայէլի առ որդիսն Ռուբինի, եւ առ որդիսն Գադայ, եւ առ կէս ցեղին Մանասէի ՚ի Գաղաադ, զՓենէէ՛ս զորդի Եղիազարու որդւոյ Ահարոնի քահանայի. 14 եւ տասն այր յիշխանացն ընդ նմա, մի մի իշխան ՚ի նահապետացն, յամենայն ցեղիցն Իսրայէլի. իշխանք տանց նահապետաց էին հազարապետք Իսրայէլի։ 15 Եւ եկին առ որդիսն Ռուբինի, եւ առ որդիսն Գադայ, եւ առ կէս ցեղին Մանասէի ՚ի Գաղաադ, խօսեցա՛ն ընդ նոսա՝ եւ ասեն. 16 Ա՛յսպէս ասէ ամենայն ժողովուրդն Տեառն. Զի՞նչ են յանցանքդ այդոքիկ՝ զոր յանցեայք առաջի Տեառն Աստուծոյ Իսրայէլի, դառնալ յե՛տս ՚ի Տեառնէ, շինել ձեզ սեղան. եւ լինել ձեզ ապստա՛մբ ՚ի Տեառնէ Աստուծոյ մերմէ[2404]։ 17 Միթէ փո՞քր իցեն մեզ մեղքն Փեգովրայ՝ զի ո՛չ եմք սրբեալ ՚ի նմանէ մինչեւ ցայսօր, եւ եղեն հարուածք ՚ի վերայ ժողովրդեանն Տեառն[2405]. 18 եւ դուք դարձա՛յք այսօր ՚ի Տեառնէ. եւ եղիցի թէ ապստամբիցէք այսօր ՚ի Տեառնէ. եւ լինիցի վաղիւ բարկութիւն ՚ի վերայ ամենայն Իսրայէլի։ 19 Եւ արդ՝ եթէ փո՛քր իցէ ձեզ երկիր կալուածոց ձերոց, անցէ՛ք յերկիր կալուածոց Տեառն, ուր հարեա՛լ է խորանն Տեառն. եւ ժառանգեցէ՛ք ՚ի միջի մերում. եւ մի՛ լինիք ապստամբք ՚ի Տեառնէ. եւ մի՛ ՚ի մէնջ ապստամբէք. վասն շինելոյ ձերոյ սեղան արտաքոյ քան զսեղան Տեառն Աստուծոյ մերոյ[2406]։ 20 Ո՞չ ապաքէն Աքար՝ Զարայեան յանցեաւ յանցա՛նս ՚ի նզովից անտի, եւ ՚ի վերայ ամենայն ժողովրդեանն Իսրայէլի եղեւ բարկութիւն. եւ նա միա՛յն էր, միթէ ինքն միա՛յն մեռաւ յիւրում ՚ի մեղսն։ 21 Պատասխանի ետուն որդիքն Ռուբինի եւ որդիքն Գադայ եւ կէս ցեղին Մանասէի, խօսեցան ընդ հազարապետսն՝ եւ ասեն[2407]. 22 Աստուած, Աստուած է Տէր. եւ Աստուած Աստուած ինքնի՛ն գիտէ. եւ Իսրայէլ ինքնին գիտասցէ. եթէ վասն ապստամբութեան ինչ յանցեա՞ք առաջի Տեառն, մի՛ ապրեցուսցէ զմեզ յաւուրս յայսմիկ. 23 եւ եթէ շինեցաք մեզ սեղան ապստամբելոյ ՚ի Տեառնէ մերմէ, հանել ՚ի վերայ նորա զո՛հ ողջակիզաց. կամ եթէ առնել ՚ի վերայ նորա զո՛հ փրկութեան, Տէր ինքնին խնդրեսցէ[2408]։ 24 Այլ վասն երկիւղի՛ արարաք զայս. ասեմք՝ Գուցէ՛ խօսեսցին որդիքն ձեր ընդ որդիսն մեր եւ ասիցեն, թէ զի՞ կայ ձեր եւ Տեառն Աստուծոյ Իսրայէլի[2409]։ 25 Եւ սահմա՛ն եդ Տէր՝ ընդ մեզ եւ ընդ ձեզ որդիք Ռուբինի եւ որդիք Գադայ՝ զՅորդանան. եւ չի՛ք ձեր բաժին ՚ի Տեառնէ. եւ օտարացուցանիցեն որդիք ձեր զորդիսն մեր՝ զի մի՛ պաշտիցեն զՏէր[2410]։ 26 Եւ ասացաք առնել ա՛յսպէս. շինել զսեղանս զայս, ո՛չ վասն ողջակիզաց, եւ ո՛չ վասն զոհից. 27 այլ զի իցէ սա ՚ի վկայութիւն ընդ մեզ եւ ընդ ձեզ. եւ ընդ որդիս մեր յե՛տ մեր. պաշտե՛լ զպաշտօն Տեառն առաջի նորա, ընծայի՛ւք մերովք, եւ պատարագօք մերովք՝ եւ զոհիւք փրկութեանց մերոց. եւ ո՛չ ասասցեն որդիք ձեր ցորդիս մեր վաղիւ, թէ ո՛չ գոյ ձեզ բաժին ՚ի Տեառնէ[2411]։ 28 Եւ ասացաք թէ լինիցի երբէք՝ եւ խօսեսցին ընդ մեզ՝ կամ ընդ ազգս մեր վաղիւ. եւ ասիցեն, թէ տեսէ՛ք զնմանութիւն սեղանոյ Տեառն՝ զոր արարին հարքն մեր. ո՛չ վասն ողջակիզաց եւ ո՛չ վասն զոհից, այլ վկայութիւն ընդ մեզ եւ ընդ ձեզ, եւ ՚ի մէջ որդւոց մերոց[2412]։ 29 Այլ քա՛ւ լիցի մեզ ապստամբել ՚ի Տեառնէ այսօր, առ ՚ի շինելոյ մեզ սեղան զոհից կամ ողջակիզաց, կամ զոհից փրկութեան, արտաքո՛յ քան զսեղան Տեառն Աստուծոյ մերոյ՝ որ է առաջի խորանի նորա։ 30 Եւ իբրեւ լուան Փենէէս քահանայ, եւ ամենայն իշխանք ժողովրդեանն, եւ հազարապետքն Իսրայէլի որ էին ընդ նմա զբանսն, զոր խօսեցան որդիքն Ռուբինի եւ որդիքն Գադայ եւ կէս ցեղին Մանասէի, հաճո՛յ թուեցաւ նոցա[2413]։ 31 Եւ ասէ Փենէէս որդի Եղիազարու քահանա՛յ Տեառն ցորդիսն Ռուբինի եւ ցորդիսն Գադայ եւ ցկէս ցեղին Մանասէի. Այսօր գիտացաք թէ ընդ մե՛զ է Տէր. զի ո՛չ յանցեայք առաջի Տեառն զյանցումնդ զայդ. զի ապրեցուցէք զորդիսն Իսրայէլի ՚ի ձեռաց Տեառն։ 32 Եւ դարձա՛ն Փենէէս քահանայ որդի Եղիազարու, եւ իշխանք տոհմիցն՝ յորդւոցն Ռուբինի եւ յորդւոցն Գադայ եւ ՚ի կիսոյ ցեղէն Մանասէի, յերկրէն Գաղաադու՝ յերկիրն Քանանու առ որդիսն Իսրայէլի, եւ ետո՛ւն նոցա զպատգամսն։ 33 Եւ հաճո՛յ թուեցաւ բանն որդւոցն Իսրայէլի, եւ օրհնեցին զԱստուած որդւոցն Իսրայէլի. եւ խօսեցան ընդ որդիսն Իսրայէլի եւ ասեն. Մի՛ եւս ելանել ընդ նոսա ՚ի պատերազմ սատակել զերկի՛ր որդւոցն Ռուբինի եւ որդւոցն Գադայ եւ կիսոյ ցեղին Մանասէի. եւ բնակեցան ՚ի նմա[2414]։ 34 Եւ անուանեաց Յեսու զսեղանն Ռուբինի եւ զԳադայ եւ զկէս ցեղին Մանասէի՝ եւ ասէ՛. Զի վկայութի՛ւն է ՚ի մէջ նոցա, թէ Տէր՝ Աստուած է նոցա[2415]։

23
Գլուխ ԻԳ

ԻԷ 1 Եւ եղեւ յետ աւուրցն բազմաց, յե՛տ հանգուցանելոյ Տեառն զԻսրայէլ յամենայն թշնամեաց նոցա շուրջանակի. եւ Յեսու ծերացեա՛լ եւ անցեալ զաւուրբք[2416]։ 2 Կոչեա՛ց Յեսու միանգամայն զամենայն որդիսն Իսրայէլի, եւ զծերակո՛յտս նոցա, եւ զիշխանս նոցա, եւ զդատաւորս նոցա, եւ զդպիրս նոցա, եւ ասէ ցնոսա. Ես ծերացայ եւ անցի՛ զաւուրբք[2417]. 3 եւ դուք ձեզէ՛ն տեսէք զամենայն զոր արար Տէր Աստուած մեր ընդ ամենայն ազգսն՝ զոր եբարձ յերեսաց ձերոց. զի Տէր Աստուած ինքնի՛ն տայր պատերազմ ընդ ձեր[2418]։ 4 Եւ արդ տեսէ՛ք՝ զի թողի ձեզ զազգսն զմնացեալսն զայնոսիկ ՚ի ժառանգութիւն ըստ ցեղից ձերոց, ՚ի Յորդանանէ զամենայն ազգսն՝ զոր սատակեցին ՚ի ծովէն մեծէ՝ որ զատուցանէ՛ ՚ի մտիցն արեւու[2419]։ 5 Արդ՝ Տէր Աստուած մեր նա՛ սատակեսցէ զնոսա յերեսաց ձերոց մինչեւ կորիցեն. եւ արձակեսցէ՛ ՚ի վերայ նոցա զգազանս վայրենիս՝ մինչեւ սատակեսցէ զնոսա, եւ զթագաւորս նոցա յերեսաց ձերոց. եւ ժառանգեսջի՛ք զերկիր նոցա՝ որպէս խօսեցաւ Տէր Աստուած մեր ընդ մեզ։ 6 Արդ զօրացարո՛ւք յոյժ զգուշանալ եւ առնե՛լ զամենայն գրեալս ՚ի գիրս օրինացն Մովսիսի. զի մի՛ խոտորիցիք ՚ի նմանէ յաջ կամ յահեակ. 7 գուցէ՛ մտանիցէք յազգսն մնացեալս յայնոսիկ. եւ անուանք դից նոցա մի՛ անուանեսցի ՚ի միջի ձերում. մի՛ երդնուցուք ՚ի նոսա, եւ մի՛ պաշտիցէք զնոսա, եւ մի՛ երկիր պագանիցէք նոցա. 8 այլ զհետ Տեառն Աստուծոյ մերոյ երթիջիք՝ որպէս արարէք մինչեւ ցայսօր. 9 եւ սատակեաց զնոսա Տէր յերեսաց ձերոց, զազգս մեծամեծս եւ զհզօրս. եւ ո՛չ ոք եկաց ընդդէմ ձեր մինչեւ ցայսօր։ 10 Մի ՚ի ձէնջ հալածեաց զհազարս. զի Տէր Աստուած ինքնի՛ն տայր պատերազմ ընդ ձեր, որպէս խօսեցաւ ընդ ձեզ[2420]։ 11 Զգո՛յշ լինիջիք յոյժ անձանց ձերոց, սիրե՛լ զՏէր Աստուած ձեր[2421]։ 12 Ապա թէ դառնալո՛վ դառնայցէք, եւ յաւելուցուք յազգսն մնացեալս ՚ի ձէնջ, եւ խնամութիւնս առնիցէք ընդ նոսա, եւ խառնակիցիք դուք ընդ նոսա, եւ նոքա՛ ընդ ձեզ[2422]. 13 գիտելո՛վ գիտասջիք, զի ո՛չ եւս յաւելուցու Տէր սատակել զազգսն զայնոսիկ յերեսաց ձերոց. եւ լինիցին ձեզ յորոգայթս եւ ՚ի գայթագղութիւնս. խո՛չ ՚ի գարշապարս ձեր, եւ նե՛տք յաչս ձեր, մինչեւ կորնչիցիք յերկրէս բարութեան զոր ե՛տ ձեզ Տէր Աստուած ձեր[2423]։ 14 Եւ ես՝ ահա երթա՛մ այսօր զճանապարհ որպէս ամենեքին որ են յերկրի. եւ ծանիջի՛ք յամենայն սրտէ ձերմէ եւ յամենայն անձնէ ձերմէ. զի ո՛չ վրիպեաց բա՛ն մի յամենայն բանից զոր խօսեցաւ Տէր Աստուած ձեր. այլ ամենայն ինչ ե՛կն եհաս ձեզ, եւ ո՛չ սխալեցաւ ՚ի նոցանէ բան մի[2424]։ 15 Եւ եղիցի՝ զոր օրինակ եկին ՚ի վերայ ձեր ամենայն բանք բարիք զոր խօսեցաւ Տէր վասն ձեր. նոյնպէս ածցէ Տէր ՚ի վերայ ձեր զամենայն բա՛նս չարս, մինչեւ սատակեսցէ զձեզ յերկրէս բարութեան՝ զոր ետ ձեզ Տէր Աստուած ձեր, 16 յանցանել ձեզ զուխտիւն Տեառն Աստուծոյ ձերոյ՝ զոր պատուիրեա՛ց ձեզ, եւ յերթալ պաշտել զաստուածս օտարս՝ եւ երկիր պագանել նոցա. եւ բարկանայցէ ձեզ Տէր, եւ կորնչիջիք վաղվաղակի յերկրէս բարութեան՝ զոր ե՛տ ձեզ Տէր[2425]։

24
Գլուխ ԻԴ

1 Եւ ժողովեա՛ց Յեսու զամենայն ցեղսն Իսրայէլի ՚ի Սելով. եւ կոչեաց զամենայն ծերսն Իսրայէլի, եւ զիշխանս նոցա, եւ զդպիրս նոցա, եւ զդատաւորս նոցա, եւ կացին առաջի Տեառն[2426]։ 2 Եւ խօսեցա՛ւ Յեսու ընդ ամենայն ժողովրդեանն՝ եւ ասէ. Ա՛յսպէս ասէ Տէր Աստուած Իսրայէլի. Յայնկոյս Գետոյն պանդխտեցան հարքն ձեր յառաջագոյն. Թարա՝ հա՛յր Աբրահամու եւ հա՛յր Նաքովրայ, եւ պաշտեցին զաստուածս օտարս։ 3 Եւ առի՛ ես զհայր ձեր զԱբրահամ յայնմ կողմանէ Գետոյն, եւ առաջնորդեցի՛ նմա յամենայն երկրիդ Քանանացւոց, եւ բազմացուցի՛ զզաւակ նորա. եւ ետու նմա զԻսահակ. 4 եւ ետու Սահակայ զՅակոբ, եւ զԵսաւ. եւ ետու Եսաւայ զլեառնն Սէիր ՚ի ժառանգութիւն։ Եւ Յակոբ եւ որդիք նորա իջին յԵգիպտոս. եւ եղեն անդ յա՛զգ մեծ եւ ՚ի բազում եւ ՚ի հզօր, եւ չարչարեցին զնոսա Եգիպտացիքն[2427]. 5 եւ եհար Տէր զԵգիպտացիսն նշանօք եւ արուեստիւք՝ զոր արար ՚ի նոսա[2428]. 6 եւ ապա եհան զձեզ յԵգիպտոսէ. եւ մտէք ՚ի ծովն, եւ պնդեցան Եգիպտացիքն զհե՛տ հարցն ձերոց կառօք եւ երիվարօք ՚ի ծովն Կարմիր։ 7 Եւ աղաղակեցա՛ք առ Տէր. եւ եդ զամպն եւ զմէգ ՚ի մէջ մեր եւ ՚ի մէջ Եգիպտացւոցն. եւ ած ՚ի վերայ նոցա զծովն՝ եւ ծածկեաց զնոսա. եւ տեսին աչք մեր զոր արար Տէր ընդ երկիրն Եգիպտացւոց. եւ էիք յանապատի անդ զաւուրս բազումս[2429]։ 8 Եւ ած զձեզ յերկիրն Ամովրհացւոց բնակելոց յա՛յնկոյս Յորդանանու, եւ ետուն ընդ ձեզ պատերա՛զմ. եւ մատնեաց զնոսա Տէր ՚ի ձեռս ձեր, եւ ժառանգեցէք զերկիրն նոցա. եւ սատակեցէք զնոսա յերեսաց ձերոց։ 9 Եւ յարեաւ Բաղակ Սեպփովրայ արքայ Մովաբու եւ ետ պատերազմ ընդ Իսրայէլի. եւ առաքեաց կոչեաց զԲաղաամ որդի Բեովրայ նզովե՛լ զձեզ[2430]. 10 եւ ո՛չ կամեցաւ Տէր Աստուած քո կորուսանել, եւ օրհնելով օրհնեա՛ց զձեզ, եւ ապրեցոյց զձեզ ՚ի ձեռաց նոցա. եւ մատնեաց զնոսա ՚ի ձեռս ձեր։ 11 Եւ անցէք ընդ Յորդանան, եւ եկիք յԵրիքով. եւ պատերազմեցա՛ն ընդ ձեզ բնակիչք Երիքովի. Ամուրհացին եւ Քանանացին, եւ Փերեզացին, եւ Խեւացին, եւ Յեբուսացին, եւ Քետացին, եւ Գերգեսացին. եւ մատնեա՛ց զնոսա ՚ի ձեռս մեր[2431]։ 12 Եւ առաքեաց յառաջագոյն քան զմեզ զձիաստացսն, եւ մերժեա՛ց զնոսա յերեսաց ձերոց. զերկոտասան թագաւորս Ամովրհացւոց, ո՛չ սրով քով եւ ո՛չ աղեղամբ քով. 13 եւ ետ ձեզ Տէր զերկիրս՝ յորում ո՛չ վաստակեցէք. եւ բնակեցէք ՚ի քաղաքս զոր ո՛չ շինեցէք, եւ յայգիս եւ ՚ի թզենիս՝ զոր ո՛չ տնկեցէք դուք՝ եւ ուտէք։ 14 Եւ արդ՝ երկերո՛ւք դուք ՚ի Տեառնէ. եւ պաշտեցէ՛ք զնա ուղղութեամբ եւ արդարութեամբ. եւ ՚ի բա՛ց արարէք զաստուածս օտարոտիս՝ զոր պաշտեցին հարք ձեր յա՛յնկոյս Գետոյն, եւ յԵգիպտոս. եւ պաշտեցէ՛ք զՏէր[2432]։ 15 Ապա թէ ո՛չ իցէ ձեզ հաճոյ պաշտել զՏէր, ընտրեցէ՛ք այսօր թէ զո՞ պաշտիցէք. զաստուածս հարցն ձերոց որ յա՛յնկոյս Գետոյն էին, թէ՞ զաստուածս Ամովրհացւոցն, յորոց դո՛ւք բնակեալ էք յերկրի նոցա։ Այլ ես՝ եւ տուն իմ պաշտեմ զՏէր՝ զի սուրբ է[2433]։ 16 Պատասխանի ետուն ժողովուրդն՝ եւ ասեն. Քա՛ւ լիցի մեզ թողուլ զՏէր Աստուած մեր՝ եւ պաշտել զաստուածս օտարս[2434]. 17 զի Տէր Աստուած մեր, նա՛ եհան զմեզ եւ զհարս մեր յերկրէն Եգիպտացւոց ՚ի տանէ ծառայութեան, եւ արար մեզ զնշանս մեծամեծս զայնոսիկ. եւ պահեա՛ց զմեզ յամենայն ճանապարհին յորում գնացաք, եւ յամենայն ազգս՝ ընդ որ անցաք։ 18 Եւ մերժեաց Տէր զԱմովրհացին եւ զամենայն ազգս բնակեալս յերկրին՝ յերեսաց մերոց։ Այլ եւ մե՛ք պաշտեսցուք զՏէր. զի նա՛ է Աստուած մեր։ 19 Եւ ասէ Յեսու ցժողովուրդն. Ո՛չ կարէք դուք պաշտել զՏէր՝ զի սուրբ է. եւ նա՝ նախանձեալ ո՛չ ներիցէ մեղաց եւ անօրէնութեանց ձերոց[2435]. 20 յորժամ թողուցուք զՏէր, եւ պաշտիցէք զաստուածս օտարս. եւ հասեալ ՚ի վերայ չարչարիցէ զձեզ, եւ ծախեսցէ զձեզ փոխանակ բարեացն՝ զոր արար ձեզ։ 21 Եւ ասէ ժողովուրդն ցՅեսու. Ո՛չ այդպէս, այլ զՏէր պաշտեսցուք։ 22 Եւ ասէ Յեսու ցժողովուրդն. Ահա դուք ձեզէ՛ն եղերուք վկայք անձանց ձերոց, զի դուք ընտրեցէք զՏէր պաշտել զնա։ Եւ ասեն. Վկա՛յ եմք[2436]։ 23 Եւ ասէ. Արդ ՚ի բա՛ց արարէք ՚ի ձէնջ զաստուածս օտարոտիս, եւ ուղղեցէ՛ք զսիրտս ձեր առ Տէր Աստուած Իսրայէլի։ 24 Եւ ասէ ժողովուրդն ցՅեսու. ԶՏէր Աստուած մե՛ր պաշտեսցուք, եւ ձայնի՛ նորա լուիցուք։ 25 Եւ ուխտեաց Յեսու ո՛ւխտ ընդ ժողովրդեանն յաւուր յայնմիկ. եւ ետ նմա օրէնս եւ դատաստա՛նս ՚ի Սելով առաջի խորանին Աստուծոյ Իսրայէլի։ 26 Եւ գրեա՛ց Յեսու զբանս զայսոսիկ՝ ՚ի գի՛րս օրինաց Աստուծոյ. եւ ա՛ռ վէ՛մ մեծ, եւ կանգնեաց զնա ՚ի ներքոյ բեւեկնոյն առաջի Տեառն[2437]. 27 եւ ասէ Յեսու ցամենայն ժողովուրդն. Ահա վէմս ա՛յս եղիցի ձեզ ՚ի վկայութիւն. զի սա լուաւ զամենայն խօսեցեալսն ՚ի Տեառնէ զոր խօսեցաւ ընդ ձեզ այսօր. եւ եղիցի սա ձեզ ՚ի վկայութիւն աւուրց յետնոց՝ յորժամ ստիցէք Տեառն Աստուծոյ ձերում։ 28 Եւ արձակեա՛ց Յեսու զժողովուրդն, եւ գնա՛ց իւրաքանչիւր ՚ի տեղի իւր։ 29 Եւ պաշտեաց Իսրայէլ զՏէր զամենայն աւուրս Յեսուայ, եւ զամենայն աւուրս ծերոցն որ ձգեցին զժամանակս ընդ Յեսուայ. որք եւ տեսի՛ն զամենայն գործս Տեառն՝ զոր արար յԻսրայէլ։

ԻԸ 30 Եւ եղեւ յետ այսորիկ մեռանե՛լ Յեսուայ որդւոյ Նաւեայ ծառայի Տեառն, հարիւր եւ տասն ամաց[2438]. 31 եւ թաղեցին զնա առ սահմանօք ժառանգութեան իւրոյ ՚ի Թամնասաքար ՚ի լերինն Եփրեմայ ՚ի հիւսւսոյ լերինն Գայասու։ Եւ անդ եդին ընդ նմա ուր թաղեցին զնա առ ՚ի յիշատակէ զսուրսն քարեղէնս, որով թլփատեա՛ց զորդիսն Իսրայէլի ՚ի Գաղգաղա, յորժամ եհան զնոսա յերկրէն Եգիպտացւոց՝ որպէս հրամայեա՛ց Տէր. եւ ա՛նդ են մինչեւ ցայսօր ժամանակի[2439]։

ԻԹ 32 Եւ զոսկերսն Յովսեփու հանին որդիքն Իսրայէլի յԵգիպտոսէ. եւ թաղեցի՛ն զնա ՚ի Սիկիմ, ՚ի բաժնի ագարակին զոր ստացաւ Յակոբ յԱմովրհացւոցն բնակելոցն ՚ի Սիկիմ, որոջաց հարիւրոց. եւ ետ զայն Յովսեփայ ՚ի բաժնի։ 33 Եւ եղեւ յետ այսորիկ վախճանե՛լ Եղիազարու քահանայի որդւոյ Ահարոնի. եւ թաղեցաւ ՚ի Գաբաաթ Փենէէսի որդւոյ իւրում, զոր ետ նմա ՚ի լերինն Եփրեմայ։ Յաւուրսն յայնոսիկ առեալ որդւոցն Իսրայէլի զտապանակ ուխտին Աստուծոյ շրջեցուցանէին ընդ իւրեանս։ Եւ քահանայացաւ Փենէէս փոխանակ Եղիազարու հօր իւրոյ, մինչեւ մեռաւ՝ եւ թաղեցա՛ւ յիւրումն Գաբաաթ։

Լ Եւ որդիքն Իսրայէլի գնացին յիւրաքանչիւր տեղիս իւրեանց, եւ յիւրաքանչիւր քաղաքս իւրեանց. եւ պաշտեցին որդիքն Իսրայէլի զԱստարտն եւ զԱստարովթ, եւ զաստուածս ազգացն որ շուրջ զնոքօք։ Եւ մատնեա՛ց զնոսա Տէր ՚ի ձեռս Եգղոմայ արքայի Մովաբու. եւ տիրեաց նոցա ամս ո՛ւթ եւ տասն[2440]։

Կատարեցաւ Յեսու Նաւեայ[2441]։

[2094] Զվերնագիր գրոցս բազումք ունին համեմատ մերումս, բաց ՚ի միոջէ որ դնէ՝ Յեսու Նաւեայ. եւ միւս այլ՝ Գիրք Յեսու։

[2095] Ոմանք. Անցցես ընդ Յորդանանու, եւ ամենայն։ Եւ ոմանք. Անցցես դու ընդ այդ Յոր՛՛. զոր ես տամ որդ՛՛։ Այլք. Յերկիրն զոր ես տաց։

[2096] Ոմանք. Ուր հասանիցեն... ձեզ տաց զնոսա, որպէս։

[2097] Ոմանք. Հարցն ձերոց՝ տալ նոցա։

[2098] Այլք. Ըստ ամենայն օրինացն, որպէս։ Ոմանք. Եւ մի՛ խոտորիցիս ՚ի նմանէ։

[2099] Ոմանք. Եւ մի՛ մերժեսցի գիր օրինացս... զի իմասցես առնել։ Այլք. Եւ խոկասցես ՚ի դա ՚ի տուէ։

[2100] Ոմանք. Ամենայն ուրեք ուր եւ երթայցես։

[2101] Ոմանք. Եւ հրաման տուք ժողովրդեանդ եւ ասացէք։

[2102] Ոմանք. Եւ անցանիցէք ընդ Յորդանան։

[2103] Ոմանք. Զոր խօսեցաւ ձեզ Մովսէս ծառայ Տեառն եւ ասէ։

[2104] Ոմանք. Յայն կոյս Յորդանանու։

[2105] Ոմանք. Մինչեւ զետեղեսցէ... Տէր Աստուած ձեր տացէ... յայնկոյս Յորդա՛՛։

[2106] Ոմանք. Զամենայն զոր ինչ միանգամ։

[2107] Ոմանք. Ուր եւ առաքեսցես... որպէս եւ լսէաք Մովսիսի, սոյնպէս եւ լու՛՛։

[2108] Այլք. Անհնազանդ լիցի քեզ։ Ոմանք. Որպէս թէ ինչ հրաման տայցես նմա։

[2109] Ոմանք. Եւ ասէ. Ելէ՛ք տեսէք զերկիրն... եւ մտին ՚ի տուն... էր Ռախաբ։

[2110] Յօրինակին պակասէր. Մտեալ են այսր։

[2111] Ոմանք. Եւ առաքեալ կնոջն զերկոսին։

[2112] Ոմանք. Եւ ընդ առնել դրանն ընդ աղջամուղջն առաւօտուն։ Յօրինակին պակասէր. Ելին արքն արտաքս։

[2113] Ոմանք. Եւ նա եհան զնոսա ՚ի տա՛՛։

[2114] Ոմանք. Եւ զի ափշեցան ամենեքեան։

[2115] Ոմանք. Ընդ Սեհովն եւ ընդ Ովգ զորս սատակեցէքն։

[2116] Ոմանք. Եւ ո՛չ եւս գոյր շունչ յումեք։

[2117] Այլք. Որ ինչ իցէ նոցա։

[2118] Ոմանք. Պատմեսջիք զբանս զայս ՚ի մէնջ... Տէր Աստուած զքաղաքս։

[2119] Ոմանք. Տուն նորա ընդ պարսպին էր։ Եւ ոմանք. ՚Ի պարիսպն էր... բնակեալ էր ՚ի պարիսպն։

[2120] Ոմանք. Եւ ասէ ցնոսա. Զլեռնայն գնասջիք... ՚ի յետոյ ձերմէ։

[2121] Օրինակ մի. Եւ դիցես նշան զլեարդ կարմիր. եւ կապես՛՛։

[2122] Յօրինակին պակասէր. Եւ եղիցի ամենայն որ։ Ոմանք. Որ ելանիցէ ՚ի տանէ յայսմանէ։

[2123] Ոմանք. Ապա եթէ մեղանչիցէ ոք։

[2124] Ոմանք. Եւ ասէ ցնոսա եղիցի ըստ։

[2125] Ոմանք. Եւ անցին յայնկոյս, եւ ելին առ Յեսու որ՛՛։

[2126] Ոմանք. Տեառն Աստուծոյ մերոյ... դուք խաղաս՛՛։

[2127] Ոմանք. Լիցի ընդ ձեզ եւ ընդ նա՝ որչափ... ընդ որ երթիցէք. կամ՝ գնայցէք։ Օրինակ մի. Զճանապարհ երեկոյին եւ առաւօտին։

[2128] Ոմանք. Զի ՚ի վաղիւ արասցէ ՚ի ձեզ Տէր։

[2129] Ոմանք. Յաւուրս յայսմիկ... զի ծանիցես։

[2130] Ոմանք. Զպատգամս Տեառն Աստուծոյ ձերոյ։

[2131] Ոմանք. Այսու գիտասջիք եթէ... զՔետացին եւ զՔանանացին։

[2132] Ոմանք. Տեառն Աստուծոյ մերոյ ամենայն երկրի անցցէ առաջի։

[2133] Ոմանք. Յառաջ կալարուք ինձ ՚ի։

[2134] Ոմանք. Իբրեւ մխեսցին. կամ՝ մխեսցի։ Օրինակ մի. Կացցէ իբրեւ զնոր կարկառակոյտ սեանն։

[2135] Ոմանք. Եւ իբրեւ մտին անդ քահանայքն... իբրեւ աւուրս հնձոց ցո՛՛։

[2136] Ոմանք. Որ է մասն ինչ Կարիաթարիմայ։

[2137] Այս բան առաջին համարոյ. Եւ իբրեւ վախճա՛՛. որ է կրկնութիւն վերջին համարոյ նախընթաց գլխոյ՝ պակասի յայլ ամենայն օրինակս։ Այլք. Ընդ Յեսուայ եւ ասէ։

[2138] Այլք. ՚Ի ժողովրդենէ այտի արս։

[2139] Ոմանք. Ուր բնակիցիք զայս գի՛՛։

[2140] Ոմանք. Եւ առեալ բարձէք անտի... ՚ի վերայ ուսոց ձերոց։

[2141] Ոմանք. Կալ ՚ի նշան հանապազորդ։

[2142] Ոմանք. Քարինքն այնոքիկ ՚ի յիշատակ։

[2143] Ոմանք. Եւ արարին այնպէս որդ՛՛։

[2144] Այլք. Եւ կային անդ քա՛՛... զտապանակ ուխտին ՚ի մէջ Յոր՛՛։

[2145] Այլք. Եւ որդիքն Գադայ եւ կէս։

[2146] Յօրինակին պակասէր. Եւ հրաման ետ։

[2147] Ոմանք. ՚Ի մէջ Յորդանանու... եւ գայր որպէս յերեկն եւ յեռ՛՛... յատակս նորա։

[2148] Ոմանք. Աւուր ամսեան առաջնոյ։

[2149] Բազումք. Տէր Աստուած մեր մինչ անցաք։

[2150] Ոմանք. ԶՏէր Աստուած ձեր զամենայն ժամա՛՛։

[2151] Յօրինակին պակասէր. Եւ եղեւ իբրեւ լուան։ Ոմանք. Յորդանանու եւ առ ծովեզերին, եւ թագաւորքն Փիւ՛՛... հաշեցան միտք նոցա եւ զար՛՛։

[2152] Ոմանք. Ընդ այն ժամանակս... սուրս ՚ի գայլախազ յապառաժ վիմէ, եւ։

[2153] Ոմանք. ՚Ի տեղւոջն ուր կոչէր։

[2154] Ոմանք. Որ բնաւ իսկ ո՛չ էին թլփատեալ յելիցն յԵգիպ՛՛։ Եւ այս ժողովուրդ էր զոր... յելանելն իւրեանց յԵգիպտոսէ։

[2155] Օրինակ մի յաւելու. Յերկրէն Եգիպտացւոց՝ թլփատեցան։ Ուր Ոսկան. Ոչ թլփատեցան։

[2156] Ոմանք. Չտեսանել նոցա զերկիրն, զոր երդուաւ Տէր հարցն։

[2157] Ոմանք. Եւ փոխանակ նոցա կացոյց զորդիս։

[2158] Ոմանք. Եւ իբրեւ թլփատեցան ամենայն ազգքն, հանդարտութիւն կալան նստեալ անդրէն ՚ի բանակն։

[2159] Օրինակ մի. Յարեւմտից Երիքովի ՚ի։

[2160] Ոմանք. ՚Ի ցորենոյ անտի երկրին զայգւոյ զատկին բաղարջ եւ։

[2161] Յօրինակին պակասէր. Երկրին. եւ ո՛չ եւս։ Օրինակ մի. Փիւնիկեց՛՛. ՚ի տեղւոջն յայնմիկ։

[2162] Ոմանք. Եւ ես զօրավար եմ։

[2163] Ոմանք. Եւ արար այնպէս Յեսու։

[2164] Ոմանք. Եւ զթագաւորս նորա որ ՚ի նմա։

[2165] Օրինակ մի. Զամենայն պարիսպ շուրջանակի, յոբելեաւն լսել ձեզ։

[2166] Այլք. Առցեն զեւթն փողսն եղջեր՛՛։

[2167] Ոմանք. Զտապանակ ուխտին Տեառն։

[2168] Ոմանք. Եւ եւթնեքին քահանայքն ունէին եւթն։

[2169] Ոմանք. Զկնի տապանակի ուխտին Տեառն։

[2170] Յօրինակին պակասէր. Եւ երթային եւ հար՛՛։

[2171] Ոմանք. Յարեան ընդ ել առաւօ՛՛։

[2172] Ոմանք. Որ ինչ իցէ ՚ի նմա, զի թաք՛՛։

[2173] Ոմանք. Արդ դուք զգոյշ լի՛՛... որդւոցն Իսրայէլի։

[2174] Ոմանք. Մեծաւ ուժգին աղաղ՛՛։ Յօրինակին պակասէր. Ամենայն ժողովուրդն ՚ի քաղաքն, իւրա՛՛։

[2175] Յօրինակին պակասէր. Եւ յերիտա՛՛... եւ յարջառոյ։

[2176] Ոմանք. Ասէ ցնոսա Յեսու... եւ զայլ ինչ որ նորա իցէ։

[2177] Ոմանք. Եւ զամենայն ինչ որ նորա էին։

[2178] Ոմանք. Որ նորա էր, ապրե՛՛։ Բազումք. Եւ բնակեցաւ ՚ի մէջ Իսրայէլի։

[2179] Ոմանք. Աբիւրաւ անդրանկաւ... զդրունս պարսպի նորա։

[2180] Ոմանք. Եւ ասեն ցնա. Մի՛ ելցէ։

[2181] Ոմանք. Եւ պակեաւ սիրտ ժողո՛՛։

[2182] Ոմանք. Եւ պատառեաց Յեսու զպատմուճան իւր... ինքն եւ ծերակոյտն Իսրայէլի. եւ։

[2183] Ոմանք. Զժողովուրդս քո ՚ի Յորդանան, մատնել զսա Ամուրհ՛՛... եթէ անդէն զետեղեալ էաք եւ բանակեալ առ։

[2184] Ոմանք. Զի՛նչ եւս արարից։ Յօրինակին ՚ի բնաբանի պակասէր. Զպարանոց իւր։ Այլ ՚ի լուս՛՛. նշանակի ՚ի ներքս բերել համաձայն այլոց։

[2185] Ոմանք. Ընդէ՛ր անկեալ կաս ՚ի։

[2186] Ոմանք. Զոր ուխտեցի առ նոսա։

[2187] Ոմանք. Սրբել զժողովուրդն առ ՚ի վաղիւ... Տէր Աստուածն Իսրայէլի։ Յօրինակին. Մինչ բառնայցէք։

[2188] ՚Ի բազումս պակասի. Հրով. եւ ամենայն տուն իւր։

[2189] Ոմանք. Եւ մատուցաւ ըստ տոհմիցն Յուդայի, եւ յանդիմանեցաւ տունն Զարայի, եւ մատուցաւ տունն Զարայի ըստ արանց, եւ յանդիմանեցաւ տունն Զամբրի. եւ մատուցաւ տունն նորա ըստ ար՛՛։ Իսկ այլ ոմանք. Եւ յանդիմանեցաւ տոհմն Զարայի, եւ մատուցաւ տոհմն Զարայի ըստ տանց, եւ յանդի՛՛։

[2190] Օրինակ մի. Արդարեւ խոտորեցայ առաջի Տեառն Աստուծոյ Իսրայէլի՝ զայս ինչ եւ զայս ինչ գոր՛՛։

[2191] Ոմանք. Եւ այն թաքուցեալ կայր... ՚ի ներքոյ նորա։

[2192] Ոմանք. ՚Ի բարկութենէ սրտմտութեան... զնա Եմեկ Նաքովրայ։

[2193] Ոմանք. ՚Ի ձորն Նաքովրայ։ Այլք. Եւ ած զնոսա յԵմակն։ Ուր ոմանք ունին՝ յԵմեկ Նաքովրայ։ Իսկ ՚ի լուս՛՛. մերումս ՚ի վերայ Եմակ, նշանակի՝ ծործոր։

[2194] Ոմանք. Եւ ահա ետու ՚ի ձեռս քո զթագա՛՛։

[2195] Ոմանք. Հազար արանց՝ արս զօրաւորս զօրութեամբ։

[2196] Ոմանք. Լինիք յետոյ քաղաքին։

[2197] Յօրինակին պակասէր. Եւ իբրեւ ել՛՛։

[2198] Ոմանք. Եւ տացէ զնա Տէր։

[2199] Ոմանք. Այրեսջիք զքաղաքն հրով. ըստ այնմ բանի առնիջիք. ահա։

[2200] Ոմանք. Ելին ընդ նմա։ Յօրինակին. Եւ դարանամուտ քաղաքին։ Բանս. Եւ ձոր ընդ մէջ նոցա եւ Գայեայ, յամենայն օրինակս որ առ մեօք պակասի. եւ ՚ի մերումս ՚ի լուսանցսն գրեալ, չակերտիւ նշանակի ՚ի ներքս առնուլ, ըստ որում այլուստ եւս ստուգեալ եդաք ՚ի բնաբանի։

[2201] Յօրինակին՝ անունս Բեթաւն, զատաբար այսպէս գրեալ էր, Բեթ աւն. զոր թերեւս վրիպական կարծեցեալ գրիչն ակնարկէ անդէն ՚ի ներքս բերել զվանկս ել. եւ առնել Բեթելաւն. որպէս ունին ոմանք ՚ի գրչագրաց մերոց, շեղեալ ՚ի Յունական օրինակաց ոմանց, որք դնեն համեմատ մերումս՝ Բեթաւն։

[2202] ՚Ի բազումս պակասի. ՚ի հիւսւսոյ քաղաքին. Եւ վերջ նոցա ՚ի ծովակողմն քաղաքին. եւ անց։

[2203] Այլք. Յանդիման Արաբիայ. կամ՝ Արաբեայ։

[2204] Այլք. Անդրէն ընդ կրունկն։

[2205] Այլք. Երթալ զհետ նոցա։

[2206] Ոմանք. Եւ ո՛չ ոք մնաց ՚ի Գայի։

[2207] Օրինակ մի. Ձգեա՛ զձեռն քո ՚ի Գայի գեղարդեամբդ... քում է ՚ի վերայ քա՛՛... եւ դարանեալքն ելցեն։

[2208] Ոմանք. Այրեցին զնա հրով։

[2209] Ոմանք. Անդրէն ՚ի կրուկ... զարս։

[2210] Ոմանք. Եւ հալածեցին զնոսա մինչեւ։

[2211] Բազումք. Մինչ ուր հալածեցին զնոսա։ Ոմանք. Եւ եհար զնոսա սրով սու՛՛։

[2212] Ոմանք. Զերկճղի փայտեայ։ Եւ ոմանք. Զերկու ճեղ փայտէ։

[2213] Օրինակ մի. Եւ եկին եւ բնակեալ էին կէսք ՚ի նոցանէ մերձ ՚ի։

[2214] Յօրինակին պակասէր. Եւ որ յամենայն ծո՛՛... եւ Ամովրհացիք եւ Գերգեսացիք։

[2215] Ոմանք. Եւ արարին նոքա խորամանկութիւն... ՚ի պատառոտունս եւ կարկատունս։

[2216] Այլք. Անկարուրդք. կամ՝ անկարուրդս։ Ոմանք. Պաշարոյ իւրեանց հնացեալ չորացեալ եւ ճիճեկեր։

[2217] Ոմանք. Գուցէ աստ բնակեալ իցես, եւ զիարդ դնիցեմք ընդ քեզ։

[2218] Ոմանք. ՚Ի բազում երկար ճանապար՛՛։

[2219] Ոմանք. Զպաշարս նոցա։

[2220] Ոմանք. ՚Ի Գաբաւովն եւ Կեփիրան. կամ՝ Կետա եւ Բերովթ եւ քաղաք յԱրիսա. կամ՝ յԱմիրայ։

[2221] Ոմանք. Կացցեն եւ լինիցին... եւ ջրկիրք ամենայն ժո՛՛... եւ եղեն նոցա փայտակոտորք եւ ջրբերք։

[2222] Ոմանք. Բնակչաց որ ՚ի միջի ձերում։

[2223] Ոմանք. Եւ ջրաբեր ինձ եւ Աստուծոյ։

[2224] Բազումք. Եւ սատակել զամենայն բնա՛՛։

[2225] Ոմանք. Եւ կացոյց զնոսա Յեսու... եւ ջրկիրս։

[2226] Այլք. Եւ եղեն ՚ի միջի նոցա։

[2227] Ոմանք. Եւ զարհուրեցան։

[2228] Ոմանք. Եւ առ Փերիմ արքայ Յերիմութայ... եւ առ Գաբիր արքայ Եգղովայ։

[2229] Ոմանք. Եւ նստան ընդ Գաբաւոնիւ եւ պա՛՛։

[2230] Ոմանք. ՚Ի նոցանէ, զի ՚ի ձեռս քո մատնեցի զնոսա։

[2231] Յօրինակին. Բեթրոնայ։

[2232] Յօրինակին. Բեթրոնայ։

[2233] Ոմանք. Յաւուր յայնմիկ յորում մատնեաց։

[2234] Ոմանք. Մինչեւ ա՛ռ Տէր վրէժս ՚ի թշնամեաց իւրեանց։

[2235] Օրինակ մի. ՚Ի վերայ նոցա պահապանս պահել զնոսա... (19) Եւ հասէք ՚ի վերայ նոցա։

[2236] Բազումք. Եւ մի՛ տայք նոցա թոյլ։

[2237] Յօրինակին պակասէր. Եւ արարին։

[2238] Այլք. Եւ զյառաջամարտիկս երթեալս ընդ նմա։

[2239] Ոմանք. Այլ քաջացարուք... զի այդպէս ար՛՛։

[2240] Ոմանք. Զնոսա զհնգեսին Յես՛՛... եւ կացին կա՛՛։

[2241] Այլք. Եւ եղեւ ընդ արեւմուտսն։

[2242] Ոմանք. Եւ զթագաւորն նորա... ՚ի նմա ապրեալ... զոր օրինակ արարին ընդ թագաւորն Երիքովի։

[2243] Այլք. Եւ ո՛չ մնաց ՚ի նմա, եւ ո՛չ մի... եւ արարին... զոր օրինակ արարին։

[2244] Ոմանք. Մինչեւ չմնալոյ ՚ի նոցանէ։

[2245] Այլք. Եւ նստան զնովաւ։

[2246] Օրինակ մի. Եւ զՆասէովթ եւ զամենայն թագ՛՛... սատակեաց ՚ի նմանէ։

[2247] Ոմանք. Արքայ Ասովրայ... Մեռոնայ։

[2248] Ոմանք. Եւ առ թագաւորն մեծի Սիդոնի։ Այլք. Եւ ՚ի Նաբեդթովր։

[2249] Այլք. Մի՛ երկիցես յերեսաց նոցա։

[2250] Ոմանք. Արարին զնոսա հալածականս մինչեւ ցծովն Սիդոն, եւ մինչեւ ցՄասրեբովթմացիս։

[2251] Ոմանք. Եւ զթագաւորն նորա սպան հրով. եւ զի Ասովր էր նախ իշխան ՚ի վերայ թագաւորութեանցն այնոցիկ։

[2252] Բազումք. ՚Ի սոցանէ ո՛չ այր՛՛։ Եւ ոմանք. Հողացուցեալս նոցա ո՛չ այրեաց ՚ի նոցանէ Իսրայէլ, բայց միայն զԵսովր։

[2253] Յօրինակին պակասէր. Կապուտ նորա։

[2254] ՚Ի լուս՛՛. Եւ ցելսն Սէիրայ. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։

[2255] Ոմանք. ՚Ի լեռնակողմանն Քեբրոնի։

[2256] Ոմանք. Եւ ո՛չ մնաց Ենակիմացի որդւոցն Իսրայէլի... եւ յԱնեդովթ մնացին։

[2257] Ոմանք. Երկիրն պատերազմելոյ. կամ՝ պատերազմեալ։

[2258] Այլք. Զեզերբ ձորոյն։

[2259] Ոմանք. Եւ Արաբիա մինչեւ ցծովն Քեներեթայ ընդ արեւելս, եւ մինչեւ ցծովն Արաբիա ծովն Աղի յարեւմտից ընդ ճանապարհն Արիմովթայ։

[2260] Այլք. Եւ ետ զնոսա Յեսու ցե՛՛։

[2261] Ոմանք. Որ է մերձ ՚ի Բեթէլ։

[2262] Յօրինակին. Զթագաւորն Դամիրայ զմի։ Ուր ոմանք ունին՝ Գադերայ։

[2263] Ոմանք. Զթագաւորն Ադերայ զմի։

[2264] Ոսկան յաւելու. Զթագաւորն Մակե՛՛... Զթագաւորն Բեթէլ զմի։

[2265] Ոմանք. Զթագաւորն Ափեկայ զմի... (20) զթագաւորն Սամովրայ զմի... զթագաւորն Նազգաբայ զմի. եւ այլն։ Ուր Ոսկան յաւելեալ համար 19 դնէ. Զթագաւորն Մադօն զմի. զթագաւորն Ասօրրայ զմի։

[2266] Ոմանք. Զթագաւորն Թերսայ զմի։

[2267] Ոմանք. Փղշտացւոց, Գեսսերին։

[2268] ՚Ի լուս՛՛. Հնգից նախարարացն Փղշտաց՛՛։ Ուր ոմանք ունին ՚ի բնաբանի՝ թագաւորացն եւ նախարարացն։ Եւ ոմանք լոկ՝ նախարարաց Փղշտացւոցն։

[2269] Այլք. Եւ ամենայն երկիրն Քանա՛՛։

[2270] Այլք. Եւ զամենայն երկիրն Գաբայ։

[2271] Ոմանք. Որ բնակեալ իցէ զլերամբն ՚ի Լիբա՛՛։ Բազումք. ՚Ի Մասերեփովթմայիմ։ Այլք. Բայց դու բաշխեա՛ զնոսա ՚ի ժա՛՛։

[2272] Ոմանք. Եւ զսահմանս Գեսարայ. եւ ոմանք՝ Գեսգուրայ։

[2273] Ոմանք. Եւ Միգաբայ (17) մինչեւ ցԵսեբոն։

[2274] Ոմանք. Եւ զԿարիաթարիմ, եւ զՍեբամ... ՚ի լերին Ենակիմայ։

[2275] Ոմանք. Պարսիոնացն. բնակեալս յերկ՛՛. եւ ոմանք՝ Պարիսոնացւոց զբնա՛՛։

[2276] Օրինակ մի. Մինչեւ Արուր, որ է յանդիման Ռաբբայ։

[2277] ՚Ի լուս՛՛. ՚Ի վերայ յեմակն՝ նշանակի՝ ծործոր. զոր ոմանք ՚ի ներքս առեալ գրեն. Եւ ՚ի ծործորն յեմակն։ Ուր օրինակ մի ունի. Եւ ցԱմեկն Թիւթարիմ եւ Բեթարամ։

[2278] Ոմանք. Սահմանք նոցա ՚ի Մայենիմայ։

[2279] Ոմանք. Եւ կիսոյ ցեղին որդւոցն Մանասէի ըստ տոհմիցն Իսրայէլի։

[2280] Ոմանք. Երկոցունց ցեղիցն եւ կի՛՛։

[2281] Յօրինակին. Առ Յեսու ՚ի Գաղաադ. եւ ասէ ցնա Քաղէբ։

[2282] Ոմանք. Զի քառասուն ամաց էի։

[2283] Ոմանք. Յերկիրն զոր հասեր։

[2284] Բազումք. Որպէս եւ ասաց ինձ Տէր։

[2285] Յօրինակին. Որդւոյ Յոփոնեայ։

[2286] Ոմանք յաւարտ 15 համարիս. ՚ի պատերազմէ, յաւելուն զբանս զայս. Եւ Ադամ մեծն ննջեալ ՚ի մէջ սկայիցն։

[2287] Այլք. Սահմանք ցեղի... ըստ տոհմից։ Ոմանք. ՚Ի սահմանացն Սիդոնացւոցն։

[2288] Այլք. Ընդ հարաւակողմն, եւ եղեն։

[2289] ՚Ի լուս՛՛. ՚ի զառ ՚ի վերին Ակրաբի՛՛. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։ ՚Ի լուս՛՛ . Եւ ելանեն ՚ի Հռով, եւ ձգին. ուր ոմանք ունին. ՚ի Հռովն։

[2290] Ոմանք. Եւ երթան յԱսեմոնայ... եւ եղիցին նորա ելք սահ՛՛։

[2291] Ոմանք. Հանդէպ մատուցին Ոդոմիմայ։

[2292] Այլք. Եւ հանեն սահմանքն ՚ի գլուխ։

[2293] ՚Ի լուս՛՛. Եւ հատանէ սահմանն. ուր ոմանք ունին՝ հասանէ։ Ոմանք. Ջրոյն Նափոնայ, եւ հասանէ ՚ի լեառնն Եփրեմի ՚ի Գայի։ ՚Ի լուս՛՛. Եւ հանէ լեռն ՚ի Բաաղ. այն է։

[2294] Ոմանք. Եւ հասանէ սահմանն... եւ հանեն սահմանքն ՚ի Սաքարոնայ... եւ հասանեն ցԱբէլ. կամ՝ յԱբնաղ։

[2295] Ոմանք. Արբոկ, որ է մայր քա՛՛։

[2296] Ոմանք. Քաղաք Նամակայ։ (16) Զքաղաքն Նամակայ. կամ՝ Ամակայ։

[2297] Ոմանք. Եղբայր Քաղեբայ կրտսերի... զԱսքա դուստր կնութեան նորա։

[2298] Ոմանք. Խորհեցաւ ընդ նոսա եւ ասէ։ Այլք. Եւ ասէ ցնա... Զի՞ է քեզ։

[2299] Ոմանք. Զի յերկիրն Ագեբ ետուր... զԳովղաթմայիմ։

[2300] Ոմանք. Եւ եղեն նոքա քաղաքք... Կապսեւղ, եւ Եդ՛՛։

[2301] Ոսկան յաւելուածով. Եւ Կադէս եւ Ասօր, եւ Իթնամ։ Զիփ, եւ Տելեմ. ուր ոմանք՝ Իթնազիփ։

[2302] Ոսկան յաւելու. Ասեբոն, Կարիօթ, Էսրօն, այն է Ա՛՛։

[2303] Ոմանք. Եւ Ելթովղա եւ Քսիղ, եւ Եր՛՛։

[2304] Ոսկան. Եւ Սէլէմի, եւ Ային, եւ Ռեմոն։ Ուր ոմանք. Եւ Սելէիմ։

[2305] Ոմանք. Եւ Ռամէն եւ Զանով։

[2306] Ոսկան. Եւ Աթեր եւ Ասան։

[2307] Ոմանք. Արուարձանք Ասդովթայ։

[2308] Ոմանք. Եւ Բեթփափուէ, եւ Ափա։

[2309] Ոմանք. Եւ Յեզրայէլ եւ Յեկդամ, եւ Զանովաեկիմ։ Ուր Ոսկան. եւ Զանովա։ Էկիմ. (57) եւ Գաբաա. Գիբհա. եւ Թամնա. քաղաքք մետասան. եւ աւանք նոցա։

[2310] Ոմանք. Եւ Տովրէս եւ Կարեմ։

[2311] Ոմանք. Բեթգարգիս... եւ Մագովն. եւ Մանայ եւ Սովքովայ։

[2312] Օրինակ մի. Եւ Նեբրան, եւ քաղաք աշտիցն, եւ Ենգադի։

[2313] Ոմանք. Որդիք Իսրայէլի մարտնչել ընդ նոսա։

[2314] ՚Ի բազումս պակասի. Երիքոյի, ՚ի ջրոյ անտի որ հանդէպ Երիքոյի. յարեւելից։ Ոմանք. Եւ ամբառնայր ՚ի յԵրիքովէ ՚ի լեառնակողմ։

[2315] ՚Ի լուս՛՛. Եւ ելանեն ընդ լեռնակողմն. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։ Ոսկան. Ելք նոցա ընդ ձախակողմն։

[2316] Ոմանք. Յարեւելից Ատարովթ. կամ՝ Աթարովթ։ ՚Ի լուս՛՛. Եւ ցԳազար. ուր ոմանք՝ եւ ցԳազերայ։

[2317] Այլք. ՚Ի Մաքովթ ՚ի հիւս՛՛։ Բազումք. ՚Ի Թէանթսելով. եւ օրինակ մի՝ ՚ի Թարենաթելսով, եւ անցցէ յարեւելից։

[2318] Բազումք. Յանովայ յԱտարովթ. կամ՝ յԱմտարովթ։

[2319] Օրինակ մի. Եւ զբնակեալս ՚ի Գազեր խոցոտեաց, եւ ետ։ Ոմանք. Պատտական. կամ՝ պաշատական. եւ ոմանք՝ Պաշտատական։ Ուր եւս՝ ոմանք. Ծառայք հարկատուք. եւ ոմանք՝ Հարկաւորք։

[2320] Ոմանք. Անդրանիկ Մանասէի... եւ Գաղաագինն եւ Բասանաստանի։

[2321] Ոմանք. Եւ որդւոցն Սիքեմայ, եւ որդւոցն Սեմիրայ։

[2322] Ոմանք. Վիճակն Մանասէի ՚ի դաշտն Դաբեկայ ՚ի Գադգադի ՚ի Բանանայ, որ է։

[2323] Բազումք. ՅԱսերմաքթովթայ, որ է հանդէպ Սիմեայ. կամ՝ Սեքենայ։ Յօրինակին պակասէր. Եւ երթան սահ՛՛։

[2324] Ոմանք. Եւ իջցեն սահ՛՛... ձորոյն Յայիայի եւ Բեւեկին Եփրեմի... ընդ հիւսիսոյ հեղեղատն։

[2325] Ոմանք. Եւ յԱսեր յարիցեն. կամ՝ յարեսցին։

[2326] Ոմանք. Եւ երրորդն Ադեթայ, եւ Ա՛՛։

[2327] Ոմանք. Զի ես ժողովուրդ բազում եմ։

[2328] Ոմանք. Եւ զէնք ամենայն Քանանացւոց բնակեսցի յերկրի իմում ընդ իս ՚ի Բեթան եւ յԱւանակուրայ ՚ի ձորն Յեզրայէլի։ Յօրինակին պակասէր. Եւ յաւանս նորա։

[2329] Ոմանք. Յորժամ կոտորես զՔանանացին... ընտիրք իցեն նոցա... յաղթահարեսցես նմա։

[2330] Ոմանք. Մինչեւ յերբ մեղկիցիք։

[2331] Ոմանք. Տո՛ւք ՚ի ձէնջ երիս արս... անցցեն ընդ եր՛՛... որպէս պարտ է բա՛՛։

[2332] Ոմանք. Կացցէ նոցա մասն ՚ի հարաւոյ։

[2333] Ոմանք. Առաջի Տեառն Աստուծոյ մերոյ։

[2334] Ոմանք. Զի ո՛չ է ընդ ձեզ բաժին... յարեւելից. զի ետ նոցա Մով՛՛։

[2335] Ոմանք. Երթալոց աշխարհագիտել... եւ ելջիք առ իս այսր։

[2336] Ոմանք. Եւ ել վիճակն նախ ցեղին Բենիա՛՛... եւ ելին սահմանքն վիճակի նոցա։

[2337] Օրինակ մի. Առ եզամբքն որ հայի ընդ։

[2338] Օրինակ մի. Յաղբիւր ջրոյն Նափնեայ։

[2339] Ոմանք. Յաղբիւրն ՚ի Սամիր։

[2340] Ոմանք. Եւ պատեսցեն առ Գալիլովթայ... ՚ի վէմն Բաամ որդւոցն Ռուբ՛՛։ Ոսկան յաւելու. Եւ իջցեն ՚ի Արաբայ։ (19) Անտի անցցէ սահմանքն։

[2341] Յօրինակին. Ցեղից որդւոցն Բե՛՛... եւ ՚ի Բեթագղա։ Ոմանք. Եւ Բեթագղա, եւ Ամեկասիս։

[2342] Ոմանք. Եւ Ասփար, եւ Ափրա։

[2343] Ոմանք. Եւ Կարիմ, կամ՝ Կարեն։

[2344] Բազումք. Եւ Գաբաաթ եւ Քաղաթնարեմ քաղաքք։ Ոսկան. Քաղաքք չորեքտասանք։

[2345] Ոմանք. Եւ Բեթեմ, եւ Մայրաբովթ։

[2346] ՚Ի լուս՛՛. ՚Ի մուտս Յարեմաթայ. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։

[2347] Ոմանք. Բաժին ցեղի որդւոցն Յու՛՛։

[2348] Ոսկան. Եւ ել սահման նոցա ծովն։ Ոմանք. ՑԱբասթէ. ոմանք՝ ցՍաբասթէ. եւ ոմանք՝ ցԴաբասթէ։ Իսկ օրինակ մի. Ռաբաբասթէ... հանդէպ եկ Յենամեայ։

[2349] Ոսկան. յԱմաթարիմ. Աննուայ։

[2350] Բազումք. Հիւսիսոյ ցԵկնաթովն. ուր օրինակ մի՝ ցեղն Նաթոն։

[2351] Յօրինակին. Ըստ տոհմի իւր՛՛։

[2352] Ոմանք. Եւ Ռամաթ... Եննադա եւ Բեդփամէս։

[2353] Ոմանք. ՚Ի Բեղբերովթ եւ ՚ի Սատիմ։

[2354] Ոմանք. Եւ Ողիոող եւ Քեղկաթ։ Ոսկան յաւելու. Եւ Աքսափ, եւ Ալամելէք։

[2355] Ոմանք. Եւ ՚ի Սիովր եւ ՚ի Ղաբանայէ։

[2356] Ոմանք. ՚Ի Բեթդագոնայ... եւ անցցեն ՚ի Քաղովղ։

[2357] ՚Ի լուս՛՛. Եւ վիճակն Ակզիփայ։ Ուր ոմանք. ՚ի ծովն. եւ ՚ի վիճակէն Ակզիփայ։

[2358] Բազումք. Եւ Արսէ եւ Նագեբ։

[2359] Ոսկան. Պարսպաւորք, Ասեդիմ. Տիւրոս. եւ Ա՛՛։

[2360] Ոսկան. Մակդաղիէլ, Ամօր եւ Բե՛՛։

[2361] Յօրինակին պակասէր. Ժառանգութիւն ցեղի որդ՛՛։

[2362] Յօրինակին. Սարաա՛ եւ Սեթաւուղ։

[2363] Օրինակ մի. Սահման մերձ յԵրակ ՚ի Յոպէ։

[2364] Ոմանք. Քաղաքք եւ աւանք իւրեանց։

[2365] Ոմանք. Ըստ ազգակցութեան իւրեանց։ Յօրինակին. Քաղաքքս այսոցիկ եւ ագա՛՛։

[2366] Ոմանք. ՚Ի Յելով եւ ՚ի Սաղամիմ... կատարել զերկիրն ըստ սահ՛՛։

[2367] Ոսկան. Հրամանաւ Տեառն ետուն նմա։

[2368] Ոմանք. Բաժինք զորս ժառանգեցոյց Եղիազար քահանայ։

[2369] Ոմանք. Եւ խօսեցաւ... խօսեաց ցորդիսդ Իսրայէլի։

[2370] Ոմանք. Որ սպանանիցէ... առաջի ամենայն ժողո՛՛։

[2371] Ոմանք. Եւ մնասցէ ՚ի քաղաքին յայնմիկ մինչեւ։

[2372] Յօրինակին. Եւ զԴովզան ՚ի Բասանաս՛՛։

[2373] Օրինակ մի. Այն է քաղաքք խոյակապք։

[2374] Յօրինակին պակասէր. Նահապետս տոհմից ցեղից։ Ուր ոմանք. տոհմից ՚ի ցեղիցն Իսրայէլի։

[2375] Ոմանք. Քաղաքք երեքտասան։

[2376] Ոսկան. Եւ կոչեցան յանուանէ։ (10) Եւ ազգ որդւոցն։

[2377] Ոմանք. ՚Ի լերինն Յուդայ։

[2378] Ոմանք. Եւ ետ Յեսու Քաղե՛՛։

[2379] Ոմանք. Եւ զՅեսթովմ։

[2380] Բազումք. Եւ զՍաղմոն։

[2381] Ոմանք. Երեքտասանք. եւ աւանք նոցա։

[2382] Ոմանք. Եւ եղեն նոցա քաղաքք ապաս՛՛։

[2383] Ոմանք. Եւ զԿարայեմ... եւ զվերինն Բեթորովն։

[2384] Ոմանք. Եւ ՚ի ցեղէն Դանայ, զԵղթենով... եւ զԳեթեբոն։

[2385] Ոմանք. Եւ ՚ի կիսոյ ցեղէն Մանասէի։

[2386] Ոմանք. Եւ ցեղին Իսաք՛՛... զԿեսովն։

[2387] Օրինակ մի. Եւ զաղբիւրն Ամեկայ։

[2388] Այլք. Եւ ՚ի ցեղէն Ասերայ։

[2389] Ոմանք. Եւ զՌոովբ. կամ՝ զՈվր։

[2390] Բազումք. Եւ զատուցեալք նոցին։

[2391] Ոմանք. Եւ տոհմից որդւոց Ղեւտացւոցն Մերարեայ, ՚ի ցե՛՛։ ՚Ի բազումս պակասի. ԶԿադէս եւ զանդաստանս նորա։ Ուր օրինակ մի ունի՝ զԿեսդէս, եւ զանդաս՛՛. եւ զԿարաթա... եւ զԿաղաովթ. եւ զանդ՛՛։

[2392] Ոսկան. Քաղաքս չորս։

[2393] Ոմանք. ՚Ի հանդիպէ անտի Երիքովի։

[2394] Ոմանք. Եւ զՄաանամ, եւ զան՛՛։ Յօրինակին. Եւ զանդաստանս նոցա։

[2395] Այլք. Եւ ետուն... բաժին Յեսուայ ըստ հրամանի Տեառն։ Բազումք. Եւ ա՛ռ Յեսու զսուրսն քարեղէնս։

[2396] Ոմանք. Զամենայն որդիսն Ռուբենի եւ։

[2397] Յօրինակին պակասէր. Բարբառոյ իմոյ ըստ։

[2398] Ոմանք. Արդ դարձարուք երթայք։

[2399] Ոմանք. Պատուիրեաց ձեզ... սիրել զՏէր Աստուած ձեր։

[2400] Ոմանք. ՚Ի Բասան. եւ կիսոյ ցեղին ետ Յեսու ընդ եղբարսն նորա։

[2401] Օրինակ մի. Բաժանեցին յաւարի թշնամեաց իւրեանց ընդ։

[2402] Ոմանք. ՚Ի Սելով յերկրին Քանա՛՛։

[2403] Ոմանք. ՚Ի Գալիլով. Յորդա՛՛... յերկիրն Քանանացւոց, երթալ յերկիրն Գաղաադու. եւ շինեցին որ՛՛։

[2404] Յօրինակին. Դառնալ յետ ՚ի Տեառնէ։ Ուր ոմանք. դառնալ այսօր յետս ՚ի Տեառնէ շինել ձեզ սեղան. եւ եղիցի եթէ ապստամբիցէք այսօր ՚ի Տեառնէ Աստուծոյ ձերմէ։

[2405] Ոմանք. Իցէ մեզ մեղքն Փոգովրայ, զոր ո՛չ եմք... մինչեւ ցայս վայր։

[2406] ՚Ի բազումս պակասի. Տեառն. ուր հարեալ է խորանն Տեառն։

[2407] Ոմանք. Ընդ հազարապետսն Իսրայէլի եւ ասեն։

[2408] Ոմանք. ՚Ի Տեառնէ Աստուծոյ մերմէ։

[2409] Ոմանք. Ասէաք. Գուցէ խօսի՛՛։

[2410] Ոմանք. Եւ չիք ձեր բաժին ՚ի Տեառնէ։

[2411] Այլք. Ոչ գոյ ձեր բաժին ՚ի։

[2412] Ոմանք. Վկայութիւն է ընդ մեզ... որդւոց ձերոց։ Ոմանք. Առ ՚ի շինել մեզ սեղան։

[2413] Ոմանք. Եւ իբրեւ լուան Փենէ՛՛։

[2414] Ոմանք. Մի՛ եւս ելանել առ նոսա ՚ի։ Յօրինակին. Եւ բանակեցան ՚ի նմա։

[2415] Այլք. Եթէ Տէր Աստուած է նոցա։

[2416] Ոմանք. Յամենայն թշնամեաց նորա շուր՛՛։

[2417] Ոմանք. Ես ծերացեալ եւ անցեալ զաւ՛՛. եւ ոմանք՝ եւ անցայ զաւուրբք։

[2418] Ոմանք. Պատերազմ ընդ ձեզ։

[2419] Ոմանք. Զի թողի ՚ի ձեզ զազգսն։

[2420] Ոմանք. Մի այր ՚ի ձէնջ հալածէր... զի Տէր Աստուած ձեր ինք՛՛։

[2421] Ոմանք. Եւ զգոյշ լինիցիք. յոյժ։

[2422] Յօրինակին կրկնի. մնացեալս մնացեալս։ Օրինակ մի. Եւ ժառանգիցէք դուք ընդ նոսա։

[2423] Օրինակ մի. Յերկրէ սրբութեան զոր ետ ձեզ։

[2424] Օրինակ մի. Եւ ահա ես երթամ... որպէս եւ ամենայն երկիր. եւ ծա՛՛։

[2425] Ոմանք. Եւ բարկանայցէ Տէր Աստուած ձեր, եւ կորն՛՛։

[2426] Ոմանք. Եւ կային առաջի Աստուծոյ։

[2427] Ոմանք. Եւ ետու նմա զաւակ զԻսահակ։

[2428] Ոսկան. Եւ հարի զԵգիպ՛՛... զոր արարի ՚ի նոսա։ Եւ ապա հանի զձեզ։

[2429] Ոմանք. Եւ ետ զամպն... ՚ի մէջ ձեր... եւ տեսին աչք ձեր։

[2430] Յօրինակին պակասէր. Սեպփովրայ արքայ Մո՛՛։

[2431] ՚Ի ձեռս ձեր... (12) քան զձեզ զձիաստացն։

[2432] Յօրինակին պակասէր. Երկերո՛ւք դուք ՚ի Տեառնէ։

[2433] Ոմանք. Ընտրեցէք ձեզ այսօր եթէ զո՛ պաշտիցէք, զԱստուած հարցն ձե՛՛։ Յօրինակին. Բնակեալ էիք յերկրի նոցա։

[2434] Ոմանք. Պատասխանի ետ ժողովուրդն եւ ասէ։

[2435] Ոմանք. ԶՏէր Աստուած՝ զի սուրբ է։

[2436] Ոմանք. Ձեզէն իսկ եղերուք։

[2437] Ոմանք. Օրինաց Տեառն... վէմ մի մեծ։

[2438] Ոմանք. Յետ այնորիկ մեռանելոյ Յեսուայ ծառայի Տեառն Աստուծոյ։

[2439] Յօրինակին. Լերինն Եփրեմայ... զսուրն քարեղէնս. ուր ոմանք՝ զսուրն քարեղէն։ Ոմանք. Զնոսա յԵգիպտոսէ, որպէս եւ հրա՛՛։

[2440] Ոմանք. ՚Ի Գաղայադ Փենէհէսի։ Յաւուր յայնմիկ... զտապանակ ուխտին Տեառն։

[2441] ՚Ի վախճանի՝ ոմանք. Կատարեցաւ Գիրք Յեսուայ որդւոյ Նաւեայ։

Ցանկ

Նախորդ էջ Ցանկ Հաջորդ էջ