ԱՍՏՈՒԱԾԱՇՈՒՆՉ ՄԱՏԵԱՆ ՀԻՆ ԵՒ ՆՈՐ ԿՏԱԿԱՐԱՆԱՑ

Հ. Յովհաննու Զօհրապեան վարդապետ

ԳԻՐՔ ՅՈԲԱՅ[9065]

1
Գլուխ Ա

1 Ա՛յր ոմն էր յԱւսիդ աշխարհի որում անուն էր Յո՛բ. եւ էր այրն այն ճշմարի՛տ, անարատ, արդար, աստուածապաշտ, մեկնեա՛լ յամենայն իրաց չարութենէ մեղաց[9066]։ 2 Եղեն նորա ուստերք եւթն՝ եւ դստերք երեք[9067]։ 3 Եւ էին խաշինք նորա՝ եւթն հազար. ուղտք երե՛ք հազարք. լուծք եզանց հինգ հարեւր. եւ էշք մատակք արօտականք հինգ հարեւր. եւ սպասք բազում յոյժ. եւ գործք մեծամեծք էին նորա ՚ի վերայ երկրի։ Եւ էր այրն այն ազնուակա՛ն քան զամենայն արեւելեայսն։ 4 Միաբանեալ գային որդիք նորա առ միմեանս, առնէին խրախութիւն զօրհանապազ. առեալ ընդ իւրեանս եւ զերեսին քորսն իւրեանց ուտել եւ ըմպել ընդ նոսա[9068]։ 5 Եւ իբրեւ յա՛նգ ելանէին աւուրք խրախութեանն, առաքէր Յոբ՝ եւ սրբէր զնոսա. յարուցեալ ընդ առաւօտս մատուցանէր վասն նոցա զոհս ըստ թուոյ նոցա, եւ զուարակ մի վասն մեղաց որդւոց նոցա. քանզի ասէր Յոբ՝ թէ գուցէ որդիքն իմ ՚ի միտս իւրեանց իմացան չարութիւն զԱստուծոյ. ա՛յսպէս առնէր Յոբ զամենայն աւուրս նոցա[9069]։ 6 Եւ եղեւ իբրեւ օրս այս՝ եւ ահա եկին հրեշտակք Աստուծոյ կա՛լ առաջի Տեառն. եկն եւ Սատանայ ընդ նոսա յածեալ ընդ երկիր եւ շրջեալ ՚ի նմա[9070]։ 7 Եւ ասէ Տէր ցՍատանայ. Դու ուստի՞ գաս։ Պատասխանի ետ Սատանայ Տեառն, եւ ասէ. Շրջեալ ընդ երկիր եւ յածեալ ՚ի ներքոյ երկնից՝ եկեալ կամ[9071]։ 8 Եւ ասէ ցնա Տէր. Նայեցա՞ր մտօք քովք ընդ ծառայ իմ ընդ Յոբ. զի ո՛չ գոյ իբրեւ զնա ՚ի վերայ երկրի, այր անարատ՝ ճշմարիտ՝ աստուածապաշտ՝ մեկնեալ յամենայն իրաց չարաց[9072]։ 9 Ե՛տ պատասխանի Սատանայ, եւ ասէ ընդդէմ Տեառն. Միթէ ձրի՞ պաշտիցէ Յոբ զՏէր[9073]. 10 ո՞չ դու ամրացուցեր զարտաքին նորա՝ եւ զներքին տան նորա, եւ որ ինչ միանգամ արտաքոյ շուրջ զնովա՛ւ է. զգործս ձեռաց նորա օրհնեցեր, եւ զանասուն նորա բազմացուցեր ՚ի վերայ երկրի։ 11 Բայց ո՛չ աղէ՛ առաքեա՛ դու զձեռն քո, եւ ա՛րկ յամենայն ինչս նորա. եթէ ո՞չ յերեսս իսկ օրհնեսցէ զքեզ[9074]։ 12 Յայնժամ ասէ Տէր ցՍատանայ. Ահա զամենայն ինչս նորա տա՛մ ՚ի ձեռս քո, բայց ՚ի նա մի՛ մերձենայցես։ Եւ ել Սատանայ յերեսաց Տեառն։ 13 Եւ է՛ր իբրեւ զօրս զայս. ուստերքն Յոբայ եւ դստերք նորա՝ ուտէին եւ ըմպէին գինի ՚ի տա՛ն երիցու եղբօրն իւրեանց։ 14 Եւ ահա հրեշտակ եկն առ Յոբ՝ եւ ասէ ցնա. Հարկիք եզանցն վարէին, եւ էշքն մատակք արածէին առ նոքօք։ 15 Եւ եկին գերեվարք եւ գերեցին զնոսա, եւ զմանկտին կոտորեցին սրով. ե՛ս միայն ապրեալ՝ եկի պատմել քեզ։ 16 Եւ մինչդեռ նա խօսէր, այլ հրեշտակ եկն առ Յոբ՝ եւ ասէ ցՅոբ. Հո՛ւր անկաւ յերկնից՝ եւ այրեաց զհօտսն, եւ զհովիւսն ըստ նմին օրինակի եկեր. ե՛ս միայն մնացեալ՝ եկի պատմել քեզ։ 17 Եւ մինչդեռ նա խօսէր, ա՛յլ հրեշտակ եկն՝ եւ ասէ ցՅոբ. Ասպատակաւորք ասպատակեցին ՚ի մեզ երեք առաջք եւ պատեցան զուղտուքն՝ եւ գերեցին զնոսա, եւ զմանկտին կոտորեցին սրով. ե՛ս միայն ապրեալ՝ եկի պատմել քեզ[9075]։ 18 Եւ մինչդեռ նա խօսէր՝ ա՛յլ հրեշտակ գայր եւ ասէր ցՅոբ. Մինչդեռ ուստերքն քո, եւ դստերք ուտէին եւ ըմպէին առ երիցու եղբօրն իւրեանց՝ 19 յանկարծակի հո՛ղմն մեծ եկն յանապատէ՝ եւ եհա՛ր զչորեսին անկիւնս տանն, եւ անկաւ տունն ՚ի վերայ որդւոցն քոց՝ եւ վախճանեցան. ե՛ս միայն ապրեալ՝ եկի պատմել քեզ։ 20 Ապա յարուցեալ Յոբ՝ պատառեաց զհանդերձս իւր, եւ կտրեաց զվարսս գլխոյ իւրոյ. եւ անկեալ ՚ի գետին երկի՛ր եպագ Տեառն, 21 եւ ասէ. Մե՛րկ իսկ եկի ես յորովայնէ մօր իմոյ, եւ մերկանդամ դարձայց անդրէն[9076]։ 22 Տէր ետ՝ եւ Տէր առ. որպէս Տեառն հաճոյ թուեցաւ՝ նոյնպէս եւ եղեւ. եղիցի՛ անուն Տեառն օրհնեալ[9077]։ 23 Եւ յայսմ ամենայնի անցս որ անցին ընդ նա՝ ո՛չ մեղաւ Յոբ առաջի Տեառն, եւ ո՛չ ետ անզգամութիւն Աստուծոյ։

2
Գլուխ Բ

1 Եւ եղեւ իբրեւ զօրս զայս. եւ եկին հրեշտակք Աստուծոյ կա՛լ առաջի Աստուծոյ. եկն եւ Սատանայ ՚ի մէջ նոցա ընդ նոսա կա՛լ առաջի Տեառն[9078]։ 2 Եւ ասէ Տէր ցՍատանա՛յ. Դու ուստի՞ գաս։ Յայնժամ ասէ Սատանայ առաջի Տեառն. Սահեալ ՚ի ներքոյ երկնից՝ եւ շրջեալ ընդ ամենայն, եկեալ կամ։ 3 Եւ ասէ Տէր ցՍատանայ. Ապաքէն հայեցա՞ր ընդ ծառայ իմ ընդ Յոբ. զի ո՛չ գոյ իբրեւ զնա ՚ի վերայ երկրի, ա՛յր ճշմարիտ անարատ, աստուածապաշտ, մեկնեալ յամենայն չարութենէ. եւ տակաւին կա՛յ յանմեղութեան. եւ դու տարապա՛րտ խօսեցար կորուսանել զինչս նորա[9079]։ 4 Կրկնեա՛ց անդրէն Սատանայ՝ եւ ասէ ցՏէր. Մորթ ընդ մորթոյ, եւ որ ինչ իցէ մարդոյ ընդ անձի՛ն իւրոյ տուժեսցի. 5 ապա թէ ոչ՝ աղէ առաքեա՛ զձեռն քո, եւ ա՛րկ զոսկերօք եւ զմարմնովք նորա. եթէ ո՞չ յերեսս իսկ օրհնեսցէ զքեզ։ 6 Եւ ասէ Տէր ցՍատանայ. Ահա մատնե՛մ զնա քեզ, բայց միայն զոգի նորա պահեսցե՛ս։ 7 Եւ ել Սատանայ յերեսաց Տեառն. եւ եհա՛ր զՅոբ չարաչար կեղով յոտից մինչեւ ցգլուխ[9080]։ 8 Եւ առեալ խեցի քերէր զթարախն. եւ նստէր յաղբեւս արտաքոյ քաղաքին։ Եւ իբրեւ բազում ժամանակք անցանէր ՚ի վերայ[9081]. 9 ասէ ցնա կինն իւր. Մինչեւ յե՞րբ ժուժկալեալ ասիցես՝ թէ ահա համբերեցից տակաւին՝ սակա՛ւ ինչ ժամանակ ա՛կն կալեալ յուսոյ փրկութեան իմոյ։ [9082] Ահաւադիկ ապականեալ է յիշատակ քո ՚ի վերայ երկրի. ուստերք քո եւ դստերք՝ իմո՛յ որովայնի երկք եւ երկունք. յորս տարապարտուց վաստակեցի տառապանօք։ Դու ինքնին ՚ի զազրութիւն որդանց նստիս օթագացեալ բացական. եւ ես մոլորեալ եւ հարկահա՛ր, տո՛ւն ՚ի տանէ, եւ տեղի ՚ի տեղւոջէ. սպասեմ թէ ե՞րբ մտանիցէ արեգակն՝ զի հանգեա՛յց ՚ի տառապանաց իմոց՝ որ այժմ պատեալ են զինեւ։ Աղէ՝ ասա՛ բան ինչ ՚ի Տէր, եւ վախճանեաց[9083]։ 10 Եւ նորա հայեցեալ ընդ նա՝ ասէ. Իբրեւ զմի ՚ի կանանց անզգամաց խօսեցար. եթէ զբարիսն ընկալա՛ք ՚ի ձեռանէ Տեառն՝ չարեացս ո՞չ համբերիցեմք։ Եւ յայսմ ամենայնի որ ինչ ա՛նցք անցին ընդ նա, ո՛չ մեղաւ Յոբ շրթամբք իւրովք առաջի Տեառն. եւ ո՛չ ետ անզգամութիւն Աստուծոյ[9084]։ 11 Եւ լուեալ երից բարեկամացն զչարիսն ամենայն որ հասին ՚ի վերայ նորա, եկին յիւրաքանչի՛ւր աշխարհէ առ նա. Եղիփազ արքայ Թեմնացւոց. Բաղդատ բռնաւոր Սաւքեցւոց. Սովփար արքայ Մինեցւոց. եւ եկին առ նա միաբան մխիթարել եւ սփոփել զնա[9085]։ 12 Եւ տեսեալ զնա ՚ի բացուստ՝ ո՛չ ծանեան. եւ բարբառեալ մեծաձայն լացին. եւ պատառեցին իւրաքանչիւր զպատմուճան իւր, եւ ցանեցին հո՛ղ ՚ի վերայ գլխոց իւրեանց ընդ երկի՛նս հայելով[9086]։ 13 Եւ նստան շուրջ զնովաւ յերկրի զեւթն օր եւ զեւթն գիշեր. եւ ո՛չ ոք ՚ի նոցանէ խօսեցաւ ընդ նմա բան. քանզի տեսանէին զանհնարին հարուածսն եւ զմեծամեծս յոյժ[9087]։

3
Գլուխ Գ

1 Եւ ապա ո՛ւր ուրեմն Յոբ եբաց զբերան իւր, եւ անէծ զօրն իւր[9088], 2 եւ ասէ. 3 Կորիցէ՛ օրն յորում ես ծնայ, եւ գիշերն յորում ասացին թէ ահա արո՛ւ։ 4 Խաւարեսցի՛ գիշերն այն, եւ մի՛ խնդրեսցէ զնա Տէր ՚ի վերուստ։ Մի՛ եկեսցէ ՚ի վերայ նորա լոյս[9089]. 5 ընկալցի՛ զնա խաւար՝ եւ ստուերք մահու. եկեսցէ՛ ՚ի վերայ նորա մէգ[9090]։ 6 Անիծեա՛լ լիցի օրն այն եւ գիշերն, եւ տարցի՛ զնա խաւար. մի՛ եղիցի յաւուրս տարւոյ, եւ մի՛ թուեսցի յաւուրս ամսոց։ 7 Այլ գիշերն այն եղիցի՛ ՚ի ցա՛ւս, եւ մի՛ եկեսցէ ՚ի վերայ նորա ուրախութիւն եւ մի ցնծութիւն[9091]։ 8 Այլ նզովեսցէ՛ զնա որ նզովելոցն է զօրն զայն. որ զբռա՛մբ ածելոցն իսկ է զմեծ վիշապն։ 9 Խաւարեսցի՛ն աստեղք գիշերոյն այնորիկ, սպասեսցէ, եւ ՚ի լոյս մի՛ տեսցէ, եւ մի՛ տեսցէ զարուսեակն ծագեալ[9092]։ 10 Զի ո՛չ փակեաց զդրունս արգանդի մօր իմոյ, զի թերեւս մերժէ՛ր զցաւս յաչաց իմոց։ 11 Իսկ ընդէ՞ր յորովայնի ո՛չ վախճանեցայ. այլ ելի յարգանդէ եւ ո՛չ անդէն վաղվաղակի կորեայ։ 12 Ընդէ՞ր դիպեցան ինձ ծնունդք, կամ ընդէ՞ր դիեցի ես զստինս մօր իմոյ[9093]։ 13 Զի այժմ հանդարտեալ դադարէի, եւ ննջեցեալ հանգչէի՛ 14 ընդ թագաւորս եւ ընդ խորհրդականս երկրի՝ ոյք հպարտացեալ էին ՚ի սուրս իւրեանց[9094]։ 15 Կամ ընդ իշխանս որոց բազում էր ոսկի, որք լցին զտունս իւրեանց արծաթով։ 16 Կամ իբրեւ զանցուցեալն, որ ելանէ յարգանդէ մօր իւրոյ, կամ իբրեւ զտղայս որ ո՛չ տեսին զլոյս։ 17 Ա՛նդ ամպարիշտք որ բորբոքեցին զսրտմտութիւն բարկութեան։ Անդ հանգեան աշխատեալքն մարմնով[9095], 18 ՚ի միասին յաւիտենականք՝ որք ո՛չ լուան զձայն հարկահանի։ 19 Փո՛քր եւ մեծ ա՛նդ են, եւ ծառայ աներկեւղ ՚ի տեառնէ իւրմէ։ 20 Իսկ ընդէ՞ր տուեալ իցէ անձանց դառնացելոց լոյս, եւ կեանս ցաւագնելոց ոգւովք[9096]. 21 որ ցանկան մահու, եւ ո՛չ հասանեն. փորեն իբրեւ զգանձս, 22 եւ խնդալից լինին եթէ գտանիցեն։ Մահ[9097]՝ 23 մարդոյ հանգի՛ստ է յորմէ ճանապարհն թաքեաւ ՚ի նմանէ. զի փակեաց զնովաւ Աստուած[9098]։ 24 Յառաջ քան զկերակուրս իմ հեծութի՛ւն եհաս, արտասուօք եւ ահիւ նեղեալ եմ։ 25 Զի երկեւղն յորմէ խիթային ե՛կն ՚ի վերայ իմ, եւ յորմէ կասկածէին պատահեաց ինձ։ 26 Ո՛չ խաղաղեցայ ո՛չ հանդարտեցի՝ ո՛չ հանգեայ. քանզի եկն ՚ի վերայ իմ բարկութիւն[9099]։

4
Գլուխ Դ

1 Կրկնեալ անդրէն Եղիփազու Թեմնացւոյ ասէ՛.

2 Միթէ բազո՛ւմ անգամ լցեալ իցեն քո բանք աշխատութեամբ, եւ զօրութեամբ բանից քոց ո՞ հանդարտեսցէ[9100]։ 3 Զի եթէ խրատեցեր դու զբազումս, եւ զձեռս տկարի մխիթարեցեր։ 4 Եւ զհիւանդացեալս կանգնեցեր բանիւք, եւ ծնկաց կթուցելոց քաջալերութիւն զգեցուցեր[9101]։ 5 Եւ արդ եկին հասին ՚ի վերայ քո ցաւք. սակայն դու վաղվաղեցեր։ 6 Ո՛չ ապաքէն երկեւղդ քո անզգամութիւն է. եւ կասկածդ քո, եւ անչարութիւն ճանապարհի քո[9102]։ 7 Արդ յիշեա՛ ո՞ ոք որ սուրբ էր՝ կորեաւ, կամ ճշմարիտք արմատաքի՛ երբէք խլեցան[9103]։ 8 Զոր օրինակ տեսի զա՛յնոսիկ որ զանպատեհսն արօրադի՛ր առնեն. որ սերմանեն զնոսա՝ ցա՛ւս հնձեսցեն ՚ի նոցանէ։ 9 ՚Ի հրամանէ Տեառն կորիցեն. ՚ի հոգւոյ բարկութեան նորա սատակեսցին։ 10 Զօրութիւն առիւծու, գոչիւն մատակ առիւծու, պերճութիւն վիշապաց՝ շիջա՛ւ։ 11 Մրջիւնառեւծն սատակեցաւ առ ՚ի չգոյէ՛ կերակրոյ. կորիւնք առիւծու լքի՛ն զմիմեանս[9104]։ 12 Եթէ է՛ր տակաւին բա՛ն ճշմարիտ եղեալ ՚ի խօսս քո, ո՛չ ինչ յայդպիսեաց չար պատահէր քեզ։ Ուրեմն ո՞չ ընդունիցին ունկն իմ հրաշակերտս ՚ի նմանէ, 13 արհաւիրք եւ բոմբիւնք գիշերականք։ Հասեալ ա՛հ ՚ի վերայ մարդկան, 14 դողումն եւ սոսկումն պատահեցին ինձ. եւ մեծապէս զոսկերս իմ շարժեցին։ 15 Եւ եկն հողմն ՚ի վերայ երեսաց իմոց. քստմնեցին հերք իմ եւ մարմինք։ 16 Կանգնեցայ՝ եւ ո՛չ գիտացի. տեսի եւ ո՛չ էին կերպարանք առաջի աչաց իմոց, բայց միայն օդ եւ սաւսափիւն լսէի։ 17 Իսկ արդ՝ միթէ սո՞ւրբ լինիցի մարդ առաջի Տեառն, կամ ՚ի գործոց իւրոց անարա՞տ այր։ 18 Եթէ ծառայից իւրոց ո՛չ հաւատայցէ, եւ զհրեշտակաց խոտորնագոյնս ինչ իմացաւ։ 19 Իսկ արդ զբնակեալս ՚ի տունս կաւեղէնս, յորոց եւ ինքեանք ՚ի նմին կաւոյ եմք։ Եհար զնոսա ըստ օրինակի ցեցոյ. 20 եւ յառաւօտէ մինչեւ յերեկոյ ո՛չ եւս իցեն։ Քանզի անձամբ անձին օգնել ո՛չ կարէին, կորեա՛ն։ 21 Փչեաց ՚ի նոսա եւ ցամաքեցա՛ն. սատակեցան քանզի ո՛չ էր ՚ի նոսա իմաստութիւն։

5
Գլուխ Ե

1 Արդ աղէ կարդա՛, թէ ոք տայցէ՞ քեզ ձայն, կամ թէ զոք ՚ի հրեշտակաց սրբոց տեսցե՞ս[9105]։ 2 Քանզի եւ զանզգամ սպանանէ բարկութիւն, եւ զմոլորեալն մեռուցանէ նախանձ։ 3 Նա՝ ես տեսի անզգամաց արմա՛տս ձգեալ, այլ վաղվաղակի հարան յարկք նոցա։ 4 Հեռի՛ լիցին որդիք նոցա ՚ի փրկութենէ. կողկողեսցին առ դրունս վատթարաց, եւ ո՛չ ոք իցէ որ փրկիցէ։ 5 Զի զոր նոքայն ժողովեցին՝ արդա՛րք կերիցեն, եւ նոքա մի՛ եղիցին ապրեալք ՚ի չարեաց. ծծեսցի՛ զօրութիւն նոցա։ 6 Զի ո՛չ եթէ յերկրէ ելանիցէ աշխատութիւն, եւ ո՛չ ՚ի լերանց բուսանիցին ցաւք[9106]։ 7 Այլ մա՛րդ աշխատութեամբ ծնանի. ձա՛գք արծուեաց ՚ի բարձո՛ւնս թռչին։ 8 Բայց սակայն ես խնդրեցից ՚ի Տեառնէ, եւ զՏէր զամենեցո՛ւն իշխանն կարդացից[9107]։ 9 Որ առնէ զմեծամեծս եւ զանքնինս, եւ զփառաւորս եւ զհրաշակերտս որոց ո՛չ գոյ թիւ։ 10 Որ տա՛յ անձրեւ յերկիր, առաքէ՛ զջուրս ՚ի ներքո՛յ երկնից[9108]։ 11 Որ առնէ զխոնարհս ՚ի բարձունս, եւ կանգնէ զկորուսեալս։ 12 Եւ փոփոխէ զխորհուրդս խորամանգաց, եւ ո՛չ գործեսցեն ձեռք նոցա զճշմարտութիւն[9109]։ 13 Որ հասանէ՛ իմաստնոց հանճարով, եւ զխորհուրդս բազմանիւթաց յիմարեցոյց։ 14 ՚Ի տուէ՛ պատահիցէ նոցա խաւար. եւ ՚ի միջօրէի իբրեւ ՚ի գիշերի՛ խարխափեսցեն։ Սատակեսցին պատերազմաւ[9110]. 15 եւ աղքատն ապրեսցի ՚ի ձեռանէ հզօրին։ 16 Եղիցի՛ յոյս տկարի. բերա՛ն անիրաւի խցցի։ 17 Երանեա՛լ է մարդ զոր յանդիմանեաց Տէր ՚ի վերայ երկրի. եւ ՚ի խրատուէ՛ Ամենակալին մի՛ հրաժարեսցես[9111]։ 18 Զի նա՛ ցաւեցուցանէ, եւ միւսանգամ անդրէն հաստատէ. եհար՝ եւ ձե՛ռք նորա բժշկեցին։ 19 Վեցիցս ՚ի վշտա՛ց փրկեսցէ զքեզ, եւ յեւթներորդումն ո՛չ մերձեսցի առ քեզ չար։ 20 ՚Ի սովի՝ փրկեսցէ՛ զքեզ ՚ի մահուանէ. ՚ի պատերազմի ՚ի ձեռաց երկաթոյ արձակեսցէ զքեզ[9112]։ 21 ՚Ի տանջանաց լեզուի՝ ծածկեսցէ զքեզ. եւ մի՛ երկիցես ՚ի չարեաց եկելոց ՚ի վերայ քո. 22 զանիրաւս եւ զանօրէնս արհամարհեսցես։ ՚Ի գազանաց վայրենեաց ո՛չ երկիցես. 23 զի ընդ քարինս վայրի դաշինք քո. եւ գազանք վայրենիք խաղաղասցին ընդ քեզ[9113]։ 24 Ապա գիտասցես թէ խաղաղութիւն է տան քո, եւ բնակութիւն յարկի՛ քոյ մի՛ վրիպեսցի[9114]։ 25 Եւ ծանիցես զի բազում է զաւա՛կ քո. եւ որդիք քո եղիցին իբրեւ զբանջար վայրի։ 26 Եւ երթիցես ՚ի գերեզման իբրեւ զցորեան հասեալ ՚ի ժամանակի հնձեալ, կամ իբրեւ զշիղջ կալոյ ՚ի ժամանակի ամփոփեալ[9115]։ 27 Ահաւասիկ զայս ա՛յսպէս քննեցաք. ա՛յս է զոր լուաքն. բայց դու գիտասջի՛ր յանձն քո զինչ գործեցեր[9116]։

6
Գլուխ Զ

1 Կրկնեալ անդրէն Յոբայ ասէ.

Բ 2 Եթէ կշռելով ոք կշռէ՛ր զբարկութիւնս իմ. եւ զցաւս իմ միանգամայն բառնայր ՚ի լուծ կշռոց, 3 քան զաւազ ծովու ծանրագոյն լինէր. նա՝ ուրեմն բանք իմ անզգա՛մք են։ 4 Զի նետք Տեառն ՚ի մարմնի իմում, եւ սրտմտութիւն նորա ծծէ զարիւն իմ. յորժամ սկսանիմ խօսել կտտեն զիս[9117]։ 5 Իսկ արդ՝ զիա՞րդ, միթէ տարապարտո՞ւց խանչիցէ ցիռ, բայց եթէ կերակուր խնդրիցէ։ Կամ թէ գոչիցէ՞ եզն առ մսուր՝ յորժամ ունիցի զկերակուր։ 6 Կամ ուտիցի՞ հաց առանց աղի. կամ գուցէ՞ համ ՚ի բանս ունայնս։ 7 Սա՝ ո՛չ կարէ հանդարտել անձն իմ. զի շարաւով տեսանեմ զկերակուր իմ՝ իբրեւ զհո՛տ առիւծու[9118]։ 8 Զի եթէ տացէ՝ եւ եկեսցեն յիս խնդրուածք իմ, եւ զյոյս իմ տացէ՛ Տէր[9119]։ 9 Սկսաւ Տէր խոցոտել զիս. բայց ՚ի սպառ մի՛ սպանցէ զիս։ 10 Եղիցի ինձ քաղաքն իմ գերեզման՝ յորոյ վերայ պարսպացն ճեմէի, եւ ՚ի նա ո՛չ խնայեցից. զի ո՛չ սուտ արարից զբանս սրբոյն Աստուծոյ իմոյ։ 11 Զի զի՞նչ է զօրութիւն իմ եթէ համբերեցից, կամ զի՞նչ ժամանակ՝ զի հանդարտեսցէ անձն իմ[9120]։ 12 Միթէ զօրութիւն վիմա՞ց իցէ զօրութիւն իմ, կամ մարմինք իմ պղնձի՞ք. կամ թէ ո՞չ ՚ի նա ապաւինէի։ Արդ օգնութիւն իմ մերժեցա՛ւ յինէն, 13 եւ ողորմութիւն հրաժարեաց յինէն. այցելութիւն Տեառն անտե՛ս արար զիս։ 14 Ո՛չ հայեցան յիս մերձաւորք իմ. 15 իբր զվտակ պակասեալ եւ իբրեւ զալիս անցին զինեւ[9121]։ 16 Որք սարսէին յինէն, արդ ահաւասիկ հասի՛ն ՚ի վերայ իմ[9122]։ 17 Իբրեւ զձիւն կամ իբրեւ զսառն պաղեալ որ հալիցի ՚ի հասանելոյ ջերմութեան, եւ ո՛չ ճանաչիցի թէ ո՞րպէս էր. 18 նո՛յնպէս եւ ես լքայ յամենեցունց, կորեայ եւ տնանկացայ։ 19 Տեսէ՛ք զճանապարհս Թեմնացւոց որք ՚ի շաւիղս Սաբայ հայիք[9123]. 20 եւ ամօթ կրեսցեն յուսացեալքն ՚ի քաղաքս եւ յինչս։ 21 Դա՝ եւ դուք աւադիկ անողո՛րմ հասէք ՚ի վերայ իմ. հայեցեալ ՚ի վէրս իմ՝ երկերո՛ւք։ 22 Արդ ես զձեզ ինչ խնդրեցի՞. 23 կամ ձերո՞վ զօրութեամբդ կարօտեալ իցեմ ապրեցուցանե՛լ զիս ՚ի թշնամեաց. կամ ՚ի ձեռաց հզօրաց փրկել զիս։ 24 Ուսուցէ՛ք զիս՝ եւ ես լռեցից. եւ եթէ մոլորեա՞լ ինչ իցեմ, արարէ՛ք զիս խելամուտ։ 25 Այլ ուրեմն խոտա՛ն են բանք ճշմարտի. քանզի ո՛չ եթէ ՚ի ձէնջ խնդրեմ զօրութիւն։ 26 Եւ ո՛չ կշտամբանք բանից ձերոց լռեցուցանեն զիս. եւ ո՛չ բարբառոյ բանից ձերոց անսացից։ 27 Բայց զի իբրեւ ՚ի վերայ որբոյ յարուցեալ էք ՚ի վերայ իմ. եւ խաղացեալ էք ՚ի վերայ բարեկամի ձերոյ[9124]։ 28 Բայց արդ հայեցեալ յերեսս ձեր ո՛չ ստեցից. նստարո՛ւք, եւ մի՛ ինչ լիցի անիրաւութիւն ՚ի դատաստանի[9125]. 29 եւ դարձեալ իրաւանց ո՛ւշ ունիցիք։ 30 Զի ո՛չ գոյ ՚ի լեզուի իմում անիրաւութիւն. կամ կոկորդ իմ ո՛չ խոկասցէ յիմաստութիւն[9126]։

7
Գլուխ Է

1 Ոչ ապաքէն իբրեւ զփորձութի՞ւն են վարք մարդոյ ՚ի վերայ երկրի, եւ իբրեւ զառօրեայ վարձք վարձկանի կեա՛նք նորա[9127]։ 2 Կամ իբրեւ զծառայ երկուցեալ ՚ի տեառնէ իւրմէ՝ եւ զօղեալ ընդ հովանեաւ, եւ իբրեւ զվարձկան որ սպասիցէ վարձուց իւրոց. 3 նոյնպէս եւ ե՛ս սպասեցի ամսոց սնոտեաց։ Գիշերք ցաւագի՛ն տուեալ են ինձ[9128]. 4 եթէ ննջեցից՝ ասեմ ե՞րբ իցէ տիւ. եւ եթէ յառնիցեմ՝ դարձեալ թէ ե՞րբ իցէ երեկ. լի՛ ցաւօք լինիմ յերեկորեայ մինչեւ ցառաւօտ[9129]։ 5 Թաթաւին մարմինք իմ զազրութեամբ որդանց. մաշեցի՛ զկոշտս երկրի առ ՚ի զթարախս քերելոյ[9130]։ 6 Եւ կեանք իմ թեթեւագո՛յնք են քան զխօսս, եւ կորեա՛ն յունայնութեան յուսոյ։ 7 Յիշեա՛ զի փուք են կեանք իմ, եւ ո՛չ դարձցի ակն իմ ՚ի տեսանել զբարի[9131]։ 8 Եւ ո՛չ հայեսցի յիս ակն տեսողի։ Աչք քո յիս՝ եւ ես ո՛չ եւս իցեմ[9132], 9 իբրեւ զամպ ջնջեալ յերկնից։ Զի եթէ իջանիցէ մարդ ՚ի դժոխս. ո՛չ եւս ելցէ. 10 եւ ո՛չ դարձցի ՚ի տուն իւր. եւ ո՛չ եւս ծանիցէ զնա տեղի իւր։ 11 Այսուհետեւ ո՛չ եւս խնայեցից ՚ի բերան իմ. խօսեցա՛յց մինչեւ իցեմ ՚ի վիշտս. բացի՛ց զդառնութիւն անձին իմոյ տագնապաւ[9133]։ 12 Միթէ ծո՛վ իցեմ կամ վիշա՛պ՝ զի կարգեցեր զինեւ պահ[9134]։ 13 Ասացի թէ մխիթարեսցեն զիս մահիճք իմ. վճարեցի՛ց յինէն զբանս յանկողնի իմում[9135]։ 14 Զարհուրեցուցանես զիս երազովք, եւ տեսլեամբք հարկանես զիս։ 15 Թափես զոգի յանձնէ իմմէ, եւ ՚ի մարմնոյ զշունչ իմ. եւ ՚ի մահուանէ զկեանս իմ[9136]. 16 զի ո՛չ եթէ յաւիտեան կեամ, եթէ երկայնամիտ եղէց։ ՚Ի բա՛ց կաց յինէն՝ զի ընդունա՛յն են կեանք իմ[9137]։ 17 Զի զի՞նչ է մարդ զի մեծացուցեր զնա, կամ զի հայիցիս ՚ի նա մտօք։ 18 Կամ այցելութիւն առնիցես նմա մինչեւ ցառաւօտ. եւ ՚ի հանգիստ դատիցիս զնա։ 19 Մինչեւ յե՞րբ ո՛չ թողուցուս զիս, եւ ո՛չ ընդարձակիցես ինձ. մինչեւ ցաւովք կլանիցեմ զտողուկս իմ[9138]։ 20 Զի թէ մեղայ՝ զի՞նչ կարիցեմ առնել քեզ, որ գիտեսդ զմիտս մարդկան։ Ընդէ՞ր եդիր զքեզ ոսոխ, եւ իցեմ քեզ բեռն[9139]. 21 եւ ընդէ՞ր ո՛չ արարեր մոռացումն անօրէնութեան իմոյ՝ եւ սրբութիւն մեղաց իմոց։ Արդ ահա յերկի՛ր դառնայցեմ կանխեալ, եւ այլ ո՛չ եւս իցեմ[9140]։

8
Գլուխ Ը

1 Կրկնեալ անդրէն Բաղդատայ Սաւքեցւոյ ասէ.

2 Մինչեւ ցեր՞բ խօսիցիս զայդ. եւ ոգի մեծաբանութեան ՚ի բերան քո[9141]։ 3 Միթէ անիրա՞ւ դատիցի Տէր. կամ որ զամենայն արար պղտորիցէ՞ զիրաւունս։ 4 Եթէ որդիքն քո մեղան առաջի Աստուծոյ, առաքեաց ՚ի ձեռին զանօրէնութիւնս նոցա[9142]։ 5 Բայց դու կանխեա՛ առ Տէր ամենակալ աղօթիւք. 6 եթէ սուրբ եւ ճշմարիտ իցես՝ աղօթից քոց լուիցէ՛։ Դարձուսցէ՛ քեզ զյարկն արդարութեան[9143]. 7 եւ լինիցին առաջինքն քո սակաւք, եւ վերջինքն քո անբաւք[9144]։ 8 Բայց աղէ՛ հա՛րց զազգն առաջին, եւ քննեա՛ ըստ տոհմից հարցն։ 9 Զի երիկեանք եմք, եւ ո՛չ գիտեմք. քանզի ստուեր են կեանք մեր ՚ի վերայ երկրի[9145]։ 10 Կամ թէ ո՞չ նոքին իսկ ուսուսցեն զքեզ. պատմեսցեն եւ ՚ի սրտէ՛ հանցեն զբանս[9146]։ 11 Միթէ կանաչանա՞յ պրտու առանց ջրոյ. կամ բարձրանայցէ՞ կնիւն առանց ըմպելոյ[9147]։ 12 Մինչդեռ անդէն ՚ի վերայ արմատոց իւրոց է՝ ո՞չ հնձեսցի. յառաջ քան զարբենալ ամենայն բանջար եթէ ո՛չ ոռոգանի՝ ո՞չ ցամաքիցի[9148]։ 13 Արդ ա՛յնպէս եղիցի վախճան ամենեցուն որ մոռանայցեն զՏէր. զի յո՛յս ամպարշտի կորիցէ։ 14 Անշէ՛ն լիցի տուն նորա. անցցէ՛ իբրեւ սարդիոստայն յա՛րկ նորա[9149]։ 15 Թէպէտ եւ հաստատեսցէ զտուն իւր՝ մի՛ կացցէ յարկանել ձեռին նորա, մի՛ հանդարտեսցէ։ 16 Զի խոնաւութիւն յարեգականէ՛ է. եւ ՚ի նեխութենէ նորա ելցէ շառաւիղ իւր[9150]։ 17 ՚Ի վերայ կարկառի քարանց ննջեսցէ, եւ ՚ի մէջ մանրախիճ քարանց կեցցէ. 18 եթէ ընկլցէ զնա տեղին ստեսցէ՛։ Ո՞չ տեսեր այսպիսի ինչ[9151]. 19 զի կործանումն ամպարշտի այսպիսի՛ է. եւ յերկրէ ա՛յլ բուսցի։ 20 Զի Տէր ո՛չ մերժէ զանմեղն. զամենայն պատարագ ամպարշտի ո՛չ ընկալցի[9152]։ 21 Բերանք ճշմարտից լցցի՛ն ծաղու, եւ շրթունք նոցա գոհութեամբ։ 22 Թշնամիք նոցա զգեցցի՛ն զամօթ. յարկք ամպարշտի ո՛չ եւս իցեն։

9
Գլուխ Թ

1 Կրկնեալ անդրէն Յոբայ ասէ.

Գ 2 Ճշմարտի՛ւ գիտեմ թէ այդ՝ ա՛յդպէս իցէ. քանզի զիա՞րդ լինիցի մարդ արդա՛ր առաջի Աստուծոյ[9153]։ 3 Զի եթէ կամիցի դատե՛լ ընդ նմա՝ ո՛չ լուիցէ նմա. զի եւ մի բան հազար բանի պատասխանի ո՛չ տացէ։ 4 Զի իմաստո՛ւն է մտօք՝ զօրաւոր եւ մե՛ծ. ո՞ խստացաւ ընդդէմ նորա, եւ հանդարտեաց։ 5 Որ հնացուցանէ զլերինս եւ ո՛չ գիտեն. որ տապալէ զնոսա բարկութեամբ։ 6 Որ շարժէ՛ զառ ՚ի ներքոյս երկնից ՚ի հիմանց, եւ սիւնք նորա դողան[9154]։ 7 Որ ասէ արեգական եւ ո՛չ ծագէ, եւ ընդդէմ աստեղաց կնքէ՛։ 8 Որ ձգեաց զերկինս միայն, եւ շրջի ՚ի վերայ ծովու իբրեւ յատակի։ 9 Որ արա՛ր զԲազմաստեղսն, եւ զԳիշերավարն, եւ զՍայլն, եւ զշտեմարանս հարաւոյ։ 10 Որ առնէ զմեծամեծս եւ զանքնինս, եւ զփառաւորս եւ զհրաշակերտս որոց ո՛չ գոյ թիւ։ 11 Եթէ վերասցի քան զիս՝ ո՛չ տեսից. եւ եթէ անցցէ առ ինեւ՝ եւ ո՛չ այնպէս գիտացից։ 12 Եւ եթէ սատակեսցէ՝ ո՞ դարձուսցէ, կամ ո՞վ ասիցէ ցնա թէ զի՞նչ արարեր։ 13 Զի նա՛ դարձաւ ՚ի բարկութենէ, եւ ՚ի նմանէ սարսեցին կէտք որ ՚ի ներքոյ երկնից։ 14 Իցէ՞ թէ լուիցէ ինձ, եւ իրաւացուցանիցէ զբանս իմ[9155]։ 15 Եթէ իցեմ արդար՝ ո՛չ լուիցէ ինձ. եւ զդատաստան նորա աղաչեցի՛ց։ 16 Եւ եթէ կարդացից եւ անսասցէ՝ չհաւատամ թէ լուաւ իսկ ինձ. 17 եւ ո՛չ միգով սատակեսցէ զիս։ Բազո՛ւմ են հարուածք զոր արար ինձ տարապարտուց[9156]. 18 եւ ո՛չ տայ ինձ հանգչել. եւ լցոյց զիս դառնութեամբ[9157]. 19 քանզի հզօր է՝ բռնանայ. իսկ արդ ո՞ իցէ, որ դատաստանի նորա կայցէ հակառակ[9158]։ 20 Իսկ եթէ իցեմ եւս արդար՝ սակայն բերան իմ ամպարշտեսցէ. եւ եթէ իցեմ անարատ՝ կամակո՛ր գտանիցիմ։ 21 Զի եթէ ամպարշտեցի յանձն իմ՝ ո՛չ գիտեմ. բայց զի բառնան յինէն կեանք իմ[9159]։ 22 Վասն որոյ ասացի, թէ զմեծն եւ զհզօրն կորուսանէ բարկութիւն։ 23 Զի չարք յանհնարին մահու կորիցեն. այլ արդարք ծա՛ղր լինին. 24 զի մատնին ՚ի ձեռս ամպարշտի։ Զերեսս դատաւորաց նորա ծածկեսցէ. եւ եթէ ո՛չ նա՛ է՝ ո՞վ իցէ։ 25 Այլ իմ կեանք թեթեւագոյն են քան զսուրհանդակ. փախեան եւ ո՛չ երեւեցան։ 26 Եւ կամ թէ իցեն նաւաց հետք ճանապարհի, եւ կամ արծուոյ թռուցելոյ որ խնդրիցէ զկերակուր։ 27 Եթէ ասիցեմ եթէ խօսեցայց՝ մոռանա՛մ. զերեսս ՚ի վայր արկեալ հեծեծեցի՛ց։ 28 Շարժեա՛լ եմ ամենայն անդամօք իմովք. զի գիտեմ զի անարատ զիս ո՛չ թողուցուս։ 29 Որովհետեւ ամպարշտէի՝ ընդէ՞ր ո՛չ մեռայ։ 30 Եթէ լուացայց ձեռամբ, եւ սրբեցայց ձեռօք սրբեցելովք[9160]. 31 սաստկացեալ աղտով էնե՛րկ զիս. զազրացոյց զիս պատմուճան իմ։ 32 Զի ո՛չ ես իբրեւ զիս մարդ՝ ընդ որում դատեցայց, եթէ հասարակ եկեսցուք ՚ի դատաստան[9161]։ 33 Իսկ յանկարծ գո՛յր միջնորդ, եւ յանդիմանէր եւ լսէր ՚ի մէջ երկոցունց։ 34 ՚Ի բա՛ց արասցէ յինէն զգաւազանն, եւ ահ նորա զիս մի՛ զարհուրեցուսցէ. 35 եւ մի՛ երկեայց՝ այլ խօսեցայց. նա եւ ո՛չ այնպէս ես գիտեմ, աշխատեալ անձամբ իմով[9162]։

10
Գլուխ Ժ

1 Հեծեծելո՛վ հասուցից ՚ի նա զբանս իմ. խօսեցայց դառնութեամբ անձին թախծեալ։ 2 Եւ ասացից. Տէր մի՛ ուսուցաներ զիս ամպարշտել. եւ ընդէ՞ր այսպէս դատեցար զիս[9163]։ 3 Կամ թէ բարւո՞ք թուիցի քեզ թէ անիրաւ իցեմ. զի մերժեցե՛ր զգործս ձեռաց քոց, եւ ՚ի խորհուրդս ամպարշտաց հայեցար[9164]։ 4 Միթէ որպէս հայի՞ այր՝ հայիցիս. կամ որպէս տեսանիցէ՞ մարդ՝ տեսանիցես[9165]։ 5 Կամ թէ ամք քո իբրեւ զա՞ռն. 6 զի վերստին խնդրեցեր զանօրէնութիւնս իմ, եւ զմեղս իմ քննեցեր[9166]։ 7 Գիտե՛ս զի ո՛չ ամպարշտեցայ. այլ ո՛վ է որ ՚ի ձեռաց քոց հանիցէ։ 8 Ձեռք քո արարին զիս եւ ստեղծին. եւ ապա շրջեցար հարե՛ր զիս։ 9 Յիշեա՛ զի կա՛ւ ստեղծեր զիս, եւ յերկի՛ր միւսանգամ դարձուցանես զիս։ 10 Կամ թէ ո՞չ իբրեւ զկաթն կթեցեր զիս. եւ մածուցե՛ր զիս իբրեւ զպանիր։ 11 Մորթ՝ եւ միս զգեցուցեր ինձ. ոսկերօք եւ ջլօք հանար զիս[9167]։ 12 Զկեանս եւ զողորմութիւն եդիր ՚ի վերայ իմ. այցելութիւն քո պահեաց զոգի իմ։ 13 Զայս ամենայն ունի՛ս ՚ի քեզ. գիտեմ զի յամենայնի կարօղ ես, եւ ո՛չ ինչ տկարանայ քեզ[9168]։ 14 Թէ եւ մեղանչեմ՝ պահե՛ս զիս. եւ յանօրէնութենէ անարատ ո՛չ արարեր զիս[9169]։ 15 Եթէ ամպարշտեցայց՝ վա՛յ է ինձ. եւ եթէ արդարացայց՝ ո՛չ կարեմ հայել ՚ի վեր, զի լի՛ եմ անարգանօք։ 16 Որսացեա՛լ եմ իբրեւ զառեւծ ՚ի սպանումն։ Դարձեալ կրկնեալ չարաչա՛ր սատակես զիս. 17 նորոգե՛ս ՚ի վերայ իմ զհարուածս իմ։ Բարկութեամբ մեծաւ ձեռնարկեր յիս. եւ ածեր ՚ի վերայ իմ հէ՛ն[9170]։ 18 Ընդէ՞ր հաներ զիս յորովայնէ, եւ ո՛չ անդէն մեռայ. եւ ական չէ՛ր տեսեալ զիս[9171], 19 եւ իբրեւ զչեղեալ լինէի։ Ընդէ՞ր յարգանդէ ՚ի գերեզման ո՛չ վճարեցայ[9172]։ 20 Կամ թէ ո՞չ սակաւ իցէ ժամանակ կենաց իմոց. թո՛յլ արա ինձ սակաւիկ մի հանգչել[9173], 21 մինչչեւ՛ երթեալ իցեմ՝ ուստի ո՛չ դառնայցեմ։ Յերկիր խաւարին եւ մթին. 22 յերկիր աղջամղջին յաւիտենական, ուր ո՛չ գոյ լոյս, եւ ո՛չ տեսանել զկեանս մարդկան։

11
Գլուխ ԺԱ

1 Կրկնեալ անդրէն Սովփարայ Մինեցւոյ ասէ.

2 Որ շատ խօսի՝ ապաքէն ընդ նմին եւ լսիցէ. կամ որ խօսողն իցէ՝ կարիցէ՞ բանիւք արդարանալ[9174]։ 3 Օրհնեա՛լ է ծնունդ կանանց սակաւակեաց։ Մի՛ զբազում բանիւք անկանիր. զի ո՛չ գոյ որ տայցէ քեզ պատասխանի[9175]։ 4 Մի՛ ասեր թէ սուրբ եմ գործովք, եւ անարատ առաջի Տեառն։ 5 Այլ թէ զիա՞րդ Տէր խօսեսցի ընդ քեզ, եւ բացցէ զշրթունս իւր ընդ քեզ։ 6 Ապա պատմեսցէ քեզ զօրութիւն իմաստութեան, զի կրկի՛ն եղիցի քան զքոյն. եւ ապա գիտասցես՝ թէ արժանի ըստ որոց մեղա՛րն անց ընդ քեզ ՚ի Տեառնէ։ 7 Եթէ զհետս Տեառն գտանիցե՞ս, կամ ՚ի վերջինսն հասանիցե՞ս զոր արա՛ր Ամենակալն։ 8 Բա՛րձր են երկինք՝ եւ զի՞ գործիցես. խո՛ր են դժոխք՝ եւ դու զի՞ խելամտեսցես. 9 երկա՛յն է չափ երկրի. լա՛յն է ծով։ 10 Եւ եթէ տապալեսցէ զամենայն, ո՞վ ասասցէ ցնա թէ զի՛նչ գործեցեր։ 11 Ինքն գիտէ զգործս անօրինաց. տեսեալ զանարժանս ո՛չ արասցէ անտես։ 12 Բայց մարդ ՚ի խօսել ընդ վայր, ղօղի բանիւք. այր կանանցածին՝ հանգո՛յն է ցռոյ անապատականի[9176]։ 13 Իսկ եթէ դու սուրբ եդիր զսիրտ քո, տարածեա՛ առ նա զձեռս քո։ 14 Ապա թէ իցէ ՚ի ձեռին քում անօրէնութիւն, հեռի՛ արա զայն ՚ի քէն. եւ անօրէնութիւն ՚ի յարկի քում մի՛ ագցի[9177]։ 15 Ապա՛ ծագեսցեն երեսք քո իբրեւ զջուր յստակ. մերկասցես զաղտեղութիւն՝ եւ ո՛չ երկիցես. 16 եւ մոռասցիս զաշխատութիւն իբրեւ զալիս անցեալս, եւ ո՛չ զարհուրեսցիս[9178]։ 17 Աղօթք քո իբրեւ զարուսեակն. ՚ի միջօրէի ծագեսցեն քեզ կեանք. վստահացեալ լիցիս՝ զի կա՛յ քո յոյս. ՚ի հոգւոց եւ ՚ի տատամսութենէ երեւեսցի քեզ խաղաղութիւն[9179]։ 18 Հանդարտեսցես՝ եւ ո՛չ ոք իցէ որ պատերազմիցի ընդ քեզ։ 19 Դարձցին բազումք՝ եւ աղաչեսցեն զքեզ. փրկութիւն պակասեսցէ ՚ի նոցանէ, 20 զի յոյս նոցա կորուստ է անձանց իւրեանց. աչք ամպարշտաց հալեսցի[9180]։

12
Գլուխ ԺԲ

1 Կրկնեալ անդրէն Յոբայ ասէ.

Դ 2 Արդ եւ դո՞ւք մարդիկ իցէք. կամ ընդ ձե՞զ վախճանիցի իմաստութիւն։ 3 Եւ իմ սիրտս իբրեւ զձե՛րդ է։ 4 Զի այր արդար եւ անարատ եղեւ ՚ի կատակա՛նս[9181]։ 5 ՚Ի ժամանա՛կ սահմանեալ պատրաստեցաւ. կործանեալ յօտարէ, զտունս իւր ետես աւերեալս յանօրինաց[9182]։ 6 Սակայն մի՛ ոք որ չա՛ր իցէ՝ յուսասցի անպա՛րտ լինել. ամենայն որ միանգամ բարկացուցանեն զՏէր, միթէ ո՞չ լինիցի նոցա խնդիրք[9183]։ 7 Բայց աղէ հա՛րց զչորքոտանիս՝ եթէ ասիցեն քեզ. զթռչունս երկնից՝ եթէ պատմեսցեն քեզ[9184]։ 8 Ճառեա՛ երկրի, եթէ խելամուտ արասցէ զքեզ, եւ կամ պատմեսցեն քեզ ձկո՛ւնք ծովու։ 9 Ո՞վ է որ ո՛չ գիտաց այսու ամենայնիւ թէ ձեռն Տեառն արար զայս[9185]։ 10 Եւ եթէ ո՞չ ՚ի ձեռին նորա իցէ շունչ ամենայն կենդանեաց, եւ ոգի ամենայն մարդոյ։ 11 Զի միտք զբա՛նս քննեն, եւ քիմք զկերակուրս ճաշակեն։ 12 Բազո՛ւմ ժամանակաւ իմաստութիւն, եւ ՚ի բազում կեանս հանճար։ 13 ՚Ի նմանէ՛ է իմաստութիւն եւ զօրութիւն. նորա՛ է խորհուրդ եւ հանճար։ 14 Եթէ կործանեսցէ՝ ո՞ շինեսցէ. եւ եթէ փակեսցէ ընդդէմ մարդկան՝ ո՛ բանայցէ։ 15 Եթէ արգելցէ զջուրս, ցամաքեցուցանէ՛ զերկիր. եւ եթէ թո՛յլ տացէ՝ կորոյս զնա կործանեալ[9186]։ 16 ՚Ի նմանէ՛ է զօրութիւն եւ ուժգնութիւն. նորա է հանճար եւ իմաստութիւն։ 17 Վարէ՛ զխորհրդականս ՚ի գերութիւն. եւ զդատաւորս երկրի յիմարեցո՛յց։ 18 Նստուցանէ զթագաւորս յաթոռս, եւ ածէ գօտի՛ ընդ մէջ նոցա։ 19 Առաքէ զքահանայս ՚ի գերութիւն. եւ զզօրաւորս երկրի կործանեաց։ 20 Փոփոխէ զշրթունս հաւատարմաց, եւ զհանճար ծերոց ծանեաւ։ 21 Հեղու անարգութիւն ՚ի վերայ իշխանաց. եւ զխոնարհս բժշկեաց[9187]։ 22 Յայտնէ՛ զխորս խաւարի, եւ եհան ՚ի լոյս զստուերս մահու։ 23 Մոլորեցուցանէ զազգս՝ եւ կորուսանէ զնոսա. սփռէ զազգս՝ եւ առաջնորդէ՛ նոցա։ 24 Փոփոխէ զսիրտս իշխանաց երկրի. մոլորեցոյց զնոսա ՚ի ճանապարհի զոր ո՛չ գիտէին[9188]։ 25 Շօշափեսցեն զխաւար եւ ո՛չ զլոյս. մոլորեսցի՛ն իբրեւ զարբեալ։

13
Գլուխ ԺԳ

1 Ահա զայս ամենայն ետե՛ս ակն իմ, եւ լուաւ ունկն իմ։ 2 Եւ գիտե՛մ ես որչափ եւ դուք խելամո՛ւտ էք. եւ չե՛մ անմտագոյն քան զձեզ[9189]։ 3 Բայց սակայն ես ընդ Տեառն խօսեցայց. յանդիմանեցա՛յց առաջի նորա, եթէ կամեսցի։ 4 Բայց դուք ինձ բժիշկք մեղանչականք էք. եւ ողջացուցիչք չարեաց ամենեքեան։ 5 Եղիցի ձեզ համրանալ՝ եւ համարեա՛լ լիցի ձեզ յիմաստութիւն։ 6 Լուարո՛ւք զյանդիմանութիւն բերանոյ իմոյ, եւ դատաստանի շրթանց իմոց անսացէ՛ք։ 7 Ո՞չ ապաքէն առաջի Տեառն խօսիցիք, եւ յանդիման նորա նենգութիւն բարբառիք[9190]։ 8 Կամ թէ թանգուզիցէք. զի դուք ամենեքեան դատաւորք եղերուք։ 9 Զի բարւոք է եթէ քննեսցէ զձեզ։ Զի եթէ զամենայն արարեալ յաւելուցո՛ւք ՚ի նա, 10 ո՛չ ինչ սակաւ կշտամբեսցէ զձեզ։ Եւ եթէ ՚ի ծածուկ աչառիցէք[9191]. 11 ո՛չ ապաքէն արհաւիրք նորա զարհուրեցուցանիցեն զձեզ. եւ ա՛հ նորա անկցի ՚ի վերայ ձեր[9192]։ 12 Եւ դիպեսցին պերճութիւնքդ ձեր հանգո՛յն մոխրոյ, եւ մարմին կաւեղէն։ 13 Կարկեցարո՛ւք զի խօսեցայց ես, եւ հանգեայց ՚ի սրտմտութենէ[9193]։ 14 Առեալ զմարմինս իմ յատամունս իմ, եւ զոգի իմ եդի՛ց ՚ի ձեռին իմում։ 15 Եթէ արկցէ զձեռն իւր զինեւ Հզօրն, քանզի եւ սկսեալ իսկ է. եթէ ո՞չ խօսեցայց եւ յանդիմանեցայց առաջի նորա[9194]։ 16 Եւ ա՛յն դիպեսցի ինձ ՚ի փրկութիւն. քանզի ո՛չ մտցէ առաջի նորա նենգութիւն։ 17 Լուարո՛ւք լուարո՛ւք բանից իմոց, զի պատմեցից ձեզ լուիլու։ 18 Զի ահաւասիկ մերձեա՛լ եմ ՚ի դատաստանս իմ, եւ գիտեմ զի արդար երեւելո՛ց եմ։ 19 Զի ո՞վ է ոսոխն իմ որ պատասխանեսցէ ինձ. զիա՞րդ կարկեցայց՝ եւ պակասեցայց[9195]։ 20 Երկո՛ւ ինչք պիտոյ են ինձ. եւ յայնժամ յերեսաց քոց ես ո՛չ թաքեայց[9196]։ 21 Զձեռն քո ՚ի բա՛ց արա յինէն, եւ ա՛հ քո զիս մի՛ զարհուրեցուսցէ։ 22 Եւ ապա կոչեսցես զիս՝ եւ ես լուա՛յց քեզ. եւ եթէ խօսեսցիս՝ եւ ես տա՛ց քեզ պատասխանի։ 23 Քանի՛ ինչ են մեղք եւ անօրէնութիւնք իմ. ուսո՛ ինձ՝ քանի՛օն իցէ[9197]. 24 ընդէ՞ր թաքուցանես յինէն։ Համարիցիս զիս քեզ ոսոխ[9198]. 25 կամ թէ ՚ի հողմաշարժ տերեւո՞յ երկնչիցիս, կամ իբրեւ հողմավար խոտո՞յ կայցես ինձ հակառակ։ 26 Զի գրեցեր զինէն չարիս, եւ արկեր զինեւ զմեղս մանկութեան։ 27 Եդիր զմիտս իմ ՚ի պաշարման. պահեցեր զամենայն զգործս իմ. եւ յարմա՛տս ոտից իմոց հասեր[9199]. 28 որ իբրեւ զտիկ հնացեալ են, կամ իբրեւ զձորձս ցեցակեր[9200]։

14
Գլուխ ԺԴ

1 Զի այր կանանցածին սակաւակեա՛ց է՝ եւ լի՛ բարկութեամբ։ 2 Որ իբրեւ զծաղիկ ծաղկեալ թօթափեցաւ. խո՛յս ետ իբրեւ ստուեր եւ մի՛ կացցէ։ 3 Ո՛չ ապաքէն եւ ա՛յնմ համա՛ր առնիցես, եւ նմա արարեր մտանե՛լ ՚ի դատաստան առաջի քո։ 4 Իսկ արդ ո՞վ իցէ սուրբ յաղտոյ, այլ եւ ո՛չ ոք. թէպէտ եւ միոյ աւուր իցեն կեանք նորա ՚ի վերայ երկրի։ 5 Համարեալ են ամիսք նորա առ ՚ի նմանէ. ժամանակ եդիր՝ եւ ո՛չ անցցէ[9201]։ 6 ՚Ի բա՛ց լեր ՚ի նմանէ՝ զի դադարեսցէ եւ ամոքեսցէ զկեանս իբրեւ զվարձկան։ 7 Զի գոյ յոյս ծառոյ անդրէն. զի թէպէտ եւ կտրեսցի՝ մի՛ւսանգամ ծաղկեսցէ, եւ շառաւիղ նորա մի՛ պակասեսցէ[9202]։ 8 Եթէ ծերասցի յերկրի արմատ նորա՝ եւ ՚ի քարի վախճանեսցի բո՛ւն նորա, 9 ՚ի հոտո՛յ ջրոյ ծաղկեսցի, եւ արասցէ հունձս իբրեւ զնորատունկ։ 10 Բայց այր վախճանեալ գնա՛ց. անկեալ մարդ եւ ո՛չ եւս իցէ[9203]։ 11 Զի ժամանակաւ անօսրի ծով, եւ գետք աւերեալ ցամաքեցա՛ն[9204]. 12 եւ մարդ ննջեաց՝ եւ ո՛չ յարիցէ։ Մինչեւ երկինք իցեն ո՛չ կարկատեսցին, եւ ո՛չ զարթիցեն ՚ի քնոյ իւրեանց։ 13 Երանի՛ թէ ՚ի դժոխս պահէիր զիս, եւ թաքուցանէիր զիս մինչեւ անցանէր բարկութիւն քո. եւ ժամանակէիր ինձ ժամանակ յորում առնէիր ինձ յիշատակ։ 14 Եթէ մեռանիցի մարդ կեցցէ՛, վախճանեալ զաւուրս կենաց իւրոց։ Սպասեցից մինչ միւսանգամ լինիցիմ[9205]. 15 ապա կոչեսցես զիս, եւ ես տա՛ց քեզ պատասխանի։ Զգործս ձեռաց քոց մի՛ մերժեր[9206]. 16 թուեցեր զգնացս իմ, եւ մի՛ անցցէ ինչ զքեւ ՚ի մեղաց իմոց։ 17 Կնքեցեր զանօրէնութիւնս իմ ՚ի քսակի. եւ նշանակեցեր թէ ակամայ ինչ յանցեայ։ 18 Սակայն եւ լեառն որ փլանելոց է, փլցի՛. եւ վէմ հնասցի ՚ի տեղւոջէ իւրմէ[9207]։ 19 Զքարինս ողորկեցին ջուրք, եւ ողողեցին ջուրք զդաշտս թանձրութեան երկրի։ Եւ զակնկալութիւն մարդոյ կորուսե՛ր[9208]. 20 մերժեցեր զնա ՚ի սպառ, եւ գնա՛ց. հաստատեցեր ՚ի վերայ նորա զերեսս՝ եւ արձակեցե՞ր։ 21 Թէպէտ եւ բազում որդիք լինիցին նորա՝ ո՛չ գիտէ. եւ եթէ սակաւք առնիցին՝ ո՛չ ճանաչէ։ 22 Այլ մարմինք նորա ախտացան ՚ի վերայ իւր, եւ ոգի նորա սգացաւ զինքն[9209]։

15
Գլուխ ԺԵ

1 Կրկնեալ անդրէն Եղիփազու Թեմնացւոյ ասէ.

2 Ապաքէն հանճարեղն ոգւով՝ իմաստութեամբ տացէ՛ պատասխանի. եւ լնուցո՞ւ աշխատութեամբ որովայնի. 3 յանդիմանել բանիւք որ ո՛չ իցէ արժան, խօսիւք որ ո՛չ իցէ յօգուտ[9210]։ 4 Զորոյ եւ դու զերկեւղ մերժեցեր, եւ գումարեցեր առաջի Տեառն զայդպիսի բանս։ 5 Պարտաւորեցա՛ր բանիւք բերանոյ քոյ, եւ ո՛չ քննեցեր զբանս հզօրաց։ 6 Կշտամբեսցէ զքեզ քո՛ բերան՝ եւ ո՛չ ես, շրթունք քո հակառա՛կ քեզ վկայեսցեն։ 7 Իսկ արդ՝ զիա՞րդ. միթէ առաջի՞ն քան զմարդիկ ծնեալ իցես. կամ յառա՞ջ քան զբլուրս հաստատեցար։ 8 Կամ զհրաման Տեառն լուա՞ր. թէ ՚ի քե՞զ եհաս իմաստութիւն։ 9 Զի՞նչ է, զոր դու գիտիցես, եւ մեք ո՛չ գիտիցեմք. կամ զի՞նչ դու իմանայցես՝ եւ ո՛չ մեք[9211]։ 10 Նաեւ ՚ի մե՛զ ծեր եւ հի՛ն աւուրց գոյ եւ երիցագոյն քան զհայր քո աւուրբք։ 11 Սակա՛ւս քան զորս մեղարն տանջեցար, եւ առաւե՛լ մեծաբանս խօսեցար[9212]։ 12 Ընդէ՞ր յանդգնեցաւ սիրտ քո, կամ ընդէ՞ր լկնեցան աչք քո. 13 զի թափեցեր զսրտմտութիւն առաջի Տեառն, եւ հաներ ՚ի բերանոյ քումմէ զբանս այդպիսիս[9213]։ 14 Ո՞ ոք իցէ մարդ որ եղեւ անարատ. կամ ո՞ ոք կանանցածին լինելոց է արդար[9214]։ 15 Զի եթէ սրբոց ո՛չ հաւատայ, եւ երկինք ո՛չ են անարատ առաջի նորա[9215]. 16 թող թէ այր գարշ եւ անսուրբ, որ ըմպէ զանօրէնութիւնս հանգոյն ըմպելւոյ[9216]։ 17 Պատմեցի՛ց քեզ Յոբ լո՛ւր ինձ. զոր ինչ տեսի պատմեցի՛ց քեզ[9217]. 18 զոր իմաստունք ասեն, եւ ո՛չ թաքուցին հարց իւրեանց[9218]։ 19 Նոցա՛ միայն տուաւ երկիր, եւ ո՛չ եկն օտարածին ՚ի վերայ նոցա։ 20 Ամենայն կեանք ամպարշտի հոգւովք. ա՛մք թուով տուեալ են հզօրի[9219], 21 եւ ա՛հ նորա յականջս նորա։ Յորժամ համարիցի թէ ՚ի խաղաղութեան իցէ, եկեսցէ՛ կործանումն նորա[9220]։ 22 Մի՛ հաւատասցէ դառնալ ՚ի խաւարէ, զի հրամայեալ է արդէն ՚ի ձեռս երկաթոյ[9221]։ 23 Կարգեալ է ՚ի կերակուր անգեղաց. գիտէ՛ ՚ի միտս իւր թէ մնալո՛ց է ՚ի կործանումն։ Օրն մթին զարհուրեցուսցէ զնա. 24 անձկութիւն եւ նեղութիւն հասցէ նմա. իբրեւ զօրավար յառաջակաց կործանեալ։ 25 Զի ամբարձ ձեռս ընդդէմ Տեառն, եւ առաջի Տեառն ամենակալի ընդվզեցաւ[9222]։ 26 Ընթացաւ առաջի նորա հպարտութեամբ, թանձրութեամբ վահանի իւրոյ։ 27 Զի ծածկեաց զերեսս իւր ճարպո՛վ իւրով, եւ արար երկսայրի յազդեր իւրում[9223]։ 28 Բնակեսցէ ՚ի քաղաքս աւերակս, եւ մտցէ ՚ի տունս անշէնս. զոր նոքա պատրաստեցին՝ ա՛յլք տարցին։ 29 Մի՛ մեծասցի, եւ մի՛ մնասցեն ինչք նորա, եւ մի՛ արկցէ յերկիր զստուեր[9224], 30 եւ մի՛ ապրեսցէ ՚ի խաւարէ։ Զբողբոջ նորա թառամեցուսցէ հողմ. թօթափեսցի՛ ծաղիկ նորա։ 31 Մի՛ հաւատասցէ՝ թէ հանդարտիցէ. սնոտի՛ք պատահեսցեն նմա[9225]։ 32 Կտրօն նորա տարաժա՛մ հարցի, եւ շառաւիղ նորա մի՛ բղխեսցէ։ 33 Իբրեւ զխակակութն տարաժա՛մ կթեսցի. թօթափեսցի իբրեւ զծաղիկ ձիթենւոյ։ 34 Զի վկայութիւն ամպարշտաց մա՛հ է. հո՛ւր այրեսցէ զտունս կաշառառուաց[9226]։ 35 Յղասցի՛ զցաւս, դիպեսցի՛ն նմա սնոտիք. որովա՛յն նորա կրեսցէ զնենգութիւն[9227]։

16
Գլուխ ԺԶ

1 Կրկնեալ անդրէն Յոբայ ասէ.

Ե 2 Լուա՛յ այդպիսի ինչս բազումս. մխիթարիչք չարեաց ամենեքեան[9228]։ 3 Իսկ արդ՝ միթէ կա՞րգ ինչ իցէ բանից հողմոյ. կամ թէ թախանձիցէ՞ ոք զքեզ, զի տացե՛ս պատասխանի[9229]։ 4 Եւ ե՛ս ընդ ձեզ խօսեցայց՝ եթէ հնազանդէր անձն ձեր ըստ իմո՛ւմ անձին։ 5 Արդ՝ զկծեցուցի՞ց եւ ես զձեզ բանիւք. շարժեցի՞ց եւ ես իբրեւ զձեզ զգլուխ իմ։ 6 Թերեւս լիցի՛ զօրութիւն ՚ի բերան իմ. զշարժել շրթանց իմոց ո՛չ խնայեցից[9230]։ 7 Զի եթէ խօսեցայց՝ ո՛չ փարատեսցեն ցաւք վիրաց իմոց, եւ եթէ լռիցեմ, նուազագո՞յն ինչ վիրաւորիցիմ։ 8 Ա՛յժմ կոտորեալ արար զիս, փտեալ՝ ընդարմացեալ. 9 եւ բո՛ւռն հարեալ զինէն ՚ի վկայութիւն եղեւ ինձ։ Եւ յարոյց ինձ զստութիւն իմ. քանզի արա՛ր ինձ ընդդէմ պատասխանի[9231]։ 10 Բարկութեամբ վարեալ կործանեա՛ց զիս. կրճտեաց ՚ի վերայ իմ զատամունս։ Նետք հինից նորա խաղացին ՚ի վերայ իմ. տիգաւ աչաց խաղաց ՚ի վերայ իմ։ 11 Արագ արա՛գ եհար զիս ՚ի ծո՛ւնկս. միանգամայն ասպատակեցին ՚ի վերայ իմ[9232]։ 12 Քանզի մատնեա՛ց զիս Տէր ՚ի ձեռս անիրաւին, եւ ՚ի մէջ ամպարշտա՛ց ընկէց զիս[9233]։ 13 Մինչդեռ ՚ի խաղաղութեան էի, քայքայեա՛ց զիս. առեալ զվարսից իմոց փետտեաց զիս։ Կացո՛յց զիս իբրեւ զդէտ. 14 պատեցին զիս տէգք։ Յանխնայ խոցոտեցին զերիկամունս իմ. եհեղ յերկիր զմաղձ իմ։ 15 Կործանեցին զիս հարուածովք ՚ի վերա՛յ հարուածոց։ Յարձակեցա՛ն ՚ի վերայ իմ զօրաւորք. 16 կարեցին քուրձ ընդ մորթ իմ։ Զօրութիւն իմ յերկիր շիջաւ[9234]. 17 խարշեցա՛ւ փոր իմ ՚ի լալոյ, եւ ՚ի վերայ արտեւանանց իմոց ստուերք մահու[9235]։ 18 Անիրաւութիւն ինչ ո՛չ էր ՚ի ձեռին իմում. աղօթք իմ սուրբ էին։ 19 Երկիր՝ մի՛ ծածկեր զարիւն մարմնոյ իմոյ, եւ մի՛ լիցի տեղի աղաղակի իմոյ։ 20 Եւ արդ ահա յերկի՛նս է վկայն իմ, եւ իրաւագէտն իմ ՚ի բարձունս։ 21 Հասցեն խնդրուածք իմ առ Տէր, եւ յանդիման նորա կաթեցուսցէ ա՛կն իմ։ 22 Եղիցի յանդիմանութիւն առն առաջի Տեառն, եւ որդւոյ մարդոյ առ ընկերի իւրում։ 23 Ամք թուով հասին ինձ. ընդ ճանապարհ անդա՛րձ գնացին[9236]։

17
Գլուխ ԺԷ

1 Հողմավա՛ր կորնչիմ. կարօտիմ գերեզմանի՝ եւ ո՛չ հասանեմ[9237]։ 2 Տառապիմ աշխատեալ՝ եւ զի՞նչ գործեցից։ Գողացա՛ն օտարք զստացուածս իմ. 3 ո՞վ է նա ընդ ձեռին իմում կապեսցի։ 4 Զի զսի՛րտս իւրեանց թաքուցին յիմաստութենէ. վասն այսորիկ մի՛ բարձրացուսցէ զնոսա[9238]։ 5 Մասին իւրում պատմեսցէ զչարութիւնս. աչք իմ ՚ի վերայ որդւոց հալեցան[9239]. 6 եդիր զիս բամբասանս ազգաց, եղէ նոցա ծա՛ղր[9240]։ 7 Շլացա՛ն ՚ի բարկութենէ աչք իմ. զի պաշարեալ եմ մեծապէս յամենեցունց։ 8 Զարմա՛նք կալան զճշմարիտս ՚ի վերայ այսոցիկ. արդար ՚ի վերայ անօրինի՛ յարիցէ։ 9 Կալցի՛ հաւատարիմն զիւր ճանապարհ. սուրբն ձեռօք առցէ քաջալերութիւն[9241]։ 10 Բայց արդ՝ աղէ դուք եկա՛յք յարեցարո՛ւք ամենեքեան. քանզի ո՛չ գտանեմ ՚ի ձեզ ճշմարտութիւն[9242]։ 11 Աւուրք իմ անցին շարաւով. պայթեցի՛ն երակք սրտի իմոյ։ 12 Զգիշեր՝ տի՛ւ եդին. լոյս մերժեալ յերեսաց խաւարի[9243]։ 13 Զի եթէ համբերեցից՝ դժո՛խք են տուն իմ. ՚ի միգի՛ տարածեալ են անկողինք իմ[9244]։ 14 Զմա՛հ կոչեցի ինձ հայր, մայր եւ քոյր ինձ՝ զերր։ 15 Արդ ո՞ւր է յոյսն իմ. կամ թէ զբարութիւնս իմ տեսանիցե՞մ[9245]։ 16 Կամ թէ ընդ ի՛ս իսկ ՚ի դժո՞խս իջանիցեն. կամ թէ միանգամայն ՚ի հո՛ղ իջանիցեմք։

18
Գլուխ ԺԸ

1 Կրկնեալ անդրէն Բաղդատայ Սաւքեցւոյ ասէ.

2 Մինչեւ յեր՞բ ո՛չ դադարիցես. հանդարտեա՛, զի մեք խօսեսցուք[9246]։ 3 Ընդէ՞ր իբրեւ զչորքոտանիս լռեալ եմք առաջի քո, 4 եւ դու մխեալ ես բարկութեամբ։ Իսկ արդ եթէ դու մեռանիցիս՝ անշէ՞ն մնայցէ առ ՚ի ներքոյ երկնից. կամ թէ եւ լերինք ՚ի հիմանէ տապալեսցի՞ն[9247]։ 5 Եւ լոյս ամպարշտաց շիջանիցի՛, եւ ո՛չ պատահեսցէ նոցա բոց[9248]։ 6 Եւ լոյս նորա խաւար ՚ի յարկի իւրում, եւ ճրա՛գ ՚ի վերայ նորա շիջցի[9249]։ 7 Որսասցեն յետինք զինչս նորա. սխալեալ են խորհուրդք նորա։ 8 Անկցի՛ ոտն նորա յորոգայթ, եւ շաղեսցի՛ ՚ի թակարդի[9250]։ 9 Եկեսցե՛ն ՚ի վերայ նորա որոգայթք. զօրացուսցէ՛ ՚ի վերայ նորա զծարաւիս։ 10 Զի թաքուցեա՛լ են յերկրի տոռունք նորա, եւ կալանք նորա շուրջանակի ՚ի վերայ շաւղաց նորա[9251]։ 11 Սատակեսցեն զնա ցաւք շուրջանակի. բազումք զոտիւք նորա պատեսցին 12 ՚ի նեղութեան սովոյ։ Պատրաստեալ է նմա կործանումն ահագին. կերիցին կնիք ոտից նորա[9252]։ 13 Կերիցէ մահտարաժամ զգեղեցկութիւն նորա[9253]. 14 վարեսցի բժշկութիւն ՚ի յարկաց նորա. հասցէ նմա տագնապաւ պատուհաս արքունի։ 15 Եւ բնակեսցէ իբրեւ ՚ի գիշերի ՚ի յարկի իւրում. ցրուեսցին վայելչութիւնք նորա ծծըմբով[9254]։ 16 ՚Ի ներքո՛ւստ արմատք նորա ցամաքեսցի, եւ ՚ի վերուստ անկցին հունձք նորա[9255]։ 17 Յիշատակ նորա կորիցէ յերկրէ, եւ ո՛չ գտցի անուն նորա առ երեսօք արտաքնովք։ 18 Մերժեսցեն զնա ՚ի լուսոյ ՚ի խաւար. եւ մի՛ եղիցի նմա ծանօթ ՚ի ժողովրդեան իւրում։ 19 Մի՛ լիցի ապրեալ ՚ի ներքոյ երկնից տուն նորա. այլ ՚ի նորայն կեցցեն օտա՛րք[9256]։ 20 Հեծեծեսցեն ՚ի վերայ նորա յետինք. զառաջինս կալա՛ն զարմանք[9257]։ 21 Թէ ա՞յս են տունք անիրաւաց, եւ ա՞յս տեղի այնոցիկ որք զՏէր ո՛չ ճանաչիցեն։

19
Գլուխ ԺԹ

1 Կրկնեալ անդրէն Յոբայ ասէ.

Զ 2 Մինչեւ յե՞րբ աշխա՛տ առնէք զանձն իմ, եւ խախտէք զիս բանիւք[9258]. 3 բայց գիտասջի՛ք զի Տէր արար ընդ իս ա՛յսպէս։ Բամբասէք զիս՝ եւ ո՞չ ամաչէք յարձակեալ ՚ի վերայ իմ[9259]։ 4 Այո՛, արդարեւ՝ ե՛ս մոլորեցայ եւ յի՛ս հանգուցեալ է մոլորութիւն. խօսե՛լ բան զոր ո՛չ է արժան. եւ բանք իմ մոլորեալ են՝ եւ ո՛չ են ՚ի դէ՛պ ժամանակի[9260]։ 5 Թողցո՛ւք զայդ որ յիմ վերայ մեծաբանեալ էք, եւ յարձակեալ էք ՚ի վերայ իմ նախատանօք[9261]։ 6 Արդ գիտասջիք՝ զի Տէր է որ խռովեացն, եւ ամուրս ՚ի վերայ իմ բարձրացոյց։ 7 Եւ ահա ծա՛ղր լինիմ նախատանօք, եւ ո՛չ խօսեցայց. աղաղակեցից՝ եւ ո՛չ ուստեք իցէ դատաստան[9262]։ 8 Շուրջ պատեալ եմ, եւ ո՛չ կարացից անցանել. ե՛դ ՚ի վերայ երեսաց իմոց խաւար։ 9 Մերկացոյց յինէն զփառս իմ. վերացո՛յց զպսակն ՚ի գլխոյ իմմէ։ 10 Պարուրեաց շուրջ զինեւ՝ եւ գնացի. եհատ իբրեւ զծառ զյոյս իմ. 11 եւ չարաչար բարկութեամբ վարեցաւ ընդ իս. համարեցաւ զիս իբրեւ զթշնամի։ 12 Միանգամայն հասին ՚ի վերայ իմ հէնք նորա. զճանապարհս իմ պատեցին դարանակալք։ 13 Հեռի՛ եղեն յինէն եղբարք իմ. ծանեա՛ն զօտարս քան զիս։ 14 Բարեկամք իմ անողո՛րմք եղեն. անգոսնեցի՛ն մերձաւորք իմ, եւ ծանօթք իմ մոռացա՛ն զանուն իմ[9263]։ 15 Դրացիք տան իմոյ եւ աղախնայք իմ օտա՛ր համարեցան զիս. այլազգի՛ թուէի առաջի նոցա։ 16 Զծառայ իմ կոչեցի՝ եւ ո՛չ լուաւ. բերան իմ աղաչէր՝ 17 եւ աղերսէի զկին իմ։ Կոչէի ողոքանօք զորդիս հարճից իմոց[9264]. 18 եւ նոքա յաւիտեան ուրացան զիս. յորժամ յառնեմ, բամբասե՛ն զիս։ 19 Գարշեցա՛ն յինէն ծանօթք իմ. եւ զորս ես սիրէի յարեա՛ն ՚ի վերայ իմ[9265]։ 20 Փտեցա՛ն մարմինք իմ ընդ մորթով իմով, եւ զոսկերս իմ ունի՛մ յատամունս։ 21 Ողորմեցարո՛ւք ինձ, ողորմեցարո՛ւք ինձ ո՛ բարեկամք. զի ձե՛ռն Տեառն մխեցաւ յիս։ 22 Ընդէ՞ր հալածէք դուք զիս իբրեւ զՏէր, եւ մարմնովք իմովք չիցէ՞ք յագեալ։ 23 Ո՛ տայր ինձ գրել զբանս իմ, եւ հանել զնոսա ՚ի մատեան յաւիտեան[9266]. 24 գրչաւ երկաթեաւ ՚ի կապարի, կամ ՚ի վէմս քանդակեալ առ ՚ի վկայութիւն[9267]։ 25 Քանզի գիտեմ զի մշտնջենաւո՛ր է որ լուծանելոցն է զիս յերկրի՝ յարուցանե՛լ[9268] 26 զմորթ իմ որ կրեաց զայս ամենայն։ ՚Ի Տեառնէ վճարեցաւ ինձ այս. 27 զոր ես անձին իմում իրագէ՛տ եմ. զոր ակն իմ ետես՝ եւ ո՛չ այլ ոք. ամենայն ինչ վախճանեցա՛ւ ՚ի ծոց իմ։ 28 Ապա թէ ասիցէք. Զի՞նչ խօսեսցուք առաջի նորա, եւ արմատ բանից գտցուք ՚ի նմա. 29 երկերո՛ւք եւ դուք ՚ի ծածկելոց։ Զի բարկութիւն ՚ի վերայ անօրինաց եկեսցէ, եւ ապա գիտասցեն թէ ո՛ւր է նիւթ նոցա[9269]։

20
Գլուխ Ի

1 Կրկնեալ անդրէն Սովփարայ Մինեցւոյ ասէ[9270].

2 Ո՛չ այդպէս կարծէի խօսել քեզ ընդդէմ մեր զայդ. ո՛չ ապաքէն իմաստնագո՛յնք իցէք քան զիս։ 3 Խրատո՛ւ ակնածութեան իմոյ լուայց, եւ ոգի յիմաստութենէ արասցէ ինձ պատասխանի[9271]։ 4 Միթէ զայդ յայսմ հետէ՞ գիտացեր. այլ յորմէ հետէ եդա՛ւ մարդ ՚ի վերայ երկրի։ 5 Զի ուրախութիւն ամպարշտաց բեկումն անհնարին, եւ խնդութիւն անօրինաց կորուստ։ 6 Եթէ ելանիցեն յերկի՛նս պատարագք նորա, եւ զոհք նորա յամպս մերձեսցին։ 7 Յորժամ համարեսցի թէ հաստատեալ իցէ՝ յա՛յնժամ ՚ի սպա՛ռ կորիցէ. եւ որ գիտէին զնա՝ ասասցեն թէ ո՞ւր է։ 8 Իբրեւ զերա՛զ թռուցեալ ո՛չ գտցի, թռեաւ իբրեւ զտեսիլ գիշերական[9272]։ 9 Ակն որ հայեցաւ ՚ի նա՝ ո՛չ յաւելցէ, եւ ո՛չ ծանիցէ զնա տեղի իւր[9273]։ 10 Զորդիս նորա սատակեսցե՛ն վատթարք. ձեռք նորա բորբոքեսցի՛ն ցաւովք։ 11 Ոսկերք նորա յագեսցին մանկութեամբ նորա, եւ ընդ նմին ՚ի հո՛ղ ննջեսցեն[9274]։ 12 Եթէ քաղցրասցի ՚ի բերան նորա չարութիւն՝ թաքուսցէ՛ զայն ՚ի ներքոյ լեզուի իւրոյ։ 13 Խնայեսցէ ՚ի նա, եւ մի՛ թողցէ զնա. եւ ժողովեսցէ զնա ՚ի մէջ կոկորդի իւրոյ[9275]. 14 եւ մի՛ կարասցէ օգնել անձին իւրում. լեղի իժի՛ ՚ի փորի իւրում։ 15 Մեծութիւն անիրաւութեամբ ժողովեալ՝ փսխեսցի. ՚ի տանէ նորա կորզեսցէ զնա հրեշտակ։ 16 Զսրտմտութիւն վիշապաց ծծեսցէ. սպանցէ զնա լեզու օձի։ 17 Մի՛ տեսցէ զկիթ արօտականաց, եւ մի՛ զարօտս մեղու եւ զկոգւոյ։ 18 ՚Ի զուր եւ ՚ի տարապարտուց վաստակեցաւ ՚ի մեծութիւն՝ ուստի ո՛չ ճաշակեսցէ, իբրեւ զխի՛ստ ինչ զանծամ եւ զանկոտոր։ 19 Զի զբազում տկարաց տունս խորտակեաց, եւ զյարկս յափշտակեաց եւ ո՛չ հաստատեաց։ 20 Չի՛ք փրկութիւն ստացուածոց նորա, ՚ի ցանկութեան իւրում ո՛չ ապրեսցի. 21 եւ մի՛ լիցին մթերք կերակրոց նորա։ Վասն այնորիկ մի՛ ծաղկեսցեն բարունակք նորա[9276]. 22 յորժամ համարեսցի թէ ահա լցեալ իցէ՝ նեղեսցի։ Ամենայն տագնապ հասցէ ՚ի վերայ նորա, 23 թէ զիա՞րդ լնուցու որովայն նորա։ Առաքեսցէ ՚ի վերայ նորա զսրտմտութիւն բարկութեան. արկցէ՛ զնովաւ ցաւս. 24 եւ մի՛ ապրեսցի ՚ի ձեռանէ երկաթոյ։ Խոցոտեսցէ՛ զնա աղեղն պղնձի. 25 անցցէ ընդ մարմինս նորա նետ։ Աստեղք շրջեսցին ՚ի յարկս նորա՝ արհաւի՛րք ՚ի վերայ նորա։ 26 Ամենայն խաւար նմա մնասցէ. կերիցէ՛ զնա հուր անշէջ։ Չարչարեսցէ եկամուտ զտուն նորա[9277]. 27 յայտնեսցեն երկինք զանօրէնութիւն նորա. յարիցէ ՚ի վերայ նորա երկիր։ 28 Քակտեսցէ կորուստ զտուն նորա ՚ի սպառ. հասցէ՛ ՚ի վերայ նորա օր բարկութեան։ 29 Ա՛յս բաժին է մարդոյ ամպարշտի առ ՚ի Տեառնէ. եւ ա՛յս ստացուածք ընչից նորայ յԱյցելուէն[9278]։

21
Գլուխ ԻԱ

1 Կրկնեալ անդրէն Յոբայ ասէ.

Է 2 Լուարո՛ւք լուարո՛ւք բանից իմոց։ Երանի՛ թէ մի՛ լինէր ՚ի ձէնջ այդ մխիթարութիւն։ 3 Ներեցէ՛ք ինձ եւ ես խօսեցա՛յց, եթէ ո՛չ այպանիցէք զբանիւք իմովք։ 4 Իսկ արդ չեւ՛ իմ կշտամբանքս ՚ի մարդկանէ իցեն. եւ կամ ընդէ՞ր ո՛չ բարկանայցեմ[9279]։ 5 Հայեցեալ ընդ իս զարմանա՞յք, եդեալ ձեռն ՚ի ծնօտի։ 6 Եթէ յո՛ւշ լինիցի ինձ, տագնապեցայց. զի ունի՛ն ցաւք զմարմինս իմ։ 7 Ընդէ՞ր բնաւ ամպարիշտք կենդանի իցեն, հնացեալք եւ ՚ի մեծութեան են։ 8 Սերմանք նոցա ըստ մի՛տս. եւ որդիք նոցա առաջի աչաց։ 9 Տունք նոցա աջողեալք. եւ երկեւղ եւ ո՛չ ուստեք. եւ տանջանք ՚ի Տեառնէ չե՛ն ՚ի վերայ նոցա։ 10 Արջառ նոցա ո՛չ սխալեաց ՚ի ծննդենէ. ապրեցա՛ւ յղի նոցա՝ եւ ո՛չ վրիպեցաւ. 11 եւ կան իբրեւ զխաշինս յաւիտենականս։ Մանկունք նոցա խաղան առաջի, 12 առեալ սաղմոսարան եւ քնար. եւ ուրա՛խ լինին ձայնիւ երգոց։ 13 Կատարեցին ՚ի բարութեան զկեանս իւրեանց, հանգստեա՛մբ ննջեցին ՚ի դժոխս։ 14 Եւ ասէ ցՏէր. ՚Ի բա՛ց կաց յինէն, զճանապարհս քո ճանաչել ո՛չ կամիմ։ 15 Զի՞նչ շահ է՝ զի ծառայեսցուք նմա, կամ զի՞նչ օգուտ՝ զի հանդիպեսցուք նմա[9280]։ 16 ՚Ի ձեռս նոցա էին բարութիւնք. եւ ՚ի գործս ամպարշտաց ո՛չ հայի։ 17 Սակայն եւ ճրագ ամպարշտաց շիջցի. եկեսցէ ՚ի վերայ նորա կործանումն. երկունք կալցին զնոսա ՚ի բարկութենէ[9281]։ 18 Եղիցին իբրեւ զյա՛րդ առաջի հողմոյ, կամ իբրեւ զփոշի զոր տարաւ մրրիկ։ 19 Սպառեսցեն զորդիս ինչք նորա. հատուսցէ նմա, եւ ծանուսցէ[9282]։ 20 Տեսցե՛ն աչք նորա զսպանումն իւր, եւ ՚ի Տեառնէ մի՛ ապրեսցի։ 21 Զի կա՛մք նորա ՚ի տան իւրում ընդ իւր, եւ զթիւ ամսոց նորա բաժանեսցեն[9283]։ 22 Ոչ ապաքէն՝ Տէր է որ ուսուցանէ զհանճար եւ զգիտութիւն, զի ինքն քննէ զիմաստունս։ 23 Այնպիսին մեռցի՛ ՚ի սաստկութիւն անզգամութեան իւրում. ամենեւին բարեկեցիկն եւ յաջողեալն[9284]։ 24 Փորն նորա լի՛ է ճարպով. ուղիղ նորա շճեսցէ[9285]։ 25 Նա վախճանեսցի ՚ի դառնութենէ անձին, ո՛չ ինչ կերեալ ՚ի բարութենէ։ 26 Առ հասարակ ննջեսցեն յերկրի. ե՛րր ծածկեաց զնոսա[9286]։ 27 Եւ արդ գիտեմ՝ զի յանդգնութեամբ հասեալ էք ՚ի վերայ իմ[9287]։ 28 Արդ ասացէք՝ թէ ո՛ւր է տուն իշխանին. եւ ո՛ւր է յարկ բնակութեան ամպարշտաց[9288]։ 29 Հարցէ՛ք զանցաւորս ճանապարհի, եւ զնշանս նոցա մի՛ օտարացուցանէք։ 30 Զի յօ՛ր կորստեան ստիպի չար. յօր բարկութեան իւրոյ վարեսցի[9289]։ 31 Ո՛ պատմեսցէ յանդիման նորա զճանապարհս նորա. եւ զոր ինչ ինքն գործեաց՝ ո՛ հատուսցէ նմա[9290]։ 32 Եւ ինքն ՚ի գերեզմանի գնաց, եւ ՚ի տապանի տքնեցաւ[9291]։ 33 Եւ քաղցրացան նմա խիճք հեղեղատի։ Եւ զհետ նորա ամենայն մարդ գնասցէ, եւ յառաջ քան զնա անթիւք[9292]։ 34 Եւ զիար՞դ մխիթարեցէք զիս սնոտեօք. եւ ինձ ձեւք դադարելն ո՛չինչ է[9293]։

22
Գլուխ ԻԲ

1 Կրկնեալ անդրէն Եղիփազու Թեմնացւոյ ասէ.

2 Ոչ ապաքէն Տէր է՝ որ ուսուցանէ զիմաստութիւն եւ զհանճար։ 3 Իսկ արդ զի՞ փո՛յթ է Տեառն, եթէ դու էիր անարատ գործովք քովք. կամ զի՞նչ օգուտ է թէ պարզեսցես զճանապարհս քո[9294]։ 4 Կամ համարեա՞լ ինչ զքեզ յանդիմանեսցէ՞ զքեզ, եւ մտանիցէ՞ ընդ քեզ ՚ի դատաստան։ 5 Ոչ ապաքէն չարութիւն քո բազո՛ւմ է, եւ անթի՛ւ են մեղք քո։ 6 Գրաւեցե՛ր դու զեղբարս քո տարապարտուց, եւ զզգեստ մերկոց զերծե՛ր։ 7 Ջուր ծարաւեաց ո՛չ արբուցեր, եւ զհաց քաղցելոց հատեր[9295]։ 8 Ա՛կն առեր երեսաց ոմանց, եւ բնակեցուցեր զնոսա յերկրի։ 9 Արձակեցեր զայրիս ունայնս, եւ զորբս չարչարեցե՛ր։ 10 Եւ արդ պատեցան զքեւ որոգայթք, եւ տագնապեա՛ց զքեզ պատերազմ անհնարին։ 11 Լոյսն քո քեզ խաւա՛ր դիպեցաւ. եւ ՚ի քուն ծածկեաց զքեզ ջուր։ 12 Միթէ որ ՚ի բարձունս նայի ո՞չ տեսանիցէ. նա աւանիկ զզգածեալսն ամբարտաւանութեամբ խոնարհեցո՛յց[9296]։ 13 Եւ ասացեր թէ զի՞ ծանեաւ Հզօրն. կամ թէ ՚ի միգի՞ դատիցի։ 14 Ա՛մպ ծածկութիւն նորա, եւ ո՞չ երեւեսցի. եւ ընդ ծի՞ր երկնից շրջեսցի։ 15 Մի՝ զշաւիղս յաւիտենականս պահեսցէ, զորս կոխեսցեն արք արդարք[9297]՝ 16 որք յափշտակեցան տարաժամ։ Գե՛տ բղխեալ հիմունք նոցա[9298]. 17 ոյք ասէին. Զի՞ արասցէ մեզ Տէր, կամ զի՞նչ ածցէ ՚ի վերայ մեր Ամենակալն։ 18 Եւ նա ելի՛ց զտունս նոցա բարութեամբ. բայց խորհուրդ ամպարշտաց հեռի՛ է ՚ի նմանէ։ 19 Տեսեալ արդարոց ծիծաղեցա՛ն. անարատին՝ եւ արհամարհեաց։ 20 Եթէ չէ՞ր ապականեալ հաստատութիւն նոցա. եւ զմնացորդս նոցա կերիցէ՛ հուր։ 21 Բայց աղէ՝ լեր խի՛ստ եթէ ժուժկալեսցես։ Եւ եթէ պտուղ քո եղիցի ՚ի բարութիւնս[9299]. 22 ընկալ ՚ի բերանոյ նորա դաւանութիւն, եւ ա՛ռ զբանս նորա ՚ի սրտի քո[9300]։ 23 Եւ եթէ դարձցիս՝ եւ խոնարհեցուսցես զանձն քո առաջի Տեառն, հեռի՛ արարեր ՚ի յարկի քում զանիրաւութիւն[9301]։ 24 Նստցիս յամրութիւն վիմի, եւ իբրեւ ՚ի վէմ ձորոյն Սովփերայ[9302]։ 25 Եւ եղիցի Ամենակալն օգնական քեզ ՚ի թշնամեաց. եւ յստա՛կ հատուսցէ քեզ իբրեւ զարծաթ զտեալ։ 26 Ապա համարձակեսցիս առաջի Տեառն. հայեցեալ յերկին զուարթութեամբ[9303]։ 27 Յաղաչե՛լ քում առ նա լուիցէ քեզ. տացէ՛ քեզ հատուցանել զաղօթս քո։ 28 Դարձուսցէ քեզ զյարկն արդարութեան. եւ ՚ի ճանապարհս քո եղիցի լո՛յս[9304]։ 29 Զի խոնարհեցուցեր զանձն, եւ ասացեր թէ ամբարտաւանեցի։ Եւ զխոնարհս աչօք՝ կեցուսցէ՛. 30 եւ փրկեսցէ զանարատն, եւ ապրեսցիս սրբութեամբ ձեռաց քոց[9305]։

23
Գլուխ ԻԳ

1 Կրկնեալ անդրէն Յոբայ ասէ.

Ը 2 Նա՝ եւ ե՛ս գիտեմ զի ՚ի ձեռանէ իմմէ՛ է յանդիմանութիւն իմ. եւ ձեռն նորա ծանրացաւ ՚ի վերայ հեծութեան իմոյ։ 3 Իսկ ո՞վ ծանուսցէ եթէ գտից զՆա, եւ հասից նմա ՚ի սպառ[9306]։ 4 Եւ ասացից առաջի նորա զիրաւունս. լցի՛ց զբերան իմ յանդիմանութեամբ։ 5 Ծանեա՛յց զողոքանս զոր ընդ իս խօսիցի. խելամո՛ւտ եղէց այնմ զոր ինձն պատմիցէ։ 6 Եւ բազում զօրութեամբ եկեսցէ ՚ի վերայ իմ. եթէ զպատուհաս իւր ՚ի գործ ո՛չ արկանիցէ։ 7 Զի ճշմարտութիւն եւ յանդիմանութիւն ՚ի նմանէ է, հանցէ ՚ի սպառ զիրաւունս իմ։ 8 Եթէ յառաջագոյն երթայցէ՝ ո՛չ եւս իցեմ, եւ զվերջինսն զի՞ գիտիցեմ[9307]։ 9 Զձախ այնորիկ որ արարն զնա՝ ո՛չ կալայ, եւ եթէ արկցէ զաջ իւր զինեւ՝ սակայն եւ այնպէս ո՛չ տեսից։ 10 Զի ինքն գիտէ զճանապարհս իմ, եւ քննեաց զիս իբրեւ զոսկի[9308]։ 11 Հասի՛ց ՚ի պատուիրանս նորա. զճանապարհս նորա պահեցից եւ ո՛չ եւս թիւրեցայց։ 12 Զպատուիրանօք նորա ո՛չ անցից՝ զի մի՛ մեռանիցիմ. ՚ի ծո՛ց իմ թաքուցից զբանս նորա[9309]։ 13 Ապա թէ նա ա՛յնպէս դատեցաւ, ո՞ իցէ որ ընդդէմ դառնայցէ նմա. զի զոր ինքն կամեցաւ եւ արա՛ր[9310]։ 14 Վասն այնորիկ առ նա՛ փութացայց. խրատեալ զնորի՛ն հոգացայց[9311]։ 15 ՚Ի վերայ այսոցիկ յերեսաց նորա տագնապեցայց, եւ ՚ի միտ առից եւ զարհուրեցայց ՚ի նմանէ։ 16 Զի Տէր հիւանդացոյց զսիրտ իմ, եւ Ամենակալն պագնապեաց զիս։ 17 Զի ո՛չ գիտէի թէ գայցէ ՚ի վերայ իմ խաւար. առաջի երեսաց իմոց ծածկեաց մէգ։

24
Գլուխ ԻԴ

1 Ընդէ՞ր զՏէր մոռացան ամպարհաւաճք[9312]. 2 եւ ամպարիշտք անցին ըստ սահման։ Զհօտ հանդերձ հովուօք յափշտակեցին. 3 զէշ որբոյն վարեցին, եւ զեզն այրւոյն գրաւեցին։ 4 Խոտորեցուցին զտկարս ՚ի ճանապարհէ արդարութեան. առ հասարա՛կ ղօղեցուցին զհեզս երկրի. 5 դիպեցան իբրեւ զցիռս ՚ի վայրի։ Վասն իմ ծախեցին զգործ իւրեանց. քաղցրացաւ նոցա հաց ընդ լկտիս[9313]։ 6 Զանդ տհաս որ ո՛չ իւրեանց էր՝ հնձեցին. տկարք զայգիս ամպարշտաց անհա՛ց եւ անվարձ գործեցին։ 7 Զմերկս բազումս ննջեցուցի՛ն առանց հանդերձից. զզգեստ անձանց նոցա զերծին։ 8 ՚Ի ցօղոյ լերանց տամկանան. քանզի ո՛չ գոյր նոցա յարկ. արկին զինքեանց ընդ վիմաւ[9314]։ 9 Յափշտակեցին զորբն ՚ի ստենէ, եւ զանկածն տառապեցուցին[9315]։ 10 Զմերկն ննջեցուցին առանց հանդերձի տարապարտուց. հատին զհաց քաղցելոց[9316]։ 11 Յանձուկս դարանակալ եղեն ՚ի տարապարտուց. զճանապարհս արդարութեան ո՛չ գիտացին։ 12 Որք ՚ի քաղաքաց եւ ՚ի տանց իւրեանց զրկեցան, անձինք տղայոց մեծամե՛ծս հեծեծեցին. եւ նա ա՛յնմ այցելութիւն ընդէ՞ր ո՛չ առնիցէ[9317]։ 13 Յերկրի էին նոքա՝ եւ ո՛չ ծանեան. զճանապարհս արդարութեան ո՛չ գիտացին, եւ ընդ շաւիղս նորա ո՛չ գնացին։ 14 Ծանուցեալ զգործս նոցա մատնեաց զնոսա ՚ի խաւար. եւ զցա՛յգ եղիցին իբրեւ զգողս[9318]։ 15 Եւ աչք շնացելոյն պահեսցեն զխաւար. եւ ասիցէ թէ ո՛չ զականիցէ զիս ակն. եւ քօղ արկ զերեսօք իւրովք[9319]։ 16 Փորեա՛ց ընդ մութ զտուն իւր. ՚ի տուէ կնքեցին զանձինս, եւ ո՛չ ծանեան զլոյս։ 17 Եւ եթէ միանգամայն առաւօտ նոցա ՚ի ստուերս մահու է, եւ եթէ ՚ի միտ առնուցու զխռովութիւն ստուերա՛ց մահու[9320]. 18 Թեթեւագո՛յն է ՚ի վերայ ջուրցն երեսաց։ Կործանեսցի մասն նոցա ՚ի վերայ երկրի. երեւեսցի տունկ նոցա ՚ի վերայ ցամաք երկրի։ 19 Զի զանթանոցիկ որբոյն յափշտակեցին. ընդդէմ յիշատակեցան նմա մեղք։ Իբրեւ զմառախուղ ցօղոյ եղեւ անյայտ[9321]. 20 հատուսցի նմա որ ինչ արարն։ Խորտակեսցի ամենայն անիրաւ հանգոյն փայտի անբժշկականի[9322]։ 21 Զի ամլոյն բարի ո՛չ արար, եւ ամուրւոյն ո՛չ ողորմեցաւ. 22 սրտմտութեամբ կործանեաց զտկարս։ Եւ թէպէտ եւ յարիցէ, մի՛ հաւատասցէ կենաց իւրոց։ 23 Հիւանդացեալ՝ եւ մի՛ ակնկալցի ողջանալոյ, այլ անկցի ախտիւ. զի զբազումս չարչարեաց բարձրութիւն նորա։ 24 Թարշամեսցի՛ իբրեւ զբանջար ՚ի տօթի. կամ իբրեւ զհասկ ինքնին անկեալ ՚ի ցօղնոյ[9323]։ 25 Ապա թէ իցէ ոք որ ասիցէ զինէն սո՛ւտ խօսել, դիցէ՛ զբանս իմ յոչինչ։

25
Գլուխ ԻԵ

1 Կրկնեալ անդրէն Բաղդատայ Սաւքեցւոյ ասէ.

2 Իսկ արդ առա՞կ ինչ իցէ ա՛հն առ ՚ի Նմանէ, որ առնէ զամենայն ինչ ՚ի բարձունս[9324]։ 3 Մի՛ ոք կարծեսցէ թէ գուցէ յապաղումն հինից նորա. յո՞յր վերայ ո՛չ եկեսցէ դարանակալութիւն առ ՚ի նմանէ[9325]։ 4 Զիա՞րդ լինիցի մարդ արդար առաջի Տեառն. կամ ո՞վ սրբեսցէ զանձն իւր ՚ի կանանցածնաց[9326]։ 5 Զի եթէ լուսնի՛ հրամայեսցէ, եւ ո՛չ ծագէ. եւ աստեղք ո՛չ են սուրբ առաջի նորա. 6 թո՛ղ թէ մարդ ե՛րր, եւ որդի մարդոյ որդն։

26
Գլուխ ԻԶ

1 Կրկնեալ անդրէն Յոբայ ասէ.

Թ 2 Յո՞ մօտիցիս, կամ ո՞ւմ օգնակա՛ն լինելոց իցես։ Ո՞չ ապաքէն ա՛յնմ որոյ բազո՛ւմ է զօրութիւն, եւ որոյ հզօ՛ր է բազուկ իւր։ 3 Ընդ ո՞ւմ խորհրդակից լինիցիս. ո՞չ ընդ այնմ որոյ ամենայն իմաստութիւն է[9327]։ 4 Զո՞յր զհետ երթիցես, եթէ ո՛չ որոյ մեծ է զօրութիւն. ո՞ւմ պատմեցեր բան. եւ ո՞յր շունչ՝ ել ՚ի քէն։ 5 Միթէ սկա՛յք ծնանիցին ՚ի ներքուստ ջրոյ, եւ ՚ի դրացեաց նորա։ 6 Մե՛րկ են դժոխք առաջի նորա՝ եւ չի՛ք զգեստ կորստեան։ Ձգեաց զհիւսւսի զոչընչի՛ւ. 7 կախեաց զերկիր ՚ի վերայ ոչնչի։ 8 Ծրարէ զջուրս յամպս իւր, եւ ո՛չ պատառեցաւ մէ՛գ ՚ի ներքոյ նորա[9328]։ 9 Որ ունի զերեսս աթոռոյ, թռուցանէ՛ նովաւ զմէգ իւր[9329]։ 10 Հրամա՛ն պատեաց զերեսօք ջրոյ՝ մինչ ՚ի վախճան լուսոյ ընդ խաւարի։ 11 Սիւնք երկնից թռեան եւ զարհուրեցան ՚ի սաստէ նորա։ 12 Զօրութեամբ հանդարտեցոյց զծով. իմաստութեամբ նորա տարածեալ է համատարածն։ 13 Աղխ երկնից սարսեցին ՚ի նմանէ. հրամանաւ իւրով սպան զվիշապն ապստամբ[9330]։ 14 Ահա ա՛յս է մասն ճանապարհի նորա։ Եւ տակաւին զշիթս բանից նորա լուիցո՛ւք նովաւ. զզօրութիւն որոտման նորա ո՞ գիտէ՝ յորժամ առնիցէ։

27
Գլուխ ԻԷ

1 Դարձեալ յաւելեալ Յոբայ յառակի իւրում ասէ.

Ժ 2 Կենդանի՛ է Տէր որ այսպէս դատեցաւ զիս. եւ Ամենակալն որ դառնացոյց զանձն իմ։ 3 Եթէ տակաւին իցէ յիս շունչ իմ. եւ հոգի աստուածեղէն շուրջ զինեւ յռնգունս. 4 ո՛չ խօսեսցին շրթունք իմ անօրէնութիւն, եւ ո՛չ անձն իմ խորհեսցի անիրաւութիւն։ 5 Մի՛ լիցի ինձ ասել զձեզ արդարս մինչեւ մեռանիցիմ. զի ո՛չ փոխեցից զանմեղութիւն իմ[9331]։ 6 Արդարութեա՛ն անսացեալ եւ ո՛չ մեկնեցայց. զի ո՛չ գիտեմ զանձին գործեալ զանպատեհս[9332]։ 7 Սակայն թէեւ էին թշնամիք իմ իբրեւ զկործանումն ամպարշտաց, եւ յարուցեալքն ՚ի վերայ իմ իբրեւ զկորուստ անօրինաց։ 8 Եւ զի՞նչ է յոյս ամպարշտի զի յեցեալ կայցէ. վստահացեալ ՚ի Տէր թէ ապրիցէ՞[9333]. 9 կամ թէ խնդրուածոց նորա լուիցէ Տէր։ Եթէ ՚ի հասանել ՚ի վերայ նորա տագնապի[9334], 10 ո՛չ ունիցի համարձակութիւն առաջի նորա. կամ ՚ի կարդալ նորա առ նա, լուիցէ՞ նմա[9335]։ 11 Այլ պատմեցի՛ց ձեզ զինչ է ՚ի ձեռին Տեառն, եւ որ իցէ՛ յԱմենակալին, ո՛չ ստեցից[9336]։ 12 Ահաւասիկ ամենեքին իսկ գիտէք. զի սնոտիս զսնոտւովք պատէք[9337]։ 13 Ա՛յս մա՛սն է մարդոյ ամպարշտի ՚ի Տեառնէ. ստացուած հզօրաց եկեսցէ ՚ի վերայ նորա յԱմենակալէն[9338]։ 14 Զի եթէ բազում ծնանիցին նմա որդիք, ՚ի սպանո՛ւմն եղիցին, եւ եթէ յերիտասարդութիւն հասցեն՝ մուրացիկ շրջեսցին[9339]։ 15 Եւ որ զնովաւն իցեն մահուա՛մբ վախճանեսցին. այրեաց նոցա մի՛ ոք ողորմեսցի։ 16 Եւ եթէ ժողովեսցէ իբրեւ զհող զարծաթ, եւ հանգոյն կաւոյ պատրաստեսցէ զոսկի, 17 զայն ամենայն արդա՛րք ստասցին, եւ զինչս նորա ճշմարիտք կալցին։ 18 Եղեւ տուն նորա իբրեւ զցեց, եւ իբրեւ զսարդիոստայն[9340]։ 19 Մեծատուն ննջեաց, եւ ո՛չ եւս յաւելցէ յառնել. զաչս իւր եբա՛ց՝ եւ ո՛չ եւս իցէ։ 20 Պատահեսցին նմա իբրեւ զջուր ցաւք. գիշերի ծածկեաց զնա մութ[9341]։ 21 Առցէ՛ զնա խորշակ եւ գնայցէ. 22 եւ հոսեսցէ զնա ՚ի տեղւոջէ իւրմէ. 23 եւ ընկեսցէ զնա՝ եւ մի՛ խնայեսցէ. ՚ի ձեռանէ նորա փախստիւ փախիցէ։ Ծափ զծափի՛ հարցէ ՚ի վերայ նորա, եւ քարշեսցէ՛ զնա ՚ի տեղւոջէ իւրմէ։

28
Գլուխ ԻԸ

1 Զի է՛ տեղի արծաթոյ՝ ուստի լինի, եւ տեղի ոսկւոյ ուստի կղկղի։ 2 Երկաթ ՚ի հողոյ լինի, եւ պղինձ հանգոյն քարի տաշի։ 3 Կա՛րգ եդ խաւարի. եւ զամենայն վախճան ի՛նքն ճշմարտէ, զքա՛ր եւ զխաւար՝ եւ զստուերս մահու. 4 զխրամ հեղեղատի ՚ի փոշւոյ։ Եւ որ մոռանան զճանապարհս արդարութեան՝ տկարասցի՛ն ՚ի մարդկանէ։ 5 Երկիր՝ ՚ի նմանէ՛ ելցէ հաց, եւ ՚ի ներքոյ նորա իբրեւ զհուր շրջեցաւ[9342]։ 6 Տեղի շափիղ՚այի քարինք նորա՝ եւ հող նորա ոսկի՛[9343]։ 7 Շաւի՛ղ է զոր ո՛չ ծանեաւ թռչուն, եւ ո՛չ դիտեաց զնա ա՛կն անգեղ։ 8 Եւ ո՛չ կոխեցին զնա որդիք ամբարտաւանից. ո՛չ անց ՚ի նա առեւծ։ 9 Յապառաժն ձգեաց զձեռն իւր. տապալեա՛ց զլերինս ՚ի հիմանէ։ 10 Զպոյտ գետոց պատառեաց. զամենայն պատուականս ետես ակն իմ[9344]։ 11 Զխորս գետոց յայտնեա՛ց. եւ եցոյց զզօրութիւն իւր ՚ի լոյս[9345]։ 12 Իսկ իմաստութիւն ուստի՞ գտաւ, կամ զի՞նչ տեղի իցէ հանճարոյ։ 13 Ո՛չ գիտէ մարդ զճանապարհս նորա, եւ ո՛չ գտաւ ՚ի մէջ մարդկան։ 14 Անդունդք ասացին թէ չէ՛ առ իս, եւ ծով ասաց թէ չէ՛ ընդ ինեւ։ 15 Ո՛չ տացի գրաւական ընդ նորա, եւ ո՛չ կշռեսցի արծաթ ընդ գնոց նորա[9346]։ 16 Եւ ո՛չ բարձցի ընդ ոսկւոյն Սովփերայ. ընդ եղնգանն պատուականի՝ եւ ընդ շափիղ՚այի։ 17 Ո՛չ զուգեսցի ընդ նմա ոսկի եւ ապակի. եւ ՚ի գինս նորա անօթք ոսկեղէնք։ 18 Բարձրութիւնք եւ խորութիւնք ո՛չ յիշեսցին. եւ ձգեաց զիմաստութիւն քան զներքսագոյնս[9347]։ 19 Ո՛չ հաւասարեսցէ նմա տպազիոնն Եթւովպացւոց. ընդ ոսկւոյ սրբոյ ո՛չ բարձցի[9348]։ 20 Իսկ իմաստութիւն ուստի՞ գտաւ, եւ զի՞նչ իցէ տեղի հանճարոյ։ 21 Ղօղեա՛լ է ՚ի մարդկանէ, եւ ՚ի թռչնոց երկնից ծածկեցաւ։ 22 Կորուստ եւ մահ ասացին. Լուա՛ք զփառաւորութենէ նորա։ 23 Եւ Տէր դիւրաւ ընծայեցոյց զճանապարհս նորա[9349]։ 24 Քանզի ինքն գիտէ զտեղի նորա, եւ ինքն տեսանէ զամենայն առ ՚ի ներքոյ երկնից։ Քանզի ինքն գիտէ զամենայն[9350] 25 զոր արար յերկրի, զկշիռ հողմոյ, եւ զչափ ջրոց զոր արար։ 26 Ինքն ետես եւ համարեցաւ. եւ զճանապարհ նորա արձակմամբ բարբառոյ[9351]։ 27 Յայնժամ ետես զնա՝ եւ պատմեա՛ց զնմանէ։ Պատրաստեալ քննեաց, 28 եւ ասէ՛ ցմարդ. Ահա աստուածպաշտութի՛ւն է իմաստութիւն, եւ մեկնե՛լ ՚ի չարեաց է հանճար։

29
Գլուխ ԻԹ

1 Դարձեալ յաւելեալ Յոբայ յառակի իւրում ասէ[9352].

ԺԱ 2 Ո՛ առնէր զիս ըստ ամսոց աւուրցն առաջնոց, յորս Աստուած պահէր զիս։ 3 Յորժամ լուսաւո՛ր էր ճրագ նորա ՚ի վերայ գլխո՛յ իմոյ։ Յորժամ լուսո՛վ նորա գնայի ՚ի խաւարի։ 4 Յորժամ կայի զուարճացեալ ՚ի ճանապարհի։ Յորժամ Տէր այցելութիւն առնէր տա՛ն իմում[9353]։ 5 Յորժամ զգածեալն էի մեծութեամբ, եւ շուրջ զինեւ ծառայք[9354]։ 6 Յորժամ թանային ճանապարհք իմ կոգւով, եւ ոռոգանէին լերինք իմ կաթամբ։ 7 Յորժամ ելանէի ընդ առաւօտս ՚ի քաղաքն, եւ արկանէր ՚ի հրապարակս աթոռ իմ։ 8 Տեսանէին զիս երիտասարդք՝ եւ թաքչէին. եւ ծերք՝ եւ յոտն կային[9355]։ 9 Ճո՛խք դադարէին ՚ի խօսելոյ, եւ դնէին մատունս ՚ի վերայ բերանոյ իւրեանց[9356]։ 10 Ոյք լսէին զինէն՝ երանէի՛ն ինձ. եւ լեզուք նոցա ՚ի քիմս իւրեանց կցեցան։ 11 Զի ունկն որ լսէր՝ երանի՛ տայր ինձ. եւ ակն որ տեսանէր՝ խորշէր յինէն։ 12 Զի փրկեցի զաղքատն ՚ի ձեռանէ հզօրին. եւ որբոյ որոյ ո՛չ էր օգնական՝ օգնեցի՛։ 13 Օրհնութիւն կորուսելոյն ՚ի վերայ իմ եկեսցէ. եւ բերան այրւոյն զիս օրհնեաց։ 14 Զարդարութիւն զգեցեալ էի, եւ արկեալ զիրաւունս հանգոյն կրկնոցի[9357]։ 15 Ա՛չք էի կուրաց, եւ ո՛տք կաղաց. 16 հա՛յր էի ես տկարաց։ Դատաստան զոր ո՛չ գիտէի քննէի՛։ 17 Խորտակէի զկզակս անիրաւաց, եւ ՚ի միջոյ ժանեաց նոցա կորզէի զյափշտակութիւն։ 18 Ասէի. Թերեւս հասա՛կ իմ ծերասցի, եւ իբրեւ զծառ արմաւոյ բազո՛ւմ ժամանակս կեցից[9358]։ 19 Արմատ ընդարձակեալ ՚ի վերայ ջրոց, եւ ցօղ հանգիցէ ՚ի վերայ հնձոց իմոց[9359]։ 20 Կարծիքն իմ ընդունայն եղեն ինձ. գործիք իմ եւ աղեղն իմ ՚ի ձեռին նորա գնաց[9360]։ 21 Յինէ՛ն լուեալ անսային, եւ կարկէին ՚ի խորհրդեան իմում. 22 ՚ի բանս իմ ո՛չ յաւելուին։ Խնդալից լինէին յորժամ խօսէի ընդ նոսա։ 23 Իբրեւ զերկիր ծարաւի որ սպասիցէ անձրեւի՝ եւ նոքա իմո՛ց խօսից[9361]։ 24 Եթէ ծիծաղէի ընդ նոսա, ո՛չ հաւատային. եւ լոյս երեսաց իմոց ո՛չ նուաղէր։ 25 Ընտրէի՛ զճանապարհս նոցա, եւ նստէի իշխան. եւ բնակէի իբրեւ զթագաւոր ՚ի մէջ զօրականաց։ Զոր օրինակ գրգանօքն մխիթարէի[9362]։

30
Գլուխ Լ

1 Արդ ծիծաղին զինեւ յետինք։ Արդ խրատեն զիս ՚ի միասին, զորոց պախարակէի զհարս նոցա. զոր ո՛չ համարէի լինել հաւասար շանց արօտականաց իմոց[9363]։ 2 Նաեւ զօրութիւն ձեռաց նոցա ընդէ՞ր էր ինձ։ ՚Ի վերայ նոցա կորեաւ վախճան[9364]. 3 ՚ի կարօտութեան եւ ՚ի սովի անծնունդ։ Որ փախչէին երէկ յանջրդւոյ, յանձկութենէ եւ ՚ի թշուառութենէ[9365]։ 4 Որք պատէին խարշափո՛ւն բանջարով. որոց բանջա՛րն իսկ էր կերակուր։ Անարգք եւ արհամարհեալք կարօտեալք յամենայն բարութենէ[9366], 5 որք եւ զարմատս փայտից ծամէին ՚ի սաստի՛կ սովոյ։ Յարեա՛ն ՚ի վերայ իմ գողք. 6 որոց տունք իւրեանց էին ծակք վիմաց, ՚ի մէջ արձագանգաց գոչեսցեն[9367]. 7 որք ընդ խռուովք վայրենեօք բնակեալ էին։ 8 Որդիք անզգամաց եւ անուանարկաց, եւ շիջելափառք յերկրէ[9368]։ 9 Արդ քնա՛ր եմ ես նոցա, եւ զի՛ս ունին բամբասանս[9369]։ 10 Գարշեցա՛ն յինէն մեկնեալք ՚ի հեռաստանէ. եւ յերեսաց իմոց թուք ո՛չ խնայէին[9370]։ 11 Զի բացեալ զկապարճս իւր խոցոտեա՛ց զիս, եւ սա՛նձս երեսաց իմ առաքեաց[9371]։ 12 Յարեա՛ն ՚ի վերայ աջոյ շառաւեղի. զոտս իւր ձգեաց՝ եւ ճանապա՛րհ արար ՚ի վերայ իմ։ 13 Ընդ շաւիղս կորստեան նոցա շփեցան շաւիղք իմ։ Մերկացո՛յց զպատմուճան իմ. նետի՛ւք իւրովք խոցոտեաց զիս[9372]. 14 մատուցեալ որպէս եւ կամի։ Ցաւօք վարակեալ եմ[9373]. 15 դարձեալ են յիս ցաւք։ Գնա՛ց յինէն յոյս իբրեւ զհողմ, եւ իբրեւ զմէգ փրկութիւն իմ։ 16 Եւ արդ զինեւ՛ զեղծցի անձն իմ։ Ունին զիս աւուրք ցաւոց. 17 գիշերի ոսկերք իմ խարշեցան, եւ ջիլք իմ լուծեալ են։ 18 Բազո՛ւմ զօրութեամբ ձեռն արկ զպատմուճանաւ իմով, եւ իբրեւ զժապաւէն պատմուճանի իմոյ շո՛ւրջ կալաւ զիս։ 19 Համարի զիս հանգոյն կաւոյ. ՚ի հող եւ ՚ի մոխիր է բաժին իմ։ 20 Աղաղակեցի առ քեզ՝ եւ ո՛չ լուիցես ինձ. կացին եւ հայեցան յիս[9374]։ 21 Պատահեցա՛ր ինձ անողորմ, հզօ՛ր ձեռամբ հարեր զիս։ 22 Կարգեցեր զիս ՚ի ցա՛ւս, եւ ընկեցեր զիս ՚ի փրկութենէ։ 23 Գիտեմ զի մա՛հ սատակեսցէ զիս. զի բնակութիւն ամենայն մահկանացուի երկի՛ր է։ 24 Երանի՛ թէ կարէի զանձն իմ վարժել, կամ աղաչել զա՛յլ՝ եւ առնէր ինձ զայն։ 25 Եւ ես ՚ի վերայ ամենայն տկարի լայի, եւ հեծեծէի յորժամ տեսանէի զայր ՚ի վիշտս, 26 եւ ունէի ՚ի բարութեան. եւ ահաւասիկ պատահեցին ինձ առաւել աւուրք չարեաց[9375]։ 27 Որովայն իմ եռայ, եւ ո՛չ դադարեսցէ. ժամանեցին ինձ աւուրք աղքատութեան[9376]։ 28 Նեղեալ շրջեցայց առանց բերանակապի. կացի՛ ՚ի մէջ եկեղեցւոյ աղաղակ բարձեալ։ 29 Եղբայր եղէ համբարուաց, եւ ընկեր ջայլեմանց։ 30 Մորթ իմ սեւացա՛ւ սաստկագոյն, եւ ոսկերք իմ ՚ի տօթոյ։ 31 Դարձա՛ւ ՚ի սուգ քնար իմ, եւ սիրտ իմ եւ երգ իմ ՚ի լալիւն[9377]։

31
Գլուխ ԼԱ

1 Ուխտ եդի ընդ աչս իմ եւ ո՛չ հայեցաւ ՚ի կոյս[9378]. 2 եւ բաժանեաց Աստուած ՚ի վերուստ, եւ ժառանգութիւն Բաւականին ՚ի բարձանց։ 3 Ոչ ապաքէն կորո՛ւստ անիրաւին, եւ տարագրութիւն այնոցիկ ոյք գործեն զանօրէնութիւն։ 4 Ոչ ապաքէն Ինքն տեսցէ զճանապարհս իմ. եւ ամենայն գնացք իմ թուեսցին։ 5 Եթէ գնացեա՛լ իցեմ ընդ այպանօղս. եթէ վաղվաղեա՛ց ոտն իմ ՚ի նենգութիւն։ 6 Զի կշռեա՛լ եմ ՚ի կշի՛ռս արդարութեան, եւ գիտէ Տէր զանմեղութիւն իմ։ 7 Եթէ թիւրեցա՛ւ ոտն իմ ՚ի ճանապարհէ. եթէ չոգաւ սիրտ իմ զկնի ակա՛ն իմոյ. եթէ հպեցայ ձեռօ՛ք իմովք ՚ի կաշառս։ 8 Ապա ես սերմանեցից՝ եւ ա՛յլք կերիցեն. եւ անարմա՛տ եղէց յերկրի։ 9 Եթէ գնա՛ց սիրտ իմ զհետ կնոջ ա՛ռն այլոյ. եթէ դարանակա՛լ եղէ առ դրունս տան նորա։ 10 Ապա լիցի հաճոյ եւ ի՛մ կինն այլում, եւ մանկունք իմ տառապեսցին։ 11 Զի սրտմտութիւն անժո՛յժ բարկութեան է պղծել զկին առն։ 12 Հո՛ւր վառեալ է յամենայն անդամս նորա. զի յոր կոյս հասցէ յարմատո՛յ խլեսցէ[9379]։ 13 Եթէ խոտեցի՛ երբէք զիրաւունս ծառայի կամ աղախնոյ մատիցելոյ առ իս յատեան[9380]. 14 եւ զի՞նչ գործեցից եթէ հարցուփո՛րձ արասցէ ինձ Տէր. եւ եթէ այցելութիւն, զի՞նչ պատասխանի արարից[9381]։ 15 Ոչ ապաքէն որպէս եղէ յարգանդի՝ եւ նոքա եղեն, ՚ի նմին որովայնի եղաք[9382]։ 16 Իսկ տկարք որոց պէտք ինչ էին, ո՞չ արդեւք երբէք վճարեցի։ Զակն այրւոյ ո՛չ կողկողեցուցի։ 17 Եթէ կերա՞յ արդեւք զպատառն իմ միայն՝ եւ որբոյն ո՛չ կարկառեցի։ 18 Զի ՚ի մանկութենէ իմմէ սնուցի իբրեւ զհայր, եւ յարգանդէ մօր իմոյ առաջնորդեցի։ 19 Եթէ արարի՞ անտես զմերկն կորուսեալ՝ եւ ո՛չ զգեցուցի։ 20 Եթէ ո՛չ օրհնեցին զիս տկարք. եւ ՚ի կտրոց խաշանց իմոց ջեռան թիկունք նոցա։ 21 Եթէ վերացուցի ձեռն ՚ի վերայ որբոյն՝ յուսացեալ թէ բազում է իմ օգնականութիւն[9383]. 22 ապա թափեսցի յանրակէ ուս իմ, եւ բազուկ իմ յարմկանէ իմմէ խորտակեսցի։ 23 Զի ա՛հ Տեառն կալաւ զիս, եւ առաջի նորա ո՛չ հանդարտեցի[9384]։ 24 Եթէ կարգեցի զոսկի ՚ի հող իմ. եթէ յականս պատուականս յուսացայ։ 25 Եթէ ուրա՛խ եղէ ՚ի բազում մեծութեան եկելոց ինձ. եթէ ՚ի վերայ անթուոց եդի՛ զձեռն իմ[9385]։ 26 Կամ թէ ո՞չ տեսանիցեմք զարեգակն լուսաւորիչ նուաղեալ, եւ զլուսին մաշեալ[9386]. 27 եւ ո՛չ ՚ի նոցանէ։ Եթէ խաբեցաւ գա՛ղտ սիրտ իմ. եթէ ձեռն եդեալ ՚ի վերայ բերանոյ իմոյ համբուրեցի[9387]։ 28 Ապա այն ՚ի մե՛ծ անօրէնութիւն համարեսցի ինձ, զի ստեցի առաջի Տեառն բարձրելոյ. ՚ի նմանէ՛ է զօրութիւն եւ կար, իմաստութիւն եւ հանճար[9388]։ 29 Եթէ ոտնհա՛ր եղէ ՚ի վերայ գլորման թշնամւոյ իմոյ, եւ ասացի ՚ի սրտի իմում թէ՝ վա՛շ. 30 ապա լուիցէ՛ ունկն իմ զանէծս իմ. զզուեցայց ապա եւ ես ՚ի ժողովրդենէ իմմէ դսրովեալ։ 31 Եթէ ասացին զինէն բազում անգամ աղախնայք իմ. Ո՛ տայր մեզ յագել ՚ի մարմնոց նորա. զի յո՛յժ քաղցր էի նոցա[9389]։ 32 Արտաքոյ ո՛չ ագանէր օտար, զի դուռն իմ բա՛ց էր ամենայն եկելոց[9390]։ 33 Եթէ թաքուցի զմեղս իմ ակամա՛յ մեղուցեալ. 34 զի ո՛չ ամաչէի ՚ի բազմակոյտ ամբոխէ, առ ՚ի չպատմելոյ առաջի նոցա։ Եթէ արձակեցի՛ երբէք զտկարն՝ ունայն գոգով ելանել ՚ի դրաց իմոց[9391]։ 35 Ո՛ տացէ ինձ լսել եթէ ձեռն Տեառն չէ՛ր զարհուրեցուցեալ։ Կամ թէ մուրհակ՝ զոր ունէի զումեքէ[9392], 36 իբրեւ զպսակ ՚ի վերայ ուսոց եդեալ ընթեռնուի. 37 եւ ո՞չ պատառէի զայն եւ անդրէն դարձուցանէի, ո՛չ ինչ առեալ ՚ի պարտականէն։ 38 Եթէ հեծեաց երբէք երկիր վասն իմ. եթէ ակօսք նորա լացի՞ն առ հասարակ[9393]. 39 եւ եթէ զզօրութիւն նորա կերա՞յ միայն առանց գնոց։ Եթէ զանձն տեառն երկրին զայրացուցեալ տրտմեցուցի՞[9394]. 40 ապա փոխանակ ցորենոյ բուսցի եղի՛ճ, եւ փոխանակ գարւոյ՝ մորենի՛։

32
Գլուխ ԼԲ

1 Եւ դադարեաց Յոբ ՚ի խօսից։ Լռեցին եւ երեքին բարեկամք նորա այնուհետեւ ՚ի խօսելոյ ընդդէմ Յոբայ. քանզի էր Յոբ՝ արդա՛ր առաջի նոցա։

2 Եւ բարկացաւ Եղ՚իուս Բարաքիելի Բուզացի, յազգականութենէ Արամայ՝ աշխարհին Աւստացւոց, բարկացա՛ւ Յոբայ յոյժ. զի երեւեցոյց զանձն արդար առաջի Տեառն[9395]։ 3 Եւ ՚ի վերայ երեցուն բարեկամացն բարկացաւ յոյժ, զի ո՛չ կարացին տալ պատասխանի ընդդէմ Յոբայ. եւ եդեալ զնա լինե՛լ ամպարիշտ[9396]։ 4 Եւ Եղ՚իուս հանդարտեաց ՚ի տալոյ պատասխանի Յոբայ. զի ծերագոյն քան զնա էին աւուրբք։ 5 Եւ ետես Եղ՚իուս եթէ ո՛չ գոյ պատասխանի ՚ի բերան երեցունց արանցն, եւ սրտմտեցաւ բարկութիւն նորա։ 6 Կրկնեալ անդրէն Եղիուսայ Բարաքիելի Բուզացւոյ՝ ասէ՛. Մանո՛ւկ եմ ես ժամանակաւ, եւ դուք էք ծերագո՛յնք. վասն որոյ լո՛ւռ եղէ, երկուցեալ պատմել զանձին իմոյ զիմաստութիւն[9397]։ 7 Ասացի թէ բազմաժամանակեայք իցեն որ խօսիցին, եւ բազում ամօք գիտիցեն զիմաստութիւն[9398]։ 8 Եւ ո՛չ այնպէս. այլ ոգի՛ է մարդկան, եւ շունչ Ամենակալի՛ է որ ուսուցանէ։ 9 Ո՛չ բազմաժամանակեա՛յք են իմաստունք, եւ ո՛չ ծերք գիտեն զիրաւունս։ 10 Վասն որոյ ասացի. Լուարո՛ւք ինձ, եւ պատմեցից ձեզ զոր գիտեմ[9399]. 11 ունկնդիք բանից իմոց. Ասացից ձեզ լու ՚ի լու, մինչեւ քննիցէք զբանս[9400]. 12 թէ ձեւք չափ իմանայցեմ։ Եւ ահա չէ՛ր որ յանդիմանէր զՅոբ, եւ տայր պատասխանի բանից նորա ՚ի ձէնջ[9401]։ 13 Զի մի՛ ասիցէք. Գտա՛ք զիմաստութիւն ՚ի Տէր յաւելեալք[9402]. 14 եւ ա՛ռն միում համարձակեցէք խօսել բանս այսպիսիս[9403]։ 15 Զարհուրեցան՝ եւ ո՛չ եւս ետուն պատասխանի. հնացուցին յինքեանց զբանս[9404]. 16 հանդարտեցին եւ ո՛չ խօսեցան. զի կացին եւ ո՛չ ետուն պատասխանի։ 17 Կրկնեալ անդրէն Եղիուսայ ասէ. Դարձեալ խօսեցայց[9405] 18 զի լի՛ եմ բանիւք. քանզի սատակէ՛ զիս ոգի որովայնի. 19 եւ որովայն իմ իբրեւ զտիկ քաղցուո՛յ կապեալ՝ եռայ, կամ իբրեւ զփուքս դարբնաց ուռուցեալ[9406]։ 20 Խօսեցայց զի հանգեայց. բացեա՛լ զշրթունս իմ. 21 եւ ՚ի մարդոյ ո՛չ ամաչեցից, եւ ՚ի մարդկանէ ո՛չ պատկառեցից։ 22 Քանզի ո՛չ գիտեմ աչառել երեսաց. ապա թէ ոչ՝ եւ զի՛ս ցեց կերիցէ[9407]։

33
Գլուխ ԼԳ

1 Բայց աղէ դու Յոբ՝ լո՛ւր զբանս իմ, եւ ո՛ւնկն դիր խօսից իմոց[9408]։ 2 Ահաւասիկ բացի զբերան իմ, եւ խօսեցա՛ւ լեզու իմ։ 3 Սո՛ւրբ է սիրտ իմ բանիւք. իմաստութիւն շրթանց իմոց յստա՛կ իմասցի[9409]։ 4 Հոգի աստուածեղէ՛ն է որ արար զիս՝ եւ շունչ Ամենակալի է որ ուսուցանէ զիս։ 5 Եթէ կարօ՛ղ ես տո՛ւր ինձ առ այս պատասխանի. ապա թէ ոչ՝ հանդա՛րտ լեր[9410]. 6 կաց ընդ իս՝ եւ ես ընդ քեզ։ ՚Ի կաւոյ կազմեալ ես եւ դու իբրեւ զիս, անդըստին կազմեալ եմք[9411]։ 7 Արդ՝ մի՛ ահ իմ զարհուրեցուսցէ զքեզ, եւ մի՛ ձեռն իմ ծանրասցի ՚ի վերայ քո։ 8 Սակայն խօսեցար յականջս իմ, եւ զբարբառ բանից քոց լուա՛յ, 9 զի ասացեր թէ սո՛ւրբ եմ, եւ ո՛չ մեղայ. անարա՛տ եմ զի ո՛չ անօրինեցի[9412]։ 10 Մեղադրութիւն եգիտ զինէն, համարեցաւ զիս իբրեւ զհակառակորդ. 11 ե՛դ ՚ի կոճեղ զոտն իմ. պահեաց զամենայն ճանապարհս իմ։ 12 Զիա՞րդ ասես թէ արդա՛ր եմ, եւ ո՛չ լուաւ ինձ. զի յաւիտենակա՛ն է որ ՚ի վերայ մարդկան է։ 13 Եւ ասես՝ թէ ընդէ՞ր տակաւին դատաստանի իմում ո՛չ լուաւ. ամենայն բանի[9413] 14 ՚ի միում նուագի խօսեսցի Տէր. եւ յերկրորդումն Երազով, 15 կամ զբաղմամբ գիշերականաւ. յորժամ անկանիցին արհաւիրք անհնարինք ՚ի վերայ մարդկան՝ նիրհմա՛մբ յանկողնի[9414]. 16 յայնժամ յայտնին միտք մարդկան։ Այնպիսի տեսլեամբ ահի զարհուրեցո՛յց զնոսա[9415]. 17 դարձուցանել զմարդ յանիրաւութենէ, եւ զմարմին նորա փրկեաց ՚ի կործանմանէ։ 18 Խնայեաց զանձն նորա ՚ի մահուանէ, չանկանել նմա ՚ի պատերազմի։ 19 Դարձեալ կշտամբեա՛ց զնա Հիւանդութեամբ անկողնի. եւ զբազմակոյտ ոսկերաց նորա ընդարմացոյց։ 20 Ամենայն ուտելի կերակրոց ո՛չ կարասցէ ակն ունել. եւ անձն նորա ցանկասցի կերակրոց[9416], 21 մինչեւ նեխեսցին մարմինք նորա, եւ ցուցցէ զոսկերս նորա սո՛սկ։ 22 Մերձեցաւ ՚ի մահ անձն նորա, եւ կեանք նորա ՚ի դժոխս։ 23 Եթէ իցեն հազա՛ր հրեշտակք մահաբերք, մի ՚ի նոցանէ զնա մի՛ խոցեսցէ. 24 եթէ իմասցի սրտիւ իւրով դառնալ առ Տէր։ Պատմեսցէ մարդ զվնաս իւր, եւ ցուցցէ զանմտութիւն իւր. պաշտպանեսցէ առ ՚ի չանկանելոյ նմա ՚ի մահ[9417]։ 25 Նորոգեսցէ՛ զմարմին նորա իբրեւ զծեփ որմոյ, եւ ոսկերք նորա լցցին ուղղով։ Փափկացուսցէ զմարմին նորա իբրեւ զտղայոյ. հաստատեսցէ զնա երիտասարդացեալ ՚ի մէջ մարդկան։ 26 Յաղաչել իւրում առ Տէր ընդունելի՛ եղիցի նմա. մտցէ լուրջ երեսօք դաւանութեան, հատուսցէ մարդկան զարդարութիւն[9418]։ 27 Ապա մեղադի՛ր լիցի մարդ՝ ինքն ցինքն ասիցէ. թէ զորպիսիս վճարէի, եւ ո՛չ արժանի ըստ որոց մեղա՛յն պատժեաց զիս[9419]։ 28 Փրկեա՛ց զանձն իմ զի մի՛ մտցէ յապականութիւն, եւ կեանք իմ տեսցե՛ն զլոյս։ 29 Ահա զայս ամենայն գործէ Հզօրն. երիս ճանապարհս ընդ առն։ 30 Այլ փրկեա՛ց զանձն իմ ՚ի մահուանէ. զի կեա՛նք իմ ՚ի լոյս օրհնեսցեն զնա։ 31 Ո՛ւնկնդիր Յոբ եւ լո՛ւր ինձ, կարկեա՛ց եւ ե՛ս խօսեցայց։ 32 Եթէ գուցէ՛ բան՝ տո՛ւր ինձ պատասխանի. քանզի կամի՛մ թէ արդարասցիս[9420]։ 33 Ապա թէ ոչ՝ լո՛ւր ինձ դու, կարկեաց՝ եւ ուսուցից քեզ զիմաստութիւն։

34
Գլուխ ԼԴ

1 Կրկնեալ անդրէն Եղիուսայ ասէ՛.

2 Լուարո՛ւք ինձ իմաստունք, ունկնդի՛ր լերուք հանճարեղք[9421]։ 3 Զի ունկն զբանս քննէ, եւ կոկորդ զկերակո՛ւրս ճաշակէ։ 4 Ընտրեսցո՛ւք մեզ դատաստան. եւ գիտասցուք ՚ի միջի մերում թէ բարի՛ է։ 5 Զի ասաց Յոբ թէ արդա՛ր եմ ես, եւ Տէր զընկէց զիրաւունս իմ[9422], 6 եւ ստեաց դատաստանի իմում. բռնութեամբ է նետս իմ առանց անիրաւութեան։ 7 Ո՛վ է իբրեւ զՅոբ՝ որ ըմպէ զարհամարհանս իբրեւ զջուր[9423]։ 8 Ո՛չ մեղուցեալ՝ եւ ո՛չ ամպարշտեալ, կամ հաղորդեալ ճանապարհի որոց գործեն զանօրէնութիւն, գնա՛լ ընդ ամպարիշտս։ 9 Մի՛ ասիցես չի՛ք այցելութիւն ՚ի վերայ առն, եւ այցելութիւն նմա ՚ի Տեառնէ[9424]։ 10 Վասն որոյ հանճարեղք սրտիւք լուարո՛ւք ինձ։ Մի՛ լիցի ինձ ամպարշտել առաջի Տեառն, եւ առաջի Ամենակալին աղմկել զիրաւունս։ 11 Այլ հատուսցէ մարդոյ ըստ իւրաքանչիւր գործոց նոցա, եւ ՚ի ճանապարհի առն գտցէ զնա։ 12 Համարիցիս զՏեառնէ անկա՞րգս ինչ առնել. կամ թէ Ամենակալն պղտորիցէ՞ զիրաւունս[9425]։ 13 Ո՛ արար զերկիր. ո՛ է որ արար զառ ՚ի ներքոյս երկնից, եւ զամենայն որ ՚ի միջոցի[9426]։ 14 Եթէ կամեսցի պնդել եւ զշունչ առ ինքեա՛ն արգելուլ. 15 վախճանեսցի ամենայն մարմին առ հասարակ, եւ ամենայն մարմին ՚ի հո՛ղ դարձցի ուստի եւ ստեղծաւ[9427]։ 16 Ապա թէ ո՛չ խրատեսցիս, լո՛ւր զայս՝ ո՛ւնկնդիր բարբառոյ բանից իմոց[9428]։ 17 Եթէ դու ո՛չ համարիցիս զայն որ ատեայ զանիրաւութիւն, եւ կորուսանէ զչարիս. արդարք յաւիտեան կեան։ Ամպարի՛շտ է[9429] 18 որ ասէ ցթագաւոր թէ անիրա՛ւ ես. ամպարշտագոյն քան զիշխանս[9430], 19 որ ո՛չ պատկառեաց ՚ի պատուական երեսաց, եւ ո՛չ գիտաց պատի՛ւ դնել եւ մեծարել զերեսս նոցա[9431]։ 20 Ընդունա՛յն լիցի նոցա աղաղակելն եւ աղաչել զայլս. զի վարեցան անօրէնութեամբ խոտորեցուցանել զտկարս[9432]։ 21 Զի ի՛նքն է տեսօղ գործոց մարդկան. եւ ղօղեաց ինչ ո՛չ ՚ի նմանէ՝ զոր գործեցին[9433]։ 22 Եւ չի՛ք տեղի թաքչելոյ այնոցիկ՝ որ գործեն զանօրէնութիւն. 23 զի ո՛չ եւս դիցէ ՚ի վերայ առն. քանզի Տէր զամենեսեան տեսանէ։ 24 Որ հասանէ անքննականաց, փառաւորաց եւ հրաշակերտաց՝ որոց ո՛չ գոյ թիւ[9434]։ 25 Որ ճանաչէ զգո՛րծս նոցա, եւ դարձուցանէ ՚ի գիշեր. եւ խոնարհեսցին[9435]։ 26 Շիջո՛յց զամպարիշտս. մատնցո՛յցք եղեն առաջի թշնամեաց իւրեանց։ 27 Զի խոտորեցան յիրաւանց Աստուծոյ, եւ զիրաւունս նորա ո՛չ ծանեան[9436]։ 28 Ածե՛լ զնովաւ զաղաղակ տնանկի. եւ զբողոք աղքատաց լուիցէ[9437]։ 29 Եւ ի՛նքն տացէ լռութիւն, եւ ո՛ պատժեսցէ զնա. եւ ծածկեսցէ զերեսս՝ եւ ո՛ տեսանիցէ զնա. եւ ազգաց եւ մարդկան միանգամայն։ 30 Թագաւորեցուցանէ զայր կեղծաւոր՝ վասն խստութեան ժողովրդեան[9438]։ 31 Զի որ ասէ ընդդէմ Հզօրին՝ թէ առի՛ եւ գրաւեցի առանց քո[9439]. 32 եթէ տեսեր՝ ցոյց ինձ. եւ եթէ անիրաւութիւն արարի, այլ ո՛չ յաւելից[9440]։ 33 Միթէ ՚ի քէ՛ն ոք պահանջիցէ զայն, զի՛ մերժես. դո՛ւ ընտրեցեր՝ եւ ո՛չ ես. եւ եթէ գիտիցես ինչ՝ խօսեա՛ց[9441]։ 34 Վասն որոյ հանճարեղք սրտիւք խօսեսցին զայս. եւ ա՛յր իմաստուն լուաւ զայս[9442]։ 35 Բայց Յոբ՝ ո՛չ իմաստութեամբ խօսեցաւ, եւ բանք նորա ո՛չ են հանճարով։ 36 Բայց սակայն ուսի՛ր Յոբ. եւ մի՛ տացես տակաւին պատասխանի իբրեւ զանզգամ[9443]. 37 զի մի՛ յաւելուցուք ՚ի մեղս ձեր. եւ անօրէնութիւն համարեալ լիցի ձեզ ՚ի բազում բա՛նս խօսելոյ առաջի Տեառն[9444]։

35
Գլուխ ԼԵ

1 Կրկնեալ անդրէն Եղիուսայ ասէ՛.

2 Զի՞նչ իրաւունս համարեցար զայդ. ո՛վ ես դու զի ասես թէ արդա՛ր եմ առաջի Տեառն. 3 եւ կամ ասես թէ մեղայ, զի՞նչ արարից[9445]։ 4 Ե՛ս տաց քեզ պատասխանի, եւ երեցուն բարեկամացդ քոց[9446]։ 5 Հայեա՛ց յերկինս եւ տե՛ս. նշմարեա՛ զամպս՝ ո՞րչափ բա՛րձր են ՚ի քէն։ 6 Եթէ մեղար՝ զի՞նչ գործեսցես, եւ եթէ բազում անօրինեցա՛ր՝ զի՞նչ կարօղ ես առնել։ 7 Արդ եթէ արդար իցես՝ զի՞նչ տացես նմա, կամ զի՞նչ առցէ ՚ի ձեռաց քոց։ 8 Առն նմանոյ քեզ ամպարշտութիւնն քո, եւ որդւոյ մարդոյ արդարութիւնն քո[9447]։ 9 ՚Ի բազմութենէ զրպարտեալք աղաղակեսցեն ՚ի բազկէ բազմաց[9448]։ 10 Եւ ո՛չ ասաց՝ թէ ուր է Աստուած որ արար զայս։ Որ պահէ զպահս գիշերականս[9449]. 11 որ մեկնէ զիս ՚ի չորքոտանեաց երկրի՝ եւ ՚ի թռչնոց երկնից[9450]։ 12 Ա՛նդ աղաղակեսցեն՝ եւ մի՛ լուիցես. զի այն պատահումն ՚ի հպարտութենէ չարեա՛ց է[9451]. 13 զի զանկարգութիւնս տեսանել Տէր ո՛չ կամի։ Զի ինքն Ամենակալն՝ տեսանօ՛ղ է այնոցիկ՝ որ կատարեն զանօրէնութիւն, եւ փրկեսցէ՛ զիս։ 14 Դատեա՛ց առաջի նորա, եթէ կարասցես գովել զնա որպէս էն[9452]։ 15 Եւ արդ քանզի չէ՛ որ կրեաց զբարկութիւն նորա, եւ ո՛չ որ գիտաց զյանցանս իւր յոյժ։ 16 Ապա ուրեմն Յոբ՝ զո՛ւր բանայ զբերան իւր, եւ ծանրացուցանէ անգիտութեամբ զբանս։

36
Գլուխ ԼԶ

1 Կրկնեալ անդրէն Եղիուսայ ասէ՛.

2 Մնա՛ ինձ տակաւին սակաւիկ մի, զի ուսուցից քեզ զոր դու ո՛չ գիտես. զի տակաւին գոյ յիս բանք[9453]. 3 առեալ ՚ի հեռաստանէ զհանճար իմ։ Արդեամբք զիրաւունս իմ խօսեցայց 4 ճշմարտութեամբ, եւ ո՛չ անիրաւ բանս տարապարտուց իմացեալ[9454]։ 5 Գիտեա՛ զի Տէր ո՛չ մերժէ զանմեղն։ Հզօ՛ր է զօրութեամբ։ 6 ՚Ի սիրտ ամպարշտի ո՛չ կենդանացուսցէ. եւ իրաւունս տացէ աղքատի[9455]։ 7 Ո՛չ արկցէ զաչս իւր յարդարոյ. եւ որ գտանի առաջի նորա՝ ընդ թագաւո՛րս է յաթոռ. եւ նստուսցէ զնոսա ՚ի սպառ՝ եւ բարձրասցին[9456]։ 8 Եւ չարք կապեալք ձեռակապօք՝ վարակեսցին տոռամբք տնանկութեան[9457]։ 9 Եւ պատմեսցէ նոցա զգործս նոցա, եւ զյանցանս նոցա՝ թէ զօրացան։ 10 Եւ արդարոյն լուիցէ, եւ ասասցէ՝ զի դարձցին յանիրաւութենէ[9458]։ 11 Եթէ լուիցեն՝ եւ ծառայեսցեն նմա, կատարեսցե՛ն զաւուրս իւրեանց ՚ի բարութեան, եւ զամս իւրեանց ՚ի վայելչութիւնս[9459]։ 12 Բայց զամպարիշտս ո՛չ կեցուսցէ, զի ո՛չ կամեցան նոքա ճանաչել զՏէր. եւ զի խրատեալք եւ անհնազանդք էին[9460]։ 13 Կեղծաւորք սրտիւք գրգռեսցեն զսրտմտութիւն. ո՛չ գուժեսցեն զի կապեաց զնոսա[9461]։ 14 Մեռցի յերիտասարդութիւն անձն նոցա. եւ կեանք նոցա խոցոտեալք ՚ի հրեշտակաց[9462]։ 15 Փոխանակ զի նեղեցին զտկա՛րն եւ զանզօրն։ Եւ իրաւունս հեզոց հանցէ. 16 եւ զերծոյց զքեզ ՚ի բերանոյ թշնամւոյ։ Անդունդք որոյ տարածումն ՚ի ներքոյ իւր. եւ էջ սեղա՛ն քո լի պարարտութեամբ[9463]։ 17 Մի՛ պակասեսցեն իրաւունք արդարոյ. սրտմտութիւն ՚ի վերայ ամպարշտաց հասցէ[9464], 18 վասն ամպարշտութեան կաշառաց՝ զոր ընդունէին անիրաւութեամբ[9465]։ 19 Մի՛ թիւրեսցեն զքեզ միտք կամակորութեան խնդրուածոց՝ յորժամ ՚ի վի՛շտս իցեն տկարք։ Եւ զամենայն զօրաւորս զօրութեամբ[9466]. 20 մի՛ ձգեսցես ՚ի գիշերի ելանել ժողովրդոց փոխանակ նոցա[9467]. 21 այլ զգո՛յշ լեր, գուցէ գործեսցես զանպատեհս։ Քանզի զնա փրկեցեր յաղքատութենէ։ 22 Ահա Հզօրն զօրացուսցէ զօրութեամբ իւրով։ Քանզի ո՞վ է իբրեւ զնա զօրաւոր. 23 կամ ո՞վ է որ քննէ զգործս նորա. կամ ո՛վ է որ ասիցէ. Անիրա՛ւս գործեաց զոր գործեաց։ 24 Յիշեա՛ զի մեծամեծ են գործք նորա, զոր սկսան արք արդարք։ 25 Ամենա՛յն մարդ ետես ինքեամբ, ո՛րչափ խոցոտեալ են մարդիկ։ 26 Ահա Հզօրն սաստի՛կ է, եւ ո՛չ իմասցուք. թի՛ւ ամաց նորա անսպառ։ 27 Թուեալ են նմա շիթք անձրեւի, եւ զեղցին անձրեւով յամպս[9468]։ 28 Բղխեսցեն հնացեալք. հովանեցոյց զամպս ՚ի վերայ անբա՛ւ մարդկան, միգացին ՚ի վերայ բազում մարդկան։ Ժամանա՛կ եդ անասնոց. եւ գիտեն զկարգ ծննդեան։ ՚Ի վերայ այսր ամենայնի ո՞չ իցեն զարմացեալ միտք քո, ո՞չ սարսիցէ սիրտ քո ՚ի մարմնի քում. զի արար զմեծամեծս զոր ո՛չ գիտէաք։ Հրաման տայ ձեան թէ լե՛ր ՚ի վերայ երկրի. եւ ձմերայնւոյ անձրեւաց զզօրութիւնս իւրեանց։ ՚Ի ձեռն ամենայն մարդոյ կնքէ, զի ծանիցէ ամենայն մարդ զիւր տկարութիւն[9469]։ 29 Եթէ իմանայցե՞ս զտարածանել ամպոց, զհաւասարութիւն խորանի նորա[9470]։ 30 Ա՛հ ձգէ ՚ի վերայ նորա ճանապարհաւ, եւ զարմատս ծովու ծածկեաց[9471]. 31 զի նոքօք դատեսցի զժողովուրդս. տացէ կերակուր զօրացելոյն[9472]։ 32 ՚Ի ձե՛ռս ծածկեաց զլոյս. եւ ետ պատուէր վասն նորա պատահելոյ[9473]։ 33 Պատմեսցէ՛ զնա բարեկամաց իւրոց, եւ զստացուածոց եւ զանիրաւութենէ[9474]։

37
Գլուխ ԼԷ

1 Եւ ՚ի վերայ այնորիկ խռովեցաւ սիրտ իմ, եւ ծորեաց ՚ի տեղւոջէ իւրմէ։ 2 Լո՛ւր զլուր զբարկութեան սրտմտութեան Տեառն. եւ խորհուրդ ՚ի բերանոյ նորա ելցէ[9475]։ 3 ՚Ի ներքոյ ամենայն երկնից իշխանութիւն նորա. եւ լոյս նորա ՚ի վերայ ծագաց երկրի[9476]։ 4 Զկնի նորա գոչեսցէ՛ բարբառ. որոտայցէ ձայնիւ բարձրութեան իւրոյ. եւ ո՛չ փոխանակեսցէ զնոսա. զի լսելի արասցէ զձայն իւր[9477]. 5 եւ որոտասցէ Հզօրն սքանչելի՛ բարբառով իւրով. քանզի արա՛ր մեծս՝ զոր ո՛չ գիտէաք[9478]։ 6 Հրաման տայ ձեան թէ լե՛ր յերկրի. եւ ձմերայնոյ անձրեւաց ըստ զօրութեան իւրեանց[9479]։ 7 ՚Ի ձեռին ամենայն մարդոյ կնքէ, զի ծանիցէ ամենայն մարդ զի՛ւր տկարութիւն։ 8 Մտին գազանք ՚ի դադարս, ղօղեցին ՚ի խշտիս։ 9 ՚Ի շտեմարանաց ելանեն ցօղք, եւ ՚ի բարձուանդակաց ցուրտ[9480]. 10 եւ ՚ի շնչելոյ Հզօրին տացէ սառամանիս։ Յեղյեղու զջուրս որպէս եւ կամի[9481]. 11 եւ զընտիր ամպ ցանեսցէ։ Ցրուէ՛ մէգ զլոյս նորա[9482]. 12 եւ ինքն դարձուսցէ զշրջանակս։ Ուր կամեցաւ՝ ե՛դ զգործ նոցա. եւ զամենայն ինչ զոր հրամայեսցէ նոցա. սոքա կարգեալ են առ ՚ի նմանէ ՚ի վերայ երկրի[9483]։ 13 Եթէ ՚ի խրա՛տ, եւ եթէ յերկեւղ, եթէ յողորմութիւն՝ գտցեն զնա[9484]։ 14 Ո՛ւնկն դիր այսմիկ Յոբ՝ կա՛ց եւ խրատեա՛ց զզօրութիւն Տեառն[9485]։ 15 Գիտեմք զի Աստուած եդ զգործս իւր. լո՛յս արար խաւարի[9486]։ 16 Գիտէ՛ զքննութիւն ամպոց. արհաւի՛րք են յանցանք չարագործաց։ 17 Եւ քո՝ ջերմ պատմուճան հանդարտեալ կայ ՚ի վերայ երկրի։ ՚Ի հարաւոյ[9487] 18 հաստատեսցես ընդ նմա ՚ի հնութիւնս, զօրացուցանել իբրեւ զտեսիլ եղեման[9488]։ 19 Բայց ընդէ՞ր իսկ՝ աղէ՛ ուսո՛ զիս. զի՞նչ ասասցուք նմա, եւ դադարեսցուք ՚ի բազումս խօսելոյ[9489]։ 20 Միթէ մատեա՞ն կամ դպի՞ր մերձ կայցէ առ իս, զի զմարդկան գրեալ լռեցուցից[9490]։ 21 Ո՛չ ամենեցուն է լոյս տեսանելի. փայլածո՛ւն է ՚ի հնութիւնս, որպէս որ ՚ի նմանէն ՚ի վերայ ամպոց[9491]։ 22 ՚Ի հիւսիսոյ ա՛մպ ոսկէճաճանչ. ՚ի վերայ այսոցիկ մե՛ծ են փառք եւ պատիւ Ամենակալին. 23 եւ ո՛չ գտանեմք զայլ ոք նմանօղ զօրութեան նորա. որ զարդարն դատի՝ ո՞չ համարիցիս լսել նմա[9492]։ 24 Վասն որոյ երկիցե՛ն ՚ի նմանէ մարդիկ, երկիցե՛ն ՚ի նմանէ եւ իմաստունք սրտիւք[9493]։

38
Գլուխ ԼԸ

1 Յետ դադարելոյ Եղիուսայ ՚ի խօսելոյ, ասէ Տէր ցՅոբ ՚ի մրրկէ եւ յամպոյ[9494].

ԺԲ 2 Ո՞ է դա՝ որ թաքուցանէ յինէն զխորհուրդս, ժողովեալ զբանս ՚ի սրտի. եւ համարի յինէն թաքուցանել[9495]։ 3 Պնդեա՛ իբրեւ այր զմէջ քո, հարցից զքեզ՝ եւ տո՛ւր ինձ պատասխանի։ 4 Ո՞ւր էիր մինչ ես հիմունս արկանէի երկրի. պատմեա՛ ինձ եթէ խելամո՛ւտ ես հանճարոյ[9496]։ 5 Ո՞վ եդ զչա՛փ դորա թէ գիտիցես. կամ ո՞վ արկ ՚ի վերայ դորա լար։ 6 Յէ՞ր վերայ հաստատեցան աղխք դորա. ո՞վ է որ արկ զվէմն անկեան ՚ի դմա։ 7 Յորժամ եղեն աստեղք ծերք, ամենայն հրեշտակք աստեղաց օրհնեցին զիս մեծաձայն. եւ ամենայն հրեշտակք իմ գովեցին[9497]։ 8 Փակեցի՛ զծով դրամբք, յորժամ ծնաւ յորովայնէ մօր իւրոյ ելանել։ 9 Եդի՛ նմա զմէգ ՚ի հանդերձ, եւ զմառախուղ նմա ՚ի խանձարուրս։ 10 Եդի՛ նմա սահմանս՝ եդեալ փականս եւ դրունս։ 11 Ասացի. Ցա՛յդ վայր եկեսցես՝ եւ այլ մի՛ անցանիցես, այլ այդրէն ՚ի քեզ խորտակեսցին ալիք քո[9498]։ 12 Եթէ առ քեւ՞ կարգեցի զլոյսն առաւօտին։ Արուսեակն ետե՛ս զկարգ իւր[9499] 13 հասանել ՚ի վերայ թեւոց երկրի. թօթափե՛լ զամպարիշտս ՚ի նմանէ։ 14 Կամ թէ քո՞ առեալ զհողն կաւ՝ ստեղծեր կենդանի՝ եւ խօսուն եդիր զնա յերկրի։ 15 Եւ մերժեցե՞ր զլոյսն յամպարշտաց, զբազուկս ամբարտաւանից խորտակեցե՞ր[9500]։ 16 Հասեա՞լ իցես յակն ծովու, եւ ընդ հետս անդնդոց շրջեցա՞ր։ 17 Բանայցե՞ն քեզ ահիւ դրունք մահու. բարապանաց դժոխոց ՚ի տեսանել զքեզ սարսիցե՞ն[9501]։ 18 Խելամո՞ւտ իցես լայնութեան առ ՚ի ներքոյ երկնիցս. աղէ՝ պատմեա՛ ինձ ո՞րչափ իցէ։ 19 Զի՞նչ երկիր իցէ յորում լոյսն ագանիցի, կամ զի՞նչ տեղի խաւարի։ 20 Տանիցի՞ս զիս ՚ի սահմանս նոցա. եթէ խելամո՞ւտ իցես շաւղաց նոցա։ 21 Թերեւս գիտիցե՞ս՝ եւ ընդ ա՛յն ժամանակս իսկ ծնեալ իցես. եւ թիւ աւուրց քոց բազում իցէ[9502]։ 22 Երթեա՞լ իցես ՚ի շտեմարանս ձեան. եւ զգանձս կարկտի տեսեա՞լ իցես։ 23 Համբարեա՞լ կայցէ քեզ ՚ի ժամանակս թշնամեաց, յօր մարտի եւ պատերազմի։ 24 Ուստի՞ ելանիցէ եղեամն. կամ սփռեսցի հարա՛ւ ՚ի ներքոյ երկնից[9503]։ 25 Ո՞ պատրաստեաց զհոսանս սաստիկս անձրեւաց, եւ զճանապարհս ամպրոպաց տեղեալ յերկիր[9504] 26 ուր ո՛չ գոյ մարդ յանապա՛տ յանմարդի, 27 յագեցուցանել զանկոխն եւ զանշէն, եւ բղխեցուցանել զբոյս դալարւոյ[9505]։ 28 Ո՞ է հայր անձրեւի, եւ ո՞վ է որ ծնաւ զշաղս ցօղոյ[9506]։ 29 Յո՞յր արգանդէ ելանէ սառն, եւ զեղեամն ո՞ ծնաւ յերկինս[9507], 30 որ իջանէ իբրեւ զջուր ծորեալ. եւ զերեսս երկնից ո՞ հալեաց[9508]։ 31 Խելամո՞ւտ իցես կարգի Բազմաստեղաց. եւ քո բացեա՞լ իցէ զպատրուակ Հայկին։ 32 Կամ բանայցես զՄազարովթն ՚ի ժամանակի իւրում. եւ զԳիշերավարն ՚ի վերայ վարսից իւրոց ածիցե՞ս ընդ նոսա[9509]։ 33 Գիտիցե՞ս զշրջանակս երկնից, կամ առ հասարակ զլեալսն ՚ի ներքոյ երկնից[9510]։ 34 Կոչիցե՞ս զմէգ բարբառով. եւ դողութեամբ լի՛ սաստիկ ջրով լուիցէ քեզ։ 35 Արձակիցե՞ս շանթս՝ եւ գնայցեն. եւ ասիցեն ցքեզ թէ զի՞նչ է[9511]։ 36 Ո՞վ ետ կանանց իմաստութիւն ոստայնանկութեան՝ կամ հանճար նկարակերտութեան։ 37 Ո՞ թուէ զամպս իմաստութեամբ, եւ զերկինս յերկիր խոնարհեցոյց. 38 եւ հեղեալ կայ իբրեւ զհող փոշի. մածուցի զնա իբրեւ զվիմաւ խորանարդ[9512]։ 39 Որսայցե՞ս առիւծուց կերակուր. եւ զանձինս վիշապաց յագեցուցանիցե՞ս։ 40 Սարսեցին ՚ի խշտիս իւրեանց. եւ նստիցին դարանակալք ՚ի մայրիս[9513]։ 41 Ո՞ պատրաստեաց ագռաւուց կերակուր՝ զի ձագք նորա առ Տէր աղաղակեցին. մոլորեալք խնդրեն կերակուր[9514]։

39
Գլուխ ԼԹ

1 Եթէ գիտիցե՞ս զժամանակ ծննդեան յամուրաց քարանձաւաց. զգուշանայցես երկանց եղանց[9515]։ 2 Թուիցե՞ս լիով զամիսս ծննդեան նոցա. լուծանիցե՞ս զերկունս նոցա։ 3 Սնուցանիցե՞ս զմանկունս նոցա առանց երկիւղի. մերժիցես ՚ի նոցանէ զերկունս[9516]։ 4 Փրծանիցի՞ն որդիք նոցա. բազմանայցե՞ն ՚ի ծննդեան իւրեանց. ելանիցեն՝ եւ անդրէն ո՛չ կրկնիցին[9517]։ 5 Ո՞ եթող զցիռ՝ ազատացեալ. ո՞վ ելոյծ զկապանս նորա[9518]։ 6 Եդ ՚ի նմա կապանս զառապարս, եւ բնակութիւն նմա զաղտաղտուկս[9519]։ 7 Ծա՛ղր առնէ զբազմամբոխ քաղաքաց, եւ զբամբասանս հարկահանաց ո՛չ լսէ. 8 դիտէ զլերինս արօտի իւրոյ. եւ զհետս ամենայն դալարւոյ շրջի խնդրել[9520]։ 9 Եթէ կամիցի քեզ միեղջուրուն ծառայել, կամ հանգչել առ մսուր քո[9521]. 10 կապիցե՞ս սամետիւք լո՛ւծ նմա, կամ ձգիցէ՞ ակօս ՚ի դաշտի քում[9522]։ 11 Յուսայցե՞ս ՚ի նա՝ զի բազում է զօրութիւն նորա. եւ թողուցո՞ւս ՚ի նա զամենայն գործս քո[9523]։ 12 Հաւատասցե՞ս եթէ հատուցանիցէ քեզ զսերմանիս. եւ ամփոփիցէ զկալ քո[9524]։ 13 Թեւք թռուցելոց նէեղասաց. եթէ յղասցի՞ ասիդն եւ նէեսայն[9525]։ 14 Զի արկցէ յերկիր զձուս իւր, եւ ջեռուսցէ զհողով[9526]. 15 եւ մոռացաւ թէ ուր ցրուիցէ. եւ գազանք անապատի կոխեսցեն[9527]։ 16 Ուծացաւ յորդւոց իւրոց՝ իբրեւ ո՛չ յիւրմէ. ՚ի զո՛ւր վաստակեցաւ առանց երկիւղի[9528]. 17 զի լռեցոյց Աստուած ՚ի նմանէ զիմաստութիւնս, եւ ո՛չ ետ նմա բաժին ՚ի հանճարոյ[9529]։ 18 ՚Ի ժամանակի բարձրասցի՛ ՚ի բարձունս. ծա՛ղր առնէ զերիվարաւ եւ զհեծելով նորա[9530]։ 19 Եթէ դո՞ւ ագուցեր ձիոյ զօրութիւն, եւ զգեցուցեր զրահ ընդ պարանոցաւ նորա[9531]. 20 արկեր զնովաւ սպառազինութիւն, եւ փառս լանջաց նորա զյանդգնութիւն[9532]։ 21 Որոտայ ՚ի դաշտի՝ եւ դա՛փր հատանէ. ելանէ ՚ի դաշտ զօրութեամբ[9533]. 22 ՚ի պատահել նետից՝ արհամարհէ, եւ ո՛չ դարձցի յերկաթոյ[9534]։ 23 ՚Ի վերայ նորա շողան աղեղն եւ սուսեր, եւ շարժիւն վահանի եւ նիզակի. 24 եւ բարկութեամբ ապականէ զերկիր։ Եւ ո՛չ հաւատայ՝ մինչեւ փո՛ղ արկանիցի[9535]. 25 եւ իբրեւ փող հարկանի՝ նա վա՛շ վա՛շ կարդայ. ՚ի հեռաստանէ առնու զհոտ պատերազմի՝ վազս առնելով եւ փռնչելով[9536]։ 26 Եթէ ՚ի քումմէ իմաստութենէ եկաց բազէ տարածեալ զթեւս, անշա՛րժ դիտել ընդ հարաւ[9537]։ 27 Կամ թէ քո՞ հրամանաւ վերանայ արծուի. եւ անկղ ՚ի վերայ բունոյ իւրոյ նստեալ դադարիցէ[9538] 28 ՚ի քարանձաւս վիմաց եւ ՚ի ծածուկս[9539]՝ 29 ա՛նդ կա՛յ եւ խնդրէ զկերակուր։ ՚Ի հեռաստանէ դիտեն աչք իւր[9540]. 30 եւ ձագք նորա արեամբ թաթաւին. ուր ուրեք իցէ՛ գէշ՝ ա՛նդր վաղվաղակի գտանին[9541]։ 31 Եւ պատասխանի ետ Տէր Աստուած Յոբայ՝ եւ ասէ. 32 Միթէ զդատաստան ոք Բաւականին թիւրիցէ՞. եւ յանդիմանիցէ՞ զԱստուած. եւ տայցէ՞ նմա պատասխանի[9542]։

33 Կրկնեալ անդրէն Յոբայ՝ ասէ ցՏէր.

34 Զի՞ եւս տակաւին դատիցիմ, կշտամբեալ եւ յանդիմանեալ. ՚ի Տեառնէ լսեմ զայդպիսի բանս. զի ես ո՛չ ինչ մի եմ, զի՞նչ տաց առ այդ պատասխանի, բայց եթէ ափիբերա՛ն լինիցիմ[9543]։ 35 Մի անգամ խօսեցայ՝ եւ յերկրորդումն ո՛չ յաւելից[9544]։

40
Գլուխ Խ

1 Դարձեալ կրկնեա՛լ Տեառն յամպոյն՝ ասէ ցՅոբ.

2 Ո՛չ այդպէս՝ այլ պնդեա՛ իբրեւ այր զմէջ քո. ես հարցից՝ եւ դու տո՛ւր ինձ պատասխանի[9545]։ 3 Մի՛ զընկենուր զդատաստան իմ, եւ մի՛ համարիր ա՛յլ ինչ ա՛զդ արարեալ առ քեզ յայտնութիւն. բայց եթէ զի երեւեսցի՛ս արդար[9546]։ 4 Եթէ բազո՛ւկ առ բազուկ իցէ քո Տեառն. եթէ բարբա՞ռ հանգոյն նմա որոտայցես։ 5 Արդ աղէ առ բարձրութիւն. եւ զօրութիւն եւ փառս եւ պատիւ զգեցի՛ր։ 6 Առաքեա՛ զհրեշտակս բարկութեամբ, եւ զամենայն հպարտս խոնարհեցո՛՝ եւ շիջո՛ զամբարտաւանս։ 7 Փտեա՛ վաղվաղակի զամպարիշտս. 8 եւ ծածկեա՛ յերկրի բացէ ՚ի բաց առ հասարակ. եւ լի՛ց զերեսս նոցա անարգանօք[9547]։ 9 Իսկ յանձի՞ն կալայց արդեւք եթէ կարօղ փրկել ա՛ջ քո[9548]։ 10 Իսկ այդ քո առաջի՛ է, զի գազանք իբրեւ զարջառ խո՛տ ճարակին[9549]։ 11 Ահաւանիկ ո՛յժ իւր զմիջով իւրով, եւ զօրութիւն զպորտիւ որովայնի իւրոյ[9550]։ 12 Կանգնեաց զտտուն իւր իբրեւ զնոճի. ջիլք իւր զմիմեամբք պատեալ[9551]. 13 կողք իւր պղնձիք, եւ ողն իւր ձո՛յլ երկաթոյ։ 14 Նա՛ է սկիզբն արարածոց Տեառն, արարեալ խաղալիք հրեշտակաց նորա[9552]։ 15 Հասեալ ՚ի վերայ առապար լերին, արար խնդութիւն չորքոտանեաց ՚ի տարտարոսն։ 16 Ընդ ազգի ազգի՛ ծառովք ննջէ, առ պրտուով եւ եղեգամբ եւ կնիւնով։ 17 Հովանոցանան ընդ նովաւ ծա՛ռք մեծամեծք հանդերձ անտառօք՝ եւ ձո՛ղք հագնւոյ[9553]։ 18 Եթէ լինիցի հեղեղ՝ ո՛չ զգնասցէ. յանձնապաստա՛ն է, զի թէ Յորդանան դիմեսցէ ՚ի վերայ նորա[9554], 19 յակնակապիճս իւր ընկալցի զնա. ՚ի խուսափել նորա ծակիցե՞ս զռնգունս նորա[9555]։ 20 Վերացուցանիցե՞ս զվիշապն կարթիւ. դնիցե՞ս պախուրցս շուրջ զցռկով նորա[9556]։ 21 Եթէ կապիցե՞ս անուր ՚ի քիթս նորա. անցուցանիցե՞ս դանդանաւանդ ընդ կզակս նորա։ 22 Խօսիցի՞ ընդ քեզ հեզութեամբ. եւ կակուղ բարբառով դնիցէ ընդ քեզ ուխտ[9557]։ 23 Նուաճիցե՞ս զնա ծառայ յաւիտենական[9558]։ 24 Խաղայցե՞ս դու նովաւ իբրեւ հաւու. եւ կապիցե՞ս զնա իբրեւ զձագ կապով[9559]։ 25 Կերակրեսցին նովաւ ազինք, եւ բաժանեսցեն զնա ազգք Փիւնիկեցւոց[9560]։ 26 Ամենայն նաւալուղակն ՚ի մի վայր ժողովեալ, ո՛չ բարձցեն թեփ մի ՚ի տտնոյ նորա, եւ ՚ի նաւս ձկնորսաց խալա՛մ նորա[9561]։ 27 Դնիցես դու զձեռն քո ՚ի վերայ նորա. յիշատակեալ զպատերազմ որ լինելոց է ՚ի մարմնի նորա, զի այլ ո՛չ եւս լինիցի[9562]։ 28 Ո՛չ տեսեր զնա, եւ ո՛չ ՚ի վերայ բանիցս ասացելոց զարմանայցես։

41
Գլուխ ԽԱ

1 Ո՛չ երկնչիցիս՝ զի եւ ինձ պատրաստեալ է. բայց ո՞վ իցէ որ ինձ հակառակ կայցէ. կամ ո՞վ իցէ որ ինձ ընդդէ՛մ դառնայցէ՝ եւ հանդարտիցէ[9563]։ 2 Եթէ ամենայն առ ՚ի ներքոյ երկնից ի՛մ է[9564]։ 3 Ո՛չ լռեցից վասն նորա. եւ բան Հզօրին ողորմեսցի զուգականին նորա[9565]։ 4 Ո՛ մերկասցէ զպատրուակ երեսաց նորա. եւ ընդ աղխս պատենից նորա ո՛ մտանիցէ[9566]. 5 զդրունս երեսաց նորա ո՛ բանայցէ։ Շուրջ զատամամբք նորա ա՛հ։ 6 Փոր նորա վահանք պղձիք, յօդք նորա իբրեւ զվէմ գայլախազ՝ 7 մի զմիո՛յ կնի կցեալ, եւ օդ ո՛չ անցցէ ընդ նա։ Այր զեղբօր զհետ երթիցէ[9567]. 8 զմիմեանց կալցին, եւ մի՛ մեկնեսցին։ 9 ՚Ի փռնչելոյ նորա փայլատակունք հատանին. աչք նորա իբրեւ զտեսիլ արուսեկի։ 10 ՚Ի բերանոյ նորա լամպա՛րք բորբոքեալք, եւ հատանին անկանին շանթք հրոյ[9568]։ 11 Ընդ ռընգունս նորա ծուխ ելանէ հնոցի հրոյ կայծականց։ 12 Անձն նորա կայծակունք, եւ բոց ՚ի բերանոյ նորա ելանէ[9569]։ 13 ՚Ի պարանոցի նորա բնակէ զօրութիւն. առաջի նորա կորուստ ընթանայ։ 14 Անդամք մարմնոյ նորա մածեալք. եթէ զեղցէ ՚ի վերայ նորա՝ ո՛չ խլրտասցէ[9570]. 15 զի սիրտ նորա սալացեալ է իբրեւ զվէմ. եւ հաստատեալ կայ՝ իբրեւ զսա՛լ դարբնաց անշարժ[9571]։ 16 ՚Ի խլրտել նորա ա՛հ գազանաց եւ չորքոտանեաց, եւ զեռնոց երկրի։ 17 Եթէ պատահեսցեն նմա արդունք, ո՛չ ստնանեն զէնք եւ նիզակք[9572]։ 18 Քանզի համարի զերկաթ յարդ. եւ զպղինձ իբրեւ զփայտ փուտ։ 19 Ո՛չ խոցոտէ զնա աղեղն պղնձի. համարի զռըմբաքար խոտ։ 20 Եւ իբրեւ զեղէգն համարեցան նմա ուռունք. ծա՛ղր առնէ զշարժումն հրալից։ 21 Անկողինք նորա տէ՛գք սրեալք. ամենայն ոսկի ծովու ընդ նովաւ իբրեւ զկա՛ւ անբաւ[9573]։ 22 Եռացուցանէ զանդունդս իբրեւ զկատսայ. համարի զծով իբրեւ զոչինչ. 23 եւ զտարտարոսն անդնդոց իբրեւ զգերի մի. համարեցաւ զանդունդս իւր ճեմելի։ 24 Եւ չի՛ք ինչ յերկրի՝ որ նմա՛ն է նմա. արարեալ խաղալիկ հրեշտակաց իմոց[9574]։ 25 Զամենայն բարձունս տեսանէ. եւ ի՛նքն է թագաւոր ամենայնի՝ որ ՚ի ջուրսն են[9575]։

42
Գլուխ ԽԲ

1 Կրկնեալ անդրէն Յոբայ՝ ասէ ցՏէր.

2 Գիտե՛մ զի կարօղ ես յամենայնի, եւ տկարանայ ինչ ո՛չ քեզ[9576]։ 3 Ո՞վ է որ ծածկէ ՚ի քէն զխորհուրդ՝ խնայեալ ՚ի բանս կարծիցէ թագուցանել. ո՛ պատմեսցէ ինձ զոր ո՛չ գիտէի. զմեծամեծս եւ զզարմանալիս՝ որոց ո՛չ էի խելամուտ[9577]։ 4 Արդ լո՛ւր ինձ Տէր՝ զի եւ ես խօսեցայց. հարցի՛ց զքեզ՝ եւ դու ուսո՛ զիս։ 5 ՚Ի լուր ակնջաց լսէի զքէն յառաջագոյն. բայց արդ՝ եւ ա՛կն իմ իսկ ետես զքեզ[9578]։ 6 Վասն որոյ խոտեցի՛ զանձն՝ եւ հալեցայ. եւ համարիմ զանձն իմ հո՛ղ եւ մոխիր։ 7 Եւ եղեւ յետ խօսելոյ Տեառն զբանս զայսոսիկ ընդ Յոբայ. Ասէ ցԵղեփազ Թեմնացի[9579]. Մեղա՛ր դու, եւ երկոքին բարեկամք քո. զի ո՛չ խօսեցարուք առաջի իմ ճշմարիտ, եւ ո՛չ ինչ իբրեւ զծառայ իմ զՅոբ։ 8 Բայց արդ առէ՛ք զուարակս եւթն եւ խոյս եւթն, եւ երթա՛յք առ ծառայ իմ Յոբ. եւ արասցէ ողջակէ՛զս վասն ձեր. եւ Յոբ ծառայ իմ արասցէ աղօթս վասն ձեր։ Զի թէ ո՛չ նմա ակն առեալ էր, եւ եթէ ո՛չ վասն նորա էր, կորուսեալ էր իմ արդեւք զձեզ. զի ո՛չ խօսեցարուք ճշմարտութիւն զծառայէ իմմէ զՅոբայ։ 9 Եւ գնա՛ց Եղ՚իփազ Թեմնացի, եւ Բաղդատ Սաւքեցի, եւ Սովփար Մինեցի. եւ արարին որպէս հրամայեաց նոցա Տէր. եւ ելոյծ զմեղս նոցա վասն Յոբայ։ 10 Եւ Տէր աճեցոյց զՅոբ. եւ յառնել նորա աղօթս ՚ի վերայ բարեկամացն՝ եթո՛ղ զմեղս նոցա։ Եւ ետ Տէր կրկին քան որչափ ինչ էրն յառաջագոյն Յոբայ ՚ի յաճախութիւն։ 11 Եւ լուա՛ն ամենայն եղբարք նորա եւ քորք նորա զամենայն անցսն՝ որ անցին ընդ նա, եւ եկին առ նա, եւ ամենեքին ոյք յառաջագոյն գիտէին զնա. կերան եւ արբին առ նմա. եւ մխիթարեցին զնա, եւ զարմացան ՚ի վերայ ամենայնի զոր ած ՚ի վերայ նորա Տէր. եւ ետուն նմա իւրաքանչիւր մէ՛ն մի որոջ, եւ չորեքդրամեա՛ն մի ոսկի անգիր[9580]։ 12 Եւ Տէր օրհնեաց զվերջինն Յոբայ քան զառաջինն. եւ էին խաշինք նորա՝ ոչխարք բեւր, եւ չորեքհարեւր. ուղտք վեցհազարք. լուծք եզանց հազար. էշք մատակք արօտականք հազար[9581]։ 13 Եւ ծնան նմա ուստերք եւթն, եւ դստերք երեք։ 14 Եւ կոչեաց զառաջինն Տի՛ւ. եւ զերկրորդն Կասիա. եւ զերրորդն Ամաթեղջեւր[9582]։ 15 Եւ ո՛չ գտան համեմատ դստերացն Յոբայ ազնուագոյնք ՚ի ներքոյ երկնից. եւ ետ նոցա ժառանգութիւն ընդ եղբարս իւրեանց[9583]։ 16 Եւ եկաց յետ հարուածոցն ամս հարեւր եւ եւթանասուն. եւ ամենայն ամք զոր եկաց՝ երկերի՛ւր քառասուն եւ ութ. եւ ետես Յոբ զորդիս իւր՝ եւ զորդիս որդւոց իւրոց ազգ չորրորդ։ Եւ վախճանեցա՛ւ Յոբ ծերացեալ եւ լցեալ աւուրբք։ Եւ գրեալ է նմա յառնել ընդ որս Տէր յարուցանէ[9584]։

17 Սա թարգմանի յԱսորի գրոց. բնակէր յերկրին Աւստայ. ՚ի սահմանս Եդովմայեցւոց եւ Արաբացւոց. յառաջ՝ էր անուն նորա Յոբաբ. եւ առեալ կին Արաբացի, ծնաւ որդի որում անուն էր Էննով։ Եւ էր հայր նորա Զարեհ, որդի որդւոյն Եսաւայ. եւ մայր նորա Բոսորացի՛. որպէս զի լինել նմա հինգերորդ յԱբրահամէ։ Եւ ա՛յս են թագաւորք որ թագաւորեցին յԵդոմ. առաջին Բաղակ Բէովրայ. եւ անուն քաղաքի նորա Դենաբայ։ Յետ Բաղակայ Յոբաբ՝ որ կոչեցաւ Յոբ։ Յետ նորա Ասովմ, որ էր զօրավար յերկրին Թեմնացւոց։ Յետ նորա Ադադ որդի Բարադայ, որ կոտորեաց զՄադիամ ՚ի դաշտին Մովաբայ. եւ անուն քաղաքի նորա Գէթեմ։ Եւ որ եկին առ նա բարեկամքն. Եղիփազ՝ յորդւոցն Եսաւայ՝ արքայ Թեմնացւոց. Բաղդատ բռնաւոր Սաւքեցւոց. Սովփար արքայ Մինեցւոց[9585]։

Կատարեցաւ գիրքս Յոբայ[9586]:

[9065] Զվերնագիր գրոցս ամենայն օրինակք ունին համաձայն մերումս, բաց ՚ի միոջէ որ դնէ. Յոբայ Գիրք։

[9066] Ոմանք. Էր յԱւստեր աշխարհի։

[9067] Ոմանք. Եւ եղեն նորա ուստերք... (3) եւ խաշինք նորա ԷՌ ոչխար, ուղտք։

[9068] Ոմանք. Միաբանեալ կային որդիք նորա։

[9069] Ոմանք. Յանկ ելանէին աւուրք խրախութեան նոցա, առա՛՛։ Այլք. Վասն մեղաց ընդ ոգւոց նոցա։

[9070] Ոմանք. Եւ իբրեւ եղեւ զօրս զայս, եկին հր՛՛... յածեալ յերկրի եւ շր՛՛։

[9071] Ոմանք. Եւ ասէ Տէր ընդ Սատանայ. Ուստի՞։ Ուր Ոսկան. Եւ ասէ Աստուած։

[9072] Յօրինակին. Ընդ ծառա՛յին ընդ Յոբ։ Օրինակ մի. Ընդդէմ ծառայի իմոյ Յոբայ, զի։

[9073] ՚Ի լուս՛՛. Եւ ասէ առաջի Տեառն. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։

[9074] ՚Ի բազումս պակասի. Բայց ոչ աղէ առա՛՛։

[9075] Ոմանք. Եկն առ Յոբ եւ ասէ ցՈբ։

[9076] Ոմանք. Եւ մերկ անդամ դարձայց անդր։

[9077] Ոմանք. Եւ յայսմ ամենայն անցս։

[9078] ՚Ի լուս՛՛. ՚ի վերայ՝ կալ առաջի, նշանակի՝ Ակ. արձանացեալ։ Ոմանք. Կալ առաջի Տեառն. եկն եւ Սա՛՛... ՚ի մէջ նոցա կալ առա՛՛։

[9079] Ոմանք. Ընդ ծառայ իմ Յոբ... այր արդար ճշմարիտ աստուածապաշտ... տարապարտուց խօսեցար։

[9080] Ոմանք. Ել Սատանայ։

[9081] Ոմանք. Եւ նստէր յաղբիւս... բազում ժամանակ ան՛՛։

[9082] 9 Տպագրում այստեղից սկսած բոլոր աստղանիշերը դրուած են լուսանցքում։

[9083] Ոմանք. Համբերից տակաւին սակաւիկ ինչ ժա՛՛... վաստակէի տառապանօք... օթեգացեալ բացական։ Ուր Ոսկան. օթագայեալ։ Բազումք յաւելուն. ՚Ի տառապանաց իմոց, եւ ՚ի ցաւոց իմոց, որ... բան ինչ առ Տէր։

[9084] Ոմանք. Որ ինչ անցին ընդ նա։

[9085] ՚Ի բազումս պակասի. Եւ սփոփել զնա։

[9086] Ոսկան. Զպատմուճանս իւրեանց։ ՚Ի բազումս պակասի. Ընդ երկինս հայելով։

[9087] Յոմանս պակասի. Շուրջ զնովաւ յերկրի զեւթն տիւ եւ զեւթն գի՛՛։

[9088] Բազումք. Եւ ապա ուրեմն Յոբ ե՛՛։

[9089] Ոմանք. Եւ մի՛ եկեսցէ ՚ի վերայ նորա։

[9090] Ոսկան. Եւ ստուեր մահու, եւ եկեսցէ։

[9091] Ոմանք. Ուրախութիւն եւ ցնծութիւն։

[9092] Ոմանք. Սպառեսցէ եւ ՚ի լոյս մի՛ եկեսցէ։

[9093] Ոմանք. Դիպեցաւ ինձ ծնունդք. եւ ընդէ՞ր դիեցի ես զստինս։

[9094] Ոմանք. Էին ՚ի սուսերս իւրեանց։

[9095] Ոմանք. Ամբարիշտք բորբոքեցին։

[9096] Ոմանք. Իցէ դառնացելոց լոյս։

[9097] Ոմանք. Լինին իբրեւ գտանիցեն։ Ուր Ոսկան. եթէ գտանիցեն զմահ։

[9098] ՚Ի բազումս պակասի. Հանգիստ է, յորմէ ճանապարհն թաքեաւ ՚ի նմանէ։ ՚Ի լուս՛՛. ՚ի վերայ՝ ճանապարհն, նշանակի՝ ժամանակն. եւ ՚ի վերայ՝ զի փակեաց զնովաւ, նշանակի՝ Ակ. ո՛չ իմացոյց նմա։

[9099] Այլք. Ոչ խաղաղեցայ ո՛չ դադարեցի։ Ուր Ոսկան. խաղաղացայ։ ՚Ի լուս՛՛. Եւ եկն ՚ի վերայ իմ։

[9100] Այլք. Բազում անգամ լեալ իցեն. կամ՝ լեալ իցէ։ Ոմանք. Եւ զօրութեան բանից։

[9101] Ոմանք. Եւ ծնգաց։

[9102] ՚Ի լուս՛՛. ՚ի վերայ՝ կասկածդ. նշանակի՝ յոյսդ։ Ոմանք. Եւ չարութիւն ճա՛՛։

[9103] Ոմանք. Ո՛ ոք էր սուրբ, եւ կորեաւ։

[9104] Ոմանք. Եւ ՚ի չգոյէ կերակրոյ՝ կորիւնք առիւ՛՛։ Ոսկան. Կորիւնք առիւծուց։

[9105] Ոմանք. Եթէ ոք տացէ քեզ։

[9106] Բազումք. Բուսանին ցաւք։

[9107] Ոմանք. Եւ զՏէր ամենեցուն իշխան կար՛՛... (9) եւ զանքննինս։

[9108] Ոմանք. Առաքէ ջուր ՚ի ներ՛՛։

[9109] Ոմանք. Ձեռք նորա զճշմարտութիւն։

[9110] Ոմանք. Եւ ՚ի մէջօրէի... խարխափեսցին։

[9111] ՚Ի բազումս պակասի. Տէր ՚ի վերայ երկրի։

[9112] Ոսկան. ՚Ի սովու փրկեսցէ։

[9113] ՚Ի բազումս պակասի. Զի ընդ քարինս վայրի դաշինք քո. եւ գազանք։ Յօրինակին. Խաղասցին ընդ քեզ։

[9114] Ոմանք. Եթէ խաղաղութիւն է տան քում։

[9115] Ոմանք. ՚Ի ժամանակի հնձոց, եւ կամ իբրեւ զշեղջ կալոյ։

[9116] Ոմանք. Յանձն քո զինչ գործեսցես։

[9117] Բազումք յաւելուն. ՚Ի մարմնի իմում են։

[9118] Ոսկան. Նա ո՛չ կարէ հանդար՛՛։ Ոմանք. Զի շարաւ տեսանեմ։

[9119] ՚Ի լուս՛՛. Եւ եկեսցեն ինձ խնդր՛՛. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։

[9120] Ոմանք. Իմ թէ համբերից։

[9121] Այլք. Իբրեւ զվտակ պակա՛՛։

[9122] Բազումք. Արդ ահաւանիկ հասին ՚ի։

[9123] Ոմանք. Թեմենացւոց... Սաբայ հայէիք։

[9124] ՚Ի լուս՛՛. ՚ի վերայ՝ խաղացեալ էք, նշանակի՝ ոտն հարկանէք։

[9125] Ոմանք. Նստարուք դուք. եւ մի՛ ինչ լիցի անիրաւութիւն. եւ դարձեալ։

[9126] Ոմանք. Ոչ խոկայցէ յիմաս՛՛։ Ուր Ոսկան. յիմաստութեան։

[9127] Ոմանք. Վարձս վարձկանի կեանք։

[9128] Ոմանք. Սպասեցից ամսոց... ցաւագինք տուեալ են։

[9129] Ոմանք. Ասիցեմ թէ ե՛րբ իցէ երեկոյ... մինչեւ յառաւօտ։

[9130] Ոմանք. Իմ ՚ի զազրութիւն որդանց։

[9131] Օրինակ մի. ՚Ի տեսանելոյ զբարի։

[9132] Ոմանք. Եւ ո՛չ եւս իցեմ։

[9133] ՚Ի լուս՛՛. Բացից զբերան իմ դառնութեամբ։ Ոմանք. Իմոյ տագնապեալ։

[9134] Ոսկան. Զինեւ պահս։

[9135] Այլք. Վճարեցից զինէն զբանս յան՛՛։ Ոմանք. Զբանս իմ յանկողնի։

[9136] Ոմանք. Զոգի իմ ՚ի յանձնէ իմմէ, եւ ՚ի մահուա՛՛։ Ուր օրինակ մի. Թափեալ կենդանութիւն յանձնէ իմմէ։

[9137] Ոմանք. Զի ո՛չ յաւիտեան։

[9138] Ոմանք. Կլանիցեմ զտողուս. կամ՝ զտողունս իմ։

[9139] Ոմանք. Զամենայն միտս... ընդէ՛ր եդիր զիս քեզ ոսոխ։ Ուր յօրինակին գրի՝ աւսոխ։

[9140] ՚Ի լուս՛՛. ՚ի վերայ՝ կանխեալ, նշանակի՝ քանզի առաւօտ է։

[9141] Ոմանք. ՚Ի բերան քում։

[9142] Ոմանք. Մեղան առաջի նորա։

[9143] Ոմանք. Եւ դարձուսցէ զքեզ յարկն արդա՛՛։

[9144] Յօրինակին պակասէր. Առաջինքն քո սակաւք, եւ վերջինքն քո, անբաւք։

[9145] Ոսկան. Զի երեկեանք եմք։

[9146] Ոմանք. Եւ պատմեսցեն։

[9147] Ոմանք. Եւ կամ բարձ՛՛։

[9148] Ոմանք. Յառաջ քան զամենայն բանջար ո՛չ ցամաքիցի։

[9149] Յօրինակին. Իբրեւ սարտիոստայն։

[9150] Ոսկան. Յարեգակնէ է։ Յօրինակին. Ելցէ շաւիղ իւր։

[9151] Ոմանք. Այնպիսի ինչ։

[9152] Ոմանք. Զի Աստուած ո՛չ մերժեսցէ... ո՛չ ընկալցի Տէր։

[9153] Ոմանք. Այդպէս է... առաջի Տեառն։

[9154] Ոմանք. Զառ ՚ի ներքոյ երկնից։

[9155] Բազումք. Իցէ եթէ լսիցէ ինձ, կամ իրաւացու՛՛։

[9156] Ոմանք. Սատակիցէ. զի բազում են։

[9157] Ոմանք. Զի լցոյց զիս դառնու՛՛։

[9158] Ոմանք. Ո՛ է, որ դատաստանի։

[9159] Ոսկան. Զի եթէ ամբարշտիցի անձն իմ։ Ոմանք. Բառնան յերկրէ կե՛՛։

[9160] Ոսկան. Եթէ լուացայց ձեամբ, եւ սրբեցայց ձեռամբ սր՛՛։

[9161] Ոմանք. Զի ո՛չ էր իբրեւ զիս մարդ։

[9162] Ոմանք յաւելուն. Այլ խօսեցայց։ Ձանձրանայ անձն իմ ՚ի կենաց իմոց. նա եւ ո՛չ այնպէս գիտեմ։

[9163] Յօրինակին. Մի՛ ուսուցանել զիս ամ՛՛։

[9164] Ոմանք. Թէ անիրաւիցիմ։

[9165] Ոմանք. Որպէս հայիցի այր։

[9166] Ոմանք. Խնդրիցես զանօրէ՛՛։ Ոսկան. Եւ զմեղս իմ քննեսցես։

[9167] ՚Ի լուս՛՛. Եւ ջլօք հաներ զիս։

[9168] Ոմանք. Զի ամենայնիւ կարող ես։

[9169] ՚Ի լուս՛՛. Պահեա՛ զիս։

[9170] Ոմանք. Ձեռն արկեր յիս։

[9171] Ոմանք. Եւ ո՛չ անդրէն մեռայ։

[9172] Ոսկան. Եւ իբրեւ զհեղեալ լինէի։

[9173] Ոմանք. Սակաւ մի հանգչել։

[9174] Ոմանք. Ապաքէն ըստ նմին եւ լսի՛՛։

[9175] Ոմանք. Որ տացէ պատասխանի։

[9176] Ոմանք. ՚Ի խօսել ղօղի բանիւք։

[9177] Ոսկան. Ապա եթէ ՚ի ձեռին քում է անօ՛՛։ Ոմանք. Եւ անիրաւութիւն ՚ի յարկի։

[9178] Ոմանք. Իբրեւ զալիս անցեալ։

[9179] Ոմանք. Լինիցիս, զի կայ քեզ յոյս ՚ի հոգւոյ. կամ՝ ՚ի հոգոց։

[9180] Ոմանք. Կորուստ է. աչք ամբարշտաց հալեսցին։

[9181] Ոսկան. Եղէ ՚ի կատականս։

[9182] Ոմանք. ՚Ի ժամանակի սահմա՛՛։ Յօրինակին. Զտուն իւր ետես աւերեալս։

[9183] Ոմանք. Բարկացուցանիցեն զՏէր, եթէ ո՛չ լինիցի։

[9184] Ոմանք. Հարց ցչորքոտանիս... ցթռչունս երկնից։ Ուր Ոսկան. Եւ թռչնոց երկնից, եւ ցուցցեն քեզ։ ՚Ի լուս՛՛. Եւ թէ ասիցեն... եւ թէ պատմեսցեն... (8) եւ թէ խելամուտ։

[9185] Ոմանք. Այսու ամենայնի եթէ ձեռն։

[9186] Ոմանք. Արգելցէ զջուր։

[9187] Ոմանք. Եւ հեղու անարգութիւն։

[9188] Ոմանք. Ճանապարհի զոր ո՛չ գիտիցեն։

[9189] Ոմանք. Որչափ եւ դուք գիտէք։

[9190] Ոմանք. Առաջի Աստուծոյ խօսիցիք։

[9191] Օրինակ մի. Կշտամբեսցէ զնա։

[9192] Ոմանք. Զարհուրեցուցանիցեն զձեզ։

[9193] Ոմանք. Կարկեցարուք եւ խոսեց՛՛։

[9194] Յօրինակին պակասէր. Քանզի եւ սկսեալ իսկ է։

[9195] Ոսկան. Ոսոխն իմ, եկեսցէ. զիարդ։ Յօրինակին. Զիա՞րդ կարգեցայց եւ։

[9196] Ոսկան. Երկու ինչ պիտոյ են։

[9197] Բազումք. Եւ անօրէնութիւնք իմ, ուսո՛ ինձ քանիօն իցեն։

[9198] Ոսկան յաւելու. Ընդէ՞ր զերեսս քո թագուցանես յի՛՛։

[9199] Ոմանք. Եդիր զոտս, կամ՝ զոտն իմ ՚ի պաշարման. պաշարեցեր զամենայն զգոր՛՛։

[9200] Ոմանք. Կամ թէ իբրեւ զձորձս։

[9201] Ոմանք. ՚Ի ժամանակ եդիր՝ եւ ոչ։

[9202] ՚Ի բազումս պակասի. Յոյս ծառոյ անդրէն։

[9203] ՚Ի լուս՛՛. նշանակի հարցական ոլորակաւ. Վախճանեալ գնա՞ց. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։

[9204] Ոմանք. Եւ գետ... ցամաքեցաւ։ ՚Ի լուս՛՛. Աւերեալ ցամաքեցա՞ն։

[9205] Ոմանք. Միւսանգամ լինիմ։

[9206] Ոմանք. Ապա կոչեսցիս, եւ ես։

[9207] Ոմանք. Որ փլանելոցն իցէ։

[9208] ՚Ի լուս՛՛. նշանակի հարցականաւ. Մարդոյ կորուսե՞ր. ՚ի սպառ. եւ գնա՞ց։

[9209] Ոմանք. Ախտացան, եւ ոգի նորա սգացաւ։

[9210] Ոմանք. Յանդիմանեալ բանիւք՝ որ ո՛չ ի՛՛։

[9211] Ոմանք. Զոր գիտես, եւ մեք ո՛չ գիտի՛՛։

[9212] Ոմանք. Քան զոր մեղարն։

[9213] Ոմանք. Զսրտմտութիւն քո առաջի... զբանս այսպիսիս։

[9214] Ոմանք. Լինելոց իցէ արդար։

[9215] Ոսկան. Զի եթէ սրբոյ ո՛չ հա՛՛։

[9216] Ոմանք. Այր գարշելի եւ ան՛՛։

[9217] ՚Ի բազումս պակասի. Քեզ Յոբ լո՛ւր։

[9218] Ոմանք. Եւ ո՛չ թագուցին հարց իւրեանց։

[9219] Ոմանք. Ամբարշտի հոգովք։

[9220] Ոմանք. Կործանումն ՚ի վերայ նորա։

[9221] Ոմանք. Մի՛ համարեսցի դառնալ ՚ի խա՛՛։

[9222] Ոմանք. Ամբարձ զձեռն ընդդէմ։ Ոսկան. Եւ առաջի Ամենակալին ընդվզե՛՛։

[9223] Ոսկան. Ճարպով իւղոյ։

[9224] Ոմանք. Եւ մի՛ յարկցէ յերկիր։

[9225] Ոմանք. Եթէ հանդարտեսցէ։

[9226] Ոմանք. Ամպարշտի մահ է։

[9227] Ոսկան. Յորովայն նորա։

[9228] Բազումք. Այդպիսի ինչ բազում։

[9229] Ոմանք. Բանից հողմոց։

[9230] Ոմանք. ՚Ի բերան իմում։

[9231] Ոմանք. Հինից նորա տեղացին ՚ի վերայ իմ, տիգօք աչաց։

[9232] ՚Ի լուս՛՛. ՚ի վերայ՝ ՚Ի ծունկս, նշանակի՝ ծնօտս. ըստ որում եւ օրինակ մի այսպէս ունի. Արագարագ եհար զծնօտս իմ։

[9233] Ոմանք. Տէր ՚ի ձեռս անօրինին։

[9234] Ոմանք. Կապեցին քուրձ ընդ մորթ։

[9235] Ոմանք. ՚Ի վերայ արտեւանաց իմոց։

[9236] Ոմանք. Անդարձ գնացի. կամ՝ գնացից։

[9237] Ոմանք. Կարօ՛տ եմ գերեզմա՛՛։

[9238] Ոմանք. Մի՛ բարձրացուսցես։

[9239] Ոմանք. ՚Ի մասին իւրում. եւ ոմանք. ՚ի միասին պատմեսցէ։

[9240] Ոմանք. ՚Ի բամբասանս ազգաց։

[9241] Ոմանք. Կալցէ հաւատարիմն։

[9242] Ոմանք. Գտանիցեմ ՚ի ձեզ ճշմարտութիւն։

[9243] Ոմանք. Տիւ եդին ինձ. լոյս։

[9244] Այլք. Զի եթէ համբերից՝ դժ՛՛։

[9245] Այլք. Ո՞ւր է յոյս իմ։

[9246] Ոմանք. Զի եւ մեք խօսեսցուք. կամ՝ խօսիցիմք։

[9247] Ոմանք. Յանշէն մնասցէ... ՚ի հիմանէ տապալիցին։

[9248] Ոմանք. Շիջցի, եւ ո՛չ պատահիցէ։

[9249] Ոմանք. Խաւարի յարկի իւրում. եւ ճրագ ՚ի վերայ շիջցի։

[9250] Ոմանք. Եւ շաղախեսցի ՚ի թակար՛՛։

[9251] Ոմանք. Եւ կալանք նորա ՚ի վերայ շաւղաց։

[9252] ՚Ի լուս՛՛. ՚ի վերայ՝ Կերիցին, եւ այլն. նշանակի՝ կորիցեն կեանք նորա։ Ոմանք. Կերիցեն նորա կինք ոտից նորա։

[9253] Ոմանք. Կերիցէ մահ զգեղեցկութիւնս։

[9254] Բազումք. Բնակեսցէ ՚ի յարկի նորա ՚ի գիշերի իւրում. ցրեսցին վայել՛՛։

[9255] Ոմանք. Ցամաքեսցին։

[9256] Ոմանք. Այլ ՚ի նորայսն կեցցեն։

[9257] Ոմանք. Հեծեսցեն ՚ի վերայ նորա... եւ կալան։

[9258] Ոսկան. Մինչեւ ցե՞րբ աշ՛՛։

[9259] Ոմանք. Յարձակել ՚ի վերայ իմ։

[9260] Ոմանք. Բան՝ զոր չէ արժան։

[9261] Ոսկան յաւելու. Եւ յարձակեալ էք ՚ի վերայ իմ՝ եւ յարձակեալ էք նախա՛՛։

[9262] Ոմանք. Աղաղակեցի, եւ ո՛չ ուս՛՛։

[9263] Բազումք. Անգոսնեցին զիս մերձա՛՛։

[9264] Ոմանք. Եւ աղերսէր զկին իմ։

[9265] Ոմանք. Եւ զոր ես սի՛՛։

[9266] Ոմանք. Եւ հանել զսոսա ՚ի մատեան ՚ի յաւիտեան։

[9267] ՚Ի բազումս պակասի. Քանդակել առ ՚ի վկայութիւն։ (25) Քանզի գի՛՛։

[9268] Ոմանք. Գիտեմ եթէ մշտն՛՛։ Ուր Ոսկան. Յերկրէ յարուցանել զմորթ իմ որ կրեաց զամենայն։

[9269] Ոմանք. Եւ դուք ՚ի ծածկելոյ։

[9270] Յօրինակին. Սովփերայ Մինեցւոյ։

[9271] Ոմանք. Եւ հոգի յիմաս՛՛։

[9272] Ոմանք. Իբրեւ զերազ թռուցեալ ոչ։

[9273] Ոմանք. Զնա ՚ի տեղի իւր։

[9274] ՚Ի լուս՛՛. Յագեցան մանկութեամբ. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։

[9275] Ոմանք. Մի՛ խնայեսցէ ՚ի նա, եւ մի՛։

[9276] Ոմանք. Մի՛ ծաղկեսցին։

[9277] Յօրինակին պակասէր. Ամենայն խաւար նմա։

[9278] Ոմանք. Ընչից նորա յայցելութիւն։

[9279] Ոմանք. ՚Ի մարդկանէ ինչ իցէ։

[9280] Ոմանք. Եւ զի՛նչ օգուտ։

[9281] Ոմանք. ՚Ի վերայ նոցա կործանումն։

[9282] Ոմանք. Հատուսցէ նմա եւ ծանիցէ։

[9283] Ոմանք. Եւ զթիւ ամսոց նորա բաժանեցին։

[9284] Ոմանք. Բարեկեցիքն եւ յաջողեալն։

[9285] Ոմանք. Ուղեղ. կամ՝ ուղիւղ նորա։

[9286] Ոսկան. Երր ծածկեսցէ զնոսա։

[9287] Ոմանք. Արդ գիտեմ։

[9288] Այլք. Արդ ասիցէք՝ թէ ո՛ւր է։

[9289] Ոմանք. Ստիպի չարն։

[9290] Ոմանք. Ո՛ պատմիցէ... զճանապարհ նորա։

[9291] Այլք. Եւ ինքն ՚ի գերեզմանս գնաց։

[9292] Ոմանք. Քաղցրացան նմա։

[9293] Ոմանք յաւելուն՝ Մխիթարեցէք զիս բանիւք սնոտեօք։

[9294] Ոմանք. Իսկ զի՞ փոյթ է Տեառն... զի՛նչ օգուտ եթէ պարզես՛՛։

[9295] Բազումք. Այլ եւ զհաց քաղցելոց։

[9296] Ոմանք. ՚Ի բարձունս նայիցի չտեսանիցէ։

[9297] Ոսկան. Միթէ զշաւիղս յաւի՛՛։ Ոմանք. Յաւիտենականս պահեսցես զորս կոխեցին։

[9298] Ոսկան. Գետ բաղխեալ զհիմունս նոցա։

[9299] Ոմանք. Պտուղ քո եղիցի ՚ի բնակութիւնս։ Ուր Ոսկան. Եղիցի իրաւութիւնս։

[9300] Բազումք. Զբանս նորա ՚ի սիրտ քո։

[9301] Բազումք. ՚Ի յարկէ քումմէ զանիրաւութիւն։

[9302] Ոսկան. Յամրութեան վիմի։

[9303] Բազումք. Հայեցեալ յերկինս։

[9304] Ոմանք. Դարձուսցէ զքեզ յարկն. կամ՝ յակն արդա՛՛։

[9305] Ոմանք. Եւ ապրեսցիս ձեռամբ քով։

[9306] Ոմանք. Իսկ արդ ո՞ ծանուսցէ։

[9307] Ոմանք. Յառաջագոյն երթայց՝ ո՛չ եւս։

[9308] Ոմանք. Որպէս զոսկի։

[9309] Ոմանք. ՚Ի ծոց իմ թագուցի զբանս։

[9310] Ոմանք. Ապա եթէ. կամ՝ ապ եթէ նա։

[9311] Ոմանք. Վասն այսորիկ առ նա... զնորին հոգացից։

[9312] Այլք. Մոռացան ամբարհաւաճք։

[9313] Ոմանք. Զգործս իւրեանց։

[9314] Ոմանք. Արկին զինքեանս ընդ վի՛՛։

[9315] Ոմանք. Եւ զակածն տառապե՛՛։

[9316] Ոմանք. Ննջեցուցին տարապար՛՛։

[9317] Ոմանք. Մեծամեծս հեծեծին։

[9318] Ոմանք. Եղիցի իբրեւ գող։

[9319] Ոմանք. Եւ աչք շնացելոցն պարհեսցեն զխաւար, եթէ ո՛չ զականեսցէ զիս։

[9320] Ոմանք. Եւ միանգամայն առաւօտ նորա ստուեր մահու է, եթէ ՚ի միտ առնու զխռո՛՛։

[9321] Ոմանք վրիպակաւ գրեն. Զի զանդայնոցիկ զորբոյն։ Ոսկան. Ընդդէմ յափշտակեցան նմա մեղք։

[9322] Ոսկան. Նմա զոր ինչ արարն։

[9323] Ոմանք. Անկեալ ՚ի ցօղոյ։

[9324] Բազումք. Իսկ առա՞կ ինչ իցէ։

[9325] Ոմանք. Եթէ գուցէ... հինից։

[9326] Ոմանք. Արդար մարդ... կամ ո՛ սրբեսցէ զանձն։

[9327] Ոմանք. Որոյ ամենայնի իմաստութիւն է։

[9328] Ոմանք. Զջուր յամպս իւր։

[9329] Ոմանք. Թռուցանէ զնովաւ։

[9330] Բազումք. Աղխք երկնից սար՛՛։

[9331] Ոմանք. Մի՛ լինիցի ինձ։

[9332] Ոսկան. Զանձին իմ գործեալ։

[9333] Ոմանք. ՚Ի Տէր, թերեւս ապրիցէ։

[9334] Ոմանք. Լսիցէ Տէր։

[9335] Յօրինակին պակասէր. ՚Ի կարդալ նորա առ նա, լուիցէ՞։

[9336] Ոսկան. Եւ որ իցէ Ամենակալին։

[9337] Ոմանք. Ահաւադիկ ամենեքին... զի սնոտի սնոտւովք պա՛՛։

[9338] Ոմանք. Եկեսցէ ՚ի վերայ նոցա։

[9339] Ոմանք. Յերիտասարդութիւն հասանիցեն։

[9340] Ոմանք. Եւ եղեւ տուն նորա իբրեւ ցեց։

[9341] Բազումք. Պատահեցին նմա։

[9342] Ոմանք. Երկիր, եւ ՚ի նմանէ ելցէ։

[9343] Ոմանք. Տեղի է. շափւղա քարինք նորա։

[9344] Ոմանք. Զպտոյտս գետոց պա՛՛... զամենայն զպատուական։ ՚Ի լուս՛՛. ՚ի վերայ՝ ակն իմ. նշանակի՝ Ակ. այսինքն՝ Ակիւղաս. ակն նորա։

[9345] Ոսկան. Զզօրութիւն իւր լոյս։

[9346] Ոմանք. Ընդ գնոյ նորա։

[9347] Բազումք. Քան զներքնագոյնս։

[9348] Ոսկան. Ընդ ոսկւոյ սօփերայ ո՛չ բարձցի։

[9349] Ոմանք. Զճանապարհ նորա։

[9350] Ոմանք. Զամենայն զառ ՚ի ներքոյ։

[9351] Ոմանք. Բարբառոց։

[9352] Ոմանք. Յառակս իւր, ասէ։

[9353] Ոմանք. Յորժամ կայր զուարճացեալ ՚ի ճանապարհս։

[9354] Ոմանք. Զգործեալն էի ՚ի մեծութիւնս։

[9355] Ոսկան. Ծերք յոտն կային։

[9356] Ոմանք. Ճոխք՝ եւ դադարէին... ՚ի վերայ բերանոց իւ՛՛։

[9357] Ոմանք. Զի զարդարութիւն զգեցեալ էի։

[9358] Ոմանք. Իբրեւ զծառ արմաւու. կամ՝ արմաւենի։

[9359] Ոմանք. ՚Ի վերայ ջրոյ... ՚ի վերայ հնծոց իմոց։

[9360] Ոմանք. Ընդունայն են ինձ, եւ աղեղն իմ ՚ի ձեռին նորա գնայ։

[9361] Օրինակ մի. Այնպէս եւ նոքա իմոց խօսից։

[9362] Ոմանք. Զթագաւոր ՚ի մէջ նոցա։

[9363] Ոմանք. Զորս ո՛չ համա՛՛... հաւասար խաշանց արօտա՛՛։

[9364] Այլք. Նոցա ընդէ՞ր էր ինձ։

[9365] Ոմանք. ՚Ի կարօտութիւն եւ ՚ի սովի։ Ուր Ոսկան. Եւ ՚ի սով անծնունդ։

[9366] Ոմանք. Որոց բանջար իսկ էր։ Յօրինակին պակասէր. Եւ արհամարհեալք կարօտեալք յամենայն բա՛՛։ Ոսկան. Ամենայն բարութեան։

[9367] Ոմանք. ՚Ի մէջ արձագանգաց։

[9368] Ոմանք. Եւ անուն անարգաց, եւ շիջե՛՛։ Ուր երկու օրինակք համաձայնք իրերաց. Եւ անուն արկարկաց եւ շիջեալ փառք յերկրէ։

[9369] Ոսկան. Ունին ՚ի բամբա՛՛։

[9370] Ոմանք. Մեկնեալք ՚ի հեռաստան։

[9371] Այլք. Երեսաց իմոց։

[9372] Ոմանք. Շփոթեցան շաւիղք իմ։

[9373] Ոմանք. Մատուցեալ յիս որպէս եւ կա՛՛։

[9374] Բազումք. Եւ ո՛չ լսիցես ինձ։ Ոսկան. Կացի, եւ ո՛չ հայեցար յիս։

[9375] Ոմանք. Եւ ունէի ՚ի բարութիւն։

[9376] Ոմանք. Որովայն իմ եռաց։ Ուր Ոսկան. մեռաւ. եւ ոչ։

[9377] Ոմանք. ՚Ի սուգ քնար իմ. սիրտ իմ։

[9378] Ոմանք. Եւ ո՛չ հայեցայց ՚ի կոյս։

[9379] Այլք. Յարմատոց խլեսցէ։

[9380] Ոմանք. Եւ եթէ խոտեցի... մատուցելոյ առ իս յատեան։

[9381] Ոմանք. Եւ եթէ զինչ պատասխանի արարից։

[9382] Ոսկան. Որպէս ես եղէ յարգան՛՛։

[9383] Ոմանք. Բազում է իմ օգնութիւն։

[9384] Ոմանք. Ոչ հանդարտեցից։

[9385] Ոմանք. ՚Ի բազում մեծութիւն եկելոց։ Յօրինակին. Եթէ ՚ի վերայ անաւթոց եդի զձեռն։

[9386] Ոմանք. Ոչ տեսանիցեմ զարեգակն։

[9387] Ոմանք. Եւ եթէ խօսեցաւ գաղտ։

[9388] Ոմանք. Ապա եւ այն ՚ի մեծ ա՛՛... ասէ ցիս առաջի Տեառն բարձ՛՛։ ՚Ի բազումս պակասի. Բարձրելոյ. ՚ի նմանէ է զօրութիւն եւ կար, իմաստութիւն եւ հանճար։

[9389] Ոմանք. ՚Ի մարմնոյ նորա։

[9390] Ոմանք. Ամենայն եկելոյ։

[9391] Ոմանք. Առ ՚ի չպատմել առաջի։

[9392] Ոմանք. Եթէ ձեռին Տեառն չէր։

[9393] Ոմանք. Եւ եթէ ակօսք նորա։

[9394] Ոմանք. Երկրին զայրացուցի՞. ապա։

[9395] Ոմանք. Եւ բարկացեալ Ելիուս Բարաքիէլ։ Յօրինակին. Բարաքիէլի Բաւզացի. այլ ՚ի լուս՛՛. նշանակի համաձայն այլոց Բուզացի, ըստ որում եւ մեք եդաք։

[9396] Ոմանք. Եւ ՚ի վերայ երեցունց բա՛՛... եւ եդին լինել զնա ամպա՛՛։

[9397] Ոմանք. Պատմել ձեզ զանձին։

[9398] Ոմանք. Թէ բազում ժամանակեայք են որ խօսի՛՛։

[9399] Ոմանք. Ասացի ձեզ լու՛՛... զոր գիտեմս։

[9400] Ոմանք. Ունկնդիր լերուք բանից ի՛՛։

[9401] Ոմանք. Եւ ձեւք չափ իմանայցեմ... եւ ահա ո՛չ էր որ յանդի՛՛։

[9402] Ոմանք. ՚Ի Տեառնէ յաւելեալք։

[9403] Ոմանք. Համարձակիցէք խօսել բանս այնպիսիս։

[9404] Ոմանք. Հնացուցին զինքեանս։

[9405] Ոմանք. Եղիուսայ Բուզացւոյ ասէ։

[9406] Ոմանք. Իբրեւ զտիկ քաղցուի... զփւքս դարբնի ու՛՛։

[9407] Ոմանք. Աչառեալ երեսաց։

[9408] Ոմանք. Եւ ունկնդի՛ր լեր խօսից։

[9409] Ոմանք. Յստակս իմասցի։

[9410] Ոմանք. Կարող ես, ապա տուր ինձ։

[9411] Բազումք. Կաց ըստ իս՝ եւ ես ըստ քեզ։

[9412] Ոսկան. Ոչ անօրինեցայ։

[9413] Ոմանք. Եթէ ընդէր դատաստանի։ Ոմանք այսպէս ունին զկետադրութիւն բանիս. Ոչ լուաւ ամենայն բանի։ (14) ՚Ի միում նուագի խօսիցի։

[9414] Ոմանք. Յորժամ արկանիցին արհա՛՛... նիրհմամբք յանկողինս։

[9415] Ոմանք. Տեսլեամբք ահի զար՛՛։

[9416] Օրինակ մի. Ուտելի կերակուր... կերակրոյ։

[9417] Ոմանք. Պատմեսցէ մարդոյ զվն՛՛։

[9418] Ոմանք. Դաւանութեամբ։

[9419] Ոմանք. Ինքն յինքն ասասցէ. թէ զորպիսիս վճարեցի։ Օրինակ մի. Եւ ո՛չ ըստ արժանի ընդ որոց պատժեաց զիս։

[9420] Ոմանք յաւելուն. Տո՛ւր ինձ պատասխանի, խօսեա՛ց. քանզի կամիմ։

[9421] Ոմանք. Եւ ունկնդիր լերուք։

[9422] Ոմանք. Եւ Տէր ընկէց զիրաւունս։

[9423] Ոմանք. Ո՛վ իցէ իբրեւ զՅոբ։

[9424] ՚Ի բազումս պակասի. Չիք այցելութիւն ՚ի վերայ առն, եւ այցելութիւն նմա։

[9425] Ոմանք. Համարեսցի զՏեառնէ։

[9426] Ոմանք. Որ արար զերկիր, ո՛վ է... զառ ՚ի ներքոյ երկ՛՛։

[9427] Ոմանք. Եւ ամենայն մարդ ՚ի հող դարձցի ուստի ստեղծ՛՛։

[9428] Ոմանք. Խրատիցիս... բանից. եթէ։

[9429] Ոմանք. Որ ատեաց զանի՛՛... եւ կորուսանէ զչարս. արդար յաւիտենական է։

[9430] Ոմանք. Թէ անօրէն ես։

[9431] Յօրինակին պակասէր. Ոչ պատկառեաց ՚ի պատուական երեսաց. եւ ոչ։ Ոմանք յաւելուն. Պատիւ դնել արանց, եւ մե՛՛։

[9432] Ոմանք. Եւ աղաչել զայր... ՚ի խոտորեցուցանել զիրաւունս։

[9433] Ոմանք. ՚Ի նոցանէ զոր գործեցին։

[9434] Օրինակ մի. Փառաւորչաց եւ հրա՛՛։

[9435] Ոմանք. Եւ դարձուսցէ ՚ի գիշերի։

[9436] Ոմանք. Զի խոտորեցան յօրինաց Աստուծոյ։

[9437] Ոմանք. Ածէ զնովաւ։

[9438] Ոմանք. Վասն խստասրտութեան. եւ ոմանք. վասն խրատտութեան ժողովրդեան։

[9439] Յօրինակին ՚ի բնաբանի կրկին չակերտիւ այսպէս գրի բանս. Զի ՛ո՛ր ասէ ընդդէմ հզ՛՛. եւ ՚ի լուս՛՛. նշանակի ՚ի ներքս բերել՝ է. զոր կրկին եղանակաւ ակնարկէ առնել. կամ՝ զի է որ ասէ. եւ կամ՝ զի ո՛ է որ ասէ. ըստ որում ոմանք ունին զմին, եւ ոմանք զմիւսն. թէպէտ են եւս որք դնեն պարզաբար համաձայն մերումս։

[9440] Ոմանք. Այլ ո՛չ եւս յաւելից։

[9441] Ոմանք. ՚Ի քէն որ պահանջիցէ։ ՚Ի լուս՛՛. Զի մերժեսդ. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։

[9442] Օրինակ մի. Հանճարեղք սրտից խօ՛՛։

[9443] Ոմանք. Եւ մի՛ տացես պատասխանի բանս իբրեւ զանզգամս։

[9444] Ոմանք. Զի մի՛ յաւելուցումք ՚ի մեղս... համարեալ լինիցի ՚ի ձեզ։ Ոսկան. Խօսելոյ առաջի Աստուծոյ։

[9445] Ոմանք. Եւ կամ ասիցես... զինչ եւս արարից։

[9446] Ոմանք. Եւ երեցունց բարե՛՛։

[9447] Ոմանք. Աննմանոյ քեզ ամբարշ՛՛։ Յօրինակին պակասէր. Եւ որդւոյ մարդոյ արդա՛՛։

[9448] Բազումք կրկնեն. Զրպարտեալք աղաղակեսցեն. աղաղակեսցեն ՚ի բազկէ։

[9449] Ոմանք. Թէ ուր է Աստուած նորա որ արար զիս։

[9450] Ոմանք. Որ մեկնեաց զիս։

[9451] Ոմանք. Եւ մի՛ լուիցեն, եւ ՚ի հպարտութենէ։

[9452] Ոմանք. Որպէս եւ են։

[9453] ՚Ի բազումս պակասի. Քեզ. կամ՝ զքեզ, զոր դու ո՛չ գիտես. զի տակաւին գոն յիս։

[9454] Ոմանք. Եւ ո՛չ անիրաւութեամբ տարապարտուց իմա՛՛։

[9455] Բազումք. Զսիրտ. կամ՝ զի զսիրտ ամպարշտի ո՛չ։

[9456] ՚Ի բազումս պակասի. Եւ որ գտանի առաջի նորա ընդ թա՛՛։

[9457] Ոմանք. Եւ կապեալք ձեռակապօք վարեսցին տոռամբք տնանկութեամբ։ Ուր Ոսկան. ձեռնակապօք վարեսցին։

[9458] Ոմանք. Այլ արդարոյն լուիցէ. եւ ասաց զի։

[9459] Ոմանք. Իւրեանց ՚ի բարութիւնս։

[9460] Ոմանք. Զի եւ խրատեալք։

[9461] Ոմանք. Եւ կեղծաւորք։

[9462] Ոմանք. Յերիտասարդութեան անձն։

[9463] Ոմանք. Եւ անդունդք։

[9464] Ոմանք. Մի՛ պակասեսցէ իրաւունք արդարոց։

[9465] Ոմանք. Կաշառոց։

[9466] ՚Ի լուս՛՛. Միթէ օրհնեսցեն զքեզ միտք կա՛՛։ Ուր ոմանք. մխիթարեսցեն զնա միտք կամակարութեան։

[9467] Ոմանք. Մի՛ ձգեսցես գիշերի ելա՛՛։

[9468] Ոմանք. Անձրեւաւ. կամ՝ անձրեւ յամպս։

[9469] Ոմանք. Հովանացոյց զամպս... միգասցին ՚ի վերայ բազում։ Ոմանք. Գիտեն զկարգ հանգստեան... ո՛չ են զար՛՛... եւ ձմերայնոյ անձրեւաց... եւ ձեռին ամենայն։

[9470] Ոմանք. Զտարածել ամպոյ. եւ զհա՛՛։

[9471] Ոմանք. Եւ ահ ձգէ... եւ զարմատս ծովու։

[9472] Օրինակ մի. Զի դատեսցի նոքօք ժողովուրդն։

[9473] Ոմանք. Վասն նորա պահելոյ։

[9474] Ոմանք. Պատմեսցէ զնմանէն բարեկամաց եւ զստաց՛՛։

[9475] Ոմանք. Լուր զլուր ՚ի բարկութեան սրտ՛՛... եւ խորհուրդ ՚ի բարկութենէ նորա։

[9476] Ոմանք. Նորա ՚ի ծագաց երկրի։

[9477] Ոմանք. Ձայն իւր բարձրութեան իւ՛՛։

[9478] Այլք. Արար մեծամեծս՝ զոր ո՛չ։

[9479] Ոմանք. Թէ ել ՚ի վերայ երկրի, եւ ձմերայնոյ անձրեւաց զզօրութիւնս իւրեանց։ ՚Ի լուս՛՛. Ըստ զօրութեան նոցա. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։

[9480] Ոմանք. Յշտեմարանաց ելանեն ցաւք, եւ ՚ի բարձրաւանդակաց. կամ՝ բարձրուան՛՛։

[9481] Ոմանք. Եւ ՚ի շնչել հզօրին։ Ուր Ոսկան. Սառնամանիս։

[9482] Ոմանք. Եւ զընտիր ամպս ցա՛՛... ցրուէ զմէգ լոյս նորա։

[9483] Ոմանք. Եւ ինքն դարձուցանէ շրջա՛՛... եւ զամենայն զոր ինչ հրա՛՛։

[9484] Ոմանք. Եւ եթէ յերկիւղ. կամ՝ յերկիր իւր. եթէ յողորմութիւն գտցէ զնա։

[9485] Բազումք. Եւ խրատեա՛ զզօրութիւն։

[9486] Բազումք. Լոյս արար ՚ի խաւարի։

[9487] Ոմանք. Ջերմ պաճուճան հան՛՛։

[9488] Ոմանք. Հաստատեսցէ ընդ նմա։

[9489] Ոմանք. ՚Ի բազում խօսելոյ։

[9490] Ոմանք. Զի զմարդկան գնալ. կամ՝ գնեալ լռեցից առ ՚ի հաստատութեան։

[9491] Ոմանք. Ոչ ամենեցուն է զլոյս տեսանել փայլուն է ՚ի հնութիւնս։ ՚Ի լուս՛՛. ՚ի վերայ՝ ՚Ի հնութիւնս, նշանակի՝ Ակ. հաստատութիւն։

[9492] Ոմանք. Եւ ո՛չ ոք գտանեմք զայլ ոք նման զօր՛՛։

[9493] Ոմանք. Երկիցեն եւ ՚ի նմանէ իմաս՛՛։

[9494] Ոմանք. Եղիուսայ ՚ի խօսիցն։

[9495] Ոմանք. Ո՞վ է դա... զխորհուրդ ժողովել։

[9496] Ոմանք. Խելամուտ իցես հան՛՛։

[9497] ՚Ի լուս՛՛. ՚ի վերայ՝ ծերք, նշանակի՝ ցիրք ըստ որում առնեն եւ այլ բազումք յօրինակաց։

[9498] Յօրինակին պակասէր. Եկեսցես, եւ այլ մի՛ անցանիցես. այլ։ Ոմանք. Այլ անդրէն ՚ի։

[9499] Ոմանք. Զլոյսն առաւօտուն։

[9500] ՚Ի լուս՛՛. ոլորակ բառիցս՝ մերժեցե՞ր. խորտակեցե՞ր. նշանակի շեշտիւ, մերժեցե՛ր. խորտակեցե՛ր. համաձայն այլոց։

[9501] Ոմանք. Եւ բարապա՛՛... տեսեալ զքեզ սարսեսցեն։

[9502] Ոսկան. Բազումք իցեն։

[9503] Բազումք. Կամ սփռիցի։

[9504] Ոմանք. Սաստիկս անձրեւոյ։ ՚Ի լուս՛՛. ՚ի վերայ՝ ամպրոպաց, նշանակի՝ հողմոց։ Ուր ոմանք. ամպրոպաց տեղեաց յեր՛՛։

[9505] Ոմանք. Եւ զանշէնն... զբոյսս դա՛՛։

[9506] Ոմանք. Որ ծնաւ զշաւիղս ցօղոյ։

[9507] Օրինակ մի. Եւ զեղեամն ո՛ ծնաւ յարգանդ։

[9508] Ոմանք. Զի իջանէ իբրեւ։

[9509] ՚Ի լուս՛՛. ՚ի վերայ՝ զՄազարովթն, նշանակի՝ Ակ. ելանիցէ սայլն։ Ոմանք. Ածիցես ընդ նմա։

[9510] Ոմանք. Զշրջանս երկնից։

[9511] Ոմանք. Արձակեսցես զշանթս եւ գնասցեն։

[9512] Ոմանք. Իբրեւ զփոշի... իբրեւ վիմաւ խո՛՛։

[9513] Ոմանք. Սարսիցեն ՚ի հշտիս իւրեանց, եւ նստցին։

[9514] Բազումք. Զի ձագք նոցա աղաղակեցին առ Տէր։

[9515] Ոմանք. Զժամանակս ծննդեան։ ՚Ի լուս՛՛. ՚ի վերայ՝ Յամուրաց, նշանակի՝ Ակ. այծքաղաց։

[9516] Բազումք. Մերժեսցես ՚ի նոցանէ։

[9517] Ոմանք. Բազմանայցեն ՚ի ծնունդս իւ՛՛... ո՛չ կրկնեսցին։ Ուր Ոսկան. բազմասցին ՚ի ծն՛՛։

[9518] Ոմանք. Ո՛վ է որ եթող զցիռ ազա՛՛... ո՛ ելոյծ։

[9519] Ոմանք. Եդ նմա. կամ՝ ՚ի նմա կայանս զառա՛՛... եւ զբնակութիւնս։

[9520] Ոմանք. Եւ զհետ ամենայն դալարոյ։

[9521] Ոմանք. Միեղջերուի. կամ՝ միեղջուրին ծառայել։

[9522] Ոմանք. Կապեսցես սամետէիւք զլուծ ՚ի նմա. կամ ձգիցի ակօս։

[9523] Ոմանք. Յուսասցես ՚ի նա։

[9524] Ոմանք. Հաւատայցես եթէ... քեզ զսերմանս։

[9525] Ոմանք. Թեւք թռուցելոյ։ Օրինակ մի. Թռուցելոցն է եղասաց, եթէ յղասցի սաիդն եւ նէ՛՛։

[9526] Ոմանք. Եւ ջեռուսցէ ընդ հողով։

[9527] Ոմանք յաւելուածով ունին այսպէս. Եւ մոռացաւ եթէ ցրուեսցէ... կոխեսցեն զճանապարհս նորա։

[9528] Ոմանք. Որպէս ո՛չ յիւրմէ։

[9529] Ոմանք. ՚Ի նմանէ զիմաստութիւն։

[9530] Ոմանք. Ծաղր արասցէ զերիվարաւ։

[9531] Ոմանք. Զրահս զպարանոցաւ նորա։

[9532] Ոմանք. Արկեր զսպառազինութիւնս, եւ զփառս։

[9533] Յօրինակին ՚ի բնաբանի գրեալ. Եւ տափր հատանէ, ՚ի լուս՛՛. նշանակի ուղղագրել՝ դափր. համաձայն այլոց։

[9534] Ոմանք. Պատահեալ նետից՝ արհամարհեաց, եւ ո՛չ դարձցի յերկաթի։

[9535] Այլք. Մինչեւ փող հարկանիցի։

[9536] Ոմանք. Եւ իբրեւ փող հարկանիցի... առնուլ զհոտ պատերազմի, վազս առնլով եւ։

[9537] Ոմանք. ՚Ի քումմէ զօրութենէդ եկաց բազէ... անշարժ դիտէ ընդ։

[9538] Ոմանք. Կամ թէ քով հրամանաւ... եւ անգղ ՚ի վերայ։

[9539] Ոսկան. Վիմաց, եւ ՚ի ծակուկս։

[9540] Ոմանք. Եւ խնդրէ զկերակուրս։

[9541] Ոմանք. Անդ վաղվաղակի գտա՛՛։

[9542] Ոմանք. Եւ յանդիմանեսցէ։

[9543] Ոմանք. ՚Ի Տեառնէ լսիցեմ զայդպիսի։ Ոսկան. Զի ես ոչինչ եմ. զի՞նչ։

[9544] Ոմանք. Միանգամ խօսիցիմ. եւ։

[9545] Ոմանք. Իբրեւ զայր զմէջ։

[9546] Ոմանք. Զդատաստանս իմ... այլ ազդ արարեալ։

[9547] Ոմանք. Բացեայ ՚ի բաց առ հասարակ։

[9548] Բազումք. Թէ կարող է փրկել։

[9549] Ոմանք. Առաջի իցէ... խոտաճարակին։

[9550] Ոմանք. Ահաւասիկ ոյժ... զպորտոյ որովայնի։

[9551] Ոսկան. Կանգնեաց զտուտ իւր։ Ոմանք. Եւ ջիլք իւր զմիջովք պատեալ։

[9552] Ոմանք. Արարեալ ՚ի խաղալիկ հրեշ՛՛։

[9553] Ոմանք. Հովանացան ընդ նովաւ... եւ ձողք հագնոյ։

[9554] Բազումք. Հեղեղ՝ ո՛չ զգասցէ։ Ոմանք. Դիմեսցէ ՚ի բերան նորա։

[9555] Ոմանք. Եւ ՚ի խուսափել նորա ծակեսցես զռընգ՛՛։

[9556] Ոմանք. Պախուց շուրջ զցռկաւ նորա։ Ուր Ոսկան. պախուրց։

[9557] Այլք. Խօսիցի ընդ քեզ հնազանդութեամբ. եւ կա՛՛։

[9558] Ոմանք. Եւ նուաճեցուսցես զնա։

[9559] Ոմանք. Խաղայցես ընդ նովաւ իբրեւ հաւու. եւ կապեսցես զնա։ Ուր Ոսկան. իբրեւ ընդ հաւու։

[9560] Ոմանք. Կերակրեսցին զնովաւ։ ՚Ի լուս՛՛. Եւ բաժանեսցին զնա։

[9561] Ոմանք. Ամենայն նաւաղաւղակն։

[9562] Ոմանք. Յիշատակել զպատերազմ որ լինելոց է ՚ի վերայ նորա։

[9563] Ոմանք. Հակառակ կացցէ։

[9564] Ոսկան. Իմ են։

[9565] Ոմանք. Ես ո՛չ լռեցից վասն... զուգականի նոցա։

[9566] Ոմանք. Ո՞վ մերկասցէ։

[9567] Ոմանք. Մի զմիոյ կցեալ։

[9568] Ոմանք. Ղամբարք բորբո՛՛։

[9569] Ոմանք. Եւ անձն նորա կայծա՛՛։

[9570] ՚Ի լուս՛՛. Եթէ զեղցի։ Ուր ոմանք. Եթէ զեղցին. կամ՝ զեղծցի... ո՛չ խլրտեսցէ։

[9571] Ոմանք. Իբրեւ զսալ դարբնի։

[9572] Ոմանք. Պատահեսցեն նմա գեղարդունք, ո՛չ մտանեն զէնք եւ նի՛՛։

[9573] Ոմանք. Ընկողինք նորա տէգք։

[9574] Ոմանք. Յերկրէ որ նման է նորա։

[9575] Ոմանք. Եւ ինքն թագաւոր ամենայնի. կամ՝ յամենայնի։

[9576] Ոմանք. Կարող ես ամենայնի։

[9577] Ոմանք. ՚Ի քէն զխորհուրդս... ո՞վ պատմիցէ ինձ... որ ո՛չ էի խե՛՛։

[9578] Այլք. ՚Ի լուր ականջաց։ Ոմանք. Լսէի ՚ի քէն յառաջա՛՛։

[9579] Ոմանք. Ասէ Տէր յԵղիփազ Թեմ՛՛։

[9580] Օրինակ մի. Եւ լուան ամենայն բարեկամք նորա զամենայն անցսն՝ որ։ Ոմանք. Զամենայն անցսն զոր անցին ընդ։

[9581] Ոմանք. Բեւր եւ չորեք հազար։

[9582] Ոմանք. Եւ զերորդն Մաղթեղջիւր։

[9583] Ոմանք. Ազնուականագոյնք ՚ի ներ՛՛... ժառանգութիւնս ընդ եղ՛՛։

[9584] Բազումք յաւելուն. Եւ եկաց Յոբ յետ հարուածոցն։ Ոմանք. Ամք զոր եկեաց։
Կիսակատար օրինակ մի՝ աստանօր վախճան տայ գրոցն Յոբայ այսու բանիւք. Եւ գրեալ է նմա յառնել ընդ որս Տէր յարուցանէ։ Այլ բաց ՚ի նմանէ ամենայն օրինակք՝ համաձայն մերումս ունին եւ զյաջորդ բանս. Սա թարգմանի, եւ այլն. համեմատ Յունական բնագրին Եօթանասնից։

[9585] Ոմանք. Բնակէր յերկրին Աւստացւոց։ Ոմանք յաւելուն. Բոսորացի. որում եւ նա եղեւ իշխան աշխարհին. որպէս զի լինել։ Ոմանք. Սաովմ, որ էր զօրավար յերկրէն Թեմանացւոց... որ կոտորեաց զՄադամ ՚ի դաշտին... Բաղակ բռնաւոր Սաւքեցւոց։

[9586] ՚Ի վախճանի ոմանք. Կատարումն գրոցս Յովբայ. եւ ոմանք. Կատարեցաւ Յովբ։ Երկու նորագոյն օրինակք համեմատք իրերաց՝ զԳիրս Յոբայ կարգեն յետ գրոցն Մակաբայեցւոց՝ յառաջ քան զՍաղմոսն. եւ սոքա յետ Սաղմոսին, եւ գրոցն Սողոմոնի եւ Իմաստութեան՝ յաւելուն զԳիրս Սիրաքայ, անհամեմատ շարագրութեամբ այլոց գրոց մատենիս, եւ կարճառօտ բանիւք. որպէս ունի զնոյն եւ այլ նորագոյն կիսակատար օրինակ մի ՚ի նմին վայրի։ Այլ ՚ի սպառ զանց առնեն զնովաւ այլ հնագոյն օրինակք համաձայն մերումս. որպէս եւ զԵրրորդ Եզրասաւն. վասն որոյ եւ մեզ պատշաճ թուեցաւ կարգել զնոսա ՚ի մնացորդս մատենիս։

Ցանկ

Նախորդ էջ Ցանկ Հաջորդ էջ