ԱՍՏՈՒԱԾԱՇՈՒՆՉ ՄԱՏԵԱՆ ՀԻՆ ԵՒ ՆՈՐ ԿՏԱԿԱՐԱՆԱՑ

Հ. Յովհաննու Զօհրապեան վարդապետ

ՅԱՌԱՋԱԲԱՆ ԵՍԱՅԵԱՅ ՄԱՐԳԱՐԷԻ

Հռչակաւորն ՚ի մարգարէս Եսայիաս՝ ՚ի յայտնի ժամանակի երեւեալ մարգարէ յԵրուսաղէմ, յաւուրցն Ոզիա սկսեալ մինչեւ յաւուրս բարեպաշտն Եզեկիայ. վասն որոյ յաղօթսն Եսայեայ մե՛ծ նշանն եղեւ յարեգակն՝ որ եւ զԲաբելացիսն զարմացոյց։ Սա ինքն Եսայիաս մեծագոյն շնորհի արժանացեալ յԱստուծոյ, ո՛չ վասն փոքու իրիք կամ ՚ի նուագս սակաւս, այլ յերկար ժամանակօք, եւ յաճախ յայտնութեամբք աստուածեղէն խորհրդոց մարգարէութեամբ փառաւորեցաւ։ Ուստի եւ ընդարձակ ճառիւք զգիրս մարգարէութեան իւրոյ գրեաց յօգուտ լսողաց. որ եւ զօրացեալ Հոգւովն Աստուծոյ որով բարբառէր՝ համարձակագոյն բանիւ զմեղուցեալսն յանդիմանէր, եւ յայտնի քարոզէր զհանդերձեալ խորհուրդն Քրիստոսի։ Որ եւ վասն պիտոյից ժամանակին ՚ի սկիզբն գրոց իւրոց նախ կշտամբէ զԻսրայէլ վասն պէսպէս չարեաց, եւ սպառնայ զաւեր երկրին. ո՛չ յայնժամ հրէիցն եւ եթ, այլեւ այժմ մեզ՝ թէ ծուլասցուք։ Դառնայ խրատէ յապաշխարություն, եւ խոստանայ զհաշտություն, եւ զեկեղեցւոյ խաղաղություն։ Վա՛յ տայ խաչահանուացն, եւ ՚ի դէմս այգւոյն դատապարտէ զանշնոհակալուսն։ Քարոզէ ՚ի Կուսէն զծնունդն Քրիստոսի. եւ ընդ այնր զհրկէզ կամելն լինել տանն Հրէից։ Սպառնայ մեծամտին Սատանայի զխորտակումն. եւ երկրորդէ վասն ծննդեանն Տեառն ՚ի տանէն Յեսսեայ։ Եւ ՚ի դէմս այլազգեացն սպառնայ սկզբնաչարին։ Նախատէ զյուսացեալսն յԵգիպտոս, եւ երանէ զունօղսն զաւակ յԵրուսաղէմ։ Պատմէ զԵզեկիայէ. եւ մարգարէանայ զՅովհաննէ. եւ ապա այլով ճառիւք աստուածաբանէ զերախտեացն առ Հրէայս, որոց խորհուրդն ՚ի նորս կատարի։ Եւ ապա ՚ի գիրս իւր մարգարէս նկարէ զչարչարանս Տեառն իւրոյ, նախատեալ յիւրայոցն, թքեալ, ապտակեալ, խարազանեալ, եւ ո՛չ տխատեալ. եւ բանիւ վասն խաչին եւ մահուն Քրիստոսի, թէ՝ Նա վասն անօրէնութեանց մերոց ՚ի մահ վարեցաւ. եւ զյարութենէն թէ՝ Տէր կամի սրբել զնա ՚ի վիրաց անտի. եւ զհամբառնալն թէ՝ Դիմեալ գայ յԵդոմայ. եւ զհանդերձեալ գալոյն. եւ զնորոյ աշխարհէն. եւ զսրբոցն առաջի (Աստուծոյ) կալոյ ՚ի նորն Երուսաղէմ, եւ զանվճար տանջանս մեղաւորացն, ուր եւ աւարտէ զգիրս։ Եւ է ժամանակ մարգարէութեանն Եսայեայ իբրեւ ամք ղե̃ կամ աւելի։

Գլուխք գրոց Եսայեայ Մարգարէի։

ա̃. Ամբաստանութիւն զԻսրայէլէ, եւ գուշակութիւն վշտացն որ նոցա հասանելոց էին. հրաժեշտ ՚ի պատարագաց, եւ խրատ վարուց առաքինութեան։

բ̃. Մարգարէութիւն զեկեղեցւոյ եւ խաղաղութեանն որ լինելոց էր։

գ̃. Ամբաստանութիւն զԻսրայէլէ, եւ մարգարէութիւն պաշարման քաղաքին։

դ̃. Ամբաստանութիւն փափկութեան կանանց նոցա, եւ ամբարտաւանութեան։

ե̃. Տարագրութիւն Իսրայէլի՝ այգւոյն օրինակաւ։

զ̃. Բամբասէ զիշխանս Իսրայէլի ագահութեամբ եւ արբեցութեամբ. եւ յառաջագոյն զգաստ առնէ զաւերածոյն. եւ սպառնայ այնոցիկ որ զսուտ մարգարէս՝ առաւել քան զմարգարէս ընդունէին։

է̃. Զելանել թշնամեացն գուշակէ։

ը̃. Տեսանէ Եսայի զտեսիլն, որով սրբեցան նորա շրթունքն։

թ̃. Զօրաժողով լինին արքայն Ասորւոց եւ Իսրայէլացւոց ՚ի վերայ Երուսաղեմի. եւ մարգարէանայ Եսայի վասն ՚ի Կուսէն ծննդեանն Քրիստոսի, զոր տայ նշան մերձաւոր փրկութեանն Երուսաղեմի. թէ մնալոց է մինչեւ ծնցի Քրիստոս. իսկ որդւովն Եսայեայ զփութով գերիլն Սամարւոյ, եւ զգերութիւնն Յուդայ. եւ սաստէ գերողացն։

ժ̃. Մարգարէութիւն վասն այնոցիկ որ ՚ի Քրիստոս էին հաւատացելոց, եւ ամբաստանութիւն Քրիստոսատեաց խակութեանն Հրէից եւ սպառնալիք։

ժա̃. Վասն բռնութեան եւ ամբարտաւանութեան, եւ կորստեան Ասորեստանւոյն։

ժբ̃. Վասն այնոցիկ որ ՚ի Քրիստոս էին հաւատացելոց, եւ վասն կորստեանն Սենեքերիմայ։

ժգ̃. Վասն ՚ի տանէն Յեսսեայ ծննդեանն Քրիստոսի, եւ վասն նորին հաւատացելոցն հեզութեան։

ժդ̃. Սատակումն Բաբելացւոցն։

ժե̃. Հակառակ այլազգեացն մարգարէանայ։

ժզ̃. Կորուստ Մովաբացւոցն։

ժէ̃. ԶՔրիստոսէ մարգարէութիւն, եւ ՚ի դէմս Մովաբու կործանումն Սատանայի։

ժը̃. Կորուստ Դամասկոսի, եւ Իսրայէլի վիշտք եւ փրկութիւն։

ժթ̃. Կորուստ Եգիպտացւոց, եւ սատակումն ամպարշտութեան նոցա, եւ առակաւ ՚ի հեթանոսս որ հաւատալոց էին ՚ի Քրիստոս։

ի̃. Հրաման առնու Եսայի մերկ եւ բոկ գնալ ՚ի նշանակ գերութեան Եգիպտացւոց եւ Եթւովպացւոց։

իա̃. ՚Ի գումարել Մարացն ՚ի վերայ Բաբելացւոցն գուշակէ։

իբ̃. Կորուստ Եդովմայեցւոցն եւ Արաբացւոց, եւ վերջին պաշարումն Երուսաղեմի զոր պաշարեցաւ ՚ի Նաբուքոդոնոսորայ. եւ կանխասացութիւն առ Սոմնաս հանդերձապետ վասն նորին կորստեան։ Հանդերձապետքն որ էին պահապանք տաճարին՝ ՚ի քահանայիցն էին։

իգ̃. Կորուստ Տիւրոսի, եւ յետոյ փրկութիւն, եւ առակաւ զեկեղեցւոյ։

իդ̃. ՚Ի վիշտս Հրէիցն նկարէ զվերջին տագնապն աշխարհի, եւ զճառս գեհենին. եւ վասն կորստեան Բաբելացւոց՝ գոհութիւն Աստուծոյ ՚ի մարգարէէն, եւ վասն ՚ի Քրիստոս հաւատացելոց մարգարէութիւն. եւ վասն յարութեան մեռելոց։

իե̃. ՚Ի դէմս Բաբելացւոց ասէ զկորուստն Սատանայի. եւ առ Իսրայէլ սպառնալիք գերութեան, եւ փողով աւետիք դարձին, յորժամ աւերի Բաբէլ, եւ արգելցի անցանել ընդ Եփրատ. ապա եւ զԻսրայէլէ ամբաստանութիւն, յորում ՚ի սպառնալիս խօսելոյ ընդ նոսա օտար լեզուօք Քաղդէացւոցն, վասն հրեղէն լեզուացն մարգաէութիւն։

իզ̃. Յուսացելոցն յԱսորեստանեայս, զՔրիստոս ցուցանէ յոյս եւ հիմն հաստատուն, եւ խրատէ. նա զի թէ եւ տանջիցիմք՝ մի՛ յուսալ ՚ի սնոտիս, յայտնէ թէ գերելոց է Երուսաղէմ. եւ ՚ի սատակումն Բաբելացւոցն նկարէ զհանդերձեալ գալուստն. մեղադրէ յիմարելոցն, եւ գուշակէ զմուտն հեթանոսաց։

իէ̃. ՚Ի փրկութիւնն Երուսաղեմի որ ՚ի Սենեքերիմայ՝ նկարէ զմեծ փրկութիւն ՚ի Քրիստոս հաւատացելոցն։

իը̃. Պատուհասի Իսրայէլ, զի եբարձ յԱստուծոյ զյոյսն եւ յԵգիպտացին ապաստան եղեւ. կանխաւ գուշակին նմա չարիք եւ յետոյ շինութիւն. մարգարէանայ ՚ի նմին եւ վասն եկեղեցւոյ եւ հանդերձեալ աւուրն։

իթ̃. ՚Ի դէմս եկեղեցւոյ վասն դարձին հեթանոսաց ՚ի Քրիստոս, եւ վասն աւերածոյն եւ շինելոյն Երուսաղեմի։

լ̃. Աղօթք վասն սատակման Ասորեստանեացն, եւ փրկութեանն որ Քրիստոսիւ լինելոց էր։

լա̃. Վասն դարձին Հրէից եւ հաստատութեան եկեղեցւոյ. եւ եթէ խզիլն Հրէից գերութեամբ վասն մեղացն էր. եւ հեթանոսաց օրինօք մեղաց՝ որոց խոստանայ զթողութիւն։

լբ̃. Պատմութեամբ զհարուածս Ասորեաց եւ զԵդոմայ, եւ զտանջանս հանդերձեալ աւուրն. եւ ըստ հանելոյ զաւերն Հրէից, եւ զշինութիւն եկեղեցւոյ։

լգ̃. Սենեքերիմայ եւ Եզեկիայ պատմութիւն։

լդ̃. Ընդ աւետիս դարձին մարգարէութիւն վասն Յովհաննու Կարապետին, եւ վասն այնոցիկ որ ՚ի Քրիստոս էին հաւատացելոց։

լե̃. ՚Ի հաւատ դարձին Հրէից եւ գալստեանցն Տեառն, զԱստուծոյ զօրութիւնն ցուցանէ. եւ ամբաստան լինի զկռապաշտութենէն Իսրայէլի. եւ յիշատակէ զերախտիսն որ առ ժողովուրդն։

լզ̃. ՚Ի յաղթութիւնն Հրէից մարգարէանայ վասն եկեղեցական հաստատութեան, եւ կռոցն տկարութեան։

լէ̃. Վասն Քրիստոսի մարգարէութիւն, եւ վասն հաւատացելոց ՚ի նա. եւ աստ կայ այն՝ թէ ՚ի խաւարէ լոյս ծագեաց։

լը̃. Նախատէ զԻսրայէլ վասն մեղաց. եւ թէ վասն ստունգանելոյ եկին հասին նոցա չարիք։

լթ̃. Առաջնով փրկութեամբքն որ յԵգիպտոս եւ ՚ի ծովն վստահ առնէ, եւ զառ ՚ի Քաղդէացւոցն եւ վասն Քրիստոսիւ փրկութեանս. եւ զի առանց զոհից փրկեաց զնոսա. եւ չպահանջէ զոհիւք պաշտօն, եւ վասն ՚ի Քրիստոս հաւատացելոց։

խ̃. Յանդիմանութիւն կռոցն տկարութեան, եւ ընծայութիւն Աստուծոյ զօրութեանն, որ ցրէ զըղձութիւնս եւ հաստատէ զմարգարէութիւնս, եւ կոչէ զԿիւրոս. եւ զի Աստուած է Քրիստոս՝ յոր նորոգին կղզիք. եւ զի նմա կրկնի ամենայն ծունր, որ եւ կոչէ յապաշխարութիւն։

խա̃. Կորուստ Բաբելացւոցն, եւ յանդիմանութիւն Հրէիցն խստութեան. եւ դիւրութեանց մարգարէութիւն. յորում վասն Քրիստոսի, զի յարգանդէ կոչեցաւ՝ Յիսուս, որ եւ լոյս հեթանոսաց։ Եւ ետ զթիկունս ՚ի հարուածս։

խբ̃. Մարգարէութիւն վասն Քրիստոսի, եւ մխիթարութիւնն Երուսաղեմի, որ լիապէս կատարի յեկեղեցի։

խգ̃. Վասն առաքելոցն, եւ վասն Քրիստոսի մարգարէութիւն։

խդ̃. Վասն Քրիստոսի զարմանագործութեանցն, եւ չարչարանացն, եւ յարութեանն, եւ յաճախութեան հաւատացելոցն ՚ի նա։

խե̃. Վասն եկեղեցւոյ, եւ վասն Քրիստոսի իշխելոյն հեթանոսաց. ամբաստանութիւն կռապաշտութեանն Հրէից. հրաժեշտ ՚ի պահոց նոցա, եւ այլոց ընդունելի պահոց օրինակ. ամբաստանութիւն նենգաւոր գործոց եւ խորհրդոց նոցա. եւ պատուհաս որ ձգի եւ ՚ի հանդերձեալն, եւ աւետիք լուսաւորելոցն ՚ի Քրիստոս։

խզ̃. Վասն իջանելոյ Սուրբ Հոգւոյն ՚ի Քրիստոս, եւ բժշկութեանցն որ հոգւոց եւ մարմնոց լինելոց էին ՚ի նմանէ. եւ վասն առաքելոցն եւ հաւատացելոց պսակելոց ՚ի Քրիստոս. եւ վասն առաջին եւ երկրորդ գալստեանն։

խէ̃. Նկարագրաւն զհարուածսն Եդոմայ յետ դարձին. եւ ըստ հանելոյ զչարչարանսն, եւ յերկինսն զհամբառնալն Քրիստոսի մարգարէանայ։

խը̃. Գոհութիւն Տեառն որ հնծան եհար. եւ ՚ի մարգարէէն իբրեւ ՚ի ժողովրդենէն խոստովանութիւն եւ աղերս. եւ ՚ի Տեառնէ յանդիմանութիւն անհաւանութեան նոցա. եւ ՚ի նոյն ընդունելութիւն հաւատացելոց, թէ՝ Գտայ այնոցիկ. եւ ամբաստանութիւն զՀրէիցն կռապաշտութենէ, եւ սպառնալիք։

խթ̃. Վասն առ ՚ի Հրէից հաւատացելոց ՚ի Քրիստոս ճիռն օրհնութեան, զի վասն նորա ո՛չ կորեան ամենայն Հրէայք, եւ ամբաստանութիւն զանհաւատիցն։

ծ̃. Խրատ հեզութեան ՚ի փառս Աստուծոյ, եւ բօթ Բաբելոնի, եւ աւետիք Երուսաղեմի, եւ գալստեանցն Տեառն, եւ վասն հանդերձեալ կենացն։

Ցանկ

Նախորդ էջ Ցանկ Հաջորդ էջ