ԱՍՏՈՒԱԾԱՇՈՒՆՉ ՄԱՏԵԱՆ ՀԻՆ ԵՒ ՆՈՐ ԿՏԱԿԱՐԱՆԱՑ

Հ. Յովհաննու Զօհրապեան վարդապետ

ՆԱԽԱԴՐՈՒԹԻՒՆ ԻՄԱՍՏՈՒԹԵԱՆՆ ՍՈՂՈՄՈՆԻ

Բազում գիրս երեւեցուցանեն գոլ Սողոմոնի՝ ասացեալքն զնմանէ. երիս հազար առակս, եւ հինգ հազար օրհնութիւնս. զոր կէսք յԱռակսն եւ յԵրգերգոցն իմանան, եւ այլք թէ չէ՛ բովանդակն ՚ի միջի. արդ՝ զկարծիս զայս կալցի՛ ոք որպէս ախորժէ։ Այլ առ այս գիրք ոմանք կարծեօք վարեցան, իբր թէ չէ՛ նորա. բայց բազում քննութեամբ ստուգեցաւ նորա գոլ, եւ ընդ առաջին գիրսն հարազատ. որպէս տիպք բանիցն եւ զօրութիւն իմաստիցն յայտնէ, հաւասարազօր գոլով առաջնոց գրեանց, թէ եւ սուղ ինչ զանազանի. որպէս Ժողովօղն յԱռակացն, եւ Երգերգոցն յերկոցունցն. որով մեծ հարստութիւնն նորա յիմաստս եւ ՚ի բանս ցուցանի։ Նոյնպէս եւ այս գիրք առատագոյն բանիւ խրատէ զլսօղսն. սիրել զարդարութիւն որով կարասցեն ընդունել զՍուրբ Հոգին, եւ փախչել ՚ի կորուսիչ խորհրդոց ամպարշտաց, որք թէպէտ ժամանակօք եւ ծննդովք բազմանան. փո՛ւտք են եւ զաղփաղփունք։ Եւ զի վայելեսցեն արդարք զանճառ բարութիւնս, որ թէպէտ եւ անզաւակք կամ կարճակեացք. այլ անմահութեան յուսով հաստատեալք. եւ թէ ՚ի պատուհասիլ անզգամացն նոքա մեծապէս փառաւորեսցին։ Խրատէ զթագաւորս, եւ որք վերնոյ թագին փափաքեն՝ պատուել զիմաստութիւն՝ որով յաւիտեան թագաւորեսցեն։ Եւ հաստատէ զբանն բազում վկայիւք, ինքեամբ եւ այլովք որք պատուեցին զիմաստութիւն՝ եւ փառաւորեցան. եւ այլովք որ վարեցան անզգամութեամբ՝ եւ պատուհասեցան։

Գլուխք Իմաստութեանն Սողոմոնի։

ա̃. Խրատ արդարութեան առ Աստուած հաւատոց, եւ փախչել ՚ի նենգ խորհրդոց, եւ զգուշանալ երիկամանց, այսինքն է՝ ցանկութեան եւ ցասման, սրտի եւ բանի՝ որ է խոհականն. զի Աստուած ամենակալ է Հոգին՝ դատիչ եւ հատուցիչ սրտի եւ լեզուի։

բ̃. Հրաժեշտ ՚ի մահաբեր գործոց. եւ զի ո՛չ յԱստուծոյ է մահ. ամբաստանութիւն մարմնասէր ամպարշտաց չար բռնութեան. եւ վասն խաչահանուացն լրբութեան եւ անմիտ հայհոյութեան։

գ̃. Ընդդիմադրութիւն աստուածապարգեւ յուսոյ անմահութեան արդարոց, եւ թշուառական կորստեան ամպարշտաց։

դ̃. Երանութիւն ամլոց եւ ողջախոհ ներքինեաց, եւ եղկութիւն գիջասիրաց, եւ նախատինք որդւոց շնութեան։

ե̃. Զի շահաւէ՛տ է սակաւակեաց կեանք արդարոց, եւ ՚ի հանգիստ վախճան նոցա. եւ եղկելի յերկարակեաց ծերութիւն ամպարշտաց, եւ տագնապաւ կորուստ նոցա։

զ̃. Թէ ընդ ամենապայծառ փառս արդարոցն ՚ի յարութեանն զղջացեա՛լ երբեմն խրոխտացեալքն՝ յանօգուտս ապաշաւեն, այլ եւ այլ օրինակօք ողբալով զունայնութիւն աստի կենացս։

է̃. Զի արդարք անթառա՛մ պսակեսցին, եւ մեղաւորք անհանդուրժելի տանջանօք լլկեսցին։

ը̃. Զի սաստիկ եւ ստուգագոյն քննութիւն կայ ՚ի վերայ մեծամեծաց։

թ̃. Գովեստ հանճարեղ առաքինութեան, եւ յորդորումն ՚ի նոյն եւ շահ առ ՚ի նմանէ։

ժ̃. Իմաստութիւն զխոհականութիւնն ասէ, որում եւ այլ առաքինութիւքն հետեւին. եւ բնախօսելով ապա յայտ առնէ թէ յԱստուծոյ պարտ է խնդրել զայն. զի նա ինքն է ուղղիչ գիտութեան, յորմէ եւ զինքն իմաստնացեալ ասէ Սողոմոն։

ժա̃. ՅԱստուծոյ ուսեալ եւ իմաստնացեալ՝ աստուածաբանէ վասն Սրբոյ Հոգւոյն ՚ի Հօրէ անմեկն անորոշմամբ աստուածեղէն ներգործութեանն։

ժբ̃. Զի սիրելի է Աստուծոյ եւ պատուելի է առ մարդկան որ ստանայ զիմաստութիւն, հանդերձ արւութեամբ արդարութեամբ եւ ժուժկալութեամբ։

ժգ̃. Աստուածահաճոյ խնդիրք Սողոմոնի, զոր եւ յԵրրորդում թագաւորութեանցն գտցես. եւ թէ Հոգւովն Սրբով որ ՚ի բարձանց իմաստնացան մարդիկ յԱստուծոյսն։

ժդ̃. Պատմութիւն աստուածավայելուչ ներգործութեան Հոգւոյն Սրբոյ՝ յԱդամայ մինչեւ ՚ի Մովսէս, եւ ՚ի սքանչելիսն որ յԵգիպտոս։

ժե̃. Զգո՛յշ լեր յասելն վասն անտեսակ նիւթոյ. ո՛չ յինքնագոյակ նիւթոյ ասէ, այլ զկարգ առնելոյն եւ զարդու՝ որ յետ զնիւթն առնելոյ, եւ թէ ո՛չ կարողութեան չափով, այլ փրկչաբար ներմամբ տանջէր Աստուած զԵգիպտոս, իբրեւ յիւրս խնայելով կոչէ՛ր յապաշխարութիւն։

ժզ̃. Թէ եւ ընդ Քանանացիսն նոյնօրինակ խնամօք վարեցաւ Աստուած. եւ խնայելովն յայտ արար թէ չի՛ք այլ Աստուած բաց ՚ի նմանէ։

ժէ̃. Բամբասէ զանմտութիւն տարրապաշտիցն. յիշէ եւ վասն աշխարհակեցոյց խաչին Քրիստոսի. եւ անիծանէ զկուռս եւ զարարօղս նոցին։

ժը̃. Թէ ո՞րպէս եղեւ սկիզբն կռապաշտութեանն ՚ի փառասէր բռնութենէ։

ժթ̃. Աստուծոյ զօրութեանն դաւանութիւն, եւ կշտամբութիւն կռոցն տկարութեան։

ի̃. Քարոզէ զԱստուծոյ զօրութիւնն՝ բաղդատելով զտանջելն զԵգիպտոս գորտամբ եւ մժըխով եւ մարախով, եւ հրախառն կարկտիւ, ընդ բարեգործելն զԻսրայէլ բժշկելովն ՚ի թունից օձիցն, եւ ջամբելով մանանային։

իա̃. Թէ Եգիպտացիք յօրինակ հանդերձեալ խաւարին անբերելի արհաւրօք չարչարեալ զարհուրէին. եւ Իսրայէլ պայծառափայլ սեամբ լուսոյ ՚ի գիշերի առաջնորդիւր։

իբ̃. Զի տղայահեղձ նենգութեանն տոյժս հատոյց Աստուած Եգիպտացւոցն, սատակմամբ անդրանկացն, եւ հեղձմամբ ՚ի ջուրսն։

իգ̃. Թէ յիրաւի տանջեցաւ Եգիպտոս. զի եւ քան զՍոդոմացիսն անագորոյն եւ երախտամոռաց գտաւ։

Ցանկ

Նախորդ էջ Ցանկ Հաջորդ էջ