© «Քրիստոնյա Հայաստան» հանրագիտարան, 2002

«ՔՐԻՍՏՈՆՅԱ ՀԱՅԱՍՏԱՆ» ՀԱՆՐԱԳԻՏԱՐԱՆՈՒՄ ՕԳՏԱԳՈՐԾՎԱԾ
ՀԱՄԱՌՈՏԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՆ ՈՒ ՀԱՊԱՎՈՒՄՆԵՐԸ

աբղ. (անվան հետ) – աբեղա
ազգ. – ազգային
ԱԺ – Ազգային ժողով
ակադ. – ակադեմիկոս
անգլ. – անգլերեն, անգլիական
ասոր. – ասորերեն, ասորական
ավ. – ավագ
ավանդ. – ավանդական
արաբ. – արաբերեն, արաբական
արլ. – արևելք, արևելյան
արձն. – արձանագրություն
արմ. – արևմուտք, արևմտյան
արք. (անվան հետ) – արքեպիսկոպոս
բաբել. – բաբելական
բյուզ. – բյուզանդական
բարձր. (թվի հետ) – բարձրություն բրիտ. – բրիտանական
բուս. – բուսական
գ. (անվան հետ) – գյուղ
ԳԱԱ – Գիտությունների ազգային ակադեմիա
գեղ. – գեղարվեստական
գլխ. – գլխավոր
դ. (թվի հետ) – դար
դդ. (թվերի հետ) – դարեր
դավան. – դավանական
դավանաբան. – դավանաբանական
դեկտ. – դեկտեմբեր
եբր. – եբրայերեն, եբրայեցերեն, եբրայական
եգիպտ. – եգիպտերեն, եգիպտական
ԵՊՀ – Երևանի պետական համալսարան
եպս. (անվան հետ) – եպիսկոպոս
եվրոպ. – եվրոպական
թ. (թվի հետ) – թվական
թթ. (թվերի հետ) – թվականներ
թուրք. – թուրքերեն, թուրքական
ժող. – ժողովրդական
ԻՀ – Ինքնավար Հանրապետություն
ինստ. – ինստիտուտ
իսպ. – իսպաներեն, իսպանական
իտալ. – իտալերեն, իտալական
լատ. – լատիներեն, լատինական
ԼՂՀ – Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն
լ-շղթա – լեռնաշղթա
ծ. – ծնվել է
ծ.թ. անհտ – ծննդյան թվականն անհայտ է
ծ. և մ. թթ. անհտ – ծննդյան և մահվան
թվականներն անհայտ են
կենտր. – կենտրոնական
կրթ. – կրթական
կրոն. – կրոնական
հայկ. – հայկական
համաշխ. – համաշխարհային
ՀԱՊ – Հայաստանի ազգային պատկերասրահ
հաս. – հասարակական
ՀԲԸՄ – Հայ բարեգործական ընդհանուր միություն
հզ. (թվի հետ) – հազար
հիմն. – հիմնական
ՀՀ – Հայաստանի Հանրապետություն
հոկտ. – հոկտեմբեր
ՀՊՊԹ – Հայաստանի պատմության պետական թանգարան
հռոմ. – հռոմեական
հս. – հյուսիս, հյուսիսային
հս-արլ. – հյուսիս-արևելք, հյուսիս-արևելյան
հս-արմ. – հյուսիս-արևմուտք, հյուսիս-արևմտյան
հվ. – հարավ, հարավային
հվ-արլ. – հարավ-արևելք, հարավ-արևելյան
հվ-արմ. – հարավ-արևմուտք, հարավ-արևմտյան
հուն. – հունարեն, հունական
հունվ. – հունվար
ճարտ. (անվան հետ) – ճարտարապետ
ճարտ. – ճարտարապետություն,
Մատենադարան – Երևանի Մեսրոպ Մաշտոցի անվ.
հին ձեռագրերի ինստիտուտ,
Մատենադարան
մ.թ.անհտ – մահվան թվականն անհայտ է
միջազգ. – միջազգային
մլն (թվի հետ) – միլիոն
մլրդ (թվի հետ) – միլիարդ
մշակութ. – մշակութային
մոնղոլ. – մոնղոլերեն, մոնղոլական
նահ. (թվի հետ) – նահատակվել է
նախն. – նախնական
նեստոր. – նեստորական
նյութ. – նյութական
նոյեմբ. – նոյեմբեր
պարբ. – պարբերական
պարսկ. – պարսկերեն,
պետ. – պետական
ռուս. – ռուսերեն, ռուսական
ս. – սուրբ
սեպտ. – սեպտեմբեր
սկզբ. – սկզբնական
սրկ. (անվան հետ) – սարկավագ
վկայաբան. – վկայաբանական
ՎՀ – Վրաստանի Հանրապետություն
վրաց. – վրացերեն, վրացական
վրդ. (անվան հետ) – վարդապետ
տնտ. – տնտեսական
ուս. – ուսումնական
ուր. – ուրիշներ
փետր. – փետրվար
փիլ. – փիլիսոփայական
ք. (անվան հետ) – քաղաք
քաղ. – քաղաքական
քաղկեդոն. – քաղկեդոնական
քերակ. – քերականական
Ք.ծ.ա. – Քրիստոսի ծնունդից առաջ
Ք.ծ.հ. – Քրիստոսի ծնունդից հետո
քհն. (անվան հետ) – քահանա
քրիստ. – քրիստոնեական
օգոստ. – օգոստոս
օր. – օրինակ
ևն – և այլն
ֆրանս. – ֆրանսերեն, ֆրանսիական

Համառոտագրություններ և հապավումներ մատենագիտական նկարագրություններում

ԱՀ – «Ազգագրական հանդես»
ԲԵՀ – «Բանբեր Երևանի համալսարանի»
ԲՀԱ – «Բանբեր Հայաստանի արխիվների»
ԲՄ – «Բանբեր Մատենադարանի»
գլ. – գլուխ
Գրկ. – գրականություն
Ե. – Երևան
ԵԼԺ – Երկերի լիակատար ժողովածու
Երկ. – երկեր
Երկ. ժող. – Երկերի ժողովածու
երկասիր. – երկասիրությամբ
Թ. – Թիֆլիս, Թբիլիսի
թրգմ. – թարգմանություն (ը)
ժող. – ժողովածու
ԼՀԳ – «Լրաբեր հասարակական գիտությունների»
ԽԱ – «Խորհրդային արվեստ»
ծնթգր. – ծանոթագրություն
կազմ. – կազմեց
ԿՊ – Կ. Պոլիս
հ., հհ. – հատոր, հատորներ
ՀԱ – «Հանդես ամսօրյա»
ՀԵՀ – «Հանդես Երևանի համալսարանի»
հրտ. – հրատարակություն, հրատարակիչ,
հրատարակեց
ձեռ. – ձեռագիր
Մ. – Մոսկվա
ՊԲՀ – «Պատմա-բանասիրական հանդես»
պր. – պրակ
ՍՊԲ – Սանկտ Պետերբուրգ
Վաղ-պատ – Վաղարշապատ
վերամշկ. – վերամշակված
Վնն. – Վիեննա
Վնտ. – Վենետիկ
«Տեղեկագիր ՀՍՍՀ ԳԱ» – «Տեղեկագիր
Հայկական ՍՍՀ գիտությունների ակադեմիայի»

Օտար լեզուներով

в. – выпуск
Е. – Ереван
Л. – Ленинград
М. – Москва
М.-Л. – Москва-Ленинград
П. – Петроград
с. – страница
сб. – сборник
Соч. – Сочинение
СПБ – Санкт-Петербург
Тб. – Тбилиси
Тр. – Труды
B. – Berlin
Cal. – California
Camb. – Cambridge
L. – London
L.A. – Los Angeles
Lpz. – Leipzig
N.Y. – New York
Oxf. – Oxford
P. – Paris
V. – Venezia
W. – Washington