Տիրամոր աղոթքներ
Ողջոյն քեզ, Մարիամ
Ողջոյն քեզ, Մարիամ, լի շնորհոք, Տէրն ընդ քեզ. օրհնեալ ես դու ի կանայս եւ օրհնեալ է պտուղ որովայնի քո՝ Յիսուս։ Սրբուհի Մարիամ, մայր Աստուծոյ, բարեխօսեա՛ վասն մեր՝ մեղաւորացս, այժմ եւ ի ժամու մահուան մերոյ. Ամէն:
(արեւելահայերեն)
Ողջո՛ւյն քեզ, Մարիամ, շնորհքներով լի, Տերը քեզ հետ է, օրհնված ես դու կանանց մէջ եւ օրհնված է քո ծոցի պտուղը՝ Յիսուսը: Սրբուհի Մարիամ, Մայր Աստծո, բարեխոսի՛ր մեզ՝ մեղավորներիս համար, հիմա եւ մեր մահուան ժամուն. ամեն:
(արեւմտահայերեն)
Ողջո՛յն քեզի, Մարիամ, շնորհքներով լի, Տէրը քեզի հետ է, դուն օրհնուած ես կիներուն մէջ եւ օրհնուած է քու ծոցիդ պտուղը, Յիսուսը: Սրբուհի Մարիամ, Մայր Աստուծոյ, բարեխօսէ՛ մեզի՝ մեղաւորներուս համար, հիմա եւ մեր մահուան ժամուն. ամէն:
Մայր սուրբ
Մայր սուրբ սքանչելի լուսոյն, որ զԱստուածն ամենայն յաւիտեանց յորովայնի քում կրեցեր, եւ ցնծութիւն աշխարհի ծնար զԲանն Աստուած, աղաչեմք:
Մայր սուրբ բարեխօսեա՛:
Աղաչեա՛ վասն մեր զառ ի քէն զմարմնացեալն Աստուած, որ խոնարհեցաւ ի հայրական ծոցոյ, էառ մարմին ըստ մարդկային բնութեանս. առնել խաղաղութիւն յերկինս եւ յերկրի. աղաչեմք:
Մայր սուրբ բարեխօսեա՛:
Աղաչեա՛ վասն մեր զառ ի քէն զմարմնացեալն Աստուած, ներել մեզ, անտես առնել զյանցանս մեր, եւ տալ օգնականութիւն ընդդիմակաց լինիլ հակառակամարտի՛ցն ի պատերազմի. աղաչեմք:
Մայր սուրբ բարեխօսեա՛:
Աղաչեա՛ վասն մեր զառ ի քէն զմարմնացեալն Աստուած, զի լռեսցին պատերազմունք, դադարեսցին յարձակմունք թշնամեաց, տնկեսցի սէր եւ արդարութիւն ի յերկրի. աղաչեմք:
Մայր սուրբ բարեխօսեա՛:
Աղաչեա՛ վասն մեր զառ ի քէն զմարմնացեալն Աստուած աճեցուցանել յերկրի մերում զքաղցր բղխումն աղբերաց, զառատ պտղաբերութիւն բուսոց եւ տնկոց, առ ի զուարճալի լինիլ ամենայն հարկաւոր պիտոյից մերոց. աղաչեմք:
Մայր սուրբ բարեխօսեա՛:
Աղաչեա՛ վասն մեր զառ ի քէն զմարմնացեալն Աստուած, զի միաբանեսցէ զեկեղեցի իւր սուրբ, շինեալ ի վերայ հիման առաքելոց եւ մարգարէից, պահել անարատ մինչեւ յօր երեւելոյ գալստեան իւրոյ. աղաչեմք:
Մայր սուրբ բարեխօսեա՛:
Աղաչեա՛ վասն մեր Սրբուհի զՄիածին քո զորդին: Եւ վասն հոգւոցն հանգուցելոց, ընդունիլ յարքայութիւն երկնից եւ տալ մասն եւ բաժին ընդ սուրբս ամենայն. աղաչեմք:
Մայր սուրբ բարեխօսեա՛:
Հրեշտակ Տեառն
Հրեշտակ Տեառն աւետեաց Սրբոյ Կուսին Մարիամու, եւ յղացաւ ի Հոգւոյն Սրբոյ:
Ողջո՛ւյն քեզ, Մարիամ…
Ահաւասիկ կամ աղախին Տեառն, եղիցի ինձ ըստ բանի քում:
Ողջո՛ւյն քեզ, Մարիամ…
Եւ Բանն մարմին եղեւ, եւ բնակեաց ի մեզ:
Ողջո՛ւյն քեզ, Մարիամ…
— Աղաչեա՛ վասն մեր, Սուրբ Աստուածածին.
— Զի արժանի լիցուք խոստմանցն Քրիստոսի:
Զշնորհս քո աղաչեմք, Տէ՛ր հե՛ղ ի միտս մեր զի որք հրեշտակին աւետեօք զմարդեղութիւնն Որդւոյ քո Քրիստոսի ծանեաք, ի ձեռն չարչարանաց եւ խաչի նորա ժամանեսցուք ի փառս յարութեան: Տերամբ Մերով Յիսուսիւ Քրիստոսիւ: Ամէն:
Փառք Հօր եւ Որդւոյ եւ Հոգւոյն Սրբոյ Այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից: Ամէն:
Ուրախ լեր, Թագուհի երկնից
(Զատկական շրջան)
Ուրախ լե՛ր, Թագուհի երկնից, ալէլուիա:
Քանզի զոր ի քեզ կրել արժանի եղեր, ալէլուիա,
Յարեաւ ահա՛ որպէս ասացն, ալէլուիա:
Խնդա՛ եւ ուրախ լե՛ր, Կո՛յս Մարիամ, ալէլուիա,
Զի ճշմարտապէս յարեաւ Տէրն, ալէլուիա:
Աղաչեա՛ վասն մեր զԱստուած, ալէլուիա:
Աղօթք
Աստուած, որ յարութեամբ Որդւոյ Քո Տեառն Մերոյ Յիսուսի Քրիստոսի զաշխարհ ուրախ առնել հաճեցար, տու՛ր մեզ, աղաչեմք, զի ի ձեռն ծնողի նորին Կուսին Մարիամու՝ հասցուք յաւիտենական ուրախութեանցն յերկինս, Տերամբ Մերով Յիսուսիւ Քրիստոսիւ. Ամէն:
(Աշխարհաբար արեւմտահայերեն)
Ուրախացի՛ր, երկինքի՛ Թագուհի, ալէլուիա՛:
Որովհետեւ Անիկա, զոր մէջդ կրելու արժանի եղար,
յարութիւն առաւ, ինչպէս որ ըսած էր, ալէլուիա՛:
Խնդա՛ եւ ուրախացի՛ր, Կո՛յս Մարիամ,
որովհետեւ Տէրը ճշմարտապէս յարեաւ, ալէլուիա՛:
Աղաչէ՛ զԱստուած մեզի համար, ալէլուիա՛:
Աղօթք
Աստուա՛ծ, որ արժանի համարեցար աշխարհը Քու Որդիիդ մեր Տէր Յիսուս Քրիստոսի յարութեամբ ուրախացնել, կÿաղաչենք, տու՛ր մեզի որ՝ Զինք ծնող Կոյս Մարիամի միջոցով՝ հասնինք երկինքի ուրախութիւններուն, մեր Տէր Յիսուս Քրիստոսով. Ամէն:
Ո՛ղջ լեր, Թագուհի
Ո՛ղջ լեր, Թագուհի՛, Մա՛յր ողորմութեան, Կեանք, քաղցրութիւն եւ յոյս մեր, ո՛ղջ լեր: Առ քեզ գոչեմք, աքսորեալ որդիքս Եւայի, առ քեզ հառաչեմք հեծելով եւ ողբալով յայսմ արտասուաց վայրի: Արդ՝ ո՛վ բարեխօս մեր, դարձո՛ առ մեզ զաչս ողորմութեան քո, եւ զՅիսուս՝ զօրհնեալ պտուղ որովայնի քո յետ այսր աքսորանաց, ցո՛յց մեզ: Ո՛վ գթած, ո՛վ բարեգութ, ո՛վ քաղցր Կոյս Մարիամ:
(Աշխարհաբար արեւմտահայերեն)
Ողջո՛յն քեզ, ո՛վ Թագուհի, ողորմութեան Մայր, կեանք, քաղցրութիւն եւ մեր յո՛յսը, ողջո՛յն քեզ: Եւայի աքսորուած որդիներս քեզի՛ կը դիմենք, հեծելով ու ողբալով քեզի՛ կ’աղաչենք: Ո՛վ դուն՝ մեր բարեխօսը, քու ողորմած աչքերդ մեզի՛ դարձուր եւ Յիսուսը՝ արգանդիդ օրհնուա՛ծ պտուղը մեր այս աքսորէն յետոյ՝ մեզի ցո՛յց տուր: Ո՛վ գթած, ո՛վ բարեգութ, ո՛վ քաղցր Կոյս Մարիամ:
Մեծացուսցէ
Մեծացուսցէ անձն իմ զՏէր
եւ ցնծասցէ հոգի իմ Աստուծով փրկչաւ իմով:
Այց արար ի վերայ խոնարհութեան աղախնոյ իւրոյ.
այսուհետեւ երանիցեն ինձ ամենայն ազգք:
Արար ընդ իս մեծամեծս հզօրն,
եւ սուրբ է անուն նորա:
Ողորմութիւն արար ազգաց յազգս երկիւղածաց իւրոց,
եւ արար զզօրութիւն բազկաւ իւրով:
Ցրուեաց զամբարտաւանս ի մտաց սրտից,
եւ քակեաց զհզօրս յաթոռոց:
Զխոնարհս բարձրացոյց, զկարօտս ելից բարութեամբ,
եւ զմեծատունս արձակեաց ունայնս:
Պաշտպանեաց Իսրայէլի ծառայի իւրոյ՝
յիշելով զողորմութիւնս իւր:
Որպէս խօսեցաւ առ հարսն մեր՝
ընդ Աբրահամու եւ զաւակի նորա յաւիտեան:
Փառք Հօր եւ Որդւոյ եւ Հոգւոյն Սրբոյ:
Այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից: Ամէն:
(Աշխարհաբար արեւելահայերեն)
Իմ անձը կը փառաւորի Տիրոջը,
եւ իմ հոգին ցնծաց իմ Փրկիչ Աստուծով,
որովհետեւ նա իր հայեացքը դարձրեց իր աղախնի խոնարհութեան վրայ:
Եւ ահա, այսուհետեւ բոլոր սերունդները ինձ երանի կը տան,
որովհետեւ ամենազօր Աստուած մեծամեծ գործեր արեց ինձ համար,
եւ նրա անունը սուրբ է:
Նրա ողորմութիւնը սերնդից սերունդ իր երկիւղածների վրայ է:
Նա իր բազուկով զօրութիւն ի գործ դրեց,
ցրեց ամբարտաւաններին իրենց սրտի խորհուրդներով.
հզօրներին տապալեց իրենց աթոռներից
եւ բարձրացրեց խոնարհներին:
Քաղցածներին լիացրեց բարիքներով
եւ մեծահարուստներին ձեռնունայն արձակեց:
Նա պաշտպան կանգնեց իր ծառային՝ Իսրայէլին, յիշելով իր ողորմութիւնները,
ինչպէս ասել էր մեր հայրերին՝
Աբրահամին եւ նրա սերնդին, յաւիտեան:
(Աշխարհաբար արեւմտահայերեն)
Անձս Տէրը կը փառաւորէ
եւ հոգիս կը ցնծայ իմ Աստուած փրկիչովս:
Որովհետեւ հայեցաւ Իր աղախնին խոնարհութեան,
այսուհետեւ բոլոր ազգերը ինծի երանի՛ պիտի տան:
Որովհետեւ Հզօրը ինծի մեծամեծ գործեր կատարեց,
մե՛ծ է Անոր անունը:
Իսկ Անոր ողորմութիւնը Իր երկիւղածներուն վրայ
կը տարածուի սերունդէ սերունդ:
Իր բազուկին զօրութեամբ մեծ գործեր կատարեց,
ամբարտաւան խորհուրդներով մարդիկը ցրուեց,
Հզօրները իրենց գահերէն վար առաւ
եւ խոնարհները բարձրացուց:
Քաղցածները բարիքներով լիացուց,
իսկ մեծատունները ձեռնունայն ճամբեց:
Իր ծառան Իսրայէլը պաշտպանեց՝
յիշելով Իր բարեգթութիւնը,
ինչպէս որ նախապէս խօսած էր մեր հայրերուն՝
Աբրահամին եւ անոր սերունդին, յաւիտեան:
Ընդ հովանեաւ
Ընդ հովանեաւ պաշտպանութեան քո ապաւինիմք, Սու՛րբ Աստուածածին: Զաղաչանս մեր մի՛ անտես առներ, այլ միշտ փրկեա՛ զմեզ յամենայն վտանգից մերոց: Փառաւորեալ եւ օրհնեալ մի՛շտ Սուրբ Կոյս:
(Աշխարհաբար արեւմտահայերեն)
Քու պաշտպանութեանդ հովանիին տակ կ’ապաւինինք, Սու՛րբ Աստուածածին: Մեր աղանչանքները մի՛ անտեսեր, այլ մեզ միշտ փրկէ՛ մեր բոլոր վտանգներէն, ո՛վ փառաւորուած եւ օրհնուած մի՛շտ Սուրբ Կոյս:
Յիշէ՛ ո՛վ Մարիամ
Յիշէ՛, ո՛վ բարեգութ Կոյս Մարիամ, որ ամենեւին չէ լսուած թէ մէկը քու քա՛ղցր պաշտպանութեանդ ապաւինած, քեզ իրեն օգնութեան կանչած ու ինքզինքը քու խնամքիդ յանձնած ըլլայ եւ դուն անոր երես դարձուցած ըլլաս: Ես ալ, այս յոյսով զօրացած՝ քեզի՛ կը դիմեմ, քեզի՛ կու գամ, քու առջեւդ կ’ողբամ մեղքերուս բեռան տակ, ո՛վ կոյսերու Կո՛յս, քա՛ղցր Մայր: Ո՛վ Մա՛յր Բանին Աստուծոյ, իմ այս խօսքերէս երես մի՛ դարձներ, այլ զիս սիրով լսէ՛ եւ աղաչանքներս ընդունէ՛: Ամէն:
Աղոթք առ Սուրբ Աստվածածին
Աստվածածի՛ն, Քրիստոսի մայր և Հոր Միածնի ծնող, անեծքները վերացնող և մարդկային ցեղի պարծանք, Հորը հաշտեցնող արարածներիս հետ, կույսերի թագ ու պսակ և համարձակ բարեխոս մեղավորների համար:
Ամեն ինչով մեղավորս ընկնում եմ քո առջև և աղաչում իբրև նույն ինքը` քեզնից մարմնացածը, բարեխոսիր ինձ համար Բան Աստծու առջև, որին ծնեցիր մարմնով, որին կերակրեցիր` բոլորի և բոլոր կենդանյաց կերակրիչին:
Ինձ համար աղաչիր քո անդրանիկին, կանգնի՛ր նրա առջև` սուրբ ստինքներդ ցույց տալով, նրա առջև միջնորդ ու բարեխոս դարձրու իր մանկությունը, կաթով սնվելը որպես մանուկ, ուսիդ առնելը, գրկով գգվելը, շրթներով համբուրելը, ողջագուրելն իբրև մանկան, քո գնալ-գալը նրա հետ Եգիպտոս և Նազարեթ և ամենուր, նրա համար տրտմությամբ տառապելը չարչարանքի ժամին, քեզ Հովհաննեսին հանձնարարելը, երբ խաչի վրա վշտով գամված էր, և քո դառն արտասուքը, որ վտակի պես հեղում էիր, երբ տեսար նրան խաչի վրա վտանգված:
Քանի որ մատնվեց դատաստանի` տառապում էիր կսկիծով չարաչար տանջանքների համար, սաստիկ ծարավելուն, լեղի ու քացախ ճաշակելուն, քրքմնագույն արյան իջնելը տեսնելով, խաչից արնաներկ մարմինն իջեցնելիս, դիազարդած սուրբ գերեզման դնելիս:
Աղաչում եմ քեզ, Լույսի մայր, ինձ համար մեղքի թողություն խնդրիր, նրա առջև դիր աղերս ու աղաչանք` (հիշեցնելով) նրա կրած չարչարանքները, որ ինձ համար կրեց բարերարն ու մարդասերը: Սուրբ կույս, հիշեցրո՛ւ այսքան չարչարանքս, որ թերևս ողորմի և ներե բազմամեղիս, և ջնջե իմ հանցանքի գիրը, և իր անմեղ մատով ու սուրբ արյունով դրոշմե դեգերածիս անվախճան կյանքի մատյանում, իր բոլոր սրբերի մոտ, որ նրանց հետ փառավորեմ ամենասուրբ Երրորդությունը` Հորը, Որդուն և Սուրբ Հոգուն այժմ և միշտ և հավիտյանս հավիտենից. ամեն:
Հովհաննես Վարդապետ Գառնեցի
Բարեխօսեա՛ վասն մեր
Ահաւասիկ ես քու առջեւդ խոնարհ,
Եւ վիշտերով սրտաբեկ,
Երկու աչքերս սուգ օրերու սեւ կանթեղ,
Ու լոյսի տեղ՝ շուրջը մէգ։
Ո՜հ, միայն դու ձեռքի հըզօր շարժումով,
Կրնաս խաւարը պատռել,
Դուն լոկ կրնաս, այս սիրտն յաւէտ աւերակ
Արքայութիւն մը շինել։
Քանի՞ անգամ պայքարներէ դուրս ելայ
Սեւ նետերով խոցոտուած,
Ու խենթօրէն, ու խենթօրէն սիրեցի,
Մեղքի դարպասն ոսեմած։
Ո՜հ, մինչ կ՚անցնիմ ես այս ծովէն ալեկոծ,
Եղիր ինծի ապաւէն,
Ու միշտ եղիր խարիսխ յոյսի ապահով
Երբ ալիքները խուժեն։
Հըզօր են, Մայր, պատրանքներուս կոհակներ,
Ողբերու պէս Նարեկի,
Չունիմ բազուկն ես Յիսուսի հողմասաստ,
Դիւրագայթ եմ, Մայր բարի։
Գէթ աղաչանք մ՚աղբիւրանայ քու սրտէդ
Արցունքով զիս լըւալու,
Ու դուն կարես ինձ ձեռքերո՛վըդ շուշան,
Մաքրութեան սուրբ պատմուճան։
Հ. Վահան Յովհաննէսեան
Վերափոխման հրաշալի փառքին
Ո՜վ Սուրբ Մարիամ, դուն որ երկինքի Իսկուհին, Երանուհին, Թագուհին ու Սրբուհին ես, բարեխօսէ՛ որ մեր մայրերն ու քոյրերը տաժանագին կրթանքով եւ անհամեմատ զոհողութիւններով կարենան ըլալ քեզի ճշմարիտ անուանակիցներ, եւ իբր իսկական եւ երանելի հոգիներ արժանանան սրբութեան թագին: Հրեշտակ ի մարդկանէ, որ գերազանց մայրն եղար, բարեխօսէ՛ բոլոր մայրերուն համար, որպէսզի կարենան Աստուծոյ կամքին հաճելի բարձրութեան եւ շնորհքի մէջ պահել մայրական սուրբ կոչումը: Մարմնատեսիլ քերեվբէ, քու կուսական անբծութեան շնորհէն կաթիլ մը ցօղէ բոլոր կոյսերուն եւ կուսական հոգիներուն վրայ, որպէսզի կարենան անաղարտ եւ սուրբ պահել բովանդակ նուիրականութիւններն ու սրբութիւնները: Ծնողդ Աստուծոյ, որ Աստուածորդին առ մեզ իջեցուցիր քու խոնարհութեամբ, բարեխօսէ՛ մարդկային ազգի վերստին ծննդեան եւ փրկութեան համար։ Խորան Բարձրելոյ եւ Տաճար Սրբութեան, որ Ս. Հոգւոյն ընդունարան հանդիսանալով Կենաց Հացը շնորհալից արժանիքներովդ զանգեցիր, բարեխօսէ՛ որ մեղաւորներս ըլանք մէկ մէկ կենդանի տաճար ու խորան Աստուծոյ: Աղաչեա՛ վասն մեր զառ ի քէն զմարմնացեալն Աստուած, որպէսզի Վերափոխմանդ Հրաշալի փառքին, անոր առթած մխիթարութեան եւ մեզի ներշնչած յոյսի խորհուրդին առջեւ, թէ երկինքի դուռը մեզի համար ալ բաց է եւ թէ յանձին քո ունինք հզօր բարեխօս մը, բլանք հնազանդ եւ արի, հաւատարիմ ու խոնարհ:
Շաւարշ Վարդապետ