Խաղողի օրհնության աղոթք

Տեր Աստված, Հայր Անսկիզբ, Անեղ և անմահ Բնություն, ինքնագո և անգոյությունից ստեղծված ամեն ինչի Գոյացուցիչ, որ արարչությանդ երրորդ օրը երկրին հրամայեցիր զանազան պտղաբեր բույսեր ու տունկեր աճեցնել` ի պետս զգայական ու շնչավոր կենդանիների: Այս ամենի հետ, ի վայելումն և ի բնակություն բանական բնության, տնկեցիր նաև Քեզնից իր անունը ստացած դրախտի գեղեցիկ ծառերը, որոնց նաև օրհնեցիր` համաձայն Աստվածային այն խոսքի, թե «Աստված տեսավ, որ չափազանց բարի են, և օրհնեց դրանց» (ԾՆՆԴ. Ա 21-22):

Իսկ երբ մարդը մեղանչեց Քո պատվիրանի դեմ արգելված պտղից ուտելով, երկրին և նրա պտուղներին տրված Աստվածային Օրհնությունդ անեծքի փոխեցիր` Ադամին ասելով. «Թող անիծյալ լինի երկիրը քո արարքի պատճառով» (ԾՆՆԴ. Գ 17): Այսու արդար վճիռ արձակեցի՛ր:

Եվ ինչպես որ գլխի վախճանից հետո հնարավոր չէ անդամների կենսագործունեությունը, այնպես էլ զգայական արարածների գլխի` մարդու մեղքի պատճառով մեռնելուց հետո անկարելի էր, որ երկրի ծառայական գոյությունը անփոփոխելի մնար Քո կենդանարար Խոսքի օրհնության մեջ:

Իսկ երբ Հայրական թաքնված սերդ հայտնեցիր մարդկային ցեղին` առաքելով Միածին Որդուդ, որպեսզի իբրև ծաղկյալ գավազան բխի Հեսսեի արմատից ըստ մարմնի և բուսնի իբրև վայելչագեղ ու անուշահոտ ծաղիկ անարատ կույս Մարիամից, և իբրև կենաց ու անմահության պտուղ տրվի մեր մահկանացու բնությանը, խաչի վրա Քրիստոսով վերստին օրհնեցիր ողջ տիեզերքը` համաձայն Քո այն անսուտ խոստման, որ տրվեց հավատքի հայր Աբրահամին, թե. «Քո զավակի միջոցով պիտի օրհնվեն երկրի բոլոր ազգերը»:

Եվ եթե անեծքի դատապարտությունը տիրեց թե՛ ամեն ինչի վրա իշխան կարգված մարդուն, և թե՛ նրա իշխանության ներքո եղածներին, ապա մարդկային բնության օրհնություն ստանալու պարագային, որքան առավել պետք է Աստվածային վերօրհնությանը հաղորդակից լինեին արարածների զգայական բնությունները:

Ողկուզավոր բոլոր պտուղներից խաղողի հյութն առավել արժանի դարձավ օրհնության մեծագույն շնորհին` լինելով Միածին Որդուդ փրկագործ արյան նյութը, որով գնվելով, ազատվեցինք մեղքի ու մահվան ծառայությունից: Խաղողի այս հյութն էր, որ Վերնատան Խորհրդի մեջ ձեռքը վերցնելով` օրհնեց ու ասաց. «Այս է իմ արյունը»: Այս պտղի միջոցով կատարյալ օրհնություն ընդունեցին նաև նրան համասեռ բոլոր պտուղները:

Եվ արդ, Ո՛վ Տեր, նույն օրհնությամբ, որով օրհնեցի՛ր Քո կողմից ստեղծված բարի արարածներին առաջին արարչագործությանդ ժամանակ, օրհնեցիր նաև երկրորդի ընթացքում, օրհնի՛ր նաև այժմ Քեզ նվիրած նորոգված տարվա երախայրիքի այս պտուղը` խաղողի ողկույզները, ըստ Ահարոնի հին քահանայության, ինչպես որ օրինադրեցիր Իսրայելի տոհմի համար Մովսեսի ձեռքով` բոլոր պտուղների անդրանիկը ընծայաբերել Քո Վկայության Խորանին: Եվ սա հաստատվեց, որպեսզի մասնավոր ընծաների միջոցով Քո օրհնությունը տարածվի բոլոր պտուղների վրա: Այսպես նաև ընծայաբերված այս պտղին խառնելով միացրու Քո Աստվածային և հոգևոր օրհնությունը, որպեսզի, այս նյութական պտուղների ճաշակմանը համաժամանակ, Քո օրհնության իմանալի շնորհը սրա միջոցով միախառնվի ճաշակողների հոգիներին: Եվ որպեսզի մաքրություն և մեղքերի թողություն ստանան այս ճաշակմամբ, և սրանով արժանի լինենք ճաշակելու այն կենաց ծառի պտղից, որ հրամայեցիր Քերովբեների դասին` պահպանել բոցեղեն սրով: Այս ճաշակմամբ անմահանալով` անմահների դասերի հետ միշտ պիտի փառավորենք Քեզ` Որդուդ և Ամենասուրբ Հոգուդ հետ այժմ և միշտ և հավիտյանս հավիտենից. ամեն:

Օրհնյալ ես Որդի և Հոր Խոսք, առաջին լույսի անճառելի ճառագայթ, կերպարանք և պատկեր աներևույթ Աստծու, Նրան գոյակից և արարածներին գոյավորելիս արարչակից: Որ ասացիր խոսքով, և ստեղծվեցին, հրամայեցիր և հաստատվեցին, քանզի Քո իմանալն ու կամենալը կատարյալ գործ է: Որ փայտե տունկերից ամենատկարին` խաղողի որթին, պտղի օգտակարության շնորհիվ, ավելի զորավոր դարձրիր, քան բարձրուղեշ ծառերը: Գերագույնդ անգամ, օրինակ վերցնելով, պատվեցիր այն և Քեզ անվանեցիր որթ, իսկ սիրով Քեզ շաղկապվածներին` ոստեր, Քո Հորը` մշակ և տնտես, որ արդար գործեր պտղաբերողներին, հատողների օրենքի համաձայն մաքրում է, իսկ անպտուղներին` հատում` հավիտենական հրի նյութ դարձնելով:

Մարգարեների միջոցով գինին ներկայացրիր որպես տրտմության լուծիչ և ուրախության պատճառ, որովհետև «գինին ուրախացնում է»,- ինչպես ասաց ըստ մարմնի Քո հայրը` Դավիթը: Իսկ նրա որդին` Սողոմոնը, պատվիրում է գինին տալ նրանց, ովքեր տրտմության մեջ են, ինչպես որ Դու Վերնատան մեջ արդարորեն տվեցիր ուրախարար կրկնակ նշանակության բաժակը` Քավիչ Արյունդ և Հոգու իմաստությունը:

Այս խորհուրդը հաստատեցիր նաև Քո օրինակը եղող Մելքիսեդեկով, երբ նա հաց և գինի մատուցեց Աբրահամ նահապետին: Նույնը վկայեցիր նաև Նոյով` մխիթարություն պարգևելով ջրհեղեղով աշխարհի կործանման պատճառով տրտմածին, քանզի Նոյը տնկեց առաջին այգին, ինչպես ասում է Սուրբ Գիրքը, «Եվ արդարը խմեց գինուց և զմայլվեց»:

Թեպետ և գինին Քո կողմից որպես բարյաց պարգև տրվեց, սակայն սրա հետ անիմաստաբար վարվողների անձերի համար խմիչքը դարձավ չարիքի պատճառ, ինչպես որ Քո կողմից բարի արարվածներից շատերի:

Եվ արդ, Ո՛վ Տեր, Քո անվան փառքի տաճարին ընծայված այս ողկույզների պտուղը օրհնիր Քո նախնական օրհնությամբ, ինչպես օրհնեցիր ողկույզների մեջ գտնված ճիռը /ողկուզակ/ և նրանց, ովքեր ճաշակում են Քո կողմից օրհնված այս պտղից, շնորհի՛ր մեղքերի թողություն, հոգու և մարմնի առողջություն: Սրանից հավատով ճաշակողներին արժանացրու եդեմական դրախտի անմահական պտղից ճաշակել` Դրախտը ժառանգող ավազակի նման:

Օրհնի՛ր, Ով Տեր, նորահաս պտուղ ընծայողներին և այս անցնող պտղի փոխարեն նրանց շնորհիր արժանանալ անմահական կյանքի վայելչությանը:

Օրհնի՛ր, Տեր, նաև այն որթատունկերը և այգիները, որոնցից քաղվեցին օրհնության համար բերված ողկույզները և ընծայվեցին Սուրբ Եկեղեցուն, դարձրու դրանք պտղաբեր և արգասաբերության մեջ` բազմաբեղուն, ինչպիսին բազմաբեղուն և պարարտ հողն է: Անփորձանք պահի՛ր, Ով Տեր, արտերն ու այգեստանները, որտեղից բերված են այս պտուղները: Հեռու պահի՛ր դրանք կարկտից, եղյամաբեր սառնամանիքից, խորշակահար հողմերից, վնասակար ճիճուներից և ամեն տեսակի վնասակար պատահարներից, որպեսզի, վայելելով Քո նյութեղեն բարիքները, որ այս աշխարհում մեզ շնորհեցի՛ր Քո փառքի համար, միաժամանակ արժանի լինենք Քեզ հետ ուտելու և ըմպելու Հորդ Արքայության սեղանի ամենակենսալի որթի բերքից, համաձայն անսուտ խոստման, որ Քո կողմից տրվեց, ի պատիվ և ի փառս համագո Երրորդության` Հոր և Որդու և Ամենասուրբ Հոգու, որին վայել է փառք, իշխանություն և պատիվ, այժմ և միշտ և հավիտյանս հավիտենից. ամեն:

Ներսես Շնորհալի