Իգնատիոս Մալոյանի սրբադասումը
Ֆրանչիսկոս Պապը 2025 թ. Մարտի 28-ին ստորագրել է սրբադասման վերաբերեալ փաստաթուղթ, որի շնորհիվ շուտով Կաթողիկե եկեղեցում սուրբ կհռչակվի Հայոց ցեղասպանության նահատակ` երանելի Իգնատիոս Մալոյանը:
Իգնատիոս Մալոյանին Երանելիների շարք էր դասել հանդիսավոր արարողությամբ Սրբազան Քահանայապետ Հովհաննես Պողոս II-րդը 2001 հոկտեմբերի 7-ին: Արարողության առաջին հատվածը կատարվել է հայկական ծեսով, որը վարել է Կիլիկիո հայոց կաթողիկե պատրիարք Ներսես-Պետրոս XIX-ը: Հռոմի պապի կողմից կաթոլիկ եկեղեցու Երանելիների շարքը դասվելուց հետո, սուրբ Պետրոս տաճարի շքամուտքի կենտրոնական մասում բացվվել էր Երանելի Իգնատիոս Մալոյանի մեծադիր պատկերը:
Մեջբերումներ Հովհաննես Պողոս II-ի քարոզից.
Երբ Մարդինի թեմը անկարգության մեջ էր, պատրիարք Սաբբաղյանը կարգուկանոն հաստատելու համար այնտեղ է ուղարկում է հայր Իգնատիոս Մալոյանին։
1911 թվականի հոկտեմբերի 22-ին Հռոմում հավաքված Եպիսկոպոսների Սինոդը Մարդինի արքեպիսկոպոս է ընտրում Հայր Իգնատիոսին։ Նա ստանձում է իր նոր հանձնարարությունը և ծրագրում նորոգել ավերված թեմը՝ խրախուսելով հատկապես նվիրվածությունը Հիսուսի Սուրբ Սրտին:
Ցավոք, Առաջին համաշխարհային պատերազմի սկզբում Թուրքիայում բնակվող հայերը սկսեցին անասելի տառապանքներ կրել։ Փաստորեն, 1915 թվականի ապրիլի 24-ը սկիզբ դրեց իսկական բնաջնջման արշավին: 1915 թվականի ապրիլի 30-ին թուրք զինվորները շրջապատում են Մարդինի հայ կաթոլիկ եկեղեցին հիմնավորելով, թե այն զենքի թաքստոց է։
Մայիսի սկզբում Սրբազանը հավաքում է իր քահանաներին և տեղեկացնում նրանց վտանգավոր իրավիճակի մասին։ 1915 թվականի հունիսի 3-ին թուրք զինվորները եպիսկոպոս Մալոյանին շղթայակապ բերում են դատարան ուրիշ քսանյոթ այլ հայ կաթոլիկ քահանաների ու հավատացյալների հետ։ Հաջորդ օրը քսանհինգ քահանաներ և 862 հավատացյալներ շղթայված պահվեցին։ Դատավարության ժամանակ ոստիկանապետ Մամտուհ Բեկը եպիսկոպոսին անխնա գանակոծելով ստիպում է ընդունել իսլամ։ Սրբազանը հրաժարվում է դրանցից ասելով, որ երբեք չի դավաճանի Քրիստոսին և Նրա Եկեղեցուն։ Բարի հովիվն պատասծանում է նրան, որ ինքը պատրաստ է ամեն տեսակի դաժան վերաբերմունքի և նույնիսկ մահվան ենթարկվելու, և դա համարում է իր երջանկությունը:
Մամտուհ Բեկը ատրճանակի հետևի մասով հարվածում է նրա գլխին և հրամայում նրան բանտ նստեցնել։ Զինվորները շղթայված նրա ոտքերն ու ձեռքերը, գցում են գետնին ու անխնա հարվածում։ Ամեն մի հարվածի հետ եպիսկոպոսը ասում էր «Տե՛ր, ողորմիր ինձ, ո՛վ Տեր, ուժ տուր ինձ», և ներկա քահանաներից ներում էր խնդրում։ Զինվորների կողմից ենթարկվելով անարգանքների ու հարվածների՝ նրա ոտքի եղունգներն են հանում։
Հունիսի 9-ին նրան այցելում է մայրը և լացում իր որդու վիճակի վրա։ Բայց խիզախ եպիսկոպոսը քաջալերում է նրան: Հաջորդ օրը զինվորները հավաքում են 447 հայերի։ Զինվորները շարասյունների հետ միասին գնում են անապատային ճանապարհով։
Սրբազանը քաջալերում է իր ծխականներին ամուր մնալ իրենց հավատքի մեջ: Հետո բոլորը նրա հետ ծնկի իջնելով աղոթում են առ Աստված, որ համբերությամբ ու քաջությամբ ընդունեն նահատակությունը։ Քահանաները հավատացյալներին շնորհում են ներում եւ մեղքերի թողություն։ Սրբազանը հանում է մի կտոր հաց, այն օրհնում, արտասանում Սուրբ Պատարագի խոսքերը ու տալիս է իր քահանաներին, որպեսզի բաժանեն ժողովրդին։
Զինվորներից մեկը, որ ականատես էր, պատմում է այս տեսարանը. «Այդ ժամին ես տեսա մի ամպ, որը ծածկում էր բանտարկյալներին և բոլորից արձակում էր անուշահոտ բուրմունք: Նրանց դեմքերին երևում էր ուրախության և հանգստության արտահայտություն կար»: Նրանք բոլորը պատրաստվում էին նահատակ լինել Հիսուսի հանդեպ սիրուց դրդված: Երկու ժամ քայլելուց հետո, սոված, մերկ ու շղթայված բանտարկյալների վրա հարձակվում են զինվորները և սրբազանի աչքի առաջ սպանում նրանց։ Երկու շարասյունների ջարդից հետո հերթը հասնում է եպիսկոպոս Մալոյանին։
Այնուհետև Մամտուհ Բեկը կրկին առաջարկում է Մալոյանին խնայել կյանքը և ընդունել մահմետականություն: Քրիստոսի զինվորը պատասխանում է. «Ես քեզ ասացի, որ կապրեմ և կմեռնեմ իմ ճշմարիտ հավատքիս համար, իսկ Քրիստոսի Խաչը իմ հպարտանքս է, Աստծո և Տիրոջ»: Մամտուհը ավելի շատ ջղայնանալով, հանում է ատրճանակը ու կրակում ղրբազանի վրա։ Սրբակյաց եպիսկոպոսը մինչ նա իր վերջին շունչն է թողնում, բարձրաձայն աղաղակում է. «Աստված իմ, ողորմի՛ր ինձ, քո ձեռքն եմ հանձնում իմ հոգին» ու ավանդում հոգին։
Կեանքինս ընթացքին յիշուելու արժանի բան մը չեմ կատարած: 1896-ին Սուրբ Հաղորդութեան Տօնին, քահանայ ձեռնադրուեցայ առանց արժանիքիս: Զմմառու Տիրամօր Վանքին մէջ մեկուկէս տարի մնալէ ետք, ծառայեցի Աղեքսանդրիոյ եւ Գահիրէի հասարակութիւններուն: Կանչուեցայ Կոստանդնուպոլիս, ուր աշխատեցայ որպէս խորհրդատու մօտ: Այսօր ինձմէ կը խնդրուի, որ Մարտին երթամ, որպէսզի մեղքերս քաւեմ եւ ցանեմ խաղաղութիւնն ու սէրը ատելութեամբ լեցուն մարդոց սրտերուն մէջ։ Թեմիս կառավարութիւնը ինծի յանձնուեցաւ: Եպիսկոպոսական ձեռնադրութեանս նախորդող շրջանը ծանօթ է վանքիս վանահայրերուն: Այս է պատմութիւնը իմ ծիծաղելի կեանքիս:
Թողնել պատասխան